درسهایی از گذشته
سلامت مهمترین مؤلفهای است که امروزه حاکمیت باید به آن بپردازد. نظام ارائه خدمات سلامت درواقع بهعنوان پنجره فرصتی برای اعتمادسازی و اقبال مردم برای مشروعیتبخشی حوزه اجتماعی است. اعتمادسازی مردم و آرامش اجتماعی شاید از کلیدیترین اقدامات دولت سیزدهم در آغاز زمان کاری آن است. تأکید بر پوشش همگانی سلامت درواقع میتواند مظهر و نماد توجه رئیسجمهور منتخب و دولت وی به اهمیت حقوق شهروندی باشد. این امر التیامبخشی مناسب برای تبیین حکمرانی خوب است که غفلت از آن با مشکلات موجود در حمایت اجتماعی و حفاظت مالی از مردم در تابآوری هزینههای سلامت بحرانزا خواهد بود. متأسفانه شواهد بسیار زیادی از نابسامانی روابط مالی ارائهکنندگان خدمات سلامت در مراکز درمانی دولتی و غیردولتی را شاهد هستیم. رواج فراگیر پدیده دریافتهای غیرمتعارف، ناتوانی در تأمین دارو و تجهیزات بیماران در مراکز درمانی همگی نشان از ضرورت مداخلات اصلاحی برای مهمترین بخش حوزه حکمرانی دارد. توجه به این امر میتواند اولین حمایت دولت منتخب از مردم باشد. در این زمینه موارد زیر بهعنوان پیشنهاد ارائه میشوند.
1- درحالحاضر سلامت جامعه مورد تهدید جدی است و روزانه شاهدیم که چند صد نفر از عزیزان هموطن جانشان را از دست میدهند که قابل پیشگیری است. پس باید بهسرعت نسبت به تعیین و استقرار تیم قوی، آگاه، سالم و بدون تضاد منافع، عالم به چگونگی پیشبرد برنامههای سلامت و انقلابی اقدام کرد تا با استفاده از نظرات کارشناسان دلسوز و خبره، برنامههای عملیاتی طراحی و آماده اجرا شوند. زمان کوتاه است و باید تیم سلامت با نگاه جدید و روشن و بهرهگیری از جمعی از مدیران و کارشناسان دلسوز موجود در نظام سلامت، آماده اجرای وظایف خود در زمان مقرر تحویل دولت باشد. فردا دیر است، باید امروز اقدام کرد. روزانه عدهای از خانوادهها عزادار میشوند. حکمران خوب با درنظرگرفتن اولویتهای جامعه، حرکت خود را شتاب میدهد. 2- امروز باید از گذشته درس آموخت. چرا اسناد بالادستی فراوانی هستند که در مرحله اجرا ناکام ماندهاند؟ امروز تشکیل گروهی از «خبرگان»، فارغ از جهتگیری سیاسی و توجه به مصالح کشور در حوزه سلامت و استفاده از نیروی علمی قوی فرهنگستان علوم پزشکی و مدیریتی و تجارب کمسیون وزارت بهداشت و سایر استادان و کارشناسان مستقل، یک ضرورت است.
باید با فراخوان تشکیل این گروه خبره، امید را به ناامیدان از بیتدبیریهای گذشته بازگرداند. تعیین نقشه راه توسط خبرگان میتواند حصول به نتایج خواستهها در زمان کوتاهتر را تضمین کند.
3- امروز که از مرحله انتخاب عبور کردهایم، باید التزام عملی خود را در صیانت از سلامت جامعه به منصه ظهور برسانیم. کار تماموقت، تعهد به ارزشهای انقلاب اسلامی، اعتقاد عملی به ضرورت بهرهگیری از نظام فناوریهای نوین، ایجاد یک نظام اطلاعاتی دقیق درباره منابع و مصارف نظام سلامت، هدفمندکردن منابع سلامت در جهت حمایت مالی بیشتر از اقشار آسیبپذیر و پوشش همگانی بیمه و صدها الزامات دیگر را به اثبات برسانیم. امروزه کمر ملت در پرداخت هزینههای سلامت خم شده است. راهحل آن فقط تأمین و تزریق منابع مالی بیشتر نیست، امروز نظام سلامت نیاز به اصلاح جدی و جراحی هزینهبر دارد. این تکلیف وزارت بهداشت به تنهایی نیست، این تکلیف کل دولت و حاکمیت است. موانع بسیار است و راه ناهموار، ولی انتخاب مردانی مؤمن، آگاه و با جرئت و مقتدر میتواند این مسیر را هموار کند.