توافقات و اختلافات در اروپا

اخیرا اجلاس‌های متعددی در زمینه چگونگی مقابله با ورود غیرقانونی پناه‌جویان به کشورهای اروپایی برگزار شده است. کشورهای اتحادیه اروپا به‌تازگی در بروکسل و پیش از برگزاری اجلاس سران این اتحادیه در گرانادای اسپانیا، بر سر متن اصلی اصلاح سیاست مهاجرتی در این قاره به توافق رسیدند. این اجلاس به فاصله یک روز پس از توافق اتحادیه اروپا در مورد آیین‌نامه مدیریت بحران مهاجرت برگزار می‌شود. هدف از این قانون که مورد بحث بیشتر از سوی سران هم قرار خواهد گرفت، آن است که اتحادیه اروپا هنگام هجوم مهاجران به یکی از کشورهای عضو، واکنشی مشترک داشته باشد؛ هجومی که می‌‌تواند شبیه بحران سال 2015- 2016 باشد.

تلاش   اروپا برای پاسخی واحد به بحران مهاجرت

همچنین در چارچوب اجلاس سران کشورهای مدیترانه‌ای اتحادیه اروپا موسوم به EUMED 9 در کشور مالت، بحران مهاجرت و بحران اقلیمی در دستور کار سران کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس (فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، پرتغال، یونان، قبرس، اسلونی، مالت و کرواسی) قرار داشت چراکه مسئله مهاجرت و تبعات بحران اقلیمی، تقویت همکاری و هماهنگی بهتر بین کشورهای مدیترانه‌ای اتحادیه اروپا را ایجاب می‌کند. بحران مهاجرت، بحران اقلیمی و پیمان ثبات و توسعه در دستور کار سران کشورهای شرکت‌کننده قرار داشت. رهبران کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس خواستار پاسخی «واحد» به بحران مهاجرت شدند. در بیانیه پایانی این اجلاس نیز شرکت‌کنندگان بر ضرورت افزایش جدی تلاش‌های اتحادیه اروپا در قبال کشورهای مبدأ یا ترانزیت مهاجران تأکید کردند. ژوئن سال جاری وزرای کشورهای اتحادیه اروپا با طرحی در مورد بازنگری در سیاست‌های مهاجرتی و پناه‌جویی این اتحادیه موافقت کرده بودند. این طرح در حالی ارائه شد که امسال تعداد افرادی که با قایق از طریق دریای مدیترانه وارد اروپا شدند، ۳۰ درصد افزایش داشت. سیاست‌های جدید شامل توزیع عادلانه‌تر مهاجران و پناهندگان در کشورهای عضو اتحادیه اروپا می‌شود تا فشار بر کشورهایی مانند ایتالیا و یونان که قایق‌های بیشتر قاچاقچیان ابتدا به آنجا می‌رود، کاهش یابد. در سال ۲۰۱۸ نیز رهبران ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا درباره اقداماتی برای حل‌وفصل بحران مهاجرت به سه توافق دست یافته بودند «تقویت کنترل مرزی ورای مرزهای اتحادیه اروپا، با کمک‌های مالی بیشتر به ترکیه و کشورهای آفریقای شمالی که پناه‌جویان اغلب از آنجا عازم اروپا می‌شوند» دوم اینکه «بررسی امکان «سکوهای منطقه‌ای برای پیاده‌کردن مهاجران» برای بررسی درخواست پناه‌جویی از خارج مرزهای اتحادیه اروپا به‌منظور خنثی‌کردن گروه‌های تبهکار قاچاقچی انسان صورت گیرد» و همچنین «افزایش سرمایه‌گذاری در آفریقا برای کمک به این قاره برای دست‌یابی به «تحول اجتماعی-اقتصادی» تا به این ترتیب دیگر مردم این قاره نخواهند آنجا را برای زندگی بهتر به مقصد اروپا ترک کنند».

مواضع  تند     روسیه   علیه     اروپا

گفت‌وگوهای کشورهای اروپایی درخصوص مهاجرت در حالی است که نماینده روسیه در شورای امنیت سازمان ملل در جلسه اخیر مربوط به مهاجرت در مدیترانه در نشست این شورا اعلام کرد هر سال دریای مدیترانه خطرناک‌ترین مسیر مهاجرت با بالاترین سطح مرگ‌ومیر باقی می‌ماند که به تله مرگ برای بسیاری از افراد ناامید تبدیل شده است. اتحادیه اروپا به جای کمک به مهاجران، جنگی اعلام‌نشده علیه آنها به راه انداخته است. بر اساس گزارش‌های موجود، بیشتر مهاجران و پناهندگان توسط ارگان‌ها و ساختارهای دیگر، نجات یا رهگیری شده‌اند، اما اتحادیه اروپا چه اقداماتی برای نجات مردم در دریا در چارچوب عملیات نیروی دریایی اتحادیه اروپا در مدیترانه انجام می‌دهد؟ روسیه از طرح اخیر اتحادیه اروپا به این نتیجه می‌رسد که قصد تقویت و گسترش دامنه عملیات به اصطلاح دریایی در دریای مدیترانه وجود دارد که روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشر پیش‌تر آن را «محاصره دریایی» نامیده‌اند. اتحادیه اروپا در حال جنگی اعلام‌نشده علیه مهاجرانی است که به‌دلیل نبود مسیرهای جایگزین و امن جان خود را در این مسیر از دست می‌دهند. ده‌ها نفر که قصد رسیدن به اروپا را داشتند، در مسیر دریایی جان خود را از دست دادند. در صورت ارائه کمک به‌موقع به کسانی که در دریا گرفتار شده بودند از این مرگ‌ومیر جلوگیری می‌شد. اتحادیه اروپا نجات این افراد را اولویت خود نمی‌داند. اغلب کشورهای عضو اتحادیه اروپا اقدامات لازم را برای نجات یک قایق حامل مهاجران انجام نمی‌دهند.

مخالفت‌ها   با   سیاست   مهاجرتی   اروپا

هم‌زمان با پایان‌یافتن اجلاس دوروزه رهبران اتحادیه اروپا در شهر گرانادای اسپانیا، دولت‌های مجارستان و لهستان مخالفت خود با سیاست مشترک این اتحادیه در مورد مهاجرت را اعلام کردند. مخالفت لهستان و مجارستان مانع از دستیابی به توافقی متمرکز بر کنترل مرزها و سروسامان‌ دادن به بحران مهاجرت شد و فقدان برنامه دقیق سران اتحادیه اروپا برای گسترش اعضا را سبب شد. وتوی لهستان و مجارستان باعث شد که فصل مربوط به مهاجرت از بیانیه گرانادا که توسط همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا امضا شد، حذف شود و شارل میشل رئیس شورای اروپا تصمیم گرفت متنی مستقل در مورد مهاجرت منتشر کند که از «حمایت گسترده» در میان پایتخت‌های اروپایی برخوردار باشد. ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان که از مخالفان اصلی پذیرش مهاجران است، در اجلاس گرانادا تأکید کرد توافق بر سر سیاست مشترک مهاجرتی ناممکن است چون اتحادیه اروپا، مجارستان و لهستان را در توافق اخیر سهیم نکرده است. اگر شما را مجبور کنند چیزی را بپذیرید که با آن مخالف هستید، توافق امکان‌پذیر نیست. نخست‌وزیر لهستان نیز مدعی شد اتحادیه اروپا کشورش را مجبور کرده که یا مهاجران غیرقانونی را بپذیرد یا مجازات شود. سیاست مشترک مهاجرتی باید در پارلمان اروپا به بحث گذاشته شده و تصویب شود. نخست‌وزیر یونان نیز بر لزوم حمایت از کشورهای واقع در مرزهای خارجی اتحادیه و اخراج مهاجرانی شد که شرایط پناهندگی در کشورهای اروپایی را ندارند.

اتحادیه اروپا در حالی هنوز به توافق مشترکی در مورد چگونگی رسیدگی به بحران انسانی مهاجرت که در سال‌های اخیر تشدید شده، دست نیافته که این قاره هرساله پذیرای بیش از سه و نیم میلیون مهاجر است که به‌طور غیرقانونی وارد اروپا می‌شوند. در ۹ ماه اول سال جاری میلادی ۲۵۰ هزار مهاجر غیرقانونی وارد اتحادیه اروپا شده‌اند. هرچند این رقم در مقایسه با بیش از یک میلیون مهاجر در سال ۲۰۱۵ بسیار کمتر است ولی مهاجرت در سال‌های اخیر به موضوعی حساس تبدیل شده و موجب افزایش نفوذ احزاب راست افراطی و ناسیونالیست شده است.