فوتبال علیه دشمن
«سلتیک که به زمین میرود، این تاریخ است که پیکار میکند» و همه ماجرا شاید در همین شعاری خلاصه شود که هواداران سلتیک در استادیوم «سلتیکپارک» فریاد میزنند؛ حتی در همین بازی شنبه هفته گذشته خود که سنت آیینی همه ادوار خود را به جا آوردند و با پرچمهای فلسطین روی سکوها نشستند.
«سلتیک که به زمین میرود، این تاریخ است که پیکار میکند»
و همه ماجرا شاید در همین شعاری خلاصه شود که هواداران سلتیک در استادیوم «سلتیکپارک» فریاد میزنند؛ حتی در همین بازی شنبه هفته گذشته خود که سنت آیینی همه ادوار خود را به جا آوردند و با پرچمهای فلسطین روی سکوها نشستند.
تاریخ باشگاه سلتیک چیزی است که هوادارانش به آن میبالند و این بالیدن را در ورزشگاه همخوانی میکنند: «اگر تاریخت را بدانی، قلبت را گرو میگذاری». در واقع اگر در تاریخچه هواداری یک باشگاه، چیزی برای افتخار جستوجو کنیم، هواداران سلتیک چیزهای زیادی برای بالیدن دارند: ایستادن همیشگی در کنار مردم تحت ستم قرارگرفته که حمایت هواداران این باشگاه از مردم فلسطین بخش مهمی از آن است. حمایت هواداران سلتیک از مردم فلسطین به سرنوشت مشابه اجداد آنها سلتها یا کلتها با فلسطینیان راندهشده از سرزمینشان بازمیگردد؛ قومی که بر اثر سیاستهای نژادپرستانه امپراتوری بریتانیا (که بیش از یک میلیون کشته از اقوام سلت به جا گذاشت)، از زادگاه خود
–ایرلند- رانده و برای فرار از گرسنگی -و البته در پی سیاستهای بریتانیا در سلب مالکیت از آنها- در سراسر جهان پراکنده شدند و ازجمله بخش بزرگی از آنان به اسکاتلند مهاجرت کردند و در گلاسکو ساکن شدند؛ شهری که به دلیل تفاوتهای مذهبی چندان با آنان مهربان نبود. باشگاه سلتیک در سال 1887 از طرف کلیسای کاتولیک سنماری تأسیس شد و هدف از تأسیس آن «کسب درآمد برای تغذیه مهاجران ایرلندی مقیم گلاسکو و رفع فقر از آنان» بود. اما این باشگاه بهزودی به نماد حمایت هوادارانش از همه قربانیان تبعیض تبدیل شد و حمایت هواداران سلتیک از مردم تحت آپارتاید در آفریقای جنوبی و مردم باسک در اسپانیا، برگهای مهمی در تاریخ این باشگاه هستند. اما حمایت آنان از مردم فلسطین، خود این تاریخ است؛ حمایتی که با اشغال فلسطین آغاز شد و تا امروز ادامه یافته است و تاریخی که بیانیه اخیر کانون هواداران سلتیک پس از نمایش پرچمهای فلسطین روی سکوها در جریان بازی آخر این باشگاه بهوضوح آن را توضیح میدهد: «سلتیک از قحطی و ظلم یک حکومت استعماری، مرگ و جابهجایی گسترده مردم متولد شد و به دلیل این تاریخ است که هواداران سلتیک در کنار ستمدیدگان و مظلومان قرار میگیرند. ما همچنان به حمایت بیچونوچرای خود از مردم فلسطین ادامه میدهیم، همچنان که در طول دههها این کار را کردهایم. ما دعاهای صمیمانه خود را برای دوستان خود در فلسطین میفرستیم؛ آنهم در شرایطی که بسیاری در جامعه بینالملل به دلیل بزدلی به فلسطینیها پشت میکنند؛ درحالیکه جنایات جنگی بر جمعیتی عمدتا بیدفاع و محصورشده تحمیل میشود». بیانیه کانون هواداران باشگاه سلتیک البته یک اشاره تاریخی هم داشت: «در سال 2016 ما با سرکشی پرچم فلسطین را در سلتیکپارک به اهتزاز درآوردیم و جریمهاش را هم دادیم. اکنون بیش از هر زمان دیگری مردم فلسطین نیاز به همبستگی ما دارند». این اشاره، به یک واقعه بهیادماندنی در تاریخ باشگاه سلتیک بازمیگشت؛ وقتی که قرار بود این تیم در یکی از دیدارهای مرحله پلیآف لیگ قهرمانان اروپا در برابر هاپوئل شیوا، نماینده اسرائیل، به میدان برود. هواداران سلتیک قبل از بازی کمپینی را شکل دادند که شعار آن این بود «با پرچم فلسطین به ورزشکار بیایید». یوفا (اتحادیه فوتبال اروپا) پیش از بازی تهدید کرد که این اقدام با جریمه سنگین روبهرو خواهد شد و دولت اسکاتلند نیز هشدار داد که اجازه ورود پرچم فلسطین به ورزشگاه را نخواهد داد و کسانی را که پرچم فلسطین به همراه داشته باشند، دستگیر خواهد کرد.
اما نتیجه حیرتآور بود. در روز بازی تماشاگران پرچمهای فلسطین را که با وجود کنترل سختگیرانه پلیس اسکاتلند و با وجود درگیریهای پلیس با هواداران در اطراف ورزشگاه به داخل آورده بودند، تمام مدت در دست داشتند و در طول بازی آنها را به اهتزاز درآوردند. نمایشی از اتحاد و همبستگی با ملت فلسطین که در شبکههای مختلف تلویزیونی، مستقیما پخش شد. ادامه این ماجرا هم شگفتانگیز بود: یوفا، باشگاه سلتیک را –طبق وعدهای که داده بود- 10 هزار پوند جریمه کرد. باشگاه هواداران تیم سلتیک برای جمعآوری این مبلغ فراخوان داد و در عرض
24 ساعت مبلغ 130 هزار پوند جمعآوری و به یک بمب خبری در محافل ورزشی و سیاسی بدل شد. باشگاه سلتیک جریمه یوفا را پرداخت کرد و مابقی مبلغ جمعآوریشده را به ساخت یک مجموعه ورزشی در کرانه باختری و همچنین کمکهای پزشکی و فرهنگی به یک اردوگاه آوارگان در بیتلحم اختصاص داد. این ماجرا سروصدای بسیاری ایجاد کرد تا جایی که حتی راجر واترز، خواننده مشهور پینک فلوید، حمایت هواداران سلتیک را ستود و پس از آن از تصاویر پرچمهای فلسطین در کنسرتهای مختلفش استفاده کرد که بسیاری از آنها تصویر پرچمهایی بود که هواداران سلتیک در ورزشگاه «سلتیکپارک» در بازیهای مختلف به اهتزاز درآورده بودند.
اهتزاز پرچم فلسطین در بازی سلتیک با تیم هاپوئل شیوا شاید پربازتابترین حمایت هواداران سلتیک از مردم فلسطین باشد؛ اما تنها مورد نبود.
باشگاه سلتیک تاکنون بیش از 9 بار به خاطر حمایت هوادارانش از مردم فلسطین با جریمه و محرومیت روبهرو شده است؛ اما بازی شنبه هفته گذشته این تیم مقابل تیم کیلمارنوک که زیر پرچمهای فلسطین و بنرهای حمایتآمیز از مردم محصور غزه برگزار شد، نشان داد که این جریمه و محرومیتها، خللی در حمایت هواداران این تیم از مردمان فلسطین وارد نکرده است؛ بهویژه آنکه سلتیک قرار است 25 اکتبر (سوم آبان) مقابل اتلتیکو مادرید به میدان برود و کانون هواداران سلتیک پیشاپیش از تماشاگران این بازی خواسته است که در این بازی هم پرچم فلسطین را به اهتزاز درآورند تا «به دنیا نشان دهند که باشگاه فوتبال سلتیک در کنار مظلومان است نه ظالمان».
ترانه «تو تنها گام برنخواهی داشت» را سالهاست هواداران سلتیک در ورزشگاه 134ساله «سلتیکپارک» همخوانی میکنند؛ ترانهای که برای اولین بار در سال 1945 اجرا شد و بعدها خوانندگانی مانند فرانک سیناترا، الویس پریسلی، اندی ویلیامز و کریس دیبرگ آن را بازخوانی کردند و هواداران باشگاههایی مثل لیورپول هم -بعد از سلتیک- آن را در ورزشگاه همخوانی کردند؛ ترانهای که میتوان آن را مانیفست حمایت هواداران سلتیک از جوامع تحت ستم دانست:
«هنگامی که در توفان راه میروی، سرت را بالا بگیر، از تاریکی نترس، در میان باد گام بردار، در میان باران گام بردار، هرچند که رؤیاهایت از هم گسسته باشد، با امیدی که در قلبت هست، گام بردار، تو هیچگاه تنها گام برنخواهی داشت».
* نام این مطلب برگرفته از کتابی است به همین نام نوشته سایمون کوپر و ترجمه عادل فردوسیپور