چند نکته درباره دست خالی جشنواره

33 فیلم سینمایی و 4 فیلم انیمیشن به عنوان آثار راه یافته به  بخش مسابقه چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر امسال اعلام شدند. 

حاضران

شاید اولین نکته ای که با اسامی اعلام شده به نظر رسید تعداد اندک نامهای شناخته شده بود .    «ابراهیم حاتمی کیا»، « ابوالفضل جلیلی»،« رسول صدرعاملی»، «شاهد احمدلو»،«  ابراهیم ایرج زاد» و ... از اسامی بیشتر شناخته شده سینما هستند که امسال در جشنواره اثری از آنها نمایش داده می شود.

توجه به جوانان

در مراسم اعلام اسامی فیلمها که چند روز پیش برگزار شد، دبیر جشنواره اعلام کرد که این دوره جشنواره فرصتی است برای حضور جوانان و کارگردانان اول در سینمای ایران و قرار است با هدف حمایت از فیلم‌سازان مستقل و جوان   برگزار ‌شود.  از بین فیلمهای اعلام شده 13 اثر متعلق به کارگردانان اول است.  اما نکته مهم ، عدم حضور کارگردانان مستقل است. اکثر آثار حاضر در جشنواره امسال متعلق به نهادها و سازمانهایی نظیر اوج و فارابی هستند.

بخش ویژه برای فیلمهای توقیفی

این بار انگار برخی انتظار داشتند، گشایشی پیش آید و در جشنواره برخی آثاری که مدتهاست توقیف شده اند یا امکان نمایششان وجود ندارند، حداقل برای اهالی رسانه به نمایش درآیند. نمونه آن نامه ای بود که حمید نعمت الله نوشت :«  با گذشت شش سال از ساخت فیلم «قاتل و وحشی» و بلاتکلیفی در صدور مجوز نمایش این اثر، علیرغم پیگیری و درخواست اینجانب همچنان اکران این فیلم میسر نشده است. درباره «قاتل و وحشی» همیشه تلاش کرده ام ارتباط و کنجکاوی مخاطب را از شر سایه کلمه توقیف دور نگه دارم. هر چند که سکوت و مراعات بنده گویا از مراجع سلب مسئولیت کرده تا هر ساله با انواع و اقسام دروغ، «قاتل و وحشی» را به سال آینده و مسئول بعدی حواله دهند. پس تصمیم گرفتم در خواست خود را عمومی منتشر کنم. هم اکنون با توجه به فرصت جشنواره فجر لازم می دانم در جهت پیگیری حقوق این اثر ، درخواست کنم فیلم «قاتل و وحشی» را یک سانس در کوچکترین سالن جشنواره اکران کنید»   این فیلم به دلیل گریم لیلا حاتمی دچار مشکل شده است

البته هنوز امیدواری در این زمینه ای وجود دارد و ایسنا پیش بینی کرده است که بخش جانبی که همانند جشنواره کن  در نظر گرفته شده است ، فرصتی باشد برای نمایش  فیلمهایی همچون  «قاتل و وحشی» ، «پیر پسر» اکتای براهنی و «رکسانا» پرویز شهبازی . اگر واقعا دبیر جشنواره «منوچهر شاهسواری» و «رائد فریدزاده» رئیس سازمان سینمایی بتوانند این اقدام را انجام دهند ، می تواند آنرا به عنوان  گامی کوچک  برای آشتی  سینماگران با مسئولان فرهنگی در نظر گرفت. البته این که نهادهای امنیتی در این میان راضی به این اقدام شوند، به  توانمندی مسئولان فرهنگی بستگی دارد.

پوستری که تغییر نکرد

با انتشار پوستر این دوره جشنواره فیلم فجر که با الهام گرفتن از فیلم «مادر»  علی حاتمی بود ، انتقاداتی به آن وارد شد . «ابراهیم حقیقی» طراح آن در این زمینه واکنش نشان داد و  اعلام شد قرار است، این پوستر تغییر کند که هنوز تغییری در آن رخ نداده است.

حلقه اتصال

شاید برد بزرگ رئیس جدید سازمان سینمایی پذیرفتن دبیری جشنواره توسط «منوچهر شاهسواری » بود. این تهیه کننده که مدتها مدیرعامل خانه سینما نیز بود، از آبان ماه برای دبیری جشنواره امسال قبول مسئولیت کرد. هرگامی  که در این روزهای قهر سینماگران  برداشته شد  از معرفی هیات انتخاب تا اعلام اسامی «سودای سیمرغ» چندان استقبالی از آن نشده است. این نکته هم حاثز اهمیت است که در سه سال گذشته-  وزارت ارشاد محمدمهدی اسماعیلی و ریاست سازمانی «خزایی» - فرصت و زمینه برای فعالیت گسترده کارگردانانی با پیشنیه امنیتی و حامیانی از نهادهای اطلاعاتی فراهم شده است. همچنین پس از اتفاقاتی که در سال 1401 رخ داد، سینماگران  مورد غضب قرار گرفته بودند. در عین حال ساخت فیلمها با توجه به شرایط و تغییرات رخ داده در  جامعه نیز با قوانین و مقرارت قبلی چندان ممکن نبود. بنابراین در این سه سال کمتر کارگردان شناخته شده ای فیلمی ساخت و کمتر سینماگری  در حرفه خود حضور داشت.حال باید دید در در دولت مسعود پزشکیان تغییراتی رخ خواهد داد ؟  آن هم در روزگاری که جمع زیادی از بازیگران سینمای ایران از ترانه علیدوستی تا پگاه آهنگرانی و کارگردانانی همچون رخشان بنی اعتماد تا سعید روستایی جزو مغضوبین نهادها هستندو سینماگرانی پرافتخار همچون اصغر فرهادی و جمع زیادی دیگر ممنوع المعامله و ممنوع الکار شده اند.

#جشنواره_فیلم  #شاهسواری  #توقیفی    #لیلاحاتمی #اصغرفرهادی #ترانه_علیدوستی