«ونس» خاورمیانه را چگونه میبیند
دونالد ترامپ شخصی را بهعنوان معاونش تعیین کرده که ۳۹ سال دارد و سنش نصف اوست. این بدان معناست که ترامپ درحال آمادهسازی رئیسجمهوری جدیدی برای آمریکاست که احتمالا سال ۲۰۲۸ به قدرت خواهد رسید. جیمز دیوید ونس با قرارگرفتن کنار ترامپ به شخصیتی جسورتر تبدیل میشود که به مواضع و دیدگاههایشان اطمینان بیشتری دارد. او میتواند در دولت ترامپ که احتمال پیروزی آن بسیار است، نقش مؤثری ایفا کند. بااینحال، نباید فراموش کرد که انتخابات آمریکا همواره پر از شگفتی است که پیشبینی نتایج را دشوار میکند.
دونالد ترامپ شخصی را بهعنوان معاونش تعیین کرده که ۳۹ سال دارد و سنش نصف اوست. این بدان معناست که ترامپ درحال آمادهسازی رئیسجمهوری جدیدی برای آمریکاست که احتمالا سال ۲۰۲۸ به قدرت خواهد رسید. جیمز دیوید ونس با قرارگرفتن کنار ترامپ به شخصیتی جسورتر تبدیل میشود که به مواضع و دیدگاههایشان اطمینان بیشتری دارد. او میتواند در دولت ترامپ که احتمال پیروزی آن بسیار است، نقش مؤثری ایفا کند. بااینحال، نباید فراموش کرد که انتخابات آمریکا همواره پر از شگفتی است که پیشبینی نتایج را دشوار میکند.
با نگاهی به سخنرانیها، اظهارات و مصاحبههای سناتور ونس ۳۹ساله، میتوان درباره شخصیت او اطلاعات کافی به دست آورد. او طرفدار بازگرداندن تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران و جلوگیری از دستیابی این کشور به سلاح هستهای است. او همچنین از پیمان دفاعی آمریکا و عربستان سعودی که بایدن معمار اصلی آن محسوب میشود، حمایت میکند، اما برخلاف بایدن، خواستار ربطدادن این توافق به جنگ غزه نیست. عبدالرحمن راشد، تحلیلگر خاورمیانه در الشرق الاوسط درباره نگاه معاون معرفیشده ترامپ به خاورمیانه مینویسد: جی. دی. ونس مانند همه نامزدهای انتخابات آمریکا متحد دائمی اسرائیل است و با تندروها، سازمانهای افراطی و برنامههای سیاسی آنها در خاورمیانه بهشدت مخالف است. در واقع ونس نسخه ارتقایافته ترامپ محسوب میشود. آنچه او را علیرغم سن کم نسبت به ترامپ برتری میدهد، این است که مسیر سیاست را پلهپله طی کرده و در این عرصه سالها خدمت کرده است.
هرچند وظایف معاون رئیسجمهوری بهطور معمول به امور تشریفاتی، تشییع جنازه و موارد دیگری محدود است، در صورت پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات آینده، ونس با توجه به کهولت سن ترامپ که به ۸۰سالگی میرسد و به دلیل کشمکشهای ترامپ با حزب جمهوریخواه و سایر جناحهای سیاسی، میتواند نقش فعال و مؤثری در دولت آینده ایفا کند.
یکی از تفاوتهای مهمی که ترامپ را نسبت به بایدن متمایز میکند، این است که ترامپ اطرافش را با شخصیتهای قدرتمند و باتجربه پر کرده، درحالیکه بایدن از بوروکراتها استفاده میکند و بیشتر بر تجارب شخصی خودش تکیه کرده است. شاید بایدن به دلیل اینکه از دهه ۱۹۷۰ در عرصه سیاست کار میکند، باتجربهترین رئیسجمهوری در تاریخ معاصر آمریکا باشد، اما شخصیتهای اطراف او در مقایسه با کسانی که در دولت ترامپ یا جورج دبلیو بوش در کاخ سفید کار میکردند، توانایی کمتری دارند.
در هرصورت، انتخاب ونس بهوضوح نشان میدهد که ترامپ قصد دارد (درصورت پیروزی در انتخابات آینده) شخصیتهای راستگرای قوی را وارد دولت کند که در مسائل کلیدی با او همنظر باشند، نه اینکه کابینهاش از کارمندانی عادی تشکیل شود که مأموریت آنها به ابلاغ دستورها و پیامها محدود باشد.
بهنوشته ایندیپندنت، برخلاف تصور برخی تحلیلگران مبنیبر اینکه درصورت پیروزی در انتخابات، ترامپ در تعامل با کشورهای جهان سیاست انعطافپذیرانهای را دنبال خواهد کرد، انتصاب ونس نشان میدهد که ترامپ قصد دارد سیاست فشار و تقابلگرایی را که در گذشته علیه جمهوری اسلامی ایران و چین اتخاذ کرده بود، از سرگیرد.
ونس در یکی از سخنرانیهایش در مؤسسه پژوهشی کویینسی گفت: «ما از اسرائیلیها و سنیها (عربها) میخواهیم تحولات منطقه خود را زیر نظر داشته باشند. ما برای اینکه بتوانیم بیشتر روی شرق آسیا تمرکز کنیم، از اروپاییها میخواهیم متوجه تحولات منطقه خود باشند». ونس پس از انتخاب بهعنوان معاون ترامپ، ادعا کرده است: «اگر قرار است ایران را بزنید، باید محکم بزنید. این کاری بود که ترامپ انجام داد... این اقدام صلح را به ارمغان آورد... ایران را تا حدی مهار کرد و از سرعت نفوذ و اقدامهای آن در منطقه و جهان کاست. بنابراین، باید برای جلوگیری از دسترسی آنها به منابع مالی، صادرات نفت ایران را متوقف کنیم».
ونس خواستار مذاکره با روسیه درباره اوکراین است و بر این باور است که اروپا باید در این زمینه مسئولیت بیشتری برعهده گیرد. او بر لزوم اعمال محدودیت بر چین، حمایت از اسرائیل و حذف حماس هم تأکید میکند.
در زمینه انرژی، ونس اصرار دارد که آمریکا باید بزرگترین قدرت جهان در تولید نفت و گاز باشد و برای رسیدن به هدف، محدودیتهای زیستمحیطی را که بر آن تحمیل شده است، کنار بگذارد. اظهارات کنونی ونس ممکن است تا حدی جنبه تبلیغاتی داشته باشد، اما به هرحال با مسیر سیاسی که ترامپ در دوره گذشته ریاستجمهوری دنبال میکرد، همخوانی بسیاری دارد. افزون بر آن، درصورت پیروزی ترامپ در انتخابات پیشرو، این اظهارات میتواند بیانگر سیاست چهار سال آینده آمریکا باشد.
ونس که در پیمودن پلههای ترقی در سیاست با ترامپ تفاوت بسیاری دارد، شخصیتی الهامبخش برای مردم آمریکا محسوب میشود و کتابی مهم و پرفروش هم تألیف کرده است. مجری فاکسنیوز که اخیرا با او دیداری داشت، میگوید: «کتاب مرثیه هیلبیلی، رمانی پرفروش بود که از روی آن فیلم ساختند. از آنجا که من درباره شما اطلاعاتی نداشتم، تصمیم گرفتم فیلم را ببینم. اکنون که فرصت دیدار با شما میسر شد، این پرسش را مطرح میکنم که آیا زندگی شما اینگونه بود؟ سربازی در نیروی دریایی که مادرش به مواد مخدر و الکل معتاد بود و پدرت، که قطعا نمیتوان گفت بهترین پدر دنیا بود. شما در فقر بزرگ شدید و با پیوستن به نیروی دریایی آمریکا برای خدمت عازم عراق شدید. شما در دانشگاه یِیل بهخوبی درخشیدید و پس از موفقیت در عرصه تجارت، وارد دنیای سیاست شدید. زندگی دشوار و چالشهایی که پشت سر گذاشتهاید، سرگذشتی واقعا شگفتانگیز است».