هنرمند آفریقای جنوبی با زباله‌ی پلاستیکی نقاشی می‌کند
کاش پلاستیک‌ها تمام شوند!
امبونگنی بوتلزی نقاشی اهل آفریقای جنوبی است که نامش به دلیل خلاقیتی که در خلق اثر هنری از خود نشان داده، سر زبان‌ها افتاده است. او از وسایل عادی و مرسوم مثل آب‌رنگ، رنگ روغن، مداد رنگی و … برای نقاشی استفاده نمی‌کند. در عوض زباله‌های پلاستیکی را جمع و با آنها پرتره‌هایی ماندگار خلق می‌کند. او برای آن که اعتراضش را به حضور پررنگ ضایعات پلاستیکی در طبیعت نشان دهد، از پلاستیک حرارت دیده برای خلق پرتره استفاده می‌کند. بوتلزی در گفت و گو با CNN بیشتر هدفش را توضیح می‌دهد.
بوتلزی کیست؟
امبونگنی بوتلزی هنرمندی ۵۶ ساله اهل ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی است. کودکی او در روستا و در رابطه نزدیک با طبیعت گذشته است. حضور غالب حیوانات اهلی و طبیعت در زندگی بوتلزی و همچنین شکوفایی استعداد هنری‌اش باعث می‌شود او به ساخت مجسمه‌‌های گلی از گاو و اسب و گوسفند رو بیاورد و سپس هنرمندی نقاش و کُلاژ کار شود …
خودش می‌گوید « گاو » بخش مهمی از زندگی کودکی اش را تشکیل می‌دهد. «پدرم گاو‌های زیادی داشت. آنها در طبیعت و از مواد غذایی سالم تغذیه می‌کردند، اما پس از مدتی اتفاقی غیر طبیعی در منطقه رخ داد و گاوها یکی یکی مردند. آنها پلاستیک خورده بودند.
آفریقای جنوبی و آلودگی دریایی جهان
پلاستیک و ضایعات پلاستیکی نه تنها رژیم غذایی گاوها شده اند که پنج دهه بعد از آن اتفاقات بد در روستا، آفریقای جنوبی همچنان درگیر آلودگی پلاستیکی است. تحقیقاتی در سال ۲۰۱۸ نشان داد که بیش از ۱۰۰ هزار تن زباله پلاستیکی از آفریقای جنوبی وارد محیط زیست دریایی شده است. مطالعه‌ای دیگر که در سال ۲۰۱۵ انجام شده است ادعا می‌کند آفریقای جنوبی یکی از ۲۰ کشور عامل اصلی آلودگی پلاستیکی آبهای جهان است!
امبونگنی بوتلزی برای نشان دادن اعتراض خود نسبت به این وقایع تصمیم گرفته است با ضایعات پلاستیکی حرارت‌دیده آثاری خلق کند و در واقع به اندازه خودش سهمی در جمع‌آوری این زباله‌ها از طبیعت داشته باشد.
آشنایی با کلاژ برای عبور از فقر
راستش را بخواهید اول پای دفاع از محیط زیست و حفظ طبیعت برای بوتلزی در میان نبوده است: «زمانی که من در مدرسه هنری شروع به تحصیل کردم، اوضاع اقتصادی آنقدرها خوب نبود. هنوز نظام آپارتاید برقرار بود و ما چیز زیادی نداشتیم از جمله وسیله برای نقاشی. اما سر همان کلاس‌ها ما را با کلاژ آشنا کردند تا یاد بگیریم با هر چه داریم اثر هنری خلق کنیم».
در اطراف محل تحصیل بوتلزی جایی بود که ضایعات و زباله‌ها را تخلیه می‌کردند: «نگاه من به آنها افتاد؛ انبوهی از رنگ‌های جالب و جذاب درهم آمیخته بود. همان‌جا تصمیم گرفتم به جای خریدن رنگ روغن گران، زباله‌ها را جمع کنم و با آنها اثر هنری بسازم».
بوتلزی تکنیک کارش را کم‌کم ارتقا می‌دهد و تفنگی حرارتی می‌خرد تا ضایعات پلاستیکی را به وسیله‌ی آن نرم کند. سپس با مواد نرم روی بوم طرح بزند و … شاید فکر کنید مذاب کردن این پلاستیک‌ها برای محیط زیست خطرناک است و بخارهای سم تولید می‌کند، اما تفنگ حرارتی پلاستیک را فقط نرم می‌کند.
جمع‌آوری پلاستیک‌ها و حفظ محیط زیست
این هنرمند آفریقای جنوبی می‌گوید: «پس از پایان تحصیل پیشرفت فوق‌العاده‌ای کرده بودم. حالا دیگر مسئله محیط زیست هم برایم مهم شده بود. در واقع تلاش می‌کردم با جمع‌آوری پلاستیک‌ها و نرم کردن آنها انتقامم را از پلاستیک‌هایی که گاوهایمان را کشتند، بگیرم. می‌خواستم نوآوری و خلاقیتم را به نفع حفظ زمین استفاده کنم».
بوتلزی علاوه بر خلق پرتره‌های پلاستیکی، با استفاده از پلاستیک‌های نرم آثاری فیگوراتیو و حجمی هم تولید می‌کند. او معتقد است در وضعیتی زندگی می‌کنیم که شاید نیازی نیست وسایل جدید را برای تولید تهیه کنیم. شاید بهتر است از همین خرد و ریزهایی که دور و برمان ریخته است، استفاده کنیم و چیزهایی جدید به وجود بیاوریم.
در نبود پلاستیک چه بر سر آثار بوتلزی می‌آید؟
« من برای همین می‌جنگم و کار می‌کنم. برای روزی که پلاستیک روی زمین نباشد». بوتلزی جاهای مختلفی نمایشگاه برپا کرده و آثارش را به نمایش گذاشته است؛ آلمان، آمریکا، باربادوس، عربستان، مصر و استرالیا. «گاهی از من می‌پرسند روزی می‌رسد که همه پلاستیک‌ها را نرم کرده ای و دیگر چیزی نداری برای خلق اثر هنری، چه می‌کنی؟ خب این هدف من است. ای کاش هیچ پلاستیکی روی زمین نباشد و تولید نشود».
بوتلزی در پایان سال ۲۰۲۳ و در حاشیه نشست COP28 به ابوظبی می‌رود تا در جشنواره هنر و محیط زیست شرکت کند.
