چالش‌های وکالت و هوش مصنوعی

مهرناز مهرابی

 امروزه ابزارهای هوش مصنوعی در دفاتر حقوقی سراسر دنیا به وکلا و کارآموزان کمک می‌کند پاره‌ای از کارهای انسانی را با استفاده از ماشین در مدت کوتاه‌تر و به شکل مؤثرتری به اتمام برسانند. هوش مصنوعی در تنظیم و‌ مقایسه اسنادی قراردادی، تهیه گزارش‌های مربوط به تحقیقات قبل از انعقاد قرارداد، اداره دفاتر حقوقی و... بسیار مفید و راه‌گشاست.

در سراسر دنیا با افزایش استفاده از هوش مصنوعی به وکلا آموزش داده می‌شود که چگونه بین مزایا و ریسک‌های استفاده از هوش مصنوعی و موضوعات اخلاقی مربوط به آن توازن برقرار کنند. هوش مصنوعی هرگز نمی‌تواند جایگزین کامل مشاغلی مانند وکالت شود. هوش مصنوعی نمی‌تواند جایگزین تخصص انسانی، احتیاط و دلسوزی وکیل و نگاه تیزبین انسانی باشد. روابط بین وکیل و موکل از جنبه‌های مهم و کلیدی حرفه وکالت است. چه‌بسا واگذارکردن این جنبه از وکالت به هوش مصنوعی به روابط وکیل و موکل آسیب‌ وارد کند. هوش مصنوعی از جنبه‌های زیادی روابط بین وکیل و مقام قضائی را تسهیل می‌کند، اما قطعا نمی‌تواند جایگزین کامل تفکر انسانی شده‌ و به ‌عنوان وسیله‌ای تمام‌عیار برای اجرای عدالت و احقاق حق استفاده شود. هوش مصنوعی به‌خوبی قادر است دسترسی عموم را به سیستم قضائی آسان‌تر و سریع‌تر کند و رویه قضائی دادگاه‌ها را برای همگان قابل دسترس کند‌. با‌این‌حال، هوش مصنوعی ساخته دست انسان است. فرض‌ها و اطلاعات اولیه را نیروی انسانی به آن می‌دهد و براساس پیش‌فرض‌های ارائه‌شده، اطلاعات را پردازش می‌کند. بنابراین احتمال خطا در آن بالاست، به همین دلیل امروزه موضوع هوش مصنوعی و مسئولیت مدنی از موضوعات پرطرفدار بین وکلای متخصص هوش مصنوعی محسوب می‌شود. با توجه به آنچه گفته شد، چنین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که محاسن هوش مصنوعی انکارناپذیر است و وکلا، به‌ویژه وکلای نسل جوان، باید همگام با پیشرفت تکنولوژی، دانش خود را در زمینه هوش مصنوعی افزایش دهند. همان‌طور‌که استفاده صحیح از هوش مصنوعی می‌تواند به توسعه و رشد حقوق کمک کند، نبود درک صحیح مفهوم هوش مصنوعی، ندانستن مبانی اخلاقی و چالش‌های آن می‌تواند به حرفه وکالت و نظام قضائی آسیب‌های جبران‌ناپذیری وارد آورد.