سفر وزیر خارجه آمریکا به کشورهای عربی و موضع‌گیری چین و روسیه
آخرین رایزنی‌ها برای کنترل ابعاد جنگ
آخرین رایزنی‌ها قبل از آغاز حمله زمینی احتمالی اسرائیل به غزه برای کنترل ابعاد این حمله همچنان ادامه دارد و در این راستا آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا پس از سفر به اسرائیل، اردن، عربستان، امارات، قطر و مصر دوباره به اسرائیل بازمی‌گردد تا جمع‌بندی مذاکرات خود را با مقام‌های تل‌آویو در میان بگذارد.
آخرین رایزنی‌ها قبل از آغاز حمله زمینی احتمالی اسرائیل به غزه برای کنترل ابعاد این حمله همچنان ادامه دارد و در این راستا آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا پس از سفر به اسرائیل، اردن، عربستان، امارات، قطر و مصر دوباره به اسرائیل بازمی‌گردد تا جمع‌بندی مذاکرات خود را با مقام‌های تل‌آویو در میان بگذارد. از طرف دیگر مقام‌های نظامی اسرائیل هم اعلام کرده‌اند که آماده انجام عملیات زمینی در غزه هستند و تنها به «تأیید مقام‌های سیاسی» نیاز دارند.
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی روز گذشته در ریاض با آنتونی بلینکن دیدار و درباره تشدید تنش نظامی جاری در غزه گفت‌وگو کرد. به گزارش عرب‌نیوز، ولیعهد عربستان سعودی در این دیدار بر ضرورت بحث درباره راه‌های توقف عملیات نظامی در غزه که جان افراد بی‌گناه را می‌گیرد، تأکید کرد. محمد بن سلمان همچنین بر تلاش ریاض برای آرام‌کردن اوضاع، توقف تشدید تنش کنونی و احترام به قوانین بین‌المللی بشردوستانه از جمله رفع محاصره غزه و ایجاد شرایط برای بازگشت ثبات به منطقه تأکید کرد. او در دیدار وزیر امور خارجه آمریکا افزود که عربستان سعودی خواستار اتخاذ تدابیری برای اطمینان از دستیابی مردم فلسطین به حقوق مشروعشان و نیز دستیابی به صلح عادلانه و پایدار است. محمد بن سلمان تأکید کرد که عربستان سعودی خواهان امتناع از هدف قراردادن غیرنظامیان به هر طریق یا آسیب‌رساندن به زیرساخت‌های حیاتی است که بر زندگی روزمره آنها تأثیر می‌گذارد.
در این دیدار، ریما بنت بندر بن سلطان، سفیر عربستان سعودی در آمریکا، و فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی نیز حضور داشتند. مایکل راتنی، سفیر آمریکا در عربستان سعودی، درک شولت، مشاور وزارت امور خارجه آمریکا، باربارا لیف، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک و تام سالیوان، معاون آنتونی بلینکن هم در این نشست حاضر بودند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز دیدار با ولیعهد عربستان سعودی را «بسیار سازنده» توصیف کرد. متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در‌این‌باره گفت: «وزیر امور خارجه بر تمرکز تزلزل‌ناپذیر آمریکا بر توقف حملات حماس، آزادی تمام گروگان‌ها و جلوگیری از گسترش درگیری تأکید کرد». میلر افزود که دو طرف «تعهد مشترکشان به حفاظت از غیرنظامیان و پیشبرد ثبات در خاورمیانه» را اعلام کردند. آنتونی بلینکن روز شنبه هم با شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی، در ریاض دیدار کرده بود. او پیش از این دیدار گفت حفاظت از جان غیرنظامیان دو طرف درگیری امری حیاتی است. سفر وزیر امور خارجه آمریکا به عربستان سعودی در شرایطی صورت گرفت که اسرائیل در تدارک حمله زمینی به نوار غزه است و واشنگتن می‌کوشد ابعاد درگیری را مهار کند.
محمد بن سلمان در روزهای اخیر، بارها خواستار توقف حملات به غزه شده است. عربستان سعودی مذاکرات برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل را هم به حالت تعلیق درآورده است.
سفر منطقه‌ای وزیر امور خارجه آمریکا پنجشنبه گذشته آغاز شد. او ابتدا به اسرائیل رفت تا حمایت قاطع آمریکا از نزدیک‌ترین متحد واشنگتن در خاورمیانه را اعلام کند. سپس به اردن، قطر، بحرین و عربستان سعودی سفر کرد. او دیدار کوتاهی از امارات متحده عربی داشت و سپس به ریاض بازگشت تا با شاهزاده محمد بن سلمان ملاقات کند. وزیر امور خارجه آمریکا روز گذشته از عربستان سعودی عازم مصر شد تا کلیدی‌ترین بخش مذاکرات خود را با رهبران مصر درباره وضعیت نوار غزه و گذرگاه مرزی رفح که با مصر هم‌مرز است، انجام دهد.
در سوی دیگر، حماس معتقد است که روسیه می‌تواند در پایان درگیری نظامی این گروه شبه‌نظامی فلسطینی و اسرائیل نقشی کلیدی داشته باشد. علی برکه، رئیس روابط خارجی حماس، به خبرگزاری تاس روسیه گفت: «جنبش حماس به روسیه و رئیس‌جمهوری‌اش، ولادیمیر پوتین، اعتماد زیادی دارد؛ بنابراین از میانجیگری روسیه برای فیصله جنگ استقبال می‌کنیم». او افزود: «ما علاقه‌مندیم درد و رنج غیرنظامیان، که مسببش بمباران و محاصره وحشیانه نوار غزه به دست اسرائیل است، هرچه زودتر پایان یابد».
برکه با اشاره به تماس رهبران حماس، گفت: «ما برای دیدارهای احتمالی با دیپلمات‌های روسیه در یکی از کشورهای عربی آماده‌ایم و از تلاش‌های آنها
استقبال می‌کنیم».
این مقام حماس گفت: «ما بیانیه‌های رهبر روسیه را دنبال می‌کنیم که تحولات منطقه‌ای را ارزیابی می‌کند. برای فلسطینی‌ها، حمایت روسیه از آنها و درخواست مسکو برای توقف خشونت، رفع محاصره نوار غزه و ازسرگیری تحویل کمک‌های بشردوستانه حیاتی است». ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، گفته بود روسیه از آنجا که با هر دو طرف درگیری ارتباط دارد، می‌تواند به توافق میان فلسطین و اسرائیل کمک کند. به گزارش تاس، پوتین گفت: «روسیه می‌تواند این کار را بکند. زیرا ما در ۱۵ سال گذشته روابط خوبی با اسرائیل داشته‌ایم و روابطی قدیمی با فلسطین داریم؛ بنابراین هیچ‌کس به ما سوءظن نخواهد داشت که طرف کسی را بگیریم». رئیس‌جمهوری روسیه گفت در‌صورتی‌که از مسکو درخواست شود، میانجیگری می‌کند
و افزود: «تنها راه برای این کار توافق میان دو طرف است».
پوتین معتقد است برای خروج از این بحران، میانجیگری ضروری است و اضافه کرد: «ما سال‌ها و دهه‌ها با جهان عرب روابط بسیار خوبی داشته‌ایم. و البته اول از همه با فلسطین، که زمانی به آنها وعده داده شده بود که کشوری فلسطینی ایجاد خواهد شد و اورشلیم یا بیت‌المقدس شرقی پایتخت آن خواهد بود». اسرائیل تهدید کرده است که به تلافی حمله حماس به اسرائیل و قتل و گروگان‌گیری شهروندان اسرائیلی، این گروه را نابود می‌کند. تعداد کشته‌شدگان اسرائیلی در این حمله تاکنون از هزارو 300 نفر فراتر رفته است.
هشدار چین
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین هم در اظهاراتی که روز گذشته منتشر شد، هشدار داد که اقدام‌های اسرائیل در غزه «از محدوده دفاع از خود فراتر رفته است» و اسرائیل باید از «مجازات جمعی مردم غزه» دست بردارد. وانگ یی این سخنان را پس از آن بیان کرد که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در یک تماس تلفنی از او خواست از نفوذ پکن برای جلوگیری از گسترش درگیری‌ها در منطقه استفاده کند. او در این گفت‌وگو تأکید کرد که واشنگتن هم باید «نقشی سازنده و مسئولانه» در این مناقشه ایفا کند و از همتای آمریکایی‌اش خواست تا در اسرع وقت، نشست بین‌المللی صلح برای دستیابی به اجماع گسترده بر سر این مناقشه تشکیل شود. وانگ یی در شدیدترین موضع‌گیری چین در مورد این درگیری تاکنون، افزود: «اسرائیل باید به درخواست‌های جامعه بین‌الملل و دبیر کل سازمان ملل با جدیت گوش دهد و از مجازات جمعی مردم غزه دست بردارد». خبرگزاری فرانسه به نقل از مقام‌های چینی نوشت ژای جون، فرستاده ویژه چین، با هدف برقراری آتش‌بس در درگیری اسرائیل و حماس و پیشبرد گفت‌وگوهای صلح عازم خاورمیانه شده است. ژای جون که با نمایندگان اتحادیه عرب دیدار کرد، در گفت‌وگو با تلویزیون دولتی چین، چشم‌انداز پیش‌‌رو و احتمال گسترش درگیری‌ها در منطقه را «عمیقا نگران‌کننده» توصیف کرد. فرستاده ویژه چین در دیدار با نمایندگان اتحادیه عرب اطمینان داد که پکن «برای بازگرداندن روند صلح خاورمیانه به مسیر اصلی‌اش بی‌وقفه تلاش خواهد کرد». هم‌زمان، وزیر امور خارجه چین در تماسی تلفنی با شاهزاده فیصل بن فرحان، همتای سعودی خود، درباره بحران در غزه صحبت کرد. وانگ یی در این گفت‌وگو تأکید کرد: «هیچ‌یک از طرف‌ها نباید در راستای وخیم‌تر‌شدن اوضاع اقدامی انجام دهند». او از طرف‌های درگیر در منطقه خواست فورا
به میز مذاکره بازگردند.
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان هم خواستار ایجاد گذرگاه‌های بشردوستانه برای کمک به افراد تحت محاصر غزه شد. او همچنین بار دیگر خواستار آزادی افرادی شد که توسط حماس گروگان گرفته شده‌اند. رهبر کاتولیک‌های جهان در سخنرانی هفتگی خود در میدان سنت پیتر خطاب به جمعیت گفت: «قویا تقاضا دارم که کودکان، افراد بیمار، سالخوردگان، زنان و همه غیرنظامیان را قربانی این درگیری نکنید». او گفت «به حقوق بشردوستانه به‌ویژه در غزه باید
احترام گذاشته شود».
نگرانی سازمان ملل
مارتین گریفیتس، معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه در بیانیه‌ای وضعیت انسانی در غزه را که بحرانی شده است، «غیرقابل ادامه» خواند. گریفیتس گفت که در غزه، برق، آب یا سوخت وجود ندارد و مواد غذایی «به‌طور خطرناکی» رو به اتمام است. او از تمامی کشورهای دارای قدرت خواست تا از نفوذ خود برای اطمینان حاصل‌شدن از احترام به قوانین جنگ و جلوگیری از تشدید بیشتر تنش‌ها استفاده کنند.
معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه افزود اقدامات و لفاظی‌های حماس و اسرائیل در چند روز گذشته «به‌شدت نگران‌کننده و غیرقابل قبول» بوده است. او خواستار محافظت از غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی شد. این مقام سازمان ملل افزود که در غزه، خانواده‌ها در پی دستور تخلیه اسرائیل برای پیدا‌کردن مکانی امن در‌حالی‌که جایی برای رفتن نداشتند در جاده‌های شلوغ و آسیب‌دیده به سمت جنوب حرکت می‌کردند که بمباران شدند. او گفت حتی جنگ نیز قوانینی دارد و این قوانین باید در همه زمان‌ها و توسط تمامی طرفین رعایت شود. گریفیتس گفت غیرنظامیان باید اجازه داشته باشند که به مناطق امن‌تر بروند و چه جابه‌جا شوند و چه بمانند، باید برای نجاتشان اقدام شود. معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه گفت با هرکسی که اسیر می‌شود، باید رفتار انسانی داشت و همه گروگان‌ها باید آزاد شوند. گریفیتس اضافه کرد: «یک هفته اخیر آزمونی برای بشریت بود و بشریت رو به افول است».
