گزارش «شرق» از مخالفت با فوریت جانمایی آرامستان‌های جدید پایتخت
بحران دفن در پایتخت
چند خانم با پلاکارد مقابل صحن شورای شهر تهران ایستاده بودند. درخواستشان برداشتن حصارهای پارک لاله بود. خبر از حصارکشی بخشی از پارک بهجت‌آباد و ساخت‌وساز در این بوستان دادند و نگران باغ گیاه‌شناسی و بوستان قیطریه بودند. روی یکی از پلاکاردها نوشته بود شهردار خوب کجاست؟ درخواست اصلاح قانون انتخاب شهردار را داشتند.
شرق: چند خانم با پلاکارد مقابل صحن شورای شهر تهران ایستاده بودند. درخواستشان برداشتن حصارهای پارک لاله بود. خبر از حصارکشی بخشی از پارک بهجت‌آباد و ساخت‌وساز در این بوستان دادند و نگران باغ گیاه‌شناسی و بوستان قیطریه بودند. روی یکی از پلاکاردها نوشته بود شهردار خوب کجاست؟ درخواست اصلاح قانون انتخاب شهردار را داشتند. محمدعلی الفت‌پور؛ مسئول مرکز نوسازی و تحول اداری شهرداری به میان جمع می‌آید و دلیل تجمع را می‌پرسد. نیروی انتظامی از خانمی که پلاکارد «شهردار خوب کجاست؟» را در دست دارد می‌خواهد این پلاکارد را پایین بیاورد. می‌گوید این پلاکارد سیاسی است. الفت‌پور هم تأکید می‌کند وقتی مأمور اجرای قانون چنین درخواستی کرده معترضان به آن توجه کنند.
دقیقه‌ای بعد مهدی اقراریان، رئیس کمیته نظارت شورای شهر تهران مقابل صحن شورا از خودروی شورای شهر پیاده می‌شود. به میان جمع می‌آید. معترضان از نگرانی‌های خود می‌گویند و اینکه چرا با وجود توقف ساخت‌وساز در پارک لاله حصارها برداشته نمی‌شود. اقراریان می‌گوید نگرانی‌های مشترکی با شهروندان دارد و تأکید می‌کند که شورا به موضوع پارک بهجت‌آباد هم ورود خواهد کرد.
صحن شورای شهر تهران هم روز گذشته صحن آرامی بود. به نظر می‌رسید موافقان شهردار تهران آرام‌تر از روزهای گذشته بودند و توصیه آنها به همدلی و اتحاد بود. در حالی که در سخنان گذشته خود منتقدان را متهم می‌کردند که سوژه به دست رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی می‌دهند. روز گذشته پرویز سروری گفت: بنده با شناختی که از اعضای شورای شهر تهران دارم، همه ۲۱ نفر عضو شورا را ولایی می‌دانم. برخی از اعضای شورای شهر هم عاقبت شورای اول را یادآوری می‌کردند. از نیمه اردیبهشت ماه که اختلاف‌ها در صحن شورای شهر بالا گرفت و مهدی چمران با چشمانی اشکبار از اعضا خواست که دست از اختلاف‌ها بردارند و همدل باشند تا روز یکشنبه صحن شورای شهر تهران با حاشیه‌های زیادی همراه بود.
نه اشک‌های رئیس شورای شهر و نه تهدیدها و فریادهای موافقان شهردار باعث نشده بود منتقدان عملکرد شهردار تهران که معتقد بودند او در این مدت تنها وعده‌های بزرگ عملی‌نشده داده و باید رویه خود را اصلاح کند، آرام شوند.
شهردار تهران هم پس از بالاگرفتن انتقادها از نمایندگان مجلس دعوت کرده بود از پروژه‌های عمرانی شهر تهران دیدن کنند. مهدی چمران معتقد بود کمی در این دعوت عجله شده و برخی از نمایندگان نتوانستند به این بازدید بیایند. برخی از اعضای شورای شهر هم معتقد بودند نمایندگان مجلس بعد از این بازدیدها نگاهشان به فعالیت‌های شهرداری تغییر کرده و محمد آقامیری از حوزه‌هایی گفت که به نمایندگان درخصوص عملکرد شهرداری تهران داده شده است. روز گذشته پیش از آغاز شورای شهر، مهدی چمران درخصوص هم‌سرنوشت‌شدن شورای ششم و شورای اول به رسانه‌ها گفت: هیچ‌گاه نه این شورا بلکه هیچ شورایی نباید به سرنوشت بد دچار شود و باید وظایف خود را به خوبی انجام دهیم. شورا یک شورای زنده است که افکار مختلفی در آن وجود دارد و در کنار هم باید قرار بگیرند تا با ارائه خدمت به نتیجه مناسب برسند. بی‌تردید نباید هیجانی تصمیم‌گیری شود.
مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا هم در این جلسه گفت: تلاش می‌کنیم از شورای شهر تهران پیام درگیری، اختلاف و تنش به شهروندان تهرانی و جامعه ایرانی منتقل نشود. مطمئن هستیم که می‌توان در یک فضای منطقی، آرام و در چارچوب قانون، اقدامات اساسی و بنیادین کرد و در مسیر امیدبخشی به شهروندان تهرانی و اصلاح اساسی، به صورت ریشه‌ای عمل کرد اما این منافاتی با آرامش و رعایت چارچوب‌ها و اصول شورایی ندارد.
مخالفت 10 عضو شورا با یک‌فوریت لایحه آرامستان‌های جدید تهران
روز گذشته یک‌فوریت لایحه احداث آرامستان‌های جدید تهران رأی نیاورد. 10 عضو شورای شهر تهران با این فوریت مخالفت کردند. محمدجواد تاجیک، مدیرعامل سازمان بهشت زهرا، در جریان بررسی یک‌فوریت لایحه احداث آرامستان‌های جدید تهران با بیان اینکه احداث آرامستان‌های جدید از ماه‌ها پیش در شورا مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ گفت: ما ۲۰ سال از موضوع آرامستان‌ها عقب هستیم و تا پایان امسال فرصت و ظرفیت داریم. هر روز ۴۰ نفر از اموات روی زمین خواهند ماند اگر آرامستان جدید احداث نشود. چهار نقطه در سطح شهر برای انتخاب آرامستان انتخاب شده و سعی شده پراکندگی در سطح شهر لحاظ شود که احداث آرامستان توجیه‌پذیر باشد. درخواست ما این بود که به این اقدام سرعت داده شود. شش میلیون و ۷۰۰ هزار قبر برای ۵۰ سال آینده نیاز داریم. در دوره‌های مختلف مدیریت شهری توفیقی حاصل نشد. امیدواریم در دوره ششم مدیریت شهری، احداث آرامستان‌ها صورت بگیرد و دغدغه مردم مرتفع شود. امید می‌رود بتوان در نیمه دوم امسال با اعتباری که پیش‌بینی شده، احداث آرامستان‌های جدید محقق شود.
حبیب کاشانی، عضو و خزانه‌دار شورا، با بیان اینکه ۲۰ سال است که برای این موضوع چاره‌اندیشی شده اما در این دوره اتفاق خوبی افتاد؛ گفت: در گذشته زمین هم خریداری شد اما به نتیجه نرسید و رقم هنگفتی برای شهرداری رقم خورد. تذکر بنده این است که نباید با عجله در این زمینه عمل کرد. تقاضای ما این است که لایحه از فوریت خارج شود؛ چراکه این امر، شاخک دلالان را تیز خواهد کرد که زمین را گران‌تر به شهرداری بفروشند.
آخرین فرصت برای دفن روز در بهشت زهرا
تاجیک در ادامه این جلسه با بیان اینکه تا پایان سال بیشتر برای دفن روز فرصت نداریم؛ یادآور شد: تمام نقاطی که در گذشته پیشنهاد شده بود، به صورت میدانی بررسی شد و مطالعات ترافیکی نیز به پیوست ارائه شده است. نقاط مدنظر ما مالکان شخصی ندارند و مالکان حاکمیتی هستند و مشکلی برای تملک وجود ندارد.
جواد تاجیک در حاشیه جلسه هم توضیح داد: بر اساس مطالعات صورت‌گرفته طی دو سال گذشته در بهشت زهرا و البته پیش از آن در دوره گذشته در ارتباط با محدوده‌های آرامستان‌های جدید، لایحه‌ای تهیه و آماده و به شورا ارسال شده است که امروز در دستور کار اعضای شورای شهر تهران قرار خواهد گرفت. در قالب این لایحه پنج نقطه برای آرامستان‌های جدید پیش‌بینی شده که این نقطه در شمال غرب، شمال شرق، جنوب شرق، جنوب غرب و جنوب پایتخت در نظر گرفته شده است. در صورتی که این لایحه به تصویب برسد، فرایند تملک و احداث و طراحی آرامستان‌ها آغاز خواهد شد و حداقل تا پایان سال جاری، یک آرامستان و ظرف یک سال آینده دو آرامستان و در نهایت در پنج نقطه اشاره‌شده آرامستان‌های جدید طراحی و احداث خواهند شد.
مدیرعامل سازمان بهشت زهرا در رابطه با قیمت قبر در بهشت زهرا نیز گفت: در همین ارتباط نیز نرخ‌های مصوب شورای شهر تهران اعمال و از خانواده‌ها دریافت می‌شود. همچنین باید به این نکته اشاره شود که قیمت قبر در بهشت زهرای تهران بسیار پایین‌تر از قبر در سایر استان‌های پرجمعیت است.
وی با رد هرگونه ارقام ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰میلیونی در بهشت زهرا گفت: به‌هیچ‌عنوان این ارقام وجود ندارد، چراکه قیمت قبر در شورا تصویب و اجرا می‌شود و همان‌طور‌که گفته شد، قیمت قبر در شهر تهران پایین‌تر از استان‌های پرجمعیت در کشور است.
تاجیک به واگذاری قبر به صورت رایگان به خانواده‌های متوفیان اشاره کرد و افزود: در ناحیه ۳ بهشت زهرا (دفن روز) یک طبقه قبر رایگان به خانواده‌ها داده می‌شود. قیمت یک طبقه قبر در نواحی قدیم بهشت زهرا نیز ۵۰ میلیون تومان محاسبه می‌شود.
مدیرعامل سازمان بهشت زهرا با بیان اینکه در قالب دفن روز، روزانه بین ۴۰ تا ۵۰ قبر به صورت رایگان در اختیار خانواده متوفیان قرار می‌گیرد، گفت: با توجه به ظرفیت دفن باید به این موضوع اشاره کنیم که ظرفیت دفن اموات در قطعات دفن روز تا پایان سال خواهد بود و ظرفیت آن به اتمام می‌رسد. البته در قالب قطعات قدیمی نیز افرادی که از گذشته قبر داشته باشند می‌توانند متوفیان خود را دفن کنند.
روزانه میانگین ۱۸۰ متوفی در بهشت زهرا پذیرش می‌شوند که از این تعداد حدود ۳۰ متوفی به شهرستان‌ها و استان‌های مختلف اعزام می‌شوند.
محمد تاجیک درباره مطالعات قبلی زمین‌های بهشت زهرا هم به «شرق» گفت: هیچ‌کدام از پیشنهادهایی که در دوره‌های گذشته مطالعه شده بود قابلیت نداشت و هر‌کدام مشکلاتی داشتند یا مشکلات تملک یا مشکل زمین داشتند و زمین قابلیت این کار را نداشت و مخالفت‌هایی بود؛ یعنی در نقطه‌ای قرار داشت که نمی‌شد آن کار را انجام داد.
به گفته او: سال 1400 شورای قبلی مصوبه نقطه‌یابی و تملک آرامستان جدید را به شهرداری ابلاغ کرد. در این مصوبه نیازی نبود شهرداری برای انتخاب نقاط زمین مناسب برای احداث آرامستان دوباره مصوبه شورا را بگیرد و بر آن اساس داشتیم جلو می‌رفتیم؛ اما برای سال 1403 شورا مصوب کرد هرگونه هزینه برای احداث آرامستان جدید باید به تصویب شورا برسد.
تاجیک درخصوص زمینی که دولت روحانی برای گورستان جدید به بهشت زهرا داده بود نیز گفت: زمینی که دولت در دوره پیش داده بود برای زمان بحران است که آن را هم به عنوان آرامستان بحران در لایحه آوردیم. او درباره احیای آرامستان‌های قدیمی داخل تهران هم توضیح می‌دهد: از سال 1345 سیاست حاکمیت وقت این بود که گورستان‌ها از تهران خارج شوند و به همین خاطر در سال 1349 بهشت زهرا را در بیرون از تهران احداث کردند و گورستان‌های محلی را تعطیل کردند و بعدها مصوباتی ابلاغ شد که آرامستان و گورستان داخل شهر نباشد. اخیرا هیئت‌دولت مصوب کرد و آیین‌نامه جدید آرامستان‌های کشور را ابلاغ کرد که در این آیین‌نامه اجازه می‌دهد شهرداری‌ها در داخل شهر هم آرامستان ایجاد کنند؛ ولی با توجه به ظرفیت دفنی که شهر تهران دارد، در میانه شهر تهران زمینی که این قابلیت را داشته باشد نداریم و فرهنگ‌سازی‌ای که طی مدت صورت گرفته هم این‌گونه است که مردم ابراز نگرانی می‌کردند و ناراضی بودند از اینکه در نزدیکی‌شان گورستانی وجود داشته باشد و همه اینها باعث شده بیشتر شهرهای کشور آرامستان‌شان را بیرون از شهر ببرند. اما در 33 گورستان محلی و امامزاده در تهران هنوز دفن انجام می‌گیرد؛ مثل یافت‌آباد، امامزاده عبدالله و ابن‌بابویه.
تاجیک درباره اینکه آیا استعلام‌های لازم برای ایجاد گورستان‌های جدید گرفته شده هم به «شرق» توضیح داد: در مرحله مطالعات، استعلام گرفته نمی‌شود. مشاوری که مطالعه انجام می‌دهد وظیفه‌اش این است که خودش بررسی میدانی انجام دهد و پس از بررسی میدانی اعلام می‌شود این زمین مناسب این کار است و پس از تصویب شورا، استعلام گرفته می‌شود که می‌خواهیم از این زمین به عنوان آرامستان استفاده کنیم که ممنوعیتی وجود نداشته باشد؛ ولی در مطالعه اولیه حداقلی از استعلامات و بررسی‌ها توسط مشاور صورت گرفته که آن نقطه به عنوان نقطه مناسب تشخیص داده شده است.
او درباره اینکه در صحن شورای شهر گفته شد اگر آرامستان جدید احداث نشود با مشکل دفن روز مواجه خواهیم بود هم توضیح داد: بخشی از زمین‌های شهرداری در تملک شهرداری است و از این بابت جلو هستیم.
افزایش 45درصدی نرخ سرویس مدارس
در جلسه روز گذشته شورای شهر همچنین با افزایش 45درصدی نرخ سرویس مدارس موافقت شد. جعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران در این رابطه گفت: مبلغی که به رانندگان سرویس مدارس داده خواهد شد شامل دو آیتم مبلغ ورودیه‌ای دانش‌آموز و هزینه به ازای هر کیلومتر و پیمایش است.
او با اشاره به مدل سرویس مدارس متوسطه گفت: در این مدل مبلغ ورودی 42هزار‌و 500 تومان تعیین شده و به ازای هر کیلومتر، چهار‌هزار‌و 300 تومان افزایش قیمت اعمال خواهد شد.
تشکری‌هاشمی با بیان اینکه با توجه به این مسئله که رانندگان سرویس مدارس ابتدایی نیازمند مراقبت بیشتر از کودکان هستند، گفت: به دلیل رعایت همین مراقبت‌ها، به مبلغ گفته‌شده، 2.5 درصد بابت خدمات جانبی که باید راننده از جمله مراقبت‌ها داشته باشد اضافه خواهد شد. کرایه سرویس مدارس نسبت به سال گذشته ۴۵ درصد افزایش داشته و این نسبت به آن چیزی است که در ابتدای سال برای تاکسیرانان نیز اعمال کرده‌ایم.
به گفته او، دراین‌باره تا سقف 50 درصد باید به شرط رضایت خانواده به نرخ کرایه افزوده شود. برابر با ظرفیت استاندارد خودرو باید مسافر سوار شود و بیش از آن تاکسی‌ها مجاز به سوارکردن مسافر نیستند. خودروهای سواری با احتساب راننده مجاز به سوارکردن پنج نفر هستند و سایر خودروها نیز مطابق با استانداردشان باید دانش‌آموزان را سوار کنند.
تشکری‌هاشمی درباره افزایش قیمت‌ها گفت: برای مینی‌بوس‌ها ۵۰ درصد مبلغ مصوب و برای ون 80 درصد مبلغ مصوب دریافت خواهد شد و برای اتوبوس‌ها نیز برابر با نرخ کرایه شبکه اتوبوسرانی کرایه دریافت خواهد شد. ۱۰۰ درصد هزینه سرویس مدارس دانش‌آموزان استثنائی را شهرداری تهران پرداخت می‌کند و والدین وجهی بابت سرویس مدارس پرداخت نخواهند کرد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران گفت: بابت تراکم صبحگاهی ترافیکی نیز اجازه داده شده تا ۲۵ درصد در مسیرهای پرتراکم با تشخیص سازمان تاکسیرانی و اعمال در سامانه، کرایه بیشتر دریافت شود. به استناد قانون، ۱۰ درصد از مبلغی که در ابتدا گفته شد کسر می‌شود و در اختیار پیمانکاران قرار خواهد گرفت. همچنین سازمان تاکسیرانی وظیفه نظارت کنترل بر امور را دارد و این شرکت‌ها و پیمانکارها اگر در محدوده طرح ترافیک خدماتی داشته باشند، ضریب آرم ترافیک ۳۰ درصد خواهد بود و ۷۰ درصد به آنها تخفیف داده خواهد شد. این لایحه با موافقت اعضا تصویب شد و برای تأیید نهایی به فرمانداری رفت.
