ژاله علو، بازیگر و دوبلور باسابقه سینما، تئاتر، رادیو و تلویزیون ایران در 97سالگی درگذشت خداحافظ بانو
خداحافظ بانو
ژاله علو روز گذشته سوم دی‌ماه، در 97سالگی در بیمارستان شهرام تهران چشم از جهان فروبست. شوکت علو که بعدها نامش را به ژاله علو تغییر داد، سال‌ها در رادیو، سینما، تلویزیون و تئاتر ایران عاشقانه کارکرد و هرچه از او به یادگار مانده، آثار درخشانی است که هر‌یک در حافظه تصویری و شنیداری ما جایگاه ویژه و والایی دارد.
ژاله علو روز گذشته سوم دی‌ماه، در 97سالگی در بیمارستان شهرام تهران چشم از جهان فروبست. شوکت علو که بعدها نامش را به ژاله علو تغییر داد، سال‌ها در رادیو، سینما، تلویزیون و تئاتر ایران عاشقانه کارکرد و هرچه از او به یادگار مانده، آثار درخشانی است که هر‌یک در حافظه تصویری و شنیداری ما جایگاه ویژه و والایی دارد. وقتی از زندگی هنری زنده‌یاد ژاله علو صحبت می‌کنیم، باید به گذشته‌های دور و روزهای کودکی‌اش برگردیم؛ دختری که در خانواده‌ای ادیب‌پرور به دنیا آمد. پدربزرگ او خوش‌نویس بود. تأثیرحضور پدربزرگ در زندگی او جاری و ساری بود؛ چرا‌که وقتی به او نقش فخرالنسا «شازده احتجاب» پیشنهاد شد او چندان با نقش بیگانه نبود، چون پدربزرگش ازخوش‌نویسان دوره قاجار بود.
هر‌چند او هرگز در این فیلم ایفای نقش نکرد؛ چرا‌که بعدها بهمن فرمان‌آرا در کتاب «هفتادوپنج سالِ اول به روایت بهمن فرمان‌آرا» به این نکته اشاره کرد که بعد از اینکه از ژاله علو برای حضور در نقش «فخرالنسا» دعوت کرد متوجه شد قد این بازیگر برای نقش زیادی بلند است و این موضوع را با علو در میان گذاشت و در نهایت ژاله علو پذیرفت که از بازی در این فیلم انصراف دهد. اما ماجرا به همین‌جا ختم نشد. سال‌ها بعد وقتی از بهمن فرمان‌آرا برای اکران فیلمی در موزه سینما دعوت شد، ناگهان ژاله علو را در مراسم می‌بیند و علو با لحن شوخ‌طبعانه همیشگی خود به فرمان‌آرا می‌گوید: «امیدوارم قدم اون‌قدر بلند نباشه که نتونید فیلم رو ببینید!».
پدر ژاله علو با وجود ارتشی‌بودنش اهل شعر بوده است. قطعا حضور پدری اهل شعر و شاعری در نحوه زیست ژاله علو بی‌تأثیر نبود؛ چرا‌که بعد از آشنایی نسبی با خواندن و نوشتن، به توصیه پدرش حافظ و سعدی‌خوانی را آغاز کرد. ژاله علو بعدها ازدانش‌سرای مقدماتی مستقیم وارد رادیو شد و در ابتدای حضورش در رادیو فقط اعلام برنامه می‌کرد. او از سال 1327 به طور جدی‌تری کار خود را در رادیو ادامه داد. در اولین نمایش رادیویی‌اش با پرویز خطیبی همکاری کرد و و از پایه‌گذاران برنامه «داستان شب» بود. البته باید به این نکته هم اشاره کرد که در زندگی هنری علو هیچ‌چیز برای او جای رادیو را نگرفت. او کار در رادیو را عاشقانه دوست داشت و همواره به کارکردن در این رسانه وفادار بود.
طبیعی است که ورود به عرصه تصویر برای خانم‌ها در آن زمان به‌راحتی امکان‌پذیر نبود. با‌این‌حال ژاله علو با رضایت خانواده به‌ویژه پدر نظامی‌اش وارد عرصه تصویر می‌شود و ابتدا تئاتر و بعد سینما و تلویزیون عرصه گسترده‌تری را برای هنرنمایی ژاله علو آماده کرد. اما بخش جذاب زندگی هنری او، حضورش در عرصه دوبله است. فیلم‌های بسیاری با صدای دلنشین و بی‌تکرار او دوبله شده است و البته او مدیریت دوبلاژ فیلم‌های ماندگار تاریخ سینما را بر عهده داشته است. سال‌های دور از خانه یا «اوشین» از جمله آثار ماندگار ژاله علو است. علو در گفت‌وگویی اشاره کرد که بعد از دوبله سریال «سال‌های دور از خانه» فیلم‌های ژاپنی زیادی را دوبله کرد. دوبله این سریال دو سال‌و‌نیم زمان برد و علو زمان دوبله این سریال کارهای بسیاری را رد کرد. برای ژاله علو تفاوت بین بازیگری و دوبله آنجا بود که در بازیگری تماما به احساسش متکی بود و با حرکات صورت و بدن حسش را انتقال می‌داد؛ اما در دوبله باید تمامی آن احساست را با صدایش بازسازی می‌کرد.
او در مجموعه تلویزیونی «امیر کبیر»، «روزی روزگاری»، «شیخ بهایی»، «مختارنامه» و بسیاری از فیلم‌های ماندگار سینمای ایران مثل «شیرین»، «روز واقعه»، «داش‌آکل»، «طوقی»، «مهمان مامان» و... ایفای نقش کرد. یاد و خاطره ژاله علو هیچ‌گاه از خاطره تصویری و شنیداری ما ایرانیان فراموش نخواهد شد.
