کانون‌های پرریسک پایتخت

علی بیت‌اللهی:  رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری در کانال تلگرامی‌اش با اشاره به برخی از مؤلفه‌های ریسک در تهران بزرگ نوشت:‌ تهران براساس آمار 1395 (آخرین آمار سراسری نفوس و مسکن، مرکز آمار ایران)، هشت میلیون و 693 هزارو 706 نفر جمعیت ساکن داشته است. تعداد واحدهای مسکونی شهر تهران را حدود سه میلیون‌و 150 هزار واحد (حدود 70 درصد کل واحدهای مسکونی استان تهران) برآورد کرده‌ایم.

در شهر تهران، مناطق 10 (غرب نواب، جنوب خیابان آزادی، خیابان کمیل و امام خمینی، شمال شرق میدان شمشیری)، منطقه 17 (جنوب منطقه 10 و محدوده بین غرب نواب، شرق سعیدی، جنوب خیابان قزوین و شمال خیابان زمزم)، منطقه 14 (محدوده شرق و جنوب شرق تهران، ضلع جنوب پیروزی، شمال شرق میدان خراسان، غرب بسیج مستضعفان) و منطقه 8 (محدوده‌های مجیدیه، نارمک، تهران پارس و...) دارای بیشترین تراکم جمعیت ساکن هستند.

تعداد کل ساختمان‌های تهران حدود یک‌میلیون و 200 هزار دستگاه است (تعداد واحدهای مسکونی شهر تهران براساس آمار 1385 مرکز آمار ایران دو میلیون و 214 هزارو 298 واحد بوده و نسبت واحد مسکونی به کل ساختمان‌های شهر تهران حدود 1.85 است، تعداد واحدهای مسکونی تهران در سال 1403 حدود سه میلیون‌و 150 هزار واحد برآورد شده)، این تعداد در سال 1375 حدود 895 هزارو 288 دستگاه ساختمان (البته فقط مسکونی) برآورد شده بود.

مناطق 4 (نارمک، تهرانپارس و... در شرق و شمال شرق تهران) و 18 (یافت‌آباد، آذری و... در جنوب غرب) و 20 (ری و... در جنوب تهران) از نظر تعداد ساختمان دارای بیشترین تعداد هستند. از نظر تعداد ساختمان‌های بدون اسکلت مناطق 4 و 16 (حوالی ایستگاه راه‌آهن، جنوب تهران) و 20 تعداد بیشتری از ساختمان‌های بدون اسکلت را دارند.

مناطق 10 و 17 و 18 دارای بالاترین تراکم ساختمانی در سطح شهر تهران هستند و مناطق 10، 17، 12، 16، 11، 14، 8، 20 و 18 نسبت به سایر مناطق دارای تراکم بیشتر ساختمان‌های آسیب‌پذیر هستند که در این میان مناطق 10 و 17 وضعیت نامطلوب‌تری دارند.

در شهر تهران مناطقی مانند منطقه 10 (بین نواب و آزادی و خیابان قزوین)، منطقه 12 (بازار، 15 خرداد، مولوی و...)، منطقه 17 (جنوب منطقه 10، بین قزوین و زمزم)، جنوب شرق منطقه 7، غرب منطقه 14، منطقه مرکز و شمال غرب منطقه 16، منطقه 20، 18، 1، 3 و 6 به‌طور پراکنده، غرب منطقه 8 و 19 و منطقه 4 به‌طور پراکنده معابر کمتر از 6 متر دارند. اغلب این مناطق هم دارای تراکم جمعیتی بالا و ساختمان‌های با کیفیت نازل هستند.

از کل مساحت شهر تهران بیش از 3700 هکتار آن بافت فرسوده است ( حدود شش درصد مساحت) و از تعداد کل پلاک‌های ساختمانی تهران، بیش از 200 هزار پلاک در بافت فرسوده واقع شده (حدود 17 درصد تعداد کل پلاک‌ها) و از کل جمعیت ساکن تهران، بیش از یک میلیون و صد هزار نفر در بافت فرسوده زندگی می‌کنند (حدود 14 درصد جمعیت کل).