دیجی‌کالا پرایز، رقابتی جهانی نوآوری در طراحی بسته‌بندی‌های دیجی‌کالا
اولین دوره دیجی‌کالا پرایز با موضوع «خلق راه‌حل‌های نوآورانه دیزاین بسته‌بندی‌های دیجی‌کالا، بـرای ایجاد ارتباط حسی با مخاطبان» در خرداد ۱۴۰۲ آغاز شد و از طراحان و تمام افراد خلاق سراسر جهان دعوت شد تا با ایده‌های نوآورانه و هوشمندانه در این رقابت شرکت کنند.
دیجی‌کالا پرایز، یک رقابت جهانی در زمینه طراحی است که با همکاری با بسته‌ها (تنها رویداد بین‌المللی دیزاین بسته‌بندی ایران) برگزار می‌شود. این رقابت با هدف ایجاد بستری برای نوآوری و خلاقیت افراد در حوزه دیزاین، در هر دوره مسائل و موضوعات مختلفی را انتخاب خواهد کرد.
سعید محمدی موسس و رئیس هیئت‌مدیره دیجی‌کالا در این باره صحبت کرده است:
به عنوان موسس دیجی‌کالا، دیزاین چقدر برای شما در کسب‌وکارتان اهمیت داشته است؟
«موضوع طراحی در هر کسب‌وکاری فارغ از این که در چه صنعتی مشغول به فعالیت باشد همواره موضوع مهمی است. صنایعی که کالای مصرفی تولید می‌کنند اهمیت طراحی را در مراحل طراحی محصول، بسته‌بندی و همچنین در مرحله طراحی هویت بصری خود می‌یابند. با توجه به اینکه دیجی‌کالا، برندی است که در سفر فروش خود، ارتباط مستقیم با مشتری نهایی و مصرف کننده دارد، همیشه موضوع دیزاین و ارتباطی که مشتری نهایی و کاربر دیجی‌کالا با انواع نقاط تماس دیجی‌کالا دارد موضوع بسیار مهمی بوده است.»
او در ادامه با اشاره به این که بهبود تجربه کاربری از اولویت‌های اصلی کسب‌وکارشان است گفت مسئله طراحی در هنگام طراحی اپلیکیشن موبایل و وب‌سایت دیجی‌کالا نیز به شدت مورد توجه بوده است. در کنار این موارد، او بسته‌های سفارش مشتریان را یکی از مهم‌ترین نقاط تماس با مشتری‌ها می‌داند. زیرا مشتری‌های دیجی‌کالا حتی اگر تنها یک بار سفارشی ثبت کرده باشند با این نقطه تماس مواجه خواهند شد. او این مواجهه را برخوردی بسیار عمیق خواند. زیرا معتقد است این لحظه زمانی است که مشتری برای اولین بار بسته‌اش را باز می‌کند و سطح تمرکز بسیار بالایی روی سفارشش دارد. چون درحال بررسی کالاهایی است که سفارش داده است. بنابراین موفقیت در طراحی بسته‌بندی‌ها یکی از عوامل کلیدی در بهبود نقاط تماس دیجی‌کالا است و محمدی این مسئله را از دغدغه‌های همیشگی خود عنوان کرد.
معیارهای شما برای داوری آثار دیجی‌کالا پرایز چه بوده است؟
موسس دیجی‌کالا یکی از معیارهای اصلی خود در داوری آثار ارسالی به مسابقه را مفهوم آن طراحی‌ها عنوان کرد. او با اشاره به این که این مسئله در توضیحات کلی مسابقه نیز مطرح شده بود گفت که طراحی مفهومی آثار و خلاقانه بودن آن‌ها اهمیت بسیار بالاتری نسبت به مواردی چون کاربردپذیری، موضوعات تکنیکال ساخت و تولید بسته‌بندی‌ها یا حتی تطبیق‌پذیری با هویت بصری برند دارد. طبق توضیحات او زمانی که از مفهوم یک طراحی صحبت می‌کنیم همزمان به مسائلی چون فرم، طراحی شکل بسته‌بندی، طراحی مفهومی در تجربه کاربری و نوعی که کاربر با بسته‌بندی تعامل می‌کند نیز می‌پردازیم. در همه این ابعاد نوآوری و خلاقیت پر اهمیت‌ترین معیار سنجش است.
به گفته محمدی تعداد آثار دریافتی در مسابقه دیجی‌کالا پرایز بسیار بیشتر از تعداد مورد انتظار آن‌ها بوده است. در میان این آثار موارد بسیاری وجود داشت که خلاقانه محسوب می‌شدند. او بیان کرد طراحی بعضی آثار شگفت‌انگیز بوده است. البته همچنان می‌توان ایراداتی در آن‌ها یافت. اما هدف اصلی در این مسابقه طراحی مفهومی بود. بنابراین خلاقیت و نوآوری افراد در همین حد و اندازه که بتواند دست‌مایه اولیه برای طراحی محصولات نهایی را به دیجی‌کالا بدهد نیز بسیار قابل توجه بوده است.
آثار شرکت‌کنندگان از نظر شما تا چه حد نوآورانه بود؟
« همیشه در تعریف نوآوری ابهام و شک و تردیدهای زیادی وجود داشته و هر کسی از یک زاویه متفاوت آن را تعریف کرده است. من نوآوری را برای خودم این‌گونه تعریف می‌کنم که آثاری نوآورانه‌اند که برای چشم تازگی دارند. در اینجا آثاری به دست ما رسید که وقتی آن‌ها را می‌دیدید احساس می‌کردید که در آن یک تازگی وجود دارد که چشم به آن عادت نکرده‌است و این برای من بسیار مهم بود.»
او در توضیح این مسئله که تازگی به تنهایی کافی نبود و معیار مهم دیگری در کنار آن نیز حائز اهمیت است گفت: «جنبه دیگری از خلاقیت که باید در کنار تازگی حفظ می‌شد، قابل درک بودن و تجربه‌پذیر بودن آثار بود. این که در زمان مواجهه اول با آن طراحی مفهومی، کاربر در عین تازگی و جدید بودن آن تجربه باید بتواند آن را درک کند و با آن ارتباط برقرار کند. این مسئله در همه کارها وجود نداشت. در بین آثار تعدادی بودند که این فاکتورها را کنار هم داشتند. یعنی در زمانی که با آن طرح تازه‌خلق‌شده و جدید مواجه می‌شدید باز هم می‌توانستید آن را درک کنید و یک نوع هماهنگی با نیاز خود را در آن بیابید. این مسئله هم برای من اهمیتی بسیار بالا داشت.»
محمدی در ادامه، موارد دیگری را نیز به عنوان سایر معیارهای امتیازدهی به آثار خلاقانه برشمرد؛ مواردی مانند سادگی، کاربردپذیری، صادقانه بودن طراحی‌ها به این معنا که فریبنده نباشند و جذابیت کاذب ایجاد نکنند، دوست‌دار محیط زیست بودن و پایداری.
درباره آثار شرکت‌کنندگان چقدر به حل چالش‌هایی که شما در بسته‌بندی دارید نزدیک شده است؟
با توجه به این که موضوع بسته‌بندی همیشه از دغدغه‌های اصلی کمپانی‌های بزرگ است، چالش‌های بسیاری نیز با خود دارد و دیجی‌کالا نیز به عنوان بزرگ‌ترین شرکت تجارت الکترونیک خاورمیانه با این چالش‌ها مواجه است، تلاش برای رفع این چالش‌ها به کمک خلاقیت و نوآوری طراحان در سطح داخلی و بین‌المللی یکی از اهداف این مسابقه بوده است. سعید محمدی، موسس دیجی‌کالا درباره توانمندی آثار ارسالی در حل این چالش‌ها گفت : «درحال حاضر و در این نقطه هیچ‌کدام از آثار ارسالی به عنوان یک محصول نهایی آماده نیستند. اما در بین آثار طرح‌های بسیاری را به خاطر می‌آورم که می‌توانند دست‌مایه اولیه را برای طرح‌هایی که بتوانیم روی آن‌ها کار کنیم و به عنوان یک محصول نهایی توسعه‌شان بدهیم داشتند.»
او در ادامه توضیح داد: «باید بدانیم که دیجی‌کالا پرایز تنها یک مسابقه بود و آثاری که در این مسابقه شرکت کردند قرار نیست محصولات نهایی باشند. بلکه صرفا طرح‌هایی مفهومی هستند که بذر اولیه خلاقانه را به ما بدهند و ما بتوانیم روی آن‌ها بیشتر کار کنیم. به ویژه در موضوعات تکنیکال، الزامات تولید و استفاده در مراکز عملیات، تیم‌های ما باید برای توسعه این طرح‌ها و ایده‌ها تا تبدیل شدن به محصول نهایی تلاش کنند.
آیا آثار برگزیده دیجی‌کالا پرایز خواهند توانست بسته‌بندی در خرده‌فروشی آنلاین را متحول کنند؟
رئیس هیئت‌مدیره دیجی‌کالا درباره موفقیت آثار ارسالی در حل چالش‌های بسته‌بندی خرده فروشی‌های اینترنتی گفت: «می‌توان در آثار ارسالی توانایی با‌لقوه‌ای برای حل این چالش‌ها یافت. اما همان‌طور که پیش‌تر نیز توضیح دادم برای رسیدن به یک محصول نهایی باید فرایندهایی طی شود تا طرح و ایده‌های خلاقانه ابتدایی به سمت محصول نهایی شدن توسعه پیدا کنند. در این مسیر عوامل دیگری نیز بر روی موفقیت و عدم موفقیت رسیدن به محصول نهایی تاثیرگذارند. ما امیدواریم و تمام تلاش‌مان را می‌کنیم که برای چند طرح از طرح‌های برگزیده فرآیند توسعه محصول را آغاز کنیم و در نهایت به تولید یک محصول نهایی موفق در بسته‌بندی برسیم.»
