سیاست خارجی در انتخابات ۸ تیر
از میان شش کاندیدایی که از شورای نگهبان جواز ورود به عرصه رقابت را دریافت کرده‌اند، جز یک نفر بقیه از یک طیف فکری هستند و از اول هم مشخص بود که برخی از این شش تن برای به چالش کشیدن کاندیدای طرف مقابل به میدان آمده‌اند. در تعبیر رندانه مردم کوچه و بازار انتخابات ۸ تیر پروژه ۱+۵ مذاکرات هسته‌ای این بار در قالب یک انتخابات سرنوشت ساز به ۵ در برابر ۱ تغییر شکل داده است.
انتخابات پیش رو کم و بیش در شرایطی مشابه انتخابات ۱۴۰۰ برگزار می‌شود. سد نظارت استصوابی شورای نگهبان بر نام های بزرگی که سالها در مناصب حساس عهده دار مسئولیت های حساسی بودند مهر تأیید نزد.از میان شش کاندیدایی که از شورای نگهبان جواز ورود به عرصه رقابت را دریافت کرده‌اند، جز یک نفر بقیه از یک طیف فکری هستند و از اول هم مشخص بود که برخی از این شش تن برای به چالش کشیدن کاندیدای طرف مقابل به میدان آمده‌اند. در تعبیر رندانه مردم کوچه و بازار انتخابات ۸ تیر پروژه ۱+۵ مذاکرات هسته‌ای این بار در قالب یک انتخابات سرنوشت ساز به ۵ در برابر ۱ تغییر شکل داده است.
در مناظره های انتخاباتی مشخص شد وضعیت کنونی کشور محصول سه مؤلفه است. اول ناکارآمدی دولت‌ها و دولتمردان، دوم فساد نهادینه شده در ساختار و سوم رویکردهای نادرست در روابط خارجی کشور.
دو مورد اول را به اهلش وا می‌گذارم چون اولا تخصصی در آنها ندارم و به قول دکتر پزشکیان سخت بر این باورم که کار را باید به کاردان (متخصص) سپرد. به عنوان یک کارشناس عرصه دیپلماسی در این یادداشت به مؤلفه سوم می‌پردازم. بر این باورم که اگر ریل گذاری سیاست خارجی کشور تصحیح شود، راه اصلاح و برون رفت از وضعیت کنونی هموار خواهد شد پنج کاندیدای اصولگرا باید به سؤالاتی پاسخ روشن و بدون لکنت دهند. سؤالاتی که آنروز به دلیل رشد آگاهی های مردم به مطالبه‌ای عمومی تبدیل شده است.
۱- برنامه کاندیدای اصولگرا برای عبور از بحران هسته‌ای چیست؟ چهار کاندیدای جبهه اصولگرا که به صراحت توافق هسته‌ای را نفی کرده و آن را بهانه‌ای برای حمله به ظریف و دولت روحانی کردند به زبان صریح باید به این سؤال جواب دهند که از نظر آنها جایگزین توافق هسته ای(برجام) چیست؟
۲- رویکرد مشخص کاندیداهای اصولگرا در باره تحریم‌ها چیست؟ آیا از منظر آنها تحریم‌ها نعمت است یا نقمت؟ و اگر دومی است چگونه می‌خواهد سایه شوم تحریم‌ها را از سر کشور بردارد؟
۳- - برنامه کاندیدا برای حل معضل FATF چیست. اجماع اقتصاد دانان کشور بر این عقیده‌اند که تا زمانیکه این موضوع در کشور تعیین تکلیف نشود، معاملات پولی و بانکی با ایران با جهان قفل و باید برای هر معامله تجاری هزینه های سنگین واسطه گری پرداخت شد. در اهمیت این موضوع همین بس که حتی چین و روسیه نیز ذیل تعهدات جهانی نمی‌توانند رابطه مالی و پولی شفافی با ایران داشته باشند.
۴- تدبیر کاندیدای اصولگرا برای مدیریت روابط و عبور از شرایط تنش حداکثری با آمریکا به عنوان بزرگترین قدرت نظامی و اقتصادی جهان چیست؟ بر کسی پوشیده نیست که این امر به مطالبه عمومی تبدیل شده و هیچکس موافق روند کنونی نیست.این مسئله با توجه به انتخابات آتی آمریکا و احتمال روی کار آمدن دونالد ترامپ از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
۵- برای رابطه تخریب شده با اروپا چه برنامه‌ای دارید. سیاست خارجی کشور در رابطه با غرب در چهار دهه گذشته نفی رابطه با آمریکا و *رابطه قدرتمند با اروپا * بود. این سیاست سنتی به دلیل جانبداری ایران از روسیه در جنگ اکراین، اروپا را در مقابل ایران قرار داد. به گونه‌ای که امروز رویکرد اروپا در مقابل بسیار خصمانه تر از آمریکاست.بانی قطع‌نامه چند روز قبل شورای حکام سه کشور اروپایی(انگلیس، فرانسه، آلمان ) بودند و آمریکا در دو دوره قبل نشست شورای حکام با آن مخالفت می‌کرد.
۶- در پرتو سؤال فوق الذکر برنامه کاندیداها در رابطه با اجرای دقیق و صریح اصل سیاست خارجی انقلاب و نظام متجلی در رویکرد *نه شرقی، نه غربی* چیست؟ در جنگ اکراین چه موضعی را به نفع مصالح کشور و منافع ملی می‌دانند. جمهوری اسلامی ایران از دیر باز پرچمدار مبارزه با استکبار ستیزی وحمایت از مردم مظلوم وسرکوب شده در اقصی نقاط جهان بوده است. اکنون با این سؤال از سوی افکارعمومی در داخل و ملت های آزاده جهان مواجه است که در شرایطی که مردم اوکراین مورد تجاوز و کشتار وحشیانه قرار گرفته‌اند جایگاه اخلاقی ما درکجای این منازعه قراردارد وآیا در رویکرد کنونی به جنگ اکراین، توجه کافی به مصالح نظام وکشورمبذول شده است؟
۷- رویکرد ایران در مقابل اسرائیل چگونه خواهد بود ؟اینکه اسرائیل دولتی غاصب است مورد منازعه نیست.هیچ کس توصیه‌ای بر مشروعیت بخشیدن به این بچه سرکش غرب در قلب خاورمیانه ندارد. آیا تنها راه حل مواجهه با این شر مطلق، استمرار خط مشی ای است که فقط ایران منادی آن است .
پاسخ دکتر پزشکیان به سؤالات فوق در آوردگاه پنج در برابر یک مشخص است. همراهی و همگامی ظریف با او نشان داد پزشکیان مسیر "تعامل هوشمندانه با جهان " را برگزیده و "ماجراجویی و تقابل با جهان" را به ضرر منافع ملی و توسعه کشور می‌داند. پزشکیان به درستی گفت که هیچ کشوری در جهان را نمی‌توان پیدا کرد با رویکردهای ماجراجویانه در سیاست خارجی در مسیر توسعه قرار گرفته باشد.
دو کاندیدای مطرح اصولگرا، جلیلی که طی شش مرحله به جای مذاکره به تعبیر دکتر ولایتی خطابه و بیانه خواند و به وعظ خطابه پرداخت و شش قطع‌نامه ظالمانه شورای امنیت سازمان ملل بر گرده ملت حاکم شد و محمد باقر قالیباف که مدافع سرسخت قانون صیانت از دستاوردهای هسته‌ای است و آن را مزیتی در میز مذاکره ارزیابی می‌کند باید به این سؤالات پاسخ روشن بدهند. فارغ از بد اخلاقی و توهین کاندیداهای پوششی به دولت روحانی، توافق هسته‌ای و ... اقبال مردم فهیم به دکتر ظریف نشان از یک واقعیت دارد. مردم در دوگانه عقلانیت تعامل هوشمندانه با جهان و رویکردهای شعاری و بی محتوای که سفره های آنان را کوچک کرده، وشور را از مسیر توسعه بازداشته و فرصت های غیر قابل تکرار را به رقبای ایران در منطقه اعطا کرده، حتما (تکیه کلام قالیباف) راه اول را برگزیده و آن را تنها راه برون رفت کشور از شرایط کنونی می‌دانند.
