از استقبال شهردار تا سکوت شورا

نورا حسینی:‌ اواخر تابستان امسال بود که نخستین تحقیق و تفحص در شورای شهر ششم کلید زده شد. نرجس سلیمانی، رئیس کمیسیون نظارت شورای شهر، درخواست تحقیق و تفحص از سازمان املاک شهرداری را به هیئت‌رئیسه شورا داد.

نرجس سلیمانی در صحن علنی شورا با توصیف و تعریف لغوی دو واژه تحقیق و تفحص به جهت شفاف‌سازی موضوعات مطروحه و پیشگیری از برداشت ناصواب در تذکر خود گفت: تحقیق در لغت به معنای وارسی و رسیدن به کنه ماجرا بوده و به‌منظور تصدیق قول یا گمانی به کار می‌رود و تفحص در لغت به معنای واپژوهیدن و استفسار برای گشایش کار است. طرحی که در چارچوب آن درخواست تحقیق و تفحصی انجام می‌شود، به امضای اعضا رسیده که از جنس انبساط و گشایش در فرایند امور و نه از جنس انقباض و ایجاد پیچش در امر خدمات‌رسانی به همشهریان بوده است.

او ادامه داد: بر همین اساس با عنایت به تکالیف شهرداری تهران در بند برنامه چهارم حسب بند ۱۰ مصوبه ساماندهی اسناد و املاک و مستغلات شهرداری تهران، شهرداری موظف بوده هر شش ماه یک بار گزارش عملکرد سازمان املاک را به شورا ارائه کند که از زمان تصویب تاکنون گزارشی ارائه نشده و از وظایف شوراست که به موجب بند ۱۷ ماده ۸۰ قانون تشکیلات با عنایت به ضرورت شفاف‌سازی کارنامه دوره ششم و قبل از پایان فعالیت و با توجه به موارد ذکرشده انجام تحقیق و تفحص در عملکرد برنامه‌ای مالی و اجرائی سازمان املاک از نظر حقوقی و صرفه و صلاح شهر و شهرداری با محوریت مواردی که در درخواست ذکر شده را در دستور کار خود قرار دهد.

پس از گذشت یک هفته از طرح موضوع تحقیق و تفحص از سازمان املاک، مهدی چمران درباره تحقیق و تفحص از سازمان املاک شهرداری تهران به رسانه‌ها گفت که کمتر از 48 ساعت اعلام وصول شده و کارهای آن به اتمام رسیده است.

شهرداری تهران هم از پیشنهاد رئیس کمیسیون نظارت شورای شهر استقبال کردند. علیرضا زاکانی در حاشیه گفت‌وگوی شهردار تهران با خبرنگاران درباره موضوعات مالی و اقتصاد شهری درمورد نامه یکی از اعضای شورای شهر مبنی بر تحقیق و تفحص از سازمان املاک و مستغلات شهرداری تهران، گفت: این موضوع حق مسلم شورای شهر تهران است و ما به شدت از هر چیزی که به شفافیت کمک کند، استقبال می‌کنیم.

لطف‌الله فروزنده، معاون شهردار تهران هم گفت: ما در این زمینه مشکلی نداریم. اتفاقا یکی از بخش‌هایی که بسیار موفق بوده، سازمان املاک است و از این مورد استقبال می‌کنیم. این فرصت خوبی است که هم به مردم و هم به شورا گزارش دهیم.

اما با گذشت پنج ماه از زمان طرح درخواست تحقیق و تفحص از املاک شهرداری خبری از نتایج آن نبود. روز گذشته مهدی چمران در پاسخ به پرسشی پیرامون موضوع تحقیق و تفحص از سازمان املاک شهرداری به خبرنگاران گفت:‌ در حال حاضر این کار متوقف شده، چراکه آن برنامه‌های مقدماتی که باید انجام می‌شد؛ طی نشده تا بار دیگر درخواستی دراین‌باره داده شود.

احمد صادقی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران هم درباره بررسی تحقیق و تفحص از املاک شهرداری به «شرق» گفت:‌ جلسه کمیسیون مربوطه با حضور افرادی که این تحقیق و تفحص را امضا کرده بودند، برگزار شد و نظرات شهرداری به‌طورکامل شنیده شد. طبق قانون، اعضای حاضر در جلسه باید در همان نشست نظر خود را ارائه می‌دادند، اما تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است.

وی ادامه داد: جمع‌بندی مشخصی از سوی کمیسیون‌ها برای ادامه روند تحقیق و تفحص یا انجام اقدامات بعدی ارائه نشده. با توجه به اینکه جلسه برگزار شده و فرایند قانونی طی شده است، این موضوع به هر حال در کمیسیون مطرح شده، اما هنوز نظر مشخصی از سوی اعضا اعلام نشده است.

اما نرجس سلیمانی به «شرق» گفت که مدتی پیش درخواست پیگیری و برگزاری جلسه درباره تحقیق و تفحص از سازمان املاک را به رئیس شورای شهر ارائه کرده است.

ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران هم درخصوص روند تحقیق و تفحص از سازمان املاک به «شرق» گفت: حدود ۱۰ روز یا نهایتا دو هفته پیش، همه ما به اتفاق درخواست‌کنندگان مجددا این موضوع را امضا کردیم تا روند آن به جریان بیفتد. توقف فعلی تحقیق و تفحص به دلیل مشغولیت شورا با بررسی بودجه است، چراکه طبق قانون، تا زمانی که بحث بودجه به پایان نرسد، این‌گونه موضوعات قابل طرح نیستند.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا سؤال‌های اعضا یا درخواست گزارش‌های نظارتی به خروجی مشخصی نمی‌رسند و در همان مراحل اولیه باقی می‌مانند، با اشاره به حمایت شورا از درخواست تحقیق و تفحصی که از سوی سلیمانی مطرح شد، افزود: ما این درخواست را امضا و از آن حمایت کردیم. اگر بخواهید جزئیات بیشتری بدانید، می‌توانید از خود ایشان بپرسید. اما درمجموع، پاسخ‌هایی که تاکنون دریافت شده، قانع‌کننده نبوده‌اند. برخی از اعضای شورا پیگیری‌هایی انجام داده و مکاتباتی با شهرداری داشته‌اند که در بعضی موارد شهرداری پاسخ داده و در برخی دیگر هنوز پاسخی ارائه نشده است. اکنون منتظریم ببینیم در نهایت چه اتفاقی خواهد افتاد. املاک شهرداری تهران در ادوار مختلف یکی از بخش‌های پرحاشیه بوده‌اند. از ماجرای املاک نجومی تا واگذاری‌های پرحاشیه املاک. تلاش برای شفاف‌کردن این حوزه هم چندان موفقیت‌آمیز نبود و فروش املاک شهرداری در بورس کالا در مدت کوتاهی از فهرست افتخارات مدیریت شهری ششم خارج شد.

در لایحه بودجه 1404 شهرداری تهران هم روند فروش املاک شهرداری تهران غیرشفاف‌تر از گذشته شده است.

بهروز شیخ‌رودی، کارشناس مالیه و اقتصاد شهری، در گفت‌وگویی با اشاره به نقش شورای ششم در غیرشفاف‌کردن ابعاد فروش املاک شهرداری گفته بود: تا پیش از دوره ششم در ادوار مختلف شورای شهر شهرداری براساس مصوبه سیاست‌ها و الزامات اجرائی بودجه مکلف می‌شد فهرست املاک پیشنهادی خود برای فروش را در قالب پیوست‌های بودجه در اختیار اعضای شورای شهر قرار دهد، اما در شورای ششم این الزامات دیگر به تصویب شورای شهر نمی‌رسد و شهرداری نیز مکلف نیست جزئیات برنامه خود برای فروش املاک و دارایی‌های شهر و شهرداری را در اختیار اعضای شورای شهر قرار دهد تا اعضای شورا بدانند که شهرداری قصد فروش کدام دارایی‌های شهر را دارد و این اعداد و ارقام برپایه چه برنامه فروش دارایی به شورای شهر پیشنهاد شده است. این موضوع سبب شده در دوره ششم شرایطی رقم بخورد که اعضای شورای شهر اعداد و ارقام مربوط به فروش املاک و دارایی‌های شهر را بدون توجه به اینکه از فروش چه املاک و دارایی‌هایی به دست خواهد آمد تصویب کنند.

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری با اشاره به لزوم پایبندی به شفافیت در فروش اموال و دارایی‌های شهر و شهرداری یادآور شده بود: اموال، املاک و دارایی‌های شهر و شهرداری سرمایه عمومی مردم شهر هستند که شهردار در مقام امانتدار و اعضای شورا به عنوان وکلای اهالی شهر و ناظر بر این امانت باید حق به شهر، منافع و مصالح شهر و... را در فروش و بهره‌برداری از آن مورد توجه قرار دهند و این دارایی‌های بین نسلی را با مدیریت مناسب اقتصادی حفظ و حراست کنند، در این مسیر شفافیت و اعلام و انتشار اطلاعات معاملات می‌تواند به قضاوت مردم درباره چگونگی عملکرد مدیریت شهری کمک شایانی کند، از سوی دیگر انجام معاملات در چارچوب قانون و پایبندی به قیمت‌گذاری منصفانه و تضمین سلامت معاملات از طریق سازوکار‌های شفافی مثل بورس املاک و... کیفیت شفافیت و پایبندی به قانون را بهبود می‌بخشد.

معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران با اشاره به هیاهوی شهرداری تهران درباره فروش املاک و دارایی‌های شهر از طریق بورس کالا گفت: متأسفانه با وجود رپورتاژ رسانه‌ای و وعده زاکانی در فروش املاک و دارایی‌های شهرداری از طریق سازوکار بورس املاک، شاهد متوقف‌شدن این روند هستیم و در واقع مدیریت شهری دوره ششم جز مدت کوتاهی تن به این شیوه و سازوکاری که خودش مدعی آغازش بود نداد و دوباره در بر همان پاشنه سابق می‌چرخد و ما شاهد فراموش‌شدن آن وعده زاکانی از سوی مدیرانش هستیم، موضوعی که حتی تنظیم‌کنندگان لایحه بودجه رغبت و تمایلی به پیشنهاد مجدد آن در تبصره‌های بودجه نداشته‌اند! خوب است مدیران دوره ششم و به ویژه معاون مالی و اقتصادی شهرداری به این پرسش پاسخ بدهند که «چرا شهرداری عرضه املاک خود را از طریق بورس کالا پیگیری نمی‌کند؟».

پاسخ مدیران شهری به این سؤال شفاف می‌کند که چرا شهرداری تهران قید فروش املاکش از طریق بورس را زده است؟ البته امیدوارم اعضای محترم شورای شهر در هنگام تصویب این اعداد و ارقام از مدیران شهری این سؤال را بپرسند که «چه میزان از این اموال و دارایی‌هایی که قرار است در سال آینده به فروش برسند، از اراضی و املاک ذخیره شهری است و چه میزان از دیگر اموال و املاک شهرداری؟» تا برای اعضای شورای شهر و مردم تهران روشن شود که 40 هزار میلیارد تومان از فروش کدام دارایی‌های شهر و شهرداری قرار است به دست آید.

جلسه یک‌ساعته شورای شهر

روز گذشته صحن علنی شورای شهر تهران کمتر از یک ساعت بود. در این جلسه پرونده سه باغ بررسی شد و دو عضو شورای شهر تهران هم از شهرداری برای اجرای یک پروژه عمرانی تشکر کردند.

اعتراض هیئت تطبیق به «اصلاحیه مصوبه عوارض بر مشاغل سیار و بی‌کانون شهر تهران» هم در این جلسه رسیدگی شد.

مهدی چمران هم در حاشیه شورا با اشاره به نرخ پارکینگ‌های حاشیه‌ای برای سال آینده گفت: مسئله پارکینگ یکی از مسائل مهم شهر ماست و در این خصوص کمبود داریم. ساخت پارکینگ از نظر اختصاصی به‌صرفه نیست و نرخ آن باید دو مبنا داشته باشد. خیابان و حاشیه خیابان مربوط به همه است و برای یک فرد یا گروه خاص نیست؛ اگر قیمت پارکینگ‌های حاشیه‌ای ارزان دریافت شود، دیگر برای افراد صرف نخواهد کرد به دنبال ساخت پارکینگ مسقف بروند. ما سال ۸۲ یک مصوبه داشتیم و کسانی که می‌خواستند پارکینگ بسازند، طبقه اول را تجاری می‌دادیم و می‌توانستند طبقه هشتم را به صورت رستوران یا نمایشگاه استفاده کنند که برایشان منبع درآمد شود. این کار تشویق خوبی بود و برخی‌ها از این شرایط استفاده کردند؛ اما در نهایت زیاد استقبال نشد. با درنظرگرفتن این مسائل طرح پارکینگ‌ها را تعیین کردیم.

او درباره نرخ تاکسی‌های برقی گفت: نرخ کرایه تاکسی‌ها را تا ۵۰ درصد اضافه‌تر تصویب و تأیید کردیم و این عدد به‌خاطر خدمات اضافه‌تر و راحتی بیشتر مسافران بود. هرچه تعداد تاکسی‌های برقی بیشتر شود، در رفع آلودگی هوا کمک خواهد شد. اگر ۸۰۰ هزار تاکسی تهران برقی شوند اتفاقات خوبی برای شهر خواهد افتاد. نرخ توافقی برای این تاکسی‌های برقی وجود ندارد و این مسئله را باید سازمان تاکسیرانی پیگیری و نظارت کند.

چمران درباره آخرین وضعیت بودجه شهرداری تهران گفت: بودجه را باید سه‌شنبه در دستور کار قرار دهیم؛ چراکه تا آخر بهمن باید آن را اعلام کنیم. اگر ضرورت داشت سه‌شنبه سه شیفت جلسه خواهیم داشت یا چهارشنبه جلسه فوق‌العاده می‌گذاریم.

رئیس شورای شهر تهران درباره ارسال نامه توسط او به شورای نگهبان در راستای آخرین وضعیت تمدید شوراها بیان کرد: من واقعیت‌ها را گفتم؛ برگزاری انتخابات در بازه زمانی برنامه‌ریزی بودجه است و اصلا فرصتی وجود ندارد. ما هم شفاهی و هم کتبی گفتیم. البته دیروز خبری شنیدم که تمدید شوراها تصویب نشده؛ اما خبر رسمی‌اش را دریافت نکردم. اگر تأیید نکنند دوباره به مجلس می‌رود که بررسی شود.