|

جام جهانی فوتبال زنان از آغاز تا امروز

جام جهانی زنان از اولین دوره‌ها تا کنون راه طولانی را پیموده است. نهمین دوره جام جهانی فوتبال زنان در ژوئیه امسال با فروش بیش از یک میلیون بلیت در مسیر تبدیل شدن به پر بیننده‌ترین رویداد ورزشی مستقل زنان در تاریخ است.

جام جهانی فوتبال زنان از آغاز تا امروز
خبرنگار: منیژه موذن

از زمانی که فیفا اولین جام جهانی مردان را برای هیئت حاکمه بین المللی فوتبال تأسیس کرد 61 سال طول کشید  تا یک نسخه زنانه از این تورنمنت ایجاد کند، هر چند گزارش‌های تاریخی نشان می دهد که زنان از اوایل قرن نوزدهم به این ورزش پرداخته‌اند.

رقابت‌های بین المللی بین ورزشکاران زن حتی قبل از ورود فیفا نیز در جریان بود.

 

اولین دوره‌های مسابقات بین المللی فوتبال زنان

در سال 1970، فدراسیون فوتبال زنان مستقل اروپا (FIEFF) مستقر در تورین یک جام جهانی غیررسمی زنان را در ایتالیا برگزار کرد که در آن هفت تیم شرکت کردند و دانمارک قهرمان شد.

سال بعد، همین فدراسیون یک تورنمنت دیگر زنان را در مکزیک برگزار کرد که در آن شش تیم شرکت کردند و دانمارک در فینال موفق شد کشور میزبان را شکست دهد.

FIEFF سرانجام در سال 1972 متوقف شد، اما لیگ‌های فوتبال زنان تا اواسط دهه 1980 از طریق (Mundialitos) یا (جام‌های جهانی کوچک) که تورنمنت‌های دعوتی کوچک‌تر بودند ادامه یافت. ایتالیا چهار بار میزبان این تورنمنت‌ها بود.

 

آغاز رسمی جام‌جهانی فوتبال زنان

در سال 1986، الن ویل نماینده نروژی در برابر چهل و پنجمین کنگره فیفا در مکزیک سخنرانی کرد و خواستار ترویج بیشتر فوتبال زنان شد.

فیفا که نگران اعطای نام تجاری جام جهانی به چیزی بود که ممکن است شکست بخورد، در سال 1988 یک دوره مسابقات زنان در چین برگزار کرد و 12 تیم از جمله تیم نوپای ایالات متحده را گرد هم آورد. ایالات متحده در مرحله یک چهارم نهایی به نروژ باخت و این کشور اسکاندیناوی در نهایت قهرمان مسابقات شد.

اما این مسابقات یک برد برای همه بود، زیرا موفقیت این رویداد در نهایت فیفا را متقاعد کرد که رسماً اولین جام جهانی زنان را برگزار کند. این تورنمنت در سال 1991 در چین برگزار شد.

علیرغم اینکه بازی‌های 1988 خوب پیش رفت، تردیدها در مورد موفقیت تجاری یک «جام جهانی» زنان همچنان وجود داشت. با این حال اما در نهایت همه تردیدها برطرف شد.

بیش از نیم میلیون هوادار برای تماشای رقابت 12 تیم ملی شرکت کردند و پس از اینکه تیم ایالات متحده آمریکا در فینال در حضور 65000 تماشاگر در استادیوم تیانه در گوانگژو نروژ را شکست داد، ژائو هاولانژ، رئیس وقت فیفا، نوشت: «فوتبال زنان اکنون به خوبی و به واقع تثبیت شده است.»

 

یک شروع آماتور

با وجود همه این اتفاقات اما همچنان اعتقاد بر این بود که بازیکنان زن فوتبال در حد همتایان مرد خود نیستند. در آن زمان، مسابقات زنان 10 دقیقه کمتر از مردان بود.

آپریل هاینریش، کاپیتان تیم ایالات متحده در آن زمان گفته بود که برگزارکنندگان «می ترسیدند اگر 90 دقیقه بازی کنیم، تخمدان‌های ما از بین برود.»

ورزشکاران زن نیز به عنوان ورزشکار حرفه‌ای در نظر گرفته نمی شدند و با آنها رفتار نمی شد.

کیتلین موری، خبرنگار ورزشی در کتاب خود با عنوان «تیم ملی» نوشته است که هواپیمای حامل تیم ایالات متحده چندین توقف داشت تا تیم های سوئد و نروژ را هم  برای مسابقات 1991 سوار کند.

حتی برخی از بازیکنان می‌گفتند که لباس‌های آن‌ها متعلق به تیم‌های مردانه بود و در حالی که بازیکنان مرد می‌توانستند در هتل‌ها اقامت کنند، زنان که در سفرهای خارج از کشور روزانه فقط ۱۵ دلار حقوق دریافت می‌کردند، همگی در یک اتاق بودند.

جام جهانی زنان تا سال 2007 جایزه نداشت.

 

تغییر

از آن زمان تا الان اما خیلی چیزها عوض شده است. در مسابقات ژوئیه 2023، 435 میلیون دلار برای برگزاری کل رویداد در نظر گرفته شده است و برخلاف مسابقات قبلی، تیم‌های رقابت‌ کننده اکنون کمپ‌های اختصاصی در دو کشور میزبان، استرالیا و نیوزلند دارند.

جایزه این تورنمنت نیز 150 میلیون دلار است؛ افزایشی چشمگیر از 30 میلیون دلار جایزه در بازی‌های 2019. با این وجود این جایزه هنوز تنها یک سوم از مجموع 440 میلیون دلار جایزه اختصاص داده شده برای جام جهانی مردان است.

با وجود همه تغییرات و استقبال عمومی از مسابقات زنان اما هنوز راه زیادی برای رسیدن به برابری در فوتبال زنان و مردان وجود دارد.