جوانسالاری یا پیرسالاری در روند تشکیل کابینه معیار چیست؟
در دو دهه اخیر در عرصه سیاست داخلی بارها شاهد طرح یک دوقطبی در فضای سیاسی کشور با تأکید بر لزوم جوانگرایی در انتصاب مدیران عالی کشور بودهایم. درواقع برخی فعالان سیاسی با هدف بازکردن راهی برای رسیدن به قدرت شکاف نسلی و دوقطبی برخاسته از آن را برجسته کردهاند.
در دو دهه اخیر در عرصه سیاست داخلی بارها شاهد طرح یک دوقطبی در فضای سیاسی کشور با تأکید بر لزوم جوانگرایی در انتصاب مدیران عالی کشور بودهایم. درواقع برخی فعالان سیاسی با هدف بازکردن راهی برای رسیدن به قدرت شکاف نسلی و دوقطبی برخاسته از آن را برجسته کردهاند. در هفتههای اخیر و در آستانه تشکیل کابینه از سوی رئیسجمهوری منتخب برخی از افراد، نه با هدف تبیین لزوم استفاده از جوانان، بلکه بیشتر با هدف تخریب چند شخصیت و از میدان خارجکردن آنها به طرح دوباره آن در قالب «نه» به پیرسالاری روی آوردهاند. نگارنده این سطور با جوانگرایی مخالف نیست؛ بلکه معتقد است که این مؤلفه را نباید بهعنوان یک معیار و مبنا مطرح کرد و ادامه مباحث مربوط به آن را نباید با غرضورزیهای شخصی آلوده کرد. در این زمینه بیان چند نکته خالی از فایده نیست:
۱- در برخی کشورهای توسعهیافته جوانگرایی در قالب یک پروژه سیاسی دنبال نمیشود، بلکه بیشتر یک پروسه است که آنهم در مقاطعی در یک روند عادی برخی جوانان شایسته و متخصص که از کالجها و مؤسسات دانشگاهی معتبر فارغالتحصیل شدهاند، از طرف احزاب بهعنوان کاندیدا به شهروندان معرفی میشوند. ضمنا این اقدام به معنای نفی تجربه و تخصص و با هدف کنارگذاشتن افراد مسن و باتجربه نیست.
۲- هماکنون در آمریکا که اولین قدرت اقتصادی جهان با جمعیتی حدود ۳۳۵ میلیون نفر است، جو بایدن، رئیسجمهوری آن ۸۱ساله است و رقیب جمهوریخواه یعنی دونالد ترامپ ۷۸ سال دارد. در چین بهعنوان دومین قدرت اقتصادی جهان با جمعیتی بالغ بر یکمیلیاردو 400 میلیون نفر شی جینپینگ رهبر آن، ۷۱ساله است. در هند بهعنوان یکی از قدرتهای اقتصادی نوظهور، آنهم با جمعیتی حدود یکمیلیاردو 400 میلیون نفر، نخستوزیر نارندا مودی، ۷۴ سال دارد. در برزیل که طبق گزارش صندوق بینالمللی پول در جایگاه هشتم اقتصادی جهان قرار دارد، لولا داسیلوا در مقام رئیسجمهور این کشور ۷۸ سال دارد. در کره جنوبی که یک کشور مطرح صنعتی است، هان داک سو، رئیسجمهور آن ۷۵ساله است.
۳- انکارکردنی نیست که در سالهای اخیر برخی رهبران جوان در کشورهایی نظیر اتریش، سوئد، نیوزیلند و کانادا روی کار آمدهاند اما این اتفاق در روندی عادی بوده و جوانبودن معیار انتخاب نبوده است، کمااینکه در همین کشورها در دو سال اخیر دوباره شاهد انتخاب رهبران مسنتر و باتجربهتر از سوی اکثریت مردم بودهایم.
۴- با توجه به انباشت مشکلات و وجود کسریها و ناترازیها در کشور امروزه بیش از هر زمان دیگری باید فرصتی را که با انتخاب دکتر پزشکیان خلق شده، غنیمت شمرد و لازمه این کار کمک به حاکمیت عقلانیت و استفاده بیشتر از دانش و تجربه در اداره دولت است. دیگر وقتی برای رفتارهای ماجراجویانه و حاشیهسازی نمانده است.
۵- اگر متوجه چالشهایی که کشور با آن رودرروست شدهایم، انتظار این است که اگر کمک نمیکنیم، دستکم با طرح برخی مسائل هزینه و التهاب درست نکنیم، اگر با یک سیاستمدار و شخصیتی موافق نیستیم، روا نیست که با عباراتی نظیر نه به پیرسالاری او را تخریب کنیم. و نکته پایانی اینکه با افراط و تفریط در طرح برخی مسائل و متعاقب آن جانبداری یا نفی آنها نمیتوان به اصلاح وضع موجود و حرکت در مسیر درست یاری رساند. معیار در انتخاب باید شایستهسالاری باشد. عدالت و انصاف در این است که از افراد با دانش و تجربه در جای مناسب خود استفاده شود.
