«شرق» از گله‌های برخی نمایندگان درباره تخلفات احتمالی انتخابات گزارش می‌دهد انتقاد نمایندگان ازحفره‌های قانون جدید انتخابات
انتقاد نمایندگان ازحفره‌های قانون جدید انتخابات
یکی از عمده مباحث جدی در انتخابات، مقوله شفافیت مالی تبلیغات کاندیداها در هر دوره است؛ مسئله‌ای که عموما با پدیده ورود «پول‌های کثیف» به انتخابات گره خورده است و این‌طور که گفته می‌شود، از قدیم‌الایام هم به نحوی وجود داشته است؛ اما کمتر کسی سعی کرده درباره آن صحبتی داشته باشد.
یکی از عمده مباحث جدی در انتخابات، مقوله شفافیت مالی تبلیغات کاندیداها در هر دوره است؛ مسئله‌ای که عموما با پدیده ورود «پول‌های کثیف» به انتخابات گره خورده است و این‌طور که گفته می‌شود، از قدیم‌الایام هم به نحوی وجود داشته است؛ اما کمتر کسی سعی کرده درباره آن صحبتی داشته باشد. مسئله‌ای که برای اولین بار از طرف رحمانی‌فضلی، وزیر کشور دولت یازدهم، به طور رسمی از تلویزیون مطرح شد و او از وجود این پدیده، اظهار نگرانی کرد. به‌همین‌دلیل بعد از آن در سال‌های اخیر برخی کوشیدند راهی برای کنترل و مدیریت ورود پول‌های کثیف به انتخابات پیدا کنند و درباره آن تذکراتی بدهند. حتی مجلس یازدهم اعلام کرد که در اصلاح بندهایی از قانون انتخابات، قصد دارد این موضوع را به طور جدی مدنظر قرار دهد و برای شفاف‌سازی بیشتر منابع مالی کاندیداها، محدودیت‌هایی ایجاد کند؛ بنابراین به موجب این مصوبه قانونی، قرار شد کاندیداها شماره حسابی به وزارت کشور معرفی کنند تا همه گردش‌های مالی آنها از طریق آن حساب انجام شود و کاندیدایی نتواند خارج از آن منابع، مصارفی داشته باشد؛ اما همان زمان غلامرضا نوری‌قزلجه، نماینده بستان‌آباد و رئیس فراکسیون مستقلین مجلس، به «شرق» گفت که این امر امکان‌پذیر نیست و وزارت کشور با این شیوه نمی‌تواند مدیریت و نظارت صحیحی بر عملکرد مالی کاندیداها داشته باشد.
اشکالات جدی اصلاح قانون انتخابات خودنمایی کرد
قانون فوق برای اولین بار در مجلس دوازدهم اجرا شد و این‌طور که برخی نمایندگان روز گذشته ادعا کردند، اصلاح قانون انتخابات، نتوانسته مانع از ورود پول‌های غیرشفاف به عرصه انتخابات شود؛ چراکه معتقد بودند در برخی حوزه‌های انتخابیه شاهد پول‌پاشی‌هایی به منظور خریدوفروش آرا بوده‌اند. حتی برخی نرخ خرید آرای افراد را در برخی حوزه‌های انتخابیه بین صد هزار تا یک‌میلیون‌و 500 هزار تومان اعلام کردند. نکته دیگری که برخی نمایندگان تذکردهنده و منتقد تخلفات انتخاباتی احتمالی بیان کردند، ارسال کارت‌های ملی اشخاص به تعداد درخورتوجهی به شهرستان‌های دیگر به منظور ثبت رأی از طرف اشخاص دیگر بدون حضور صاحب کارت ملی بود. همچنین برخی از ثبت رأی افراد بدون احراز هویت واقعی و وجود شناسنامه و کارت ملی فیزیکی در حوزه‌های انتخابیه انتقاد کردند و از مجلس دوازدهمی‌ها خواستند درباره اصلاح دوباره قانون انتخابات درباره این مواد اقدام کنند، تا جلوی تخلفات بیشتر در انتخابات‌های آتی گرفته شود.
عمده انتقادات روز گذشته نمایندگان که از تریبون عمومی مجلس دراینباره بیان شد، با عبارت «پولپاشی در انتخابات» مورد انتقاد قرار گرفت؛ ادعایی که اگر صحت داشته باشد، ناشی از ضعف نظارتی دولت در انتخابات و عملکرد ناقص مجلس در نادیده‌گرفتن همه ابعاد ماجرا در اصلاح قانون انتخابات است؛ ازاین‌رو شایسته است که در مجلس آینده ضعف‌های ایجادشده در قانون انتخابات دوباره اصلاح شود.
رأی‌ها از 100 هزار تا یک‌میلیون‌و 500 هزار تومان فروخته شدند
سمیه محمودی، نماینده مردم شهرضا در مجلس یازدهم، ازجمله نمایندگانی بود که درباره شائبه پولپاشی در انتخابات اخیر با «شرق» گفت‌وگو کرد. این نماینده مجالس دهم و یازدهم به «شرق» گفت: «علاوه بر موضوع پولپاشی در انتخابات اخیر در برخی حوزه‌های انتخابیه، موضوعی که به‌وفور دیده شد و امیدوارم مجلس دوازدهم درباره اصلاح مجدد قانون انتخابات ورود کند، مسئله الزام وجود شناسنامه و ثبت اثر انگشت رأی‌دهندگان است». او ادامه داد: «اتفاقی که در این انتخابات افتاد، پدیده کد ملی وارداتی است که به‌وفور شاهد آن بودیم». محمودی تخلف دیگر را پدیده رأی‌دادن به جای صاحب کد ملی عنوان کرد و توضیح داد: «افراد زیادی بودند که با کد ملی آنها رأی داده بودند و بعد از مراجعه به صندوق متوجه این امر شدند که به جای آنها رأی داده‌اند». نماینده شهرضا در مجالس دهم و یازدهم همچنین بیان کرد: «متأسفانه در این دوره، انتخابات سالمی برگزار نشد و نمره قبولی نگرفتیم. این انتخابات به هر حال تمام شد؛ اما امیدوارم برای مجلس بعدی این رویه اصلاح شود». محمودی در پاسخ به اینکه جامعه انتظار داشت در اصلاح قانون انتخابات در مجلس یازدهم، پدیده پولپاشی و ورود پول‌های کثیف به انتخابات که پیش‌از‌این وزیر کشور دولت قبل درباره آن هشدار داده بود، مجلس ورود جدی داشته باشد، گفت: «بله، این انتظار بجا و درستی است؛ اما اعلام شماره حساب هزینه‌ها و تبلیغات انتخاباتی که در اصلاح قانون انتخابات آورده بودیم، عملا اینجا کارایی نداشت». او تأکید کرد: «طبق مشاهدات خود و برخی مشارکت‌کنندگان در انتخابات که به ما منتقل کردند، پدیده خریدوفروش رأی و پول‌پاشی‌ها در انتخابات اخیر به‌وفور وجود داشته است». او همچنین به قیمت آرای خریداری‌شده اشاره کرد و گفت: «خریدوفروش رأی از صد هزار تا یک‌و‌نیم میلیون تومان انجام شده است و پک‌های هدیه به رأی‌دهندگان داده‌اند. حتی خروج کارت ملی از شهرستان خودم را مطلعم که به شهرستان‌های مجاور فرستاده‌اند تا به جای آنها رأی بدهند». محمودی ادامه داد: «اتفاق دیگری که رخ داد، این بود که به جای افراد چند بار رأی صادر شده است. این موارد ازجمله موارد تخلفاتی بود که در این انتخابات شاهد بودیم. از ما که گذشت؛ اما امیدوارم مجلس دوزادهم قانون انتخابات را با دقت بیشتری اصلاح کند تا جلوی این اتفاقات گرفته شود».
در صورت مشارکت پایین، حتی هزار رأی خریداری‌شده هم نتیجه را تغییر می‌دهد
جلال رشیدی‌کوچی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس یازدهم، در واکنش به ادعای بداخلاقی‌های انتخاباتی و پولپاشی از طرف برخی کاندیداها که انتقاد تعدادی از نمایندگان را در صحن علنی روز گذشته به همراه داشت، در گفت‌وگو با «شرق» گفت: «این شائبه از آنجایی رخ داد که احراز هویت افراد برای رأی‌گیری صرفا با کارت شناسایی و کد ملی انجام شده است. البته من نمی‌گویم تخلفی رخ داده و اظهارنظر دراینباره وظیفه دستگاه‌های ذی‌ربط است؛ اما قبلا رأی‌گیری در شناسنامه ثبت می‌شد و مهر می‌خورد و در سامانه هم ثبت می‌شد و اگر به صندوق مراجعه می‌کردید، اول آن را در سامانه چک می‌کردند؛ اما در این انتخابات روند تغییر کرده است». نماینده مردم مرودشت در مجلس یازدهم با بیان اینکه بعد از اصلاح قانون انتخابات روند رأی‌گیری تغییر کرده است، بیان کرد: «این تغییر در روند رأی‌گیری این سؤال را ایجاد می‌کند؛ حالا که برای احراز هویت رأی‌دهنده شناسنامه فیزیکی نیست و با ارائه کارت ملی می‌شود کد ملی را وارد دستگاه کرد و رأی داد، بدون اینکه شخص اثری از خودش به جای گذاشته باشد، ایجاد مسئله می‌کند. البته نمی‌گویم این اتفاق افتاده است؛ بلکه مثال می‌زنم».
رشیدی‌کوچی ادامه داد: «به‌عنوان مثال دراین‌صورت اگر اعضای یک شعبه با هم هماهنگ باشند، می‌توانند کدهای ملی متعددی از افرادی را که حضور فیزیکی ندارند، ثبت و برگ رأی را برای آنها صادر کنند. درحالیکه تا پیش از این باید حتما شناسنامه فیزیکی ارائه می‌شد و اثر انگشت افراد به ثبت می‌رسید». او همچنین تصریح کرد: «روند فعلی می‌تواند زمینه‌ساز بروز تخلفات شود و برخی همکاران ما که درباره این موضوع معترض بودند، به این نکته اشاره دارند». این نماینده مجلس یازدهم همچنین درباره پدیده خریدوفروش رأی در انتخابات هم گفت: «موضوع خرید رأی هم همیشه بوده است و اتفاق جدیدی نیست؛ اما اینکه چرا در این دوره خرید رأی اثرگذار است، دلیل دارد. اول اینکه تعدد کاندیدا زیاد بوده و آرا پخش شده و یک نفر اگر هزار رأی هم خریده باشد، می‌توانسته است در نتیجه تأثیرگذار باشد». او ادامه داد: «درحالیکه اگر تعداد کاندیدا کم باشد و مشارکت بالا باشد، هزار یا دو هزار رأی خریداری‌شده تأثیری ندارد؛ اما در مشارکت کم و تعدد کاندیدا، هزار رأی خریداری‌شده اثرگذار است». عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس ادامه داد: «به‌عنوان مثال در حوزه انتخابیه‌ای که نماینده آن با پنج هزار رأی وارد مجلس شده است، حتی 500 رأی هم می‌توانسته در نتیجه انتخابات اثرگذار باشد و نتیجه را جابه‌جا کند و این موضوع مهمی است».
اجرای قانون جدید انتخابات نشان داد که نیازمند اصلاح دوباره است
احمد دنیامالی، نماینده مردم انزلی در مجلس یازدهم نیز با اشاره به برخی ابهامات درباره خریدوفروش آرا در انتخابات مجلس دوازدهم در برخی حوزهای انتخابیه که از سوی نمایندگان در صحن علنی مورد تذکر قرار گرفت، به «شرق» گفت: «در اصلاح قانون انتخابات پیش‌بینی‌هایی داشته‌ایم که اگر تخلفاتی مثل خریدوفروش آرا یا دیگر بداخلاقی‌های انتخاباتی از این دست قبل از انتخابات یا حین برگزاری انتخابات از سوی کاندیداها یا طرفداران کاندیداها رخ داد، از طریق وزارت کشور و مجموعه قضائی قابل پیگیری و برخورد است. او افزود: آنچه اهمیت دارد، نظارت و مراقبت از انتخابات در برخی حوزه‌های انتخابیه، خوب بود؛ اما برخی حوزه‌های انتخاباتی شرایط متفاوتی داشتند و همین امر باعث اعتراض و انتقاد برخی نمایندگان در صحن علنی مجلس شد.
این نماینده راه‌یافته به مجلس دوازدهم همچنین با تأکید بر نیاز به اصلاح دوباره قانون انتخابات در مجلس دوازدهم تصریح کرد: «بخواهیم یا نخواهیم، این اعتراضات وجود دارد و نیاز است با توجه به اشکالات ایجادشده، بازنگری و اصلاح دوباره و دقیق‌تری در قانون انتخابات در مجلس دوازدهم داشته باشیم تا دست مراجع اجرائی در برگزاری انتخابات سالم توأم با نگاه پاسداشت از آرای مردم بازتر شود». او افزود: «از آنجایی که اولین سالی بود که این اصلاحیه در انتخابات اجرا شد و اشکالات آن را به طور ملموس مشاهده کردیم، لازم است در مجلس دوازدهم این قانون را اصلاح کنیم».
او تأکید کرد: «اگر مقوله خریدوفروش آرا در برخی حوزه‌های انتخابیه بر نتیجه انتخابات اثرگذار بوده باشد و متعرضان بتوانند این ادعا را اثبات کنند، آن انتخابات می‌تواند باطل شود؛ اما حتی کسانی که خودشان اعتراض دارند، اگر با رقبای آنها هم صحبت کنیم، معتقدند این افراد رعایت اخلاق انتخاباتی را نداشته‌اند و این یک اعتراض دوسویه و دوطرفه است». دنیامالی ادامه داد: «بنابراین به نظر می‌رسد این قانون نیازمند اصلاح دوباره است و اگر وزارت کشور و قوه قضائیه پیشنهادی در راستای ارتقای قوانین و سخت‌گیرانه‌تر کردن آن دارند، مجلس دوازدهم این آمادگی را دارد».
