چالش‌های هیلی مقابل ترامپ

آنچه نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد، بدون تردید دونالد ترامپ با اختلاف زیاد بخت اول کسب نامزدی حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست‌جمهوری است، اما نیکی هیلی هم دارد اوج می‌گیرد. دور مقدماتی انتخابات داخلی امروز شروع می‌شود و اگر رئیس‌جمهور سابق نقطه ضعفی نشان بدهد، پیروزی دور از انتظار خانم هیلی شاید به واقعیتی جدی تبدیل شود.

نیکی هیلی، کاندیدای کسب نامزدی حزب جمهوری‌خواه، در روزی برفی در اوایل هفته برای سخنرانی به یک میخانه ایرلندی در آیووا رفته بود: ۱۳ دقیقه فشرده درباره کاهش هزینه‌ها، اصلاحات آموزشی و تأمین امنیت مرزهای جنوب. خلاصه حرفش این است: ریاست‌جمهوری هیلی بازگشتی خواهد بود به فضای عادی، جایگزینی بی‌حاشیه برای دونالد ترامپ، پیشتاز فعلی  و رئیس‌جمهور سابق.

در سخنان خود گفت «نمی‌خواهید به چنین وضعی برگردید؟ کاملا شدنی است». برای حدود صد نفری که خطر جاده‌های یخ‌زده را به تن خریده بودند و برای شنیدن سخنانش به وائوکی، درست بیرون دی‌موین، مرکز ایالت، رفته بودند، این چند کلمه بیش از هر چیز دیگری تشویق داشت.

به نظر می‌رسد ۱۱ ماه بعد از اینکه خانم هیلی ۵۱ ساله وارد صحنه انتخابات شد، باد بالاخره به نفعش در حال وزیدن است. در روزهای منتهی به انتخابات مقدماتی آیووا، اولین رقابت در حزب جمهوری‌خواه، فرماندار سابق کارولینای جنوبی توانست چند برد خوش‌زمان داشته باشد – تثبیت حمایت میان کمک‌کنندگان پولدار، گرفتن تأیید از چهره‌های مختلف و پیشروی پیوسته در نظرسنجی‌ها.

داگلاس استاوت، طرفدار هیلی، بعد از تماشای سخنرانی گفت «خوب ارتباط برقرار می‌کند، باهوش است، خوش‌مشرب است و فکر می‌کنم چشم‌انداز ۱۰ ساله خوبی هم از آینده دارد». به گفته او چشم‌اندازی از جنس «شهری درخشان در افق» برای حزب جمهوری‌خواه؛ «چیزی که با آن بزرگ شدم».

واقعیت تأسف‌آور برای کارزار او این است که به نظر نمی‌رسد شمار رأی‌دهندگانی که خواهان چنین چشم‌اندازی هستند زیاد باشد. ترامپ در بیشتر نظرسنجی‌ها با اختلاف حدودا ۳۰ درصدی پیشتاز است، حتی در آیووا.

ناظران می‌گویند کارزار نیکی هیلی به درد حزب جمهوری‌خواه معاصر نمی‌خورد؛ به عنوان یک نامزد حاضر نیست واقعیت حزب جمهوری‌خواه امروزی را بپذیرد، حزبی که پایگاه رأیش چنان به طرف آقای ترامپ چرخیده که محافظه‌کاری هم‌راستا با هسته‌های قدرت که مورد پسند هیلی است به دردش نمی‌خورد.

گانر ریمر، مدیر سیاسی پروژه پاسخ‌گویی جمهوری‌خواه، می‌گوید «کارزار هیلی نوعی کج‌فهمی از مواضع پایگاه رأی و خواسته‌هایش را نمایندگی می‌کند». «نامزدی او برای کسانی که دنبال حزب جمهوری‌خواه قدیمی می‌گردند بسیار جذاب است. اما شمار جمهوری‌خواه‌هایی که چنین چیزی می‌خواهند کافی نیست».

برنامه‌های هیلی

حرف متحدان هیلی، چه در ملأ عام، چه پشت درهای بسته، این است که او برای پیروزی وارد بازی شده است. آنها تأکید می‌کنند که با کمترشدن نامزدها و تبدیل‌شدن هیلی به تنها جایگزین ترامپ، میانه‌روها و بخش گسترده‌ای از رأی‌دهندگان جمهوری‌خواه که از رئیس‌جمهور سابق خسته شده‌اند یا نگران شکست‌خوردن او در انتخابات ریاست‌جمهوری‌اند، پشت هیلی جمع خواهند شد و او پیشتاز خواهد شد. در آیووا، به نظر می‌رسد خانم هیلی دارد از ران دسنتیس، فرماندار فلوریدا، جلو می‌زند و دوم خواهد شد. در مناظره‌ای که چهارشنبه عصر بین آنها برگزار شد، هیلی تلاش زیادی کرد خود را تنها رقیب ترامپ نشان دهد و گفت «دوست داشتم دونالد ترامپ روی صحنه بود. رقیب من اوست». اعضای کارزار هیلی به بی‌بی‌سی‌نیوز گفتند که هدف او در آیووا ساده است: دور بگیرد. عملکرد قوی، به گفته آنها، او را به نیوهمشایر می‌برد – جایی که نظرسنجی‌ها بسیار نزدیک‌تر بوده‌اند – و سپس کارولینای جنوبی، ایالت خودش.

چیزی که شاید به خانم هیلی کمک کند، خروج ناگهانی کریس کریستی، نامزد مخالف ترامپ، است که کارزار خود را در هفته جاری متوقف کرد. طبق نظرسنجی‌ها، حامیان فرماندار سابق نیوجرسی به احتمال زیاد به او رأی خواهند داد.

چیزی که شاید برایش بد باشد حرف‌های کریستی در میکروفون روشنش بود که می‌گفت، لابد در تقابل با ترامپ، «لوله می‌شود... این کاره نیست». اما پاسخ ناظران قدیمی این است که خانم هیلی استعداد خوبی در سرپیچی از انتظارات دارد.

رندی کاوینگتون، روزنامه‌نگار قدیمی در کارولینای جنوبی، می‌گوید «اگر به زندگی کاری او نگاه کنید، خیلی‌ها او را دست‌کم گرفته‌اند و خیلی‌ها هم اشتباه کرده‌اند». حتی منتقدان او هم می‌پذیرند که استاد سیاست رو‌در‌رو است؛ رفتن دم خانه مردم و دست‌دادن‌هایی که او را فرماندار ایالت کرد. در انتخابات مقدماتی حتی حزب خودش را هم شگفت‌زده کرد و لری کون، باسابقه‌ترین عضو مجلس ایالتی را شکست داد. در آن زمان، او حسابدار مغازه لباس‌فروشی خانواده‌اش بود و هیچ تجربه‌ای در سیاست نداشت.

پس از حدود ۲۰ سال، نماینده مجلس ایالتی و فرماندار اسبق و سفیر سابق در سازمان ملل متحد، هنوز هم دوست دارد خودش را در قدم اول حسابدار معرفی کند. در صحبت‌هایش اشاره می‌کند که دو بچه دارد، همسر یک سرباز سابق است و فرزند مهاجران هندی. هدفش مفتخرکردن خانواده‌اش است. در مناظره‌های تلویزیونی، در شیرینی‌فروشی‌ها و سالن‌های اجتماعات محلی، هیلی به‌عمد وسط صحبت‌هایش درنگ می‌کند، لبخند می‌زند و چشم‌ در‌ چشم مخاطب می‌دوزد. او یک آمریکایی خیلی ساده است که دارد برای جلب رأی‌های شما می‌جنگد.

دیوید ویلکینز، رئیس سابق مجلس ایالتی کارولینای جنوبی که روند انتقال فرمانداری به خانم هیلی را مدیریت کرده بود، می‌گوید «او جذاب است و می‌تواند رابطه برقرار کند. هرچه عده افرادی که با او رو‌در‌رو شده‌اند بیشتر شود، حمایت‌ها هم از او بیشتر می‌شود. به همین راحتی». کارزار هیلی خیلی وقت‌ها شما را به سال ۲۰۱۲ پرتاب می‌کند: تسامح و مصلحت‌گرایی بیشتر، شکایت و تئوری‌های توطئه کمتر. او محافظه‌کاری سرسخت است، اما درباره موضوعات داغی چون سقط جنین و مهاجرت با ظرافت حرف می‌زند و علاقه کمتری به پریدن در جنگ‌های فرهنگی کشور دارد.

در هفته جاری مشخص بود که این ویژگی نکته اصلی کارزارش است. رأی‌دهندگان می‌گویند که لحن و نزاکت خانم هیلی برایشان ارزشمند است، تفاوتی مشخص با ترامپ که چند روز این هفته را در دادگاه تجدید نظری گذراند که دارد یکی از چهار اتهام کیفری‌اش را بررسی می‌کند.

یکی از ساکنان آیووا برای تعریف از هیلی گفت «حوصله‌سر‌بر است. ما باید از دورانی که سیاست در سیطره توییت‌های اشخاص است خارج شویم». نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که رویکرد شمرده هیلی شاید او را به سرسخت‌ترین رقیب بایدن در انتخابات سراسری ماه نوامبر تبدیل کند. او این هفته با اشاره به یکی از نظرسنجی‌های روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در پایان سال گذشته گفت «ترامپ در بهترین حالت با بایدن برابر است. من با اختلاف ۱۷ درصدی بایدن را شکست می‌دهم».

او باید در قدم اول ترامپ را شکست دهد. جیمی سنترز، مشاور سیاسی حزب جمهوری‌خواه در آیووا، می‌گوید «تا وقتی که نظر حزب جمهوری‌خواه عوض نشده باشد، حزب جمهوری‌خواه متعلق به دونالد ترامپ است». گمان می‌رود که حداقل یک‌سوم رأی‌دهندگان در دور مقدماتی انتخابات حزب جمهوری‌خواه به اردوگاه «فقط ترامپ» تعلق داشته باشند؛ گروهی که هم به رئیس‌جمهور سابق علاقه دارند و هم از سیاست‌ورزی هم‌راستا با مراکز قدرت که هیلی نمایندگی می‌کند، بیزارند.

مایک ویلیامز، ساکن آیووا، می‌گوید «فکر می‌کنم او هیچ فرقی با بقیه ندارد... ولی ترامپ چنین نیست. من می‌خواهم کسی از بیرون وارد بازی شود». خیمه سنگینی که ترامپ روی حزب زده است، میدان بازی چندانی به خانم هیلی نمی‌دهد.

او باید نظر دو گروه بسیار متفاوت از جمهوری‌خواهان را جلب کند: گروه «نه به ترامپ»، که از رئیس‌جمهور سابق نفرت دارند و همچنین آنهایی که هنوز او را دوست دارند اما فکر می‌کنند که شاید به بایدن ببازد. هیلی باید خودش را از دونالد ترامپ دور کند بدون اینکه طرفدارانش را ناراحت کرده باشد، کسانی که شاید هنوز بشود قانعشان کرد که از شخص دیگری حمایت کنند.

هیلی در انتقاد از رئیس سابقش محتاط بوده است. در جلسه‌ای تلویزیونی در آیووا، یکی از حامیان احتمالی‌اش با خجالت گفت که دو بار به ترامپ رأی داده است. هیلی با خنده پاسخ داد «من هم همین‌طور».

او تقریبا در همه سخنرانی‌هایش سعی می‌کند که نه سیخ بسوزد، نه کباب. می‌گوید ترامپ «رئیس‌جمهوری مناسب در زمانی مناسب بود. اما درست یا غلط، همه‌جا را به آشوب می‌کشد».

افراد نزدیک به هیلی مصرانه می‌گویند که او هرگز به عنوان نامزد معاونت ریاست‌‌جمهوری به تیم ترامپ نخواهد پیوست؛ چیزی که از طرف کارزار ترامپ هم رد شده است. اما هیلی در گذشته دعوت او را پذیرفت و به عنوان سفیر دولتش در سازمان ملل متحد خدمت کرد. ترامپ هم البته بیشتر و بیشتر هیلی را هدف گرفته است و در ماه سپتامبر او را «مغزفندقی» خطاب کرد. هفته پیش هم به او گفت «گلوبالیست. او جهان را دوست دارد و من اول آمریکا را».

این انتقادهای روزافزون احتمالا بهترین نشانه برای این است که فرد پیشتاز دارد کارزار هیلی را جدی می‌گیرد. برخی از اعضای کارزار ترامپ حتی انتظار یک پیروزی بزرگ در آیووا را غیرواقعی جلوه داده‌اند. رقابت داخلی حزب جمهوری‌خواه در این ماه به نتیجه نمی‌رسد. اما رأی‌گیری‌های پیش‌رو در آیووا و نیوهمشایر نخستین محک برای قدرت واقعی ترامپ است. اگر آن‌گونه که به نظر می‌رسد نباشد، هیلی قطعا برای استفاده از فرصت آماده خواهد بود.