گفتوگو با سروش صحت به بهانه اکران «صبحانه با زرافه‌ها»
سعی کرده‌ایم با صداقت از جهان ذهنی‌مان بنویسیم
«جهان با من برقص» نخستین اثر سینمایی سروش صحت بود که با واکنش خوبی از سوی مخاطبان و منتقدان سینمایی روبه‌رو شد. موفقیت اثر سینمایی او با توجه به تجربه‌های تلویزیونی صحت که اساسا حرف تازه‌ای برای علاقه‌مندانش دارد، دور از ذهن نبود. او سال گذشته در جشنواره فیلم فجر با دومین ساخته سینمایی‌اش «صبحانه با زرافه‌ها» شرکت کرد و نظرات متفاوتی درباره این فیلم مطرح شد.
«جهان با من برقص» نخستین اثر سینمایی سروش صحت بود که با واکنش خوبی از سوی مخاطبان و منتقدان سینمایی روبه‌رو شد. موفقیت اثر سینمایی او با توجه به تجربه‌های تلویزیونی صحت که اساسا حرف تازه‌ای برای علاقه‌مندانش دارد، دور از ذهن نبود. او سال گذشته در جشنواره فیلم فجر با دومین ساخته سینمایی‌اش «صبحانه با زرافه‌ها» شرکت کرد و نظرات متفاوتی درباره این فیلم مطرح شد. او این اثر سینمایی را به روال ساخته‌های پیشین، با ایمان صفایی نوشته و تم اصلی فیلم درباره بخشش است. به گفته صحت «مضمون اصلی آن درباره این است که می‌خواهد بگوید که در جهان اگر آدم‌ها همدیگر را ببخشند زندگی زیباتر ادامه پیدا می‌کند». بهانه گفت‌وگوی کوتاه ما با سروش صحت، اکران این فیلم سینمایی است.
اولین‌بار که در جشنواره فیلم فجر «صبحانه با زرافه‌ها» را دیدم، موقعیت‌های فانتزی فیلم برای من که دیدن چنین فیلم‌هایی در سینمای ایران برایم شگفت‌انگیز است، خوشایند بود. این فیلم کمی با «جهان با من برقص» به جهت ترسیم همین جهان فانتزی فاصله دارد. البته که در «جهان با من برقص» هم تا حدی این فضا را می‌دیدم و فکر کردم احتمالا برای مخاطب عام فیلم دلنشینی نباشد. اما برعکس تصور من، فیلم موفقی هم برای مخاطب عام و هم مخاطب خاص است. اصلا قبل از ساخت فیلم به این دسته‌بندی‌ها فکر می‌کردید؟ اینکه برای چه مخاطبی «صبحانه با زرافه‌ها» را می‌سازید؟
من و ایمان صفایی سعی می‌کنیم موضوعات مورد علاقه‌مان را در فضای ذهنی مورد علاقه‌مان بنویسیم. موضوعاتی مثل اهمیت زندگی، مواجهه با مرگ، دوستی، ملاک درست و غلط بودن مسائل پیرامون، بخشش و غم و شادی و... در طول این سال‌ها فهمیده‌ایم که مخاطبان به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند، کسانی که جهان ذهنی ما را دوست دارند و کسانی که با این جهان ارتباط برقرار نمی‌کنند و در طول این سال‌ها سعی کرده‌ایم با صداقت از همین جهان ذهنی بنویسیم.
فکر می‌کنم حضور شما در تلویزیون به‌واسطه ساخت سریال‌های پرمخاطبی مثل «لیسانسه‌ها»، «شمعدونی»، «پژمان» و... این ظرفیت را برای مخاطب ایجاد کرده است که همچنان پیگیر ساخته‌های سروش صحت باشد. فکر می‌کنید این پیشینه حضور در تلویزیون تا چه حد در نوع ارتباط با مخاطب در سینما مؤثر است؟
فکر می‌کنم تأثیر زیادی دارد. یعنی کسانی که ساخته‌های قبلی من را دوست داشته‌اند احتمالا نسبت به ساخته‌های جدید هم کنجکاوی دارند.
بعد از ساخت هر فیلم این پرسش همواره از شما وجود دارد که نگاه غیرجدی و در عین حال فلسفی به مرگ در آثار شما، تصویر دیگری برای مخاطب ایجاد می‌کند. آن‌قدر که مخاطب درگیر تلخی این موضوع نمی‌شود و در عین حال به دور از شعارهای مرسوم از دریچه دیگری به زندگی نگاه می‌کند و به نوع نگاه شما به لحظه اکنون، زندگی و خوشی‌های آن بیشتر توجه می‌کند. مرگ‌اندیشی در فیلم اخیر هم اتفاق افتاده است و این بار با لحنی متفاوت‌تر. همچنان این موضوع برای شما اولویت دارد؟
فکر می‌کنم مواجهه با مرگ بزرگ‌ترین سؤال هرکسی است و در واقع یکی از بزرگ‌ترین معماهای زندگی انسان است که به نحوه زندگی و جهان‌بینی هر فردی شکل می‌دهد.
رنگ‌آمیزی متفاوتی از شخصیت‌پردازی‌ها با هدایت درستی که اتفاق افتاده ترکیب گروه بازیگران «صبحانه با زرافه‌ها» را متفاوت کرده است. جدا از تجربه‌هایی که پیش از این با چند بازیگر داشتید. اصلا چطور به این ترکیب رسیدید؟
من آدم خوش‌شانسی هستم که این ستاره‌های بزرگ سینمای ایران حاضر شدند در این فیلم در کنار هم با من همکاری کنند. با پژمان جمشیدی، هوتن شکیبا، بیژن بنفشه‌خواه و مجید یوسفی قبل از این کار کرده بودم و به بازی بهرام رادان و هادی حجازی‌فر هم همیشه علاقه داشتم. مطمئن بودم که آنها در کنار هم ترکیب خوبی ایجاد می‌کنند. مهم همدلی و همراهی بود که خوشبختانه فضای دوستانه‌ای که در طول فیلم‌برداری وجود داشت به بهترین شکل این همدلی را ایجاد کرد.
در جشنواره فیلم فجر بسیاری از مخاطبان در مورد پایان‌بندی فیلم تردید داشتند که آیا ممیزی و سانسوری اتفاق افتاده یا از ابتدا همین پایان را در ذهن داشتید. پاسخ شما چیست؟
پایان‌بندی فیلم هیچ تغییری نکرده و این پایان همان چیزی است که در فیلم‌نامه نوشته شده است.
می‌دانم که به زودی اثر جدیدی از شما در پلتفرم در ادامه برنامه موفق و پربیننده «کتاب باز» خواهیم دید. شما بعد از حواشی و جنجال‌هایی که بر سر حذف «کتاب باز» از تلویزیون اتفاق افتاد سکوت کردید و به حواشی دامن نزدید. مایلم بعد از چندین ماه فاصله‌گرفتن از این جنجال‌ها از چرایی جدایی از این برنامه و خداحافظی از تلویزیون بگویید.
باور کنید علت تعطیل‌شدن «برنامه کتاب باز» را هنوز هم نمی‌دانم. برنامه‌ای که با تمام وجود دوستش داشتم. امیدوارم برنامه «اکنون» که قرار است از پلتفرم فیلیمو پخش شود بتواند جایگزین خوبی برای «کتاب باز» باشد و این بار هم مردم بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
قصد ندارم در پایان گفتوگو به نقد فیلم‌هایی که به اسم کمدی اکران می‌شوند و دست‌کم طی سه سال اخیر مسیر پرچالشی را برای سینمای ایران ایجاد کرده‌اند بپردازم. اما تمایل دارم کمی نگاه شما را به فضایی که در آن فیلم می‌سازید و همواره نگاهی به طنز موقعیت در آثارتان دارید بدانم که اساسا به سینمای کمدی امروز ایران چه امتیازی می‌دهید؟
متأسفانه همه فیلم‌های کمدی چند سال اخیر را ندیده‌ام و در بین فیلم‌هایی که دیدم بعضی از فیلم‌ها را خیلی دوست داشتم و بعضی‌ها را کمتر. اما فکر می‌کنم اگر شرایط تولید فیلم چه در سینمای کمدی چه در سینمای غیرکمدی و اجتماعی و چه در سینمای هنری برای سلیقه‌های مختلف وجود داشته باشد این مسئله به ارتقای فیلم‌سازی در ایران و ارتقای سطح سلیقه مخاطبان فیلم‌ها در ایران کمک می‌کند.
