بازگشت شگفت‌انگیز دیوید کامرون در مقام دیپلمات ارشد دولت بریتانیا
زلزله در کابینه سوناک
موضع‌گیری جنجالی وزیر کشور سابق بریتانیا در قبال جنگ اسرائیل و حماس، زلزله‌ای در کابینه دولت محافظه‌کار ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا، رقم زد و در‌نهایت منجر به تغییراتی مهم ازجمله بازگشت دیوید کامرون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، به سطح اول سیاسی شد.
آرش فرحزاد- موضع‌گیری جنجالی وزیر کشور سابق بریتانیا در قبال جنگ اسرائیل و حماس، زلزله‌ای در کابینه دولت محافظه‌کار ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا، رقم زد و در‌نهایت منجر به تغییراتی مهم ازجمله بازگشت دیوید کامرون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، به سطح اول سیاسی شد. ریشی سوناک روز گذشته و پس از اعمال تغییراتی در کابینه خود، مقر نخست‌وزیری را ترک و به پارلمان رفت. در اولین دور از از این تغییرات «سوئلا براورمن»، وزیر کشور، برکنار شد. «جیمز کلورلی» که وزیر خارجه بود، جای خانم براورمن را گرفت و دیوید کامرون به سمت وزیر خارجه منصوب شد. برکناری خانم براورمن به دنبال انتقادهای اخیر از او و به‌ویژه در پی انتشار مقاله‌ای انجام شد که در آن «پلیس لندن را متهم کرده بود که در مدیریت تظاهرات طرفداران فلسطینی‌ها، از آنها جانبداری می‌کند». دو روز پیش بزرگ‌ترین راهپیمایی در حمایت از فلسطینیان در لندن برگزار شده بود. دفتر نخست‌وزیری بریتانیا تحت فشار رسانه‌ها و احزاب حامی فلسطین از خانم براورمن خواسته بود که لحن این مقاله را ملایم‌تر کند؛ اما او این کار را نکرده بود. خانم براورمن متهم شده که با نوشتن این مقاله به ایجاد تنش دامن زده است. براورمن در مطلب منتشرشده در تایمز، پلیس لندن را به رویکرد «استاندارد دوگانه» و اتخاذ موضع سخت‌گیرانه‌تر در برخورد با تظاهرات جناح راست، متهم کرده بود. در پی انتشار این مقاله، حزب کارگر و همچنین حزب لیبرال‌دموکرات بریتانیا و برخی از نمایندگان حزب محافظه‌کار خواستار برکناری سوئلا براورمن شده بودند.
ایوت کوپر، وزیر کشور سایه بریتانیا از حزب کارگر، گفت که اقدامات خانم براورمن «بسیار غیرمسئولانه» بوده و «به تنش‌ها دامن زده» و کار پلیس را «سخت‌تر» می‌کند. براورمن در پی برکناری‌اش در بیانیهای گفت: «در زمان مناسب حرف‌های بیشتری برای گفتن خواهم داشت». او گفت خدمت به‌عنوان وزیر کشور «بزرگ‌ترین افتخار زندگی‌اش» بوده است.
برکناری خانم براورمن آغازگر یک تغییر اساسی در کابینه ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا، بوده است. جیمز کلورلی به‌عنوان وزیر کشور جدید بریتانیا معرفی شده است. او تا روز گذشته پست وزیر خارجه بریتانیا را برعهده داشت.
بازگشت کامرون
در پی این تغییر دیوید کامرون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، به‌طور غیرمنتظره‌ای به‌عنوان وزیر خارجه جدید این کشور منصوب شد. دیوید کامرون، پیشنهادهایی را برای بازگشت به دولت به‌عنوان وزیر خارجه مطرح کرده بود. کامرون از زمان کناره‌گیری‌اش از سمت نخست‌وزیری در سال ۲۰۱۶ از پارلمان هم خارج شده بود. حالا برای اینکه او بتواند پست وزیر خارجه را برعهده بگیرد، یک کرسی در پارلمان بریتانیا به او داده شده است.
به گزارش تلگراف، دیوید کامرون در بیانیهای اعلام کرد که دعوت ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا، برای تصدی وزارت خارجه را «با کمال میل» و با هدف خدمت به کشور پذیرفته است تا بخشی از «قوی‌ترین تیم ممکن» پیش از انتخابات ۲۰۲۴ باشد. او تأکید کرد اگرچه با برخی تصمیم‌های فردی ریشی سوناک «مخالف است»، اعتقاد دارد که نخست‌وزیر «در زمانه‌ای دشوار، گونه‌ای از رهبری مثال‌زدنی از خود نشان می‌دهد». کامرون اضافه کرد که امیدوار است در کنار نخست‌وزیر بریتانیا از تجربه‌اش به‌عنوان رهبر حزب محافظه‌کار به مدت ۱۱ سال و نخست‌وزیر بریتانیا به مدت شش سال، برای مقابله با «چالش‌های حیاتی» بهره بگیرد.
دیوید کامرون ۵۷ساله که بازگشتش به دنیای سیاست بسیار غیرمنتظره بود، سال ۲۰۱۶ در قمار پرخطر همه‌پرسی بریتانیا برای ماندن در اتحادیه اروپا باخت و با استعفا از مقامش، از سیاست هم کناره گرفت. پسازآن او بیشتر زمانش را به نوشتن خاطرات و ایفای نقش‌های تجاری محدود کرد. او که با نخستین پیروزی‌اش در انتخابات سال ۲۰۱۰، به ۱۳ سال حاکمیت حزب کارگر در بریتانیا پایان داده بود، به دنبال راهی برای متحد نگه‌داشتن حزب محافظه‌کار بود؛ اما ساعاتی پس از اعلام رأی منفی به ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا در همه‌پرسی بحث‌برانگیز برگزیت، از مقام نخست‌وزیری استعفا داد. کامرون در سال ۲۰۰۱ به پارلمان بریتانیا راه یافته بود. او در دوره حاکمیت حزب کارگر به رهبری تونی بلر، به‌سرعت مسیر ترقی در حزب محافظه‌کار بریتانیا را طی کرد تا اینکه در سال ۲۰۰۵ به رهبری این حزب برگزیده شد. او تا جایی که ممکن بود سعی کرد از بحث درباره اتحادیه اروپا که از زمان نخست‌وزیری مارگارت تاچر در دهه ۸۰ به پاشنه‌آشیل حزب محافظه‌کار تبدیل شده بود، بپرهیزد.
کامرون در انتخابات سال ۲۰۱۰، جوان‌ترین نخست‌وزیر ۲۰۰ سال گذشته بریتانیا بود؛ اما از‌آنجا‌که محافظه‌کاران راست میانه نتوانستند برای تشکیل دولت کرسی‌های کافی به دست آورند، ناگزیر به ائتلاف با لیبرال‌دموکرات‌های میانه‌رو روی آورد. درحالیکه کاهش هزینه‌های عمومی بر ائتلاف سایه افکنده بود، سیاست خارجی به صحنه زورآزمایی میان محافظه‌کاران بر سر اتحادیه اروپا تبدیل شد. پس از پنج سال دولت ائتلافی، محافظه‌کاران در انتخابات می۲۰۱۵ با کسب اکثریت قاطع آرا، به‌تنهایی سکان هدایت کشور را در اختیار گرفتند و به‌این‌ترتیب، راه برای برگزاری همه‌پرسی که کامرون سال ۲۰۱۳ با هدف آرام‌کردن حزبش وعده آن را داده بود، هموار شد.
کامرون پسازآن باقی‌مانده سال را به چانه‌زنی با دیگر کشورهای اروپایی برای دستیابی به توافقی بهتر بر سر روابط بریتانیا با اتحادیه اروپا گذراند؛ اما این تلاش‌ها راه به جایی نبرد و او از فوریه ۲۰۱۶ به‌تدریج مقدمات برگزاری همه‌پرسی در ژوئن همان سال را فراهم کرد. دیوید کامرون پانزدهمین نخست‌وزیر سابق است که در دولت بعدی به رهبری شخص دیگری خدمت می‌کند. پیش‌از‌این و از قرن هجدهم تاکنون، 14 نخست‌وزیر سابق بریتانیا، پس از پایان سمتشان، در یک نقش دولتی متفاوت بازگشته بودند.
در قرن بیستم، «سر الک داگلاس هوم» که پس از روی‌کار‌آمدن در اکتبر 1963 به مدت کمتر از یک سال به‌عنوان نخست‌وزیر خدمت کرد، بعدها توسط «ادوارد هیث» به‌عنوان وزیر امور خارجه منصوب شد. او از سال 1970 تا 1974 این سمت را بر عهده داشت و قبل از دیوید کامرون، آخرین نخست‌وزیر سابق بود که تحت رهبری یک نخست‌وزیر دیگر به دولت بازگشت.
ادامه تغییرات
درحالیکه ترمیم کابینه ریشی سوناک ادامه دارد، جسی نورمن هم از سمت خود به‌عنوان وزیر حمل‌ونقل استعفا داده است. او می‌گوید که «از چند ماه پیش» به نخست‌وزیر بریتانیا اطلاع داده بود که قصد استعفا دارد. نیک گیب، مدیر‌کل باسابقه امور مدارس هم اعلام کرد که استعفا می‌دهد و در انتخابات بعدی از نمایندگی پارلمان هم کناره‌گیری می‌کند. نیل اوبراین، مشاور وزیر بهداشت بریتانیا، هم کنار رفته است. ویل کوینس، مدیر‌کل وزارت بهداشت و مراقبت‌های ثانویه، هم استعفا داده است. تغییرات اعلام‌شده در کابینه بریتانیا مورد استقبال برخی از نمایندگان حزب حاکم محافظه‌کار قرار گرفته است؛ ازجمله توبیاس الوود، نماینده بورنموث، به بی‌بی‌سی نیوز گفت: «فکر می‌کنم تغییرات امروز چشم‌انداز انتخاباتی ما را افزایش خواهد داد». او با اشاره تلویحی به مواضع سوئلا براورمن اضافه کرد: «من واقعا خوشحالم که این تغییرات بر چالش‌های هفته گذشته و موضوعات غیر‌مفیدی که به تیتر اخبار تبدیل شد، خط می‌کشد».
مذاکره بی‌بی با تونی بلر
در کنار دیوید کامرون، نام یکی دیگر از نخست‌وزیران سابق بریتانیا هم در رسانه‌ها مطرح شده است. برخی رسانه‌ها در اسرائیل فاش کردند که نتانیاهو و نزدیکانش حدود دو هفته است که برای انتصاب تونی بلر، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، به‌عنوان هماهنگ‌کننده عملیات‌های بشردوستانه در نوار غزه، تماس‌هایی برقرار کرده‌اند. بر‌اساس این گزارش «سطح و نقش این پست هنوز نامشخص است؛ اما احتمالا به‌معنای نگرانی از وضعیت فاجعه‌بار انسانی در نوار غزه، به‌ویژه با توجه به وضعیت پزشکی و امکان خروج فلسطینیان بیمار برای معالجه به خارج از نوار غزه باشد». این رسانه‌ها به نقل از یک مقام اسرائیلی نوشتند: «بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، علاقه‌مند است تونی بلر که سال‌ها به‌عنوان فرستاده گروه چهارجانبه شامل اتحادیه اروپا، آمریکا، روسیه و سازمان ملل، در خاورمیانه خدمت می‌کرد، منصوب شود. اسرائیل با انتصاب بلر به دنبال کاهش فشار فزاینده بین‌المللی علیه خود به خاطر جنگ است.
