برنامه جامع اقدام جهت افزایش تابآوری لرزهای شهر تهران
برنامه جامع افزایش تابآوری لرزهای شهر تهران در قالب سه کمیته مستقل ولی مرتبط یکدیگر ارائه و نرمافزار جامع بحران در شهر تهران برای رصد وضعیت عملکرد در قبل و پس از وقوع زلزله طراحی میشود.
امیرکیوان صالحی-دبیر گارگروه افزایش تابآوری شهر تهران در برابر زلزله: برنامه جامع افزایش تابآوری لرزهای شهر تهران در قالب سه کمیته مستقل ولی مرتبط یکدیگر ارائه و نرمافزار جامع بحران در شهر تهران برای رصد وضعیت عملکرد در قبل و پس از وقوع زلزله طراحی میشود.
این کارگروه در ذیل کمیته عمران و زیرساخت شورای شهر تهران قرار دارد که دارای سه کمیته «ارزیابی سازهها، راهکارهای مقاومسازی نسبی»، «تحلیل خطر و ارائه طیف ویژه برای تهران» و «تحلیل ریسک و ارائه نرمافزار جامع مدیریت بحران» است.
در زیرمجموعه هرکدام از این کمیتهها، استادان نخبه حوزه مهندسی زلزله حضور دارند و هرکدام از استادان بر مبنای توانمندی و کارهایی که با دانشجویان در دانشگاه انجام میدهند، انتخاب شدهاند. هدف از تشکیل این کارگروه و سه کمیته ذیل آن، رسیدن به برنامه جامع اقدام در شهر تهران است. ما در نهایت میخواهیم به برنامهای برسیم که اولا از لحاظ حقوقی به این طرح منظر قانونی بدهیم و از طریق شورای عالی استانها تبدیل به لایحه کرده و به مجلس ارائه کنیم.
مهمتر از آن به لحاظ اجرائی این برنامه جامع اقدام در نهایت میتواند دستاورد بزرگی باشد برای اینکه دقیقا طبق این برنامه بتواند کارهای شهر تهران عملیاتی شود. برای مثال، در کمیته اول که کمیته کوتاهمدت ماست، ارزیابی سازهها و ارائه راهکارها مقاومسازی نسبی و تهیه بستههای تشویقی صورت میگیرد. در این کمیته راجع به تهیه بستههای تشویقی که مردم را پای کار بیاورد، صحبت میشود؛ اینکه چگونه این بستهها میتواند تهیه شود، چگونه میتواند مردم را تشویق کند، اینکه ما اساسا پروانه ساخت را محکم کنیم و اگر کسی آمد مقاومسازی را انجام داد، از او هیچ هزینهای دریافت نکنیم، حتی اگر دریافت کردیم یارانه و وامهای خوبی به او داده شود.
برای شهر تهران باید یک مسیر مشخص داشته باشیم، باید به سمتی حرکت کنیم که نوع جمعآوری دادهها ما را به سمت یک مدل خاص هدایت کند تا نهایتا بتوانیم به راهکارهای مقاومسازی نسبی برسیم و فرمولهای راحتی برای سازههای تیپ ارائه شود.
یک روش این است که سازهها را در دهههای مختلف تیپبندی کرده و بعد برای آنها راهکارهای متناسبی ارائه کنیم و در نهایت هم با در نظر گرفتن ابزارهای تشویق و ترغیب، نظرمان را به مردم ارائه کنیم تا مردم را پای کار داشته باشیم.
کار کمیته دوم ما هم انجام تحلیل خطر در شهر تهران است کاری بسیار مهم و پیچیده است که در شهر تهران شکل خواهد گرفت و نهایتا ما را به طیف ویژه در شهر تهران خواهد رساند.
باید بتوانیم تهران را به زونهای متعددی تقسیم کنیم. هدف نهایی ما این است که با رفتن روی هر پلاک در شهر تهران، بتوانیم طیف طرح را پیشنهاد دهیم و روی طرح بایستیم و این هم باز نکته بسیار مهمی است. در این موضوع، هر پلاک در تهران یک طرح تفضیلی برای خودش دارد و باید هر پلاک در تهران بتواند در واقع طیف طرح خودش را هم داشته باشد. این طیف طرح در واقع طیف شتابی است که از آن مبنای طراحی گرفته میشود و به صورت اخص با طراحی سازه ارتباط مستقیم دارد و شتاب مبنای طرح را برای طراحی سازه ارائه میکنیم.
در کمیته سوم بهطور کلی بحث تحلیل ریسک در شهر تهران را داریم. آنچه ما در انتهای مسیر سوم میخواهیم به آن برسیم، ارائه نرمافزار جامع بحران شهر تهران است تا یک مدیر بتواند قبل از بحران، رصد کند که وضع شهر چگونه است؟ یعنی از روی تحلیل دادهها بتوانیم متوجه شویم کجاها در شهر تهران در معرض آسیب است، چه نیروگاههایی، چه مدارسی، چه هتلهایی، چه بیمارستانهایی، چه مراکز اداری، چه مقرهای فرماندهی، چه منازل مسکونی دارای آسیب است و باید روی آنها برنامهریزی صورت بگیرد و قبل از اینکه حادثه بخواهد رخ بدهد، اقدام صورت بگیرد.
این برنامه در واقع یعنی اینکه مدیریت بحران در کوتاهمدت باید به چه صورت باشد تا یک مدیر بتواند کامل روی مانیتور، روبهروی خودش تشخیص بدهد که وضع قبل از وقوع چگونه است و برای پساوقوع هم چه شرایطی را میتوانیم متحمل شویم و مجددا بازیابی را داشته باشیم.