حملات لفظی ترکیه و اسرائیل

رئیس‌جمهور ترکیه‌ تهدید کرده است که کشورش ممکن است مانند آنچه در جنگ‌های قره‌باغ و لیبی انجام داد، در اسرائیل هم مداخله کند. رجب طیب اردوغان در گردهمایی شاخه استانی حزب عدالت و توسعه در ریزه،‌ شهر خانوادگی‌اش، گفت: «ما باید آن‌قدر قوی باشیم که اسرائیل نتواند این کارها را با فلسطین انجام دهد. همان‌طور‌که وارد قره‌باغ و لیبی شدیم، می‌توانیم همین کار را با آنها بکنیم‌». او افزود: «هیچ‌چیز ما را از انجام این کار باز نمی‌دارد. ما فقط نیاز داریم قدرتمند باشیم تا بتوانیم این گام‌ها را برداریم‌».

روشن نبود که اردوغان چه نوع مداخله‌ای را در نظر دارد، اما ترکیه در آن دو درگیری به متحدان محلی خود حمایت نظامی ارائه می‌داد.

رجب طیب اردوغان در سخنرانی خود همچنین گفت که آنکارا پس از دعوت از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی برای سخنرانی در پارلمان ترکیه، «پاسخ مثبتی» دریافت نکرده است. او قبلا گفته بود محمود عباس باید به دلیل نپذیرفتن دعوت آنکارا «عذرخواهی» کند.

بعد از اظهارات اردوغان، اسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل، گفت که رئیس‌جمهور ترکیه «رد‌پای صدام حسین را دنبال می‌کند». کاتز در ایکس نوشت: «به یاد او بیاورید که چه اتفاقی آنجا افتاد و چه سرانجامی داشت‌».

گفته می‌شود که وزیر خارجه اسرائیل به تمام دیپلمات‌ها دستور داده که به فوریت با اعضای ناتو صحبت کنند و خواستار محکومیت ترکیه و اخراج این کشور از این پیمان منطقه‌ای شوند.

در همین حال، چندین مقام ارشد ترکیه به‌شدت به کاتز واکنش نشان دادند. هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، گفت: «کسانی سعی در ساکت‌‌کردن این صدای حق‌طلبانه دارند، به‌ویژه اسرائیل و محافل صهیونیست بین‌المللی‌ که برای ساکت‌‌کردن اردوغان به‌شدت دستپاچه شده‌اند. تاریخ برای تمام کسانی که مرتکب نسل‌کشی شده‌اند و حامیان آنها، سرنوشت یکسانی رقم زده است‌».

برخی کارشناسان سیاسی در ترکیه از جمله علی بوراک داریجیلی می‌گویند اردوغان این اظهارات را به صورت فی‌البداهه بیان کرده و افزودند که رئیس‌جمهور ترکیه در پایگاه محافظه‌کار و حزبی خود با «لحن سیاسی خودش» سخن گفته است. اردوغان این سخنان را در شاخه استانی حزب خود بیان کرده که نشان می‌دهد سخنان او مخاطب داخلی را در نظر داشته است.

علی بوراک داریجیلی، استاد دانشگاه گفت که فکر نمی‌کند مداخله در غزه ممکن باشد و چنین کاری را «غیرواقعی» خواند.

مراد یتکین، روزنامه‌نگار باسابقه هم گفت که مداخله در اسرائیل به سادگی قره‌باغ و لیبی نیست؛ «اسرائیل نه لیبی است، نه قره‌باغ. کسانی که در جنگ غزه دخیل هستند، طیف مختلفی از آمریکا تا کشورهای منطقه را در‌بر می‌گیرند، و عوامل پیچیده زیادی هم وجود دارد، از جمله چین و نقش فلسطینی‌ها‌».

روابط بین اسرائیل و ترکیه که زمانی متحدان نزدیک منطقه بودند، بیش از یک دهه است که رو به وخامت گذاشته است. این میان تجارت دوجانبه آنها نیز که به میلیاردها دلار در سال می‌رسید، متحمل توفان‌های دیپلماتیک شده، به‌طوری‌که ترکیه اخیرا اعلام کرد که تجارت دوجانبه با اسرائیل را تا پایان جنگ و ورود بدون مانع کمک‌های بشردوستانه به غزه متوقف خواهد کرد.