نجات آرژانتین از دام «سوسیالیسم»

‌سیاست‌های خاویر میلی، رئیس‌جمهور آرژانتین برای بازسازی اقتصادی این کشور، اکنون تبدیل به الگویی برای دولتمردان دولت ترامپ تبدیل شده است. وال‌استریت ژورنال گزارش داده است‌ دستاوردهای یک سال گذشته خاویر میلی، او را به ستاره‌ای‌ میان بزرگ‌ترین سیاست‌مداران «راست‌گرا» جهان، از ترامپ گرفته تا جورجیا ملونی، تبدیل کرده است. در این میان ایلان ماسک و خاویر میلی نیز سیاست‌ها و دستاوردهای یکدیگر را می‌ستایند.

ویوک راماسوامی در صفحه ایکس خود نوشت فرمول خاویر میلی، روش مناسبی برای اصلاح دولت در ایالات متحده نیز است. مردی که در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری آرژانتین در میان هواداران خود یک اره برقی در دست گرفته و گفته بود که با همین ابزار، تغییرات اساسی در دولت آرژانتین به وجود خواهد آورد و اقتصاد را بازسازی خواهد کرد، با واکنش مخالفانش روبه‌رو شد که می‌گفتند میلی همان کسی است که اقتصاد آرژانتین را با ابرتورم مواجه خواهد کرد و دولتش نیز در کمتر از یک سال فرومی‌پاشد.

اما گذشت زمان نشان داد که این پیش‌بینی غلط از آب درآمد. خاویر میلی‌ زمام امور این کشور را در دسامبر ۲۰۲۳ در دست گرفت. در همان موقع آرژانتین با کسری تجاری، نرخ تورم ۲۰۰‌درصدی، نرخ رشد منفی ۱.۶‌درصدی و کسری مالی مواجه بود. اکنون بعد از گذشت یک سال، نه‌تنها کسری تجاری این کشور جبران شده، بلکه نرخ مازاد تجاری این کشور به حدود ۱۹ میلیارد دلار رسیده است.

نرخ تورم حدود ۵۰ درصد کاهش یافته و به ۱۱۷ درصد رسیده است. صندوق بین‌المللی پول نیز با توجه به تغییرات اقتصادی چشمگیر آرژانتین، پیش‌بینی کرده است اقتصاد این کشور در سال‌ جاری میلادی پنج درصد رشد کند. خاویر میلی یک اقتصاددان راست‌گرا و از طرفداران بازار آزاد و مخالف سوسیالیسم است و سوسیالیسم را منشأ فقر جوامع می‌داند.

پیتر ارل، اقتصاددان در مؤسسه تحقیقات اقتصادی آمریکا، به اپک‌تایمز درباره ماهیت سیاست‌های رئیس‌جمهور آرژانتین گفت: «خاویر میلی فراتر از اقتصاد عمل می‌کند. در واقع او یک تغییر فرهنگی را آغاز کرده است که از آرمان‌های سوسیالیستی دور شده و از جامعه مدنی، ارزش‌های آزادی و مسئولیت فردی دفاع می‌کند».

او در زمستان سال گذشته در سخنرانی خود در اجلاس داووس با اشاره به تجربه سوسیالیسم در آرژانتین گفت: «تجربه آرژانتین نشان می‌دهد که مهم نیست چقدر از نظر منابع طبیعی ثروتمند هستید، چقدر نیروی متخصص و ورزیده دارید، چقدر تحصیل‌کرده هستید یا چند شمش طلا ممکن است در بانک مرکزی داشته باشید. اگر سیاست‌ها مانع کارکرد آزادانه بازارها، رقابت، تجارت و مالکیت خصوصی شود، تنها سرنوشت ممکن فقر است».

با موفقیت از جهنم خارج شدیم

رئیس‌جمهور آرژانتین بعد از مراسم تحلیفش، به‌سرعت اره برقی معروف خود را به کار انداخت. ۱۰ وزارتخانه از ۱۹ وزارتخانه این کشور را حذف کرد. ۳۶ هزار کارمند دولتی را اخراج کرد و هزینه‌های دولتی را ۳۰ درصد کاهش داد.

فوربس گزارش داد‌ همین اقدامات باعث شد «به‌طور شگفت‌آوری» کسری بودجه هنگفت دولتی از بین برود و به مازاد بودجه تغییر وضعیت دهد. خاویر میلی در سخنرانی‌هایش گفته است: «ما با موفقیت از جهنم خارج شدیم».

او همچنین در یک‌سالگی دولتش در دسامبر گذشته به مردم کشورش گفت: «امروز با افتخار و امید می‌توانم بگویم که ما آزمون سخت را گذراندیم، از برهوت گذشتیم، رکود اقتصادی به پایان رسیده و دوره رشد اقتصادی در کشور آغاز شده است».

میلی، بعد از شرکت در مراسم تحلیف ترامپ گفت آرژانتین تاکنون بیش از ۹۰۰ مقررات را لغو کرده و دولتش می‌تواند به ترامپ و ماسک کمک کند تا تشریفات اداری در ایالات متحده را کاهش دهند. وال‌استریت‌ژورنال در گزارش خود گفته است خاویر میلی، سیاست مقررات‌زدایی خود را مدیون یک اقتصاددان برجسته آرژانتینی به نام استورزنگر است که در کارنامه زندگی شغلی‌اش در مناصب دانشگاهی به کار تدریس، مطالعه و تألیف کتاب‌های درسی اقتصادی می‌پرداخت و تحقیقات مفصلی نیز درباره رژیم نرخ ارز انجام داده است. او همچنین در دولت‌های «راست میانه» نیز کار کرده بود. او زمانی که در هاروارد تدریس می‌کرد، در زمان‌های فراغت خود مقررات پیچیده آرژانتین را مورد بررسی قرار داد و فهرستی از هزاران قانون، مقرره و فرمان در زمینه تجارت تهیه کرد که به عنوان موانعی در کار تجارت به حساب می‌آمدند و هزینه‌های بیهوده و غیرمنطقی تحمیل می‌کردند.

با وجود اینکه استورزنگر باور نداشت که تمام یافته‌هایش در دولت عملیاتی شود، اما مجموعه وسیعی از یافته‌هایش را به خاویر میلی که به‌تازگی رئیس‌جمهور شده بود، ارائه کرد. خاویر میلی تصمیم گرفت تمامی این یافته‌ها را برای مقررات‌زدایی در دولتش اجرا کند و استورزنگر را به‌ عنوان سرپرست وزارت تازه‌تأسیس مقررات‌زدایی و تحول دولتی منصوب کرد. استورزنگر درباره انگیزه‌اش از این تحقیقات و اجرای آن گفت‌ او به دنبال به‌وجودآوردن فرصت‌های زندگی در آرژانتین است تا در آن، جوانان بتوانند شغل خوبی پیدا کنند، به طوری که مجبور نشوند برای یافتن کار به خارج از این کشور بروند.

او افزود: «من می‌خواهم با فرزندانم در اینجا تا پایان عمر زندگی کنم». به گفته او: «ما در آغاز روند اصلاح دولت هستیم. هدف نهایی این است که آرژانتین به یکی از آزادترین اقتصادهای جهان تبدیل شود». آرژانتین در ابتدای قرن بیستم یکی از 10 کشور قدرتمند اقتصادی دنیا بود و به علت داشتن منابع طبیعی فراوان و نیروهای متخصص، به‌سرعت روند رو به رشد را طی کرد و در رده کشورهای صنعتی پیشرفته قرار گرفت.

آدریانو بوسونی، تحلیلگر، در مقاله‌ای برای ورلد‌ویو روند نزول اقتصادی کشور آرژانتین را بررسی کرده و نوشته است‌ زمانی آرژانتین مسیر نزول اقتصادی را آغاز کرد که دولت کنترل اقتصاد را در دست گرفت. شهروندان آرژانتینی برای رفع نیازهای اساسی‌شان وابسته به کمک‌های دولتی شدند. دولت این کشور برای خدمات کلیدی شامل انرژی و حمل‌ونقل به مردم یارانه پرداخت می‌کرد. بعد از مدتی، برداشتن یارانه‌های دولتی منجر به خشونت و اعتراضات گسترده مردم شد.