راه طیشده
رئیسجمهوری محترم در مراسم معرفی هیئت وزیران پیشنهادی، در مجلس شورای اسلامی گفتند که «تدابیر و رویههای جاری قادر به حل این مسائل نیستند»، «غیرممکن است با روند گذشته وضعیت فعلی را اصلاح کنیم»، «برای اولشدن در منطقه باید خودمان را اصلاح کنیم و تغییر رفتار و گفتار بدهیم»،
رئیسجمهوری محترم در مراسم معرفی هیئت وزیران پیشنهادی، در مجلس شورای اسلامی گفتند که «تدابیر و رویههای جاری قادر به حل این مسائل نیستند»، «غیرممکن است با روند گذشته وضعیت فعلی را اصلاح کنیم»، «برای اولشدن در منطقه باید خودمان را اصلاح کنیم و تغییر رفتار و گفتار بدهیم»،
این نوع گفتار البته موجب خوشایند گروهی و دلگیری گروه دیگری میشود و چهبسا سوءتفاهمهایی ایجاد کند. بیانات کلی به طریقی است که هرکس از ظن خود یار مسئله میشود. البته در جامعه ما که کلمات و عبارات بهعنوان مقصود نهایی گوینده شناخته نمیشوند، این عبارت هم مثل بسیاری دیگر از سخنان مسئولان ما بدون مفهوم جلوه میکند و عادت داده شدهایم که جملات و کلمات را در معنی خود به کار نبریم و اگر شنیدیم چندان جدی نگیریم؛ زیرا معلوم شده است مقصود گوینده ادای کلمات بوده، نه رساندن مفهوم و البته در مورد آقای دکتر پزشکیان صدق نمیکند.
به خاطر دارم در دولت موقت و مستعجل مرحوم آیتالله مهدویکنی، دو روز پس از یک راهپیمایی، در جلسه هیئت وزیران یکی از وزرا به رئیس دولت گفت که در فلان روزنامه نوشته شده سه میلیون نفر راهپیمایی کردند درحالیکه ما محاسبه کردهایم که این تعداد حدود 250 هزار نفر بوده است و گله میکرد که چرا آن روزنامه چنین آماری داده است.
آیتالله مهدوی لبخندی زدند و گفتند از نظر مسئولان آن روزنامه عدد سه میلیون بهعنوان شمارش به کار نرفته بلکه آنان خواستهاند بنویسند «خیلی» و بنابراین خیلی را ترجمه به «سه میلیون» کردهاند.
خب، در جامعهای که کلمات با اعداد ترجمه میشود (البته نه حساب ابجد) و هیچ خطکشی برای مقایسه نیست، این روش عمومیت پیدا میکند؛ مثل آنکه رئیس مناطق آزاد میگوید چینیها 400 میلیارد دلار در کیش سرمایهگذاری کردهاند (یا میکنند) و البته نظر ایشان هم «خیلی» است و هیچکس هم نیست که از ایشان بپرسد آیا در مدرسه اعداد دهدهی را فراگرفته است یا نه.
باری، گفتم که رئیسجمهور چنین فرمایشی کردهاند. کاش دستیاران ایشان از پیش سیاستها و راههای رفته و در حال رفتن را احصا میکردند تا این کلام ایشان نرمتر میشد و مثلا میگفتند «برخی راههای رفته» یا «تعدادی از سیاستهای اتخاذشده» و شاید هم این امر انجام شده و حکم کلی ایشان نتیجه استنتاج بهعملآمده از راهها و سیاستهای قبلی و فعلی باشد. میتوانیم برای نمونه برخی راهها و سیاستها را احصا کنیم؛ به شرط آنکه مقصود ایشان از تدابیر و رویهها، همینها یا شبیه به همینها باشد و الا اگر ترجمه ایشان از تدابیر و رویهها چیز دیگری باشد، میتوانند روشن کنند.
الف- سیاست خارجی:
1- صدور انقلاب به کشورهای حاشیه خلیج فارس
2- راهپیمایی در عربستان و برائت از مشرکین و بعد دشنام به سعودیها مثل «بریده باد دست فهد»
3- اشغال سفارت آمریکا و گروگانگیری درازمدت
4- سیاست ضدآمریکایی و تداوم شعار مرگ بر آمریکا
5- سیاست شعار علیه اسرائیل و اعلام هولوکاست بهعنوان یک دروغ بزرگ
6- سیاست نزدیکی به روسیه و چین
7- واهیپنداشتن تحریمها
8- مذاکره با قدرتهای بزرگ و امضای معاهده برجام
9- سیاست افزایش غنیسازی پس از خروج آمریکا از برجام
10- سیاست تقویت محور مقاومت در منطقه و حمایت از آزادیخواهان فلسطینی و یمنی
11- سیاست مقابله با داعش در سوریه و لبنان
12- سیاست حمایت از حزبالله لبنان
13- سیاست ورود در پیمانهای منطقهای مثل شانگهای و بریکس
14- سیاست اعلام حاکمیت بر تنگه هرمز و تهدید به بستن آن و البته دیگر سیاستها که اینها فقط نمونههایی هستند.
ب- سیاستهای اقتصادی:
1- فروش نفت به هر قیمت در زمان تحریمها و معلومنشدن سرنوشت پول آن برای مردم
2- عدم مشارکت با کشورهای خارجی برای سرمایهگذاری (برخی موارد ضعف و سستیها از ما و برخی موارد نیامدن آنها)
3- فروش ارز در بازار، ظاهرا برای یکسانسازی نرخ ارز (موفق نبودهایم) و برای تأمین کسری بودجه
4- سیاستهای متفاوت و متضاد در مورد صادرات غیرنفتی
5- ثابت نگهداشتن قیمت انرژی (بهخصوص بنزین و گاز) که در حقیقت تشویق به مصرف بیشتر است.
6- تولید اتومبیل پرمصرف و ادامه آن و عدم ارتقای کیفیت به خاطر عدم مشارکت سازندگان خارجی و نیز سیاستهای خود ما
7- صدور سرمایه کلان از کشور (به خاطر سیاستهای ارزی دولتها)
8- پرداخت یارانه به همه افراد به صورت نقدی
9- پرداخت یارانه به همه افراد به صورت کالاهای یارانهای و انرژی
10- عدم توجه به وسایل نقلیه عمومی و ازجمله ترابری ریلی باری و استفاده از کامیون و جاده بر حمل کالا در سراسر ایران
11- ناتوانی در صنعت هوایی که ناوگان هوایی را ضعیفترین در جهان کرده است.
12- عدم جلوگیری از قاچاق سوخت
13- اجازه ساخت مسکن بزرگ و لوکس و پدیده ویلاسازی غیرضروری به جای بازسازی روستاها و بافت آسیبپذیر شهری
14- دخالت در روند طبیعی بورس و ایجاد روند صعودی و نزولی غیرطبیعی
15- اجازه ورود کالای قاچاق به طرق مختلف (کولبری، تهلنجی، مناطق آزاد، اسکلههای بدون گمرک)
16- عدم اخذ مالیات از درآمدهای کلان برخی فعالیتها
17- عدم مبارزه با مراکز تولید ارز مجازی
18- ایجاد تنگنا برای تولیدکنندگان رسمی و عدم توانایی برای متخلفان
19- عدم تشویق برای واردکنندگان دانش فنی و تکنولوژی برتر
20- عدم تغییر شیوه کشاورزی و تداوم آن به صورت سنتی
21- عدم جلوگیری از آلودهشدن زمینهای کشور به پسماند، عدم توجه به فاضلابها و آلودگی رودخانهها، عدم توجه به برداشت غیرمجاز از چاهها، عدم نظارت بر گسترش بیرویه کشاورزی از حقابههای دریاچهها
22- عدم قبول مقررات FATF.
البته اینها فقط بخشی از سیاستهای اعمالشده در کشور است. در زمینههای صنعتی، اجتماعی، سیاستهای داخلی و مشابه نیز فهرست بلندبالایی دیده میشود که صدالبته کارشناسان مربوطه بهخوبی از عهده فهرستکردن آن برمیآیند. اینک سؤال از رئیسجمهور محترم که شمهای از بیانات ارزشمند ایشان در مجلس شورای اسلامی در صدر این مقاله آمده، این است که آیا جنابعالی فهرست «رویههای جاری»، «وضعیت فعلی» را فراهم آوردهاید؟ و اینک در کدامیک از آنان میتوانید یا میخواهید تغییر بدهید؟ آیا واقعا ارادهای برای این کار وجود دارد؟ اشتباه نشود هنوز هم معتقدیم با انتخاب ایشان، سایه! تهدید احتمالی از سر ملت ایران دور شده، هرچند هنوز سازمانیافته و فعال این تهدید بالقوه به کار خود ادامه میدهد.