سیاستمدار مردمی
سیاست و سیاستمداری در تاریخ گذشته ایران با دنیای اهل فتوت و گروههایی اجتماعی همچون جوانمردان در پیوند بوده است. برخی شاهان، شاهزادگان و حکومتگران ایرانی گاه خود در زمره اهل فتوت بودند و لوطیگری و جوانمردی را پاس میداشتند. یعقوب لیث صفاری و کریمخان زند از معدود حکومتگران ایرانی هستند که فارغ از خاستگاه نخستین خود، برخی ویژگیهای جوانمردان و فتیان را داشتند و شگفت اینکه هر دو هم از خوشنامان سیاستگری و حکومتگری هستند.
عباس قدیمی قیداری
سیاست و سیاستمداری در تاریخ گذشته ایران با دنیای اهل فتوت و گروههایی اجتماعی همچون جوانمردان در پیوند بوده است. برخی شاهان، شاهزادگان و حکومتگران ایرانی گاه خود در زمره اهل فتوت بودند و لوطیگری و جوانمردی را پاس میداشتند. یعقوب لیث صفاری و کریمخان زند از معدود حکومتگران ایرانی هستند که فارغ از خاستگاه نخستین خود، برخی ویژگیهای جوانمردان و فتیان را داشتند و شگفت اینکه هر دو هم از خوشنامان سیاستگری و حکومتگری هستند. فتوتنامهها و اندرزنامهها و برخی آثار تاریخی و ادبی، ویژگیهایی برای اهل فتوت برشمردهاند: شرافت، حسن اخلاق، راستگویی، پایبندی به سوگند و عهدوپیمان، طرفداری از ضعفا و مظلومان فارغ از دین و مذهب و جنسیت و قومیت آنان، ایستادگی در مقابل زورگویان و ستمگران و مردمداری. امام و مقتدای اهل فتوت نیز امام علی(ع) است و این جماعت به امام علی ارادت تام و تمامی داشتند. عنصرالمعالی کیکاوس در قابوسنامه سه ویژگی جوانمردان و جوانمردی را چنین برشمرده است: خرد، راستی و مردمی.
با مسعود پزشکیان، رفتار، منش و کلمات جدیدی وارد ادبیات سیاست در ایران معاصر شد. آیندگان درباره آن بسیار خواهند نوشت. تحلیل گفتمانچیها و تحلیلگران زبان بدن از این زاویه و همینطور بسامد برخی واژگان در کلام و سخنان او تجزیهوتحلیلها خواهند کرد. مسعود پزشکیان در سخنان خود در کوران انتخابات ریاستجمهوری در برابر مخاطبان و مخالفان از مفاهیم دینی و انقلابی استفاده نکرد، هرگاه هم استفاده کرد آن مفاهیم با ادبیات و فرهنگ اهل فتوت و جوانمردان نسبتی داشت. پزشکیان بهجای آن مفاهیم، مفاهیم و ارزشهای اهل فتوت، لوطیان و جوانمردان و مقتدای آنان امام علی(ع) را به کار گرفت. قسمخوردن به شرف و شرافت، گروگذاشتن گردن، بسامد شگفتانگیز کلمه مردم، سخن از حق و عدالت، ایستادن بر سر قول و عهدوپیمان در کنار رفتار و منش و حرکات بدن او، بازتابی بوده و هست از آموزههای اهل فتوت و فتیان و لوطیان جوانمرد.
رقیب پزشکیان به زورخانه رفت ولی نسبتی با زورخانه و آموزههای آن نداشت؛ اما او به زورخانه نرفت درحالیکه آموزههای زورخانه و اهل فتوت و جوانمردان را به میدان سیاست آورد. راهرفتن او و حرکات بدنش برخلاف راهرفتنهای مصنوعی و حرکات ساختگی مبتذل معجزه هزاره سوم، راهرفتنهای استوار فروتنانه جماعت لوطی و جوانمرد را در نمایشی دلنشین زنده کرد. مسعود پزشکیان هزار سال بعد از عنصرالمعالی کیکاوس از راستی، خرد و مردمی سخن گفت. جوانمرد سیاستمداری به میدان سیاست آمده است تا «مردمی» کند و با مفاهیم و ارزشهای اهل فتوت در میدان سیاست شگفتی آفریند و صدای بیصدایان و قدرت بیقدرتان باشد. مفاهیم و ارزشها دینی و انقلابی را برخی سیاستمداران از ارزش و اعتبار انداختند، شاید اینبار مفاهیم و آموزههای پهلوانی و رادی و رادمردی در میدان عمل و کنش سیاستمداری فتی و راد به کار آید و ملکی به سامان رسد و مردمانش به کاری و آبی و نانی و راحتی رسند. سیاستمدار راد حتما و از بن جان و دل میداند که سر لوطی میرود اما عهدوپیمان نمیشکند و امید مردمان را با «خرد، راستی و مردمی» پاس میدارد. همین.
