نیوزویک:
تغییرات مهم در سیاست خارجی ایران پس از پیروزی پزشکیان در انتخابات/ پزشکیان می‌خواهد به انزوای ایران پایان دهد
پیروزی پزشکیان در بحبوحه برنامه هسته‌ای در حال پیشرفت ایران، رخ داده است. انتخابات ایالات متحده می‌تواند بر چگونگی احیای توافق هسته‌ای ایران و واشنگتن که به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) معروف است و «دونالد ترامپ» در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، تاثیر بگذارد.
به گزارش شبکه شرق، پیروزی «مسعود پزشکیان» در انتخابات ریاست جمهوری ایران بر «سعید جلیلی» رقیب محافظه‌کار و تندروی او، با خوش‌بینی محتاطانه‌ای در سطح بین‌المللی روبه‌رو شده است.
با پزشکیان، احتمال تغییر در سیاست خارجی ایران وجود دارد
یک کارشناس منطقه‌ای به «نیوزویک» گفته است که «مسعود پزشکیان می‌تواند «تغییرات مهمی» در سیاست خارجی ایجاد کند. پزشکیان پس از یک مشارکت اندک رای‌دهندگان در دور اول انتخابات ریاست جمهوری، در دومین مرحله، ۵۳.۳ درصد آرا را به دست آورد؛ در حالی که جلیلی در مرحله دوم، ۴۴.۳ درصدی را به دست آورد.»
«نیوزویک» با این مقدمه درباره نتیجه انتخابات ریاست جمهوری روز جمعه ایران می‌نویسد: «پزشکیان متعهد شده است که هیچ تغییر عمده‌ای در حکومت دینی ایران ایجاد نکند و در هر صورت، حرف آخر را در مورد سیاست جمهوری اسلامی رهبر این کشور می‌زند. اما یک کارشناس منطقه‌ای به نیوزویک گفت که پزشکیان می‌تواند «تغییرات مهمی» در سیاست خارجی ایجاد کند. پزشکیان پس از یک مشارکت اندک رای‌دهندگان در دور نخست، در دومین دور ۵۳.۳ درصد آرا را به دست آورد، در حالی که جلیلی در دور دوم، ۴۴.۳ درصدی را به دست آورد. پزشکیان در پستی در توییتر سابق، نوشت: «مسیر دشوار پیش رو هموار نخواهد بود و به شرف خود قسم می‌خورم که شما را در این راه تنها نگذارم.»
«هلن کلارک»، نخست‌وزیر سابق نیوزیلند، در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: «مثبت است که رئیس‌جمهور جدید می‌خواهد به انزوای ایران پایان دهد.»
علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران (ICG) در شبکه ایکس نوشت که رای‌دهندگان از نامزدی حمایت می‌کنند که «به جای کاندیدایی که معتقد است سیستم به اندازه کافی پیش نرفته، هشدار می‌دهد که سیستم در برخی حوزه بیش از حد پیش رفته (تندروی) کرده است. پیروزی پزشکیان در بحبوحه برنامه هسته‌ای در حال پیشرفت ایران، رخ داده است. انتخابات ایالات متحده می‌تواند بر چگونگی احیای توافق هسته‌ای ایران و واشنگتن که به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) معروف است و «دونالد ترامپ» در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، تاثیر بگذارد.»
«تریتا پارسی» معاون موسسه کوئینسی به نیوزویک گفت: «بعید است که پزشکیان و تیمش تغییر زیادی در سیاست‌های منطقه‌ای ایران که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هدایت می‌شود، ایجاد کنند. اما او ممکن است استراتژی دیپلماتیک ملموس‌تری را برای خروج از بحران در جنگ غزه و حرکت رو به جلو اتخاذ کند. پزشکیان همچنین احتمالا تیم سیاست خارجی را که در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی رئیس جمهور وقت، بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ بر سر برجام مذاکره کرده بود، باز خواهد گرداند.»
پارسی با اشاره به اینکه چگونه پزشکیان درباره لزوم حل تنش‌های ایران با غرب از طریق مذاکره مستقیم و نه گفتگو از طریق میانجی‌ها صحبت کرده، گفت: «احتمالاً برخی تغییرات مهم در سیاست خارجی ایران وجود دارد. اگر ایرانی‌ها موافقت کنند که مستقیماً با ایالات متحده حتی با ترامپ به عنوان رئیس جمهور تعامل کنند، این یک تغییر مهم خواهد بود.»
با این حال، این به خودی خود توافق هسته‌ای ایران را احیا نمی‌کند. پارسی افزود: «عوامل کلیدی هم در ایالات متحده و هم در ایران تغییر کرده و معامله قدیمی را برای هر دو طرف غیر جذاب کرده است، اما ممکن است اکنون اراده سیاسی حداقل در طرف ایرانی برای یک معامله جدید وجود داشته باشد. اما حتی اگر نتوان برجام را احیا کرد، باز هم ممکن است ترتیبات دیگری وجود داشته باشد که آمریکا و ایران بتوانند آن را دنبال کنند».
«حمیدرضا عزیزی»، پژوهشگر اندیشکده آلمانی SWP برلین، به «نیوزویک» گفت که «تیم مسئول سیاست خارجی پزشکیان عمدتاً همان تیمی است که سیاست خارجی روحانی را با وزیر امور خارجه سابق جواد ظریف هدایت می‌کند.انتظار می‌رود حداقل در زمینه سیاست‌گذاری این تمایل برای بازگشت به اولویت‌های سیاست خارجی قبل از رئیسی وجود داشته باشد.»
با این حال، جهت گیری استراتژیک کشور در سیاست خارجی و داخلی به ویژه در مورد مذاکره با آمریکا از سوی رهبری تعیین می‌شود. می‌توان انتظار داشت که شش بیشتری برای تعاملات دیپلماتیک بین ایران و غرب وجود داشته باشد، اما از سوی دیگر، نباید فراموش کرد که مجلسی داریم که هنوز تحت سیطره تندروها و متحدان جلیلی است. بنابراین اکنون آن‌ها احتمالاً انگیزه بیشتری برای خرابکاری در هر نوع ابتکار سیاست خارجی که ممکن است دولت جدید انتخاب کند، داشته باشند.
خوش‌بینی بین‌المللی درباره تغییر در سیاست خارجی ایران با پیروزی مسعود پزشکیان
آرمان ملی نوشت: صندوق رای تنها مسیر تغییر و تحول به نفع مردم در جامعه است. این مورد بارها ذکر شده و بارها آزموده شده اما هر بارعده‌ای از صندوق‌ها چشم می‌پوشند ولی در اوج ناامیدی باز هم همین صندوق است که به جامعه امید می‌بخشد. آری نسیم تغییر با پیروزی مسعود پزشکیان وزیدن گرفته است و اکنون همه چشم انتظارند که آنچه سد راه پیشرفت کشور است یعنی تحریم‌ها برداشته شود تا آینده‌ای بهتر در مسیر پیشرفت کشور به وجود آید.توقعات از مسعود پزشکیان زیاد است؛ چرا که لیدر متینگ‌های او، استوانه مذاکرات برجام جواد ظریف بود و اساسا او به این علت از مسعود پزشکیان حمایت کرده تا مسیر مذاکرات هسته‌ای علنی شده و دیپلمات‌های کارکشته کشورمان با کوله بار تجربه قبلی در میز مذاکرات حاضر شده و ضمن تاکید بر مذاکرات صورت گرفته در سه سال گذشته در جهت لغو تحریم‌های هسته‌ای میز مذاکرات را برای احیای برجام آماده کنند. در اینجا توقعات از جواد ظریف حتی بیش از پزشکیان است چرا که او نقش زیادی در پیروزی رئیس‌جمهور منتخب داشته و بسیاری به این علت حاضر به رای به پزشکیان شدند که مسیر گذشته در رفع تحریم‌ها ادامه یابد و یک زندگی عادی بدون فشار‌های روزانه اقتصادی در ایران به جریان افتد. ساعتی بعد از پیروزی پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری شاهد موج تبریک از سوی سران کشورهای مختلف به وی بودیم که خود بیان کننده آن است که کشورهای منطقه و متحدان ایران از تغییر ریل در کشورمان استقبال می‌کردند.
کاخ کرملین اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه انتخاب مسعود پزشکیان را به عنوان رئیس‌جمهور ایران تبریک گفت. در پیام رئیس‌جمهور روسیه آمده است: جناب پزشکیان، تبریک صمیمانه من را به مناسبت انتخاب خود به عنوان رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران پذیرا باشید. روابط روسیه و ایران دوستانه و بر پایه حسن همجواری است. مسکو و تهران به‌طور موثر تلاش‌های خود را برای رسیدگی به مسائل جاری در دستور کار بین‌المللی هماهنگ می‌کنند. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین در پیامی انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان نهمین رئیس‌جمهور ایران را تبریک گفت.
السودانی، نخست‌وزیر عراق هم در این پیام برای رئیس‌جمهور منتخب ایران آرزوی توفیق و موفقیت در وظایفش را کرد. وی همچنین بر عمق روابط میان تهران و بغداد و ضرورت تداوم همکاری میان ۲ کشور در بالاترین سطح ممکن تاکید کرد.
نور ابراهیم، رئیس‌جمهور مالزی در پیام تبریکی نوشت: صمیمانه‌ترین تبریک خود را به دکتر پزشکیان به دلیل پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ایران می‌گویم. این نتیجه، روح پر جنب و جوش دموکراسی ایران را منعکس می‌کند و آینده‌ای نویدبخش را برای ایران انعکاس می‌دهد.
پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان در پیامی با تبریک به پزشکیان گفت: انتخاب جنابعالی را به عنوان رئیس‌جمهوری ایران صمیمانه تبریک گفته و برای شما موفقیت‌های روزافزون آرزو می‌کنم. شاه بحرین نیز در پیامی به پزشکیان پیروزی وی را تبریک گفت. «هیثم بن طارق» سلطان عمان برای «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهوری اسلامی ایران پیام تبریک فرستاد.
رئیس‌جمهور صربستان در پیامی با تبریک به «مسعود پزشکیان» گفت: پیروزی شما منعکس‌کننده اعتماد شهروندان به بصیرت شما برای آینده، تعهد نسبت به صلح و قصدتان برای پیشرفت کشورتان است. وزارت امورخارجه کره جنوبی با انتشار بیانیه‌ای انتخاب مسعود پزشکیان به‌عنوان رئیس‌جمهور ایران را تبریک گفت. نخست‌وزیر هند نیز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: تبریک به دکتر پزشکیان برای انتخاب شما به عنوان رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران. چشم انتظار همکاری نزدیک با شما و تقویت بیشتر روابط گرم و دیرینه‌مان به نفع ملت‌هایمان و منطقه هستم.
بن زاید بن سلطان آل نهیان، رئیس امارات با انتشار پیامی نوشت: پیروزی رئیس‌جمهور منتخب ایران در انتخابات را تبریک می‌گوییم.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر با صدور پیامی پیروزی مسعود پزشکیان در چهاردهمین دور انتخابات ریاست جمهوری ایران را به وی تبریک گفت.
امامعلی رحمان، رئیس‌جمهوری تاجیکستان ضمن آرزوی موفقیت برای مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری منتخب ایران از وی برای سفر به کشورش دعوت به عمل آورد.
کیتامورا توشیهیرو، سخنگوی وزارت امورخارجه ژاپن پس از پیروزی مسعود پزشکیان در چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران بیانیه‌ای صادر کرد. در این بیانیه آمده است ژاپن امیدوار است که ایران به ریاست جمهوری مسعود پزشکیان، نقش سازنده‌ای در کاهش تنش‌ها و تثبیت اوضاع در خاورمیانه ایفا کند.
مشعل الاحمد الجابر الصباح، امیر کویت در پیامی پیروزی رئیس‌جمهور منتخب ایران مسعود پزشکیان را به وی تبریک گفت.
پادشاه عربستان هم این پیروزی راتبریک گفت. در پیام «سلمان بن عبدالعزیز آل سعود» پادشاه عربستان به مسعود پزشکیان آمده است: به مناسبت پیروزی جنابعالی در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران، صمیمانه تبریک و آرزوی موفقیت برای شما داریم.
الصباح، امیر کویت در پیامی پیروزی رئیس‌جمهور منتخب ایران مسعود پزشکیان را تبریک گفت و برای وی آرزوی موفقیت کرد.
ندای بهبود شرایط پس از پیروزی پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری
پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری با سابقه‌ای که در تشکل‌های اصلاح طلب دارد و نزدیکی وی به تفکرات دو دولت خاتمی و روحانی در عرصه روابط بین‌الملل و تبریک سران مختلف کشورهای جهان به وی این امید را به وجود آورده است که در خارج از ایران نیز به انتخاب مردم ایران احترام گذاشته و از موقعیت به وجود آمده در عرصه داخلی ایران برای بهبود روند مذاکرات استفاده کنند. در این معنا که ندای مردم ایران را شنیده با تکریم از مردم کشورمان یاد کنند و شرایط و موقعیتی را به وجود آورند که مذاکرات هسته‌ای هر چه زودتر به نتیجه برسد.
واقعیت آن است که بخشی از مذاکرات با میانجیگری کشورهای عربی در مسیر درستی در حال حرکت بود تا جایی که حتی برخی سران عربی اعلام کردند که طرفین در گروه‌های تخصصی به سمت حل و فصل مسائل باقی مانده حرکت خواهند کرد اما برخی مسائل از جمله مساله غزه بر این مذاکرات اثر گذاشت و کشورهای اروپایی نهایتا خواستار برخورد با پرونده ایران در شورای حکام آژانس شدند و قطعنامه‌ای نیز در این زمینه علیه ایران تصویب شد و برخی معتقدند ادامه مسیر فعلی حتی می‌تواند موجب ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد و حتی اجرای اسنپ علیه کشورمان شود. از این منظر اگر در ایران و جامعه بین‌الملل به موقعیت به وجود آمده در ایران توجه شود می‌توان از این موقعیت برای احیای مذاکرات و بازگشت به برجام استفاده کرد.
