کنسرت در تخت‌جمشید
به‌دنبال برگزاری کنسرت علیرضا قربانی در بیرون از تختگاه تخت جمشید، علیرضا عسکری چاوردی، مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید اعلام کرد که این کنسرت در فاصله ۵۰ متری در زیر سطح ارتفاع ۱۷ متری تختگاه برگزار شد.
محمدرضا نسب عبداللهی: به‌دنبال برگزاری کنسرت علیرضا قربانی در بیرون از تختگاه تخت جمشید، علیرضا عسکری چاوردی، مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید اعلام کرد که این کنسرت در فاصله ۵۰ متری در زیر سطح ارتفاع ۱۷ متری تختگاه برگزار شد.
علیرضا عسکری چاوردی، مدیر میراث جهانی تخت جمشید میگوید: «تختگاه تخت جمشید از بلوک‌های سنگی بزرگ بنا شده و ارتفاع آن از سطح زمین حداکثر 20 متر بوده است و ارزیابی کیفی منظر صوتی در مجموعه میراث جهانی تخت جمشید برای تمام بناهای این مجموعه طی یک طرح پژوهشی با دانشگاه هنر تهران به‌صورت میدانی انجام شده است. نتایج حاصل از بیشینه، میانه و کمینه صوت، متوسط شدت صوت، نمودارهای اسپکتروگرام و شدت انرژی صوت در قالب نقشه‌های گرافیکی این طرح نشان می‌دهد منبع تولید صدا باید از داخل تختگاه تخت جمشید جدا شود و به بیرون از محوطه انتقال یابد؛ بنابراین در تمهید اجرای برنامه موسیقی این موضوع لحاظ شده است و مکان اجرا برنامه به بیرون از تخت جمشید انتقال داده شد. صوت تمام اسپیکرها به سمت جنگل و فضای باز انتقال می‌یابد و روی صحنه از هدفون استفاده می‌شود. همچنین میزان شوت صوت اسپیکرها غیر قابل برگشت به طرف تختگاه تخت جمشید است و انعکاس صوت انجام نمی‌گیرد. صوت در یک مسیر مستقیم به طرف جنگل هدایت می‌شود؛ تا زمانی که طول موج آن به زمین بریزد و تمام شود. در حقیقت، صوت با طی فاصله (از منبع) انرژی خود را (در مقصد) از دست می‌دهد. در این روش، منبع صوتی و صوت در محیط بیرون تخت جمشید وجود دارد و همچنان تأثیرات حسی بر افراد خواهد داشت، اما نمی‌تواند انرژی مخرب بر بنا داشته باشد. لبه تختگاه تا ارتفاع یک متر و نیم با عایق شیشه مانع‌گذاری شده است و موقعیت تجهیزات و بلندگوها به شیوه‌ای نصب می‌شود تا کمترین اثرات مخرب و مضر صوت نیز کاسته شود. شدت صوت و فاصله نسبت معکوس دارند، به‌طوری‌که شدت صوت برابر با عکس مجذور فاصله از منبع صوت است. به‌عبارت دیگر، اگر فاصله منبع دو برابر شود، شدت صوت 4/1 کاهش می‌یابد. پایگاه میراث جهانی تخت جمشید ضمن استقبال از این برنامه باشکوه، همکاری لازم با گروه موسیقی در جهت بهتر اجراشدن این برنامه به عمل خواهد آورد و در طول مدت زمان برگزاری، تلاش می‌شود تأمین امنیت و حفاظت کامل از مجموعه تخت جمشید به عمل آید. موسیقی بخشی از ارزش‌های معنوی و آسمانی این سرزمین است و تداوم حیات آن ابعاد معنوی روح فرهنگی این سرزمین را پویا نگه می‌دارد و تخت جمشید به همین نسبت، والاترین ارزش‌های هنری و هویتی ایران‌زمین را در خود جای داده و به‌همین دلیل، صاحب احترام و کرامت است. تکریم و احترام به تخت جمشید احترام به تاریخ مردم این سرزمین است. بدون تردید، تخت جمشید خاستگاه هنر و موسیقی این سرزمین است و فرزندان شایسته این سرزمین در خانه پدری خود با هدف صلح و پایداری امروز کشور سروده‌های زیبای خود را به نمایش خواهند گذاشت.
در همین حال، حامد وحدتی‌نسب، باستان‌شناس نیز بر این باور است که صرف برگزاری کنسرت در اماکن تاریخی با رعایت موازین حفاظتی (تنظیم نور، صدا، فاصله از معماری و...) کاری سابقه‌دار است و اثرات مثبتی در پیونددادن مردم با آن اثر تاریخی دارد. تنها نکته نگران‌کننده، سابقه بد مسئولان ما در برگزاری منظم چنین رویدادهایی است، چناچه این مهم لحاظ شود، چنین رویدادی در چنین فضایی کاری بسیار پسندیده و درخور است.
جواد حسین‌زاده ساداتی، عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه کاشان نیز درخصوص آسیب امواج صوتی به بنای تاریخی میگوید: «در جست‌وجوهایی که درخصوص اثر امواج صوتی بر بناهای تاریخی انجام دادم، تقریبا یک مورد و آن هم در سال ۲۰۱۴ توسط دانشگاهی در ترکیه انجام شده، هیچ مطالعه متقنی وجود ندارد که نشان دهد امواج صوتی کنسرت به بناهای سنگی، خشتی و آجری آسیب می‌رساند».
مهدی رازانی، دکترای مرمت اشیای فرهنگی و تاریخی نیز میگوید برای برگزاری کنسرت موسیقی در محل پیشاپلکان ورودی تخت جمشید از لحاظ آسیب به بناهای سنگی مانعی وجود ندارد.
مصطفی ده‌پهلوان، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی نیز میگوید کنسرت اگر با فاصله و خارج از تختگاه باشد و جهت باندهای صوتی رو به تختگاه نباشد، مشکلی نیست.
مجید منتظرظهوری، معاون گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران نیز در این باره گفته با برگزاری کنسرت با حفظ ضوابط، مقررات و اصول حفاظتی حداکثری موافقم. این اتفاق به پیوند مردم و تاریخ کمک کرده و به‌نوعی باعث احیای هویت تاریخی و پیوند بیشتر مردم با گذشته می‌شود. از لحاظ جمعیت نیز نگرانی وجود ندارد، چراکه در ایام عید، تعداد بازدیدکنندگان به مراتب بیشتر است. این کنسرت فرصتی برای آموزش حفاظت از بنای تاریخی در رویدادهایی چون کنسرت‌هاست.
شهرام رهبر، کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی هم بر این باور است که اجرای کنسرت علیرضا قربانی با فاصله مشخص از تختگاه هیچ‌گونه مشکلی نخواهد داشت.
محمد ثابت اقلیدی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس در پاسخ به مباحث مطرح‌شده گفت: «کنسرت موسیقی در ۵۰ متری صفه انجام می‌شود و تمام بلندگوها پشتشان به صفه است و اساساً هیچ صوتی به تختگاه نمی‌رسد».
محمد ثابت اقلیدی تصریح کرد: «همراه با گروه کارشناسان میراث فرهنگی از مکان آماده‌شده برای برگزاری کنسرت و پشت استیج تست گرفتیم و مشخص شد که هیچ صدایی به تختگاه تخت جمشید نمی‌رسد».
وی در‌عین‌حال، این نکته را یادآور شد که هرکسی نگران است و نسبت به برگزاری کنسرت اعتراض دارد می‌تواند به پشت استیج بیاید و از نزدیک مشاهده کند که هیچ صدایی به تختگاه تخت جمشید نمی‌رسد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس، برگزاری این کنسرت را یک اتفاق بزرگ برای رونق صنعت گردشگری در استان دانست و گفت: «این یک اتفاق بزرگ برای استان فارس است و خیالتان را راحت می‌کنم که هیچ صدایی پشت استیج کنسرت نیست که بخواهد به آثار تاریخی ما آسیبی برساند».
ثابت اقلیدی با بیان اینکه استقبال از این کنسرت بسیار بالا بوده، به‌طوری‌که اکثر بلیت‌ها در خارج از استان فارس به فروش رفته است، گفت: «برگزاری چنین رویدادهایی هم باعث رونق گردشگری و به تبع آن، رونق اقتصادی استان و هم باعث ایجاد نشاط اجتماعی در جامعه می‌شود».
