جهان کشتی در شوک مرگ نابهنگام سایتی‌یف اسطوره‌ای فرو رفت
پایان غم‌انگیز و رازآلود یک افسانه
ساعات پایانی یکشنبه، زمان برای بسیاری از اهالی کشتی و دوستداران آن در سراسر دنیا، متوقف شد. خبری از مسکو مخابره شد که بلافاصله تمام اخبار کشتی جهان را تحت‌الشعاع خود قرار داد و یک شوک بزرگ بود؛ درگذشت سایتی‌یف کبیر، مرد بی‌تکرار ۷۴ کیلوگرم کشتی جهان. کسی که کشتی دیگر مشابه دستان معجزه‌گرش و اعجازش روی تشک را ندید. مرد لاغراندام و کشیده‌ای که به کشتی آزاد، عمق و بُعد بخشید و این رشته را به اوج زیبایی تاریخی‌اش رساند. دستان او به هرکجای حریف می‌رسید، اجرای فن یا بدل چند امتیازی در پیش بود.
ساعات پایانی یکشنبه، زمان برای بسیاری از اهالی کشتی و دوستداران آن در سراسر دنیا، متوقف شد. خبری از مسکو مخابره شد که بلافاصله تمام اخبار کشتی جهان را تحت‌الشعاع خود قرار داد و یک شوک بزرگ بود؛ درگذشت سایتی‌یف کبیر، مرد بی‌تکرار ۷۴ کیلوگرم کشتی جهان. کسی که کشتی دیگر مشابه دستان معجزه‌گرش و اعجازش روی تشک را ندید. مرد لاغراندام و کشیده‌ای که به کشتی آزاد، عمق و بُعد بخشید و این رشته را به اوج زیبایی تاریخی‌اش رساند. دستان او به هرکجای حریف می‌رسید، اجرای فن یا بدل چند امتیازی در پیش بود.
چنین مهارت بی‌همتایی، در بهره‌برداری از پاها هم وجود داشت. مثل داس و قیچی از پاهایش سود می‌جست تا رقبا را درو کند و بیندازد. دارنده سه نشان طلای المپیک و برنده نبرد‌های سنگین و جذاب تاریخ کشتی جهان، چون مار دور حریف می‌پیچید و اجرای فن می‌کرد. برای بسیاری، سایتی‌یف به اندازه ایوان یاریگین، الکساندر مدود و الکساندر کارلین نماد کشتی است؛ مدود در سپتامبر سال گذشته درگذشت و اکنون سایتی‌یف هم رفته است. بووایسار سایتی‌یف، قهرمان بازی‌های المپیک ۱۹۹۶، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۸ در وزن ۷۴ کیلوگرم کشتی آزاد بود و شش بار قهرمان جهان و شش بار قهرمان اروپا شد. در سال ۱۹۹۵ عنوان استاد افتخاری ورزش روسیه به او اعطا و به عنوان بزرگ‌ترین کشتی‌گیر قرن نیز انتخاب شد. زندگی سایتی‌یف در ۱۳سالگی به طرز چشمگیری تغییر کرد و پدرش را در تصادف رانندگی از دست داد. در ۱۴سالگی به استانداردهای استاد ورزش رسید و به مدرسه شبانهروزی در نووکوزنتسک رفت.
پس از اتمام دبیرستان، به کراسنویارسک، قوی‌ترین شهر کشتی آن زمان رفت. سایتی‌یف طبق خاطرات خودش، هر کاری می‌کرد تا فقط بتواند به اسطوره‌ها، مدود و یاریگین نزدیک شود. در دوران تحصیل در مدرسه شبانهروزی زیر نظر مربی افسانه‌ای به نام دیمیتری میندیاشویلی تمرین کرد. تحت هدایت میندیاشویلی، مسیر موفقیتش آغاز شد و سر به آسمان کشتی جهان سایید. او در ۲۰سالگی در سال ۱۹۹۵، مدال طلای قهرمانی جهان در آتلانتا (آمریکا) را به دست آورد. نکته قابل اشاره اینکه او در برخوردها و رفتارها، بسیار افتاده و محترم بود و در شأن جایگاه افسانه‌ای‌اش ظاهر می‌شد. یک بار خبرنگاری پس از قهرمانی در رقابت‌های المپیک از او پرسید: «آیا حالا آدم خوشبختی هستی؟». سایتی‌یف پاسخ داد که وقتی در خانه کنار مادرش باشد خیلی خوشبخت‌تر خواهد بود. سایتی‌یف همیشه به دلیل شخصیتش مشهور بود و هرگز شکایت نمی‌کرد. در قهرمانی جهان ۲۰۰۳ در نیویورک، سایتی‌یف با سه شکستگی در ناحیه فک و صورتش مبارزه کرد و مدال طلا گرفت. پس از این مسابقات جمله‌ای معروف شد: «سایتی‌یف با سه شکستگی در فک قهرمان جهان می‌شود و تو هنوز نمی‌خواهی به تمرین بروی!».
دلیل مرگ سایتی‌یف چه بود؟
چیزی که منابع روسی از مرگ سایتی‌یف نوشتند گنگ و عجیب بود. بنا بر گزارش برخی سایت‌های روس، سایتی‌یف به دلیل مسمومیت مشکوک به بیمارستان منتقل شد اما ساعتی بعد جان خود را از دست داد. همچنین عنوان شده او دچار بیماری ریوی بوده است. گفته شده سایتی‌یف که پدر سه پسر و یک دختر بود، زمانی که در حیاط خانه‌اش بود از حال رفته، سرایدار به کمک او آمده و با آمبولانس تماس گرفته است اما چند ساعت بعد، او در ۴۹سالگی در بیمارستان درگذشت. قرار بود او ۵۰سالگی‌اش را در تاریخ ۱۱ مارس جشن بگیرد هرچند خودش احتمالا برخلاف هزاران نفری که او را می‌شناختند برای این کار تمایلی نداشت.
او بیش از حد فروتن و خاکی بود و با وجود افتخارات و مقام‌ها، از جمله «جلیقه طلایی کشتی» برای بهترین کشتی‌گیر جهان از فدراسیون جهانی کشتی، نمایندگی مجلس (عضو کمیته دوما در امور فرهنگ بدنی و ورزش) و سمت‌های مدیریتی، همیشه ساده ماند. با تمام این اوصاف، دیروز علت مرگ سایتی‌یف، ایست قلبی عنوان شد.
محمود ماگومدوف، مدیر اجرائی کشتی داغستان به خبرگزاری تاس گفت: «ریه‌های سایتی‌یف شرایط خوبی نداشت و داروهایی مصرف می‌کرد که باعث عوارض زیادی شد و در نهایت این عوارض منجر به سکته قلبی او شد». مردی که چند سال قبل در مصاحبه‌ای گفته بود از مرگ می‌هراسد، «وقتی با هواپیما پرواز می‌کنم، از مرگ می‌ترسم. ظاهرا می‌فهمم که هنوز برای آن آماده نیستم. من از مرگ می‌ترسم، چون نمی‌دانم در نهایت چه چیزی به دست خواهم آورد»، از یکشنبه‌شب دیگر در میان ما نیست.
موج واکنش‌ها به درگذشت اسطوره
بی‌تردید یکی از نخبگان ورزش جهان، از دنیا رفته است. سایتی‌یف مردی بود که در سراسر جهان شناخته‌شده بود. حالا در تمام کشورها به او ادای احترام و برایش سوگواری می‌کنند. یکی از دوستان نزدیکش به خبرگزاری تاس گفت: «از سراسر جهان زنگ می‌زنند و فقط گریه می‌کنند». از سویی دیروز تعدادی از اسطوره‌ها و بزرگان کشتی جهان و ورزشکاران دیگر رشته‌ها به مرگ سایتی‌یف واکنش نشان دادند.
میخائین لوپز، قهرمان پنج دوره کشتی فرنگی المپیک و پرافتخارترین کشتی‌گیر تاریخ، گفت: «سایتی‌یف الگویی کامل برای بسیاری از نسل‌ها بود. او ورزشکاری افسانه‌ای بود که برای همه ما الگو‌ست. این خبر یک تراژدی بسیار بزرگ است. سایتی‌یف برای من یک قهرمان بزرگ، یک ورزشکار افسانه‌ای و یک الگوی کامل بود». آرتور تایمازوف، قهرمان سرشناس سابق جهان و المپیک در سنگین‌وزن هم گفت: «او بزرگ‌ترین کسی است که در ورزش می‌شناسم. افرادی مانند او هر هزار سال یک بار به دنیا می‌آیند. درد دارد، هضم این خبر برای من سخت است. می‌خواهم بدانم چه اتفاقی برای بووایسار افتاده است».
حبیب نورماگومدوف، ورزشکار افسانه‌ای سابق MMA نیز درباره این خبر در صفحه شخصی‌اش نوشت: «سایتی‌یف الهام‌بخش میلیون‌ها کودک برای ورزش‌کردن است». حاجی‌مراد گاتسالوف، دارنده شش طلای جهان و المپیک و سرمربی تیم ملی کشتی آزاد روسیه، فوت سایتی‌یف را شوکه‌کننده دانست: «این خبر ما را شوکه کرد. این یک ضایعه بزرگ برای همه ما‌ست. ما با هم برنامه‌های زیادی داشتیم.
امیدوارم روح او در آرامش باشد». هنری سهودو، قهرمان کشتی المپیک و قهرمان سابق UFC از آمریکا، برنده سه دوره المپیک را یک ورزشکار افسانه‌ای عنوان کرد و گفت: «او یک ورزشکار افسانه‌ای بود. این ضایعه بسیار بزرگی برای کل جهان ورزش است». اولگ ماتیتسین، وزیر ورزش روسیه هم چنین واکنشی داشت: «این یک فقدان بزرگ برای ورزش روسیه و جهان است. بووایسار سهم قابل توجهی در توسعه و محبوبیت کشتی در جهان داشت و به الگویی برای صدها هزار ورزشکار در سراسر جهان تبدیل شد». حسن یزدانی، دارنده ۱۰ مدال طلای جهان و المپیک هم با انتشار پستی در فضای مجازی نوشت: «هیچ غمی بالاتر از ازدست‌دادن اسطوره‌ها نیست».
