سافاری الیمالات مجوز ندارد

زینب رحیمی، خبرنگار محیط زیست: یک بام و دو هوا؛ سازمان منابع طبیعی برای سافاری مایا واقع در جنگل الیمالات هیچ مجوزی صادر نکرده، اما سازمان حفاظت محیط زیست با اجرای این پروژه موافقت کرده است. تخلفات «مجتمع گردشگری الیمالات» واقع در محدوده جنگلی الیمالات نور ادامه دارد. واگذاری غیرقانونی 200 هکتار از جنگل هیرکانی برای تأسیس مجتمع گردشگری، قطع غیرمجاز بیش از هزار نهال و درخت برای ساخت پارکینگ، ساخت غیرقانونی اتاقک‌هایی در ورودی جنگل الیمالات با هدف فروش بلیت به گردشگران و مسافران، قطع غیرقانونی نهال و درخت در محدوده‎ای به وسعت 129 متر با هدف ایجاد سازه‌‌های فلزی و همچنین راه‌اندازی بدون مجوز پارک حیات وحش مایا یا همان سافاری، مجموع تخلفاتی است که پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات و شرکت «نوین پویا گستر سبز نور» مرتکب شده‌اند.

به سافاری «الیمالات» مجوز ندادیم و نخواهیم داد

در چند هفته گذشته فیلمی تبلیغاتی از پارک حیات ‌وحش مایا یا سافاری مجتمع گردشگری الیمالات در فضای مجازی دست به دست می‌شود. این مجموعه که به عنوان اولین سافاری ایران معرفی شده، در میان جنگل الیمالات نور در استان مازندران در مساحتی حدود سه‌و‌نیم هکتار با حضور چهار ببر تأسیس شده است. موسی مقیمی‌فر، سرپرست اداره کل منابع طبیعی مازندران، در گفت‌وگو با «شرق» خبر داد‌: «سازمان منابع طبیعی مجوزی برای تأسیس سافاری یا پارک حیات‌ وحش مایا صادر نکرده است و به دلیل تخلفات این مجموعه، هیچ مجوزی هم صادر نخواهد کرد».

از پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات سه بار شکایت شده

سرپرست اداره کل منابع طبیعی مازندران با تأکید بر اینکه در سه مرحله، از پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات شکایت کرده‎ایم و پرونده در مراجع قضائی در حال پیگیری است، درباره تخلفات این مجموعه به «شرق» می‌گوید: «بعد از قطع درختان جنگل با هدف ساخت پارکینگ، اخیرا هم این مجتمع گردشگری، تغییرات جدیدی در همان محدوده نزدیک به پارکینگ، اعمال کرد که با ورود منابع طبیعی و دادستان شهرستان نور و استان مازندران، پرونده جدیدی برای پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات تشکیل شد». 

بازداشت مدیران پیرو تخلفات مجتمع گردشگری الیمالات

فروردین ماه امسال (1403) خبر پاک‌تراشی حدود یک هکتار از جنگل الیمالات توسط پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات یعنی شرکت «نوین پویا گستر سبز نور» با هدف ساخت پارکینگ دوم، منتشر شد که با ورود دادستانی مازندران این پارکینگ، تعطیل و پرونده قضائی برای شناسایی متخلفان تشکیل شد. پیرو همین اتفاق سه ماه بعد در خرداد ماه سال جاری، علی علوی مدیرکل منابع طبیعی استان مازندران دستگیر و زندانی شد که به نظر می‌رسید یکی از دلایل بازداشت نابهنگام او، تخلفات مربوط به مجتمع گردشگری الیمالات بوده است. در همین بحبوحه، مدیر شرکت «نوین پویا گستر سبز نور» هم به دلیل قطع درختان جنگل هیرکانی بازداشت شد.

چوب حراج به جنگل هیرکانی به اسم گردشگری

دقت داشته باشید در پاییز سال گذشته (1402)، فاز اول مجتمع گردشگری الیمالات متعلق به شرکت «نوین پویا گستر سبز نور» به مساحت 50 هکتار در یکی از بکرترین نقاط جنگل هیرکانی، معروف به جنگل الیمالات در چندکیلومتری مسیر نور به چمستان واقع در استان مازندران افتتاح شد. در مراسم افتتاحیه این مجتمع، تأکید شد که این پروژه قرار است تا 200 هکتار پیشروی کند و تاکنون ساخت‌وساز تنها در 50 هکتار از جنگل هیرکانی اجرا شده است. باغ وحش، شهربازی، رستوران و کافه و پیاده‌راه بخش‌های تشکیل‌دهنده این مجتمع گردشگری است که همگی حول سد الیمالات و در میان جنگل هیرکانی تأسیس شده است.

دم خروس یا ... 

سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ماه‌های گذشته در بیانیه‌ای ادعا کرد که واگذاری جنگل به شرکت «نوین پویا گستر سبز نور» توسط شرکت آب منطقه‌ای مازندران بدون گرفتن مجوزهای لازم از این سازمان انجام شده است اما حضور علی علوی مدیرکل وقت منابع طبیعی مازندران در مراسم افتتاحیه مجتمع گردشگری الیمالات این گزاره را در ذهن منتقدین ایجاد کرد که اگر سازمان منابع طبیعی به این پروژه مجوز شفاهی و کتبی نداده و با آن مخالف بوده، چرا به جای طرح دعوی در مراجع قضائی علیه آب منطقه‌ای و شرکت «نوین پویا گستر سبز نور»، در میهمانی و جشن افتتاحیه آنها شرکت کرده است؟

چند ماه بعد از این حواشی و در شرایطی که هنوز دستگاه قضائی متخلفین صدور واگذاری غیرقانونی جنگل به شرکت خصوصی و مسببان قطع چند هزار نهال و درخت را معرفی نکرده بود، خبری مبنی بر قطع مجدد نهال و درخت توسط مجتمع گردشگری الیمالات در شهریور ماه امسال منتشر شد. مقیمی سرپرست اداره کل منابع طبیعی مازندران با تأکید بر اینکه بابت این تخلف جدید هم از پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات شکایت شده است، این‌طور توضیح می‌دهد: «امسال هم در کنار پارکینگ، حدود 129 متر را خاک‌برداری و تعدادی نهال را قطع کردند و ما در منابع طبیعی ضمن تنظیم گزارش تخلف، از پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات شکایت کردیم. آنها قصد داشتند تعدادی سازه فلزی در این محدوده نصب کنند که جلوی آنها را گرفتیم و با دستور دادستان مازندران، این سازه‌های فلزی از جنگل خارج و ورودی پارکینگ هم از طریق گاردریل بسته شد».

‌منابع طبیعی: سافاری مجوز ندارد/ محیط‌زیست: سافاری مجوز دارد

این مقام مسئول در منابع طبیعی مازندران با اشاره به اینکه منابع طبیعی هم از طریق مراجع قضائی و هم از طریق استانداری مازندران پیگیر تخلفات پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات است، می‌گوید: «هیچ مجوزی به پیمانکار گردشگری الیمالات نداده‌ایم و چون تخلفات جدیدی هم داشته، به هیچ وجه مجوز نخواهیم داد، بلکه از استانداری مازندران به عنوان مرجع حل اختلاف بین دستگاهی خواستیم که مشکلات ما را با شرکت آب منطقه‌ای استان، حل‌وفصل کنند. در این صورت تکلیف این پیمانکار مشخص خواهد شد». مقیمی تأکید کرد که برای سافاری یا پارک حیات وحش مایا هم هیچ مجوزی صادر نکرده است و سازمان منابع طبیعی تا زمان تعیین تکلیف شرکت «نوین پویا گستر سبز نور» به پیمانکار مجتمع گردشگری الیمالات به دلیل تخلفاتش هیچ گونه مجوزی نخواهد داد. با اینکه سازمان منابع طبیعی تأکید دارد که برای سافاری مجتمع الیمالات مجوزی صادر نکرده، مدیرکل محیط زیست استان مازندران از صدور مجوزهای قانونی برای راه‌اندازی پارک حیات وحش مایا یا سافاری خبر می‌دهد. عطاالله کاویان با اشاره به اینکه مجتمع گردشگری الیمالات از آب منطقه‌‌ای مجوز دارد و مجوز مجزایی برای پارک حیات وحش مایا نیز اخذ کرده است، به «شرق» می‌گوید: «سافاری‎پارک در قالب پارک حیات وحش مایا طراحی و اجرا شده و همه مکاتبات مربوط به پارک مایا در اداره کل محیط زیست استان مازندران و سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده است». عرصه سه و نیم هکتاری پارک حیات وحش مایا توسط کارشناسان سازمان محیط زیست مورد بازدید و بررسی قرار گرفته و پیمانکار مجتمع الیمالات، بعد از فنس‌کشی موفق به اخذ مجوز محیط زیست شده است. پارک حیات وحش مایا چهار قلاده ببر دارد که بنا به گفته کاویان مدیر کل محیط زیست مازندران، مجوز انتقال این ببرها از مشهد به نور توسط اداره کل محیط زیست خراسان رضوی صادر شده و بعد از معاینه ببرها توسط دامپزشک، با خودروی مخصوص سازمان محیط زیست، این چهار قلاده ببر از مشهد به مازندران منتقل شده‌اند.

یک بام و دو هوایی در محیط زیست و منابع طبیعی

مدیرکل محیط زیست مازندران با بیان اینکه مجوز راه‌اندازی پارک حیات وحش مایا در سال 1402 صادر شده است، توضیح می‌دهد که «مجوزهای لازم برای مجتمع گردشگری الیمالات و پارک حیات وحش مایا واقع در محدوده همین مجتمع از طرف سازمان محیط زیست و اداره کل محیط زیست مازندران صادر شده است» در این صورت، سؤال مهم این است که اگر سازمان منابع طبیعی به عنوان متولی حراست از جنگل الیمالات، نه برای مجتمع گردشگری الیمالات و نه برای پارک حیات وحش مایا و سافاری هیچ مجوزی نداده، سازمان محیط زیست به چه پشتوانه‌ای اقدام به صدور مجوز سافاری برای این مجموعه کرده است؟ و اساسا با کدام پشتوانه قانونی به مجتمع گردشگری الیمالات مجوز داده است؟ این یک بام و دو هوایی در سازمان‌های دولتی از کجا نشئت می‌گیرد؟ واضح است؛ در چنین شرایطی سازمان محیط زیست باید قبل از صدور هر مجوزی از سازمان منابع طبیعی استعلام می‌کرد که به نظر می‌رسد از انجام این کار اجتناب کرده است. دلیل این ناهماهنگی هنوز معلوم نیست.