فرض کن جنگ جای دیگری است

‌‌شروین حاجی‌پور‌ بار دیگر سوژه شبکه‌های اجتماعی است. او به‌تازگی قطعه‌ای «ضد‌جنگ» خوانده که مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفته است. او این بار با «فرض کنیم» سعی کرده تا تصور روزهای بدون جنگ در خاورمیانه را ترسیم کند. او‌ خوانده است: «فرض‌کن که جنگ جای دیگه‌ست؛ که ماشه و تفنگ جای دیگه‌ست».

اما این بار خواندن ترانه «فرض‌کن» سبب شده‌ فرصتی باشد برای مرور آنچه ‌‌شروین حاجی‌پور‌ در این دو سال انجام داده است. محافل هنری درباره قطعه جدید این خواننده هنوز اظهارنظر نکرده‌اند، اما در شبکه‌های اجتماعی نظرات متعددی درباره آن داده شده است؛ نظراتی که گاه با یکدیگر ۱۸۰ درجه فرق دارد. به نظر می‌رسد قطعه «فرض‌کن» قرار است نقش بدل قطعه «برای» را ایفا کند و هر‌آنچه‌ نمی‌توان درباره آن گفته شود، بر دوش این یکی قرار داد.

«فرض‌کن»: یکی از کاربران نوشته است: «اثر جدید این خواننده نیز ضد‌جنگ به معنای جهانی نیست، بلکه «ضد‌جنگ» فقط برای حفظ جان خود و اطرافیان است. زبان ترانه این‌ بار هم از نهایت انفعال رنج می‌برد‌». اما تعداد زیادی‌ معتقدند ویژگی «شروین» این است که با ساده‌ترین کلمات درد‌و‌اندوه را هم‌زمان منتقل می‌کند. در‌عین‌حال، تلفیقی از حس‌و‌حال و فکر و اندیشه است. شروین حاجی‌پور، همراه شعر، آهنگ، تنظیم، اجرا و خوانندگی یک قطعه را خودش بر‌عهده می‌گیرد و همین باعث یکدستی و یکپارچگی آهنگی می‌شود که می‌خواند. در مستندی که برای او ساخته‌اند، می‌گوید ‌از همان سنین کودکی‌ اجرای موسیقی حوصله‌اش را سر می‌برده و به آهنگ‌سازی علاقه داشته است. علاوه‌بر‌این، او آثارش را با شکل‌و‌شمایلی می‌خواند که مخاطب جوان بتواند از آن بهره بگیرد.

«برای»: حالا که زمان گذشته است، شاید بتوان راحت‌تر درباره «برای» و استقبالی که از آن شد‌ نوشت و گفت. از نظر برخی، «برای» نمی‌تواند اثری پیشرو باشد، بلکه اثری منفعل است که نه انتقادی در آن مطرح بود و نه دعوتی به کنش اجتماعی. اثری که به دلیل اوج هیجانات دورانی که خلق شد، مورد استقبال قرار گرفت. «برایِ» شروین دارای فرمی شبیه به آهنگ Hotel California است و شباهت آکوردی تقریبا نزدیکی به این آهنگ دارد و صدای خسته و نازک و البته تا آن‌ زمان کمتر شنیده‌شده‌ شروین نیز در استقبال از آن نقش ایفا کرد. گذشته از تمام اینها، انتشار این قطعه هم‌زمان با روزهای 1401 بود و به نوعی در ماندگاری نظرات، تفکرات، خواسته‌ها و ایدئال‌هایی که نسل جوان ایران آرزو داشتند، نقش ایفا کرد. او برای ساخت قطعه «برای» به حرف‌های مردم تکیه کرد و آن را بدل به نوعی «نگاه جمعی افراد» کرد. قطعه‌ای که هم یادآور آن روزهاست و از دل روزهایی که سپری کردیم آمده است و بسیاری آن را بیانیه‌ای درباره عشق به زندگی و زیست متمدنانه دانسته‌اند و صدای مردمی که نه‌تنها کرامت انسانی خودشان را مهم می‌دانند، بلکه درباره ارزش‌هایی مترقی دغدغه دارند؛ دغدغه‌هایی مثل حفظ محیط‌ زیست و حقوق حیوانات، حق حریم شخصی، حق آزادی‌های فردی و اجتماعی، حقوق زنان، حقوق کودکان‌ کار، حق رفاه، حق سلامت و ‌حق فراغت و تفریح. خودش هم می‌‌گوید: «شما یک مشکل و دردی در زندگی دارید و تصور کنید که می‌توانید از این درد روی کاغذ، روی پیانو و ویولن یک اثر بسازید. بزرگ‌ترین دردها و مشکلات من تبدیل شدند به بهترین آهنگ‌هایم و در آینده هم خواهند شد». شاید همه اینها در کنار هم بود که سبب شد قطعه «برای» در کمتر از سه روز بعد از انتشار در صفحه اینستاگرام او، بیش از ۴۰ میلیون بار دیده شود. حالا سؤال این است آیا می‌توان قطعه‌ای را که به‌ عنوان «ترانه تأثیرگذار اجتماعی» در جایزه معتبر گرمی نامزد شده و جایزه گرفته، اثری منفعل و برآمده از هیجانات دانست؟

بهترین کار صبر‌کردن و نگاه به روندی است که این قطعه طی خواهد کرد.