کتابفروشان از نمایشگاه کتاب تهران حذف شدند

در دو دوره اخیر نمایشگاه کتاب تهران،‌ کتابفروشان با حضور در سامانه مجازی نمایشگاه کتاب تهران آثار خود را عرضه کردند،‌ حضور کتابفروشان در نمایشگاه کتاب دستاوردهای اقتصادی برای آنان به‌همراه داشت،‌ در عین حال برخی اشکالات زیرساختی از جمله چندقیمتی عرضه‌شدن یک کتاب،‌ کنسل شدن برخی از سفارشات مشتریان و... را نیز به‌همراه داشت که موجب شده بود فروش ناشران در بخش مجازی نمایشگاه بسیار اندک شود.

در این دوره نمایشگاه اعضای شورای سیاست‌گذاری با رأی اکثریت اعضا حذف کتابفروشان از سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه را به تصویب رساندند.

هم‌چنین قرار است ناشران هم به‌صورت فیزیکی و هم مجازی در سی‌وپنجمین نمایشگاه کتاب تهران حضور داشته باشند.

حذف کتابفروشان از نمایشگاه کتاب تهران با توجه به اقتصاد ضعیف این قشر قطعاً انتقادهایی را در صنف ایجاد خواهد کرد،‌ با این حال وزارت فرهنگ در نظر دارد فروش‌های فصلی را در سه فصل تابستان،‌ پاییز و زمستان برای حمایت از کتابفروشی‌ها تقویت کند.

بودن یا نبودن کتابفروشان در نمایشگاه کتاب،‌ مسئله و دغدغه سال‌های اخیر نشر است،‌ کتابفروشان همواره از آسیبی که برگزاری نمایشگاه کتاب تهران به اقتصاد آن‌ها در ماه‌های پیش و پس از اردیبهشت وارد کرده است،‌ انتقاد داشته‌اند،‌ فراهم‌سازی زمینه حضور کتابفروشان در این رویداد اساساً برای جبران این زیان بوده است. برخی ناشران موافق حضور و برخی دیگر مخالف حضور کتابفروشان در نمایشگاه هستند.

سال 1402 نخستین تجربه حضور کتابفروشان در نمایشگاه کتاب تهران تجربه قابل‌توجهی بود،‌ با وجود استقبال اندک کتابفروشان و به‌خلاف پیش‌بینی‌ها استقبال از کتابفروشی‌های عضو سامانه  آن‌چنان بالا گرفت که بسیاری از آن‌ها فروشگاه‌های خود را تعطیل کردند و تنها به انجام امورات مربوط به خرید‌های نمایشگاه کتاب تهران پرداختند،‌ سرانجام کتابفروشان فروش 20میلیاردی کتاب را در نمایشگاه رقم زدند، این موفقیت در سال بعد نیز تکرار شد و میزان فروش 25 درصد افزایش یافت.

اما حاشیه‌های حضور کتابفروشان در نمایشگاه مجازی کتاب تهران کم نبود‌، مهمترین چالش ایجادشده در این زمینه عرضه کتاب با چند قیمت متفاوت در بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران بود،‌ کتابفروشانی که نسخه‌های چاپ قدیمی کتاب‌ها را در اختیار داشتند،‌ کتاب‌ها را ارزان‌تر از ناشر عرضه می‌کردند و مخاطب طبیعتاً کتاب با قیمت پایین‌تر را انتخاب می‌کرد،‌ این امر هم داد ناشران را در آورده بود که معتقد بودند نمایشگاه کتاب فرصتی ده‌روزه برای آنان است که در این اوضاع نامناسب اقتصادی نشر بتوانند جبران ضرر و زیان یک‌ساله اخیر را داشته باشند،‌ که حالا با حضور کتابفروشان و عرضه کتاب با چند نرخ متفاوت این فرصت تبدیل به تهدید شده است.

اما روی دیگر ماجرا مشکلاتی بود که خود کتابفروشان با سامانه داشتند،‌ مشکلاتی از قبیل کنسل شدن‌های پی‌درپی سفارشات به‌دلیل موجود نبودن کتاب‌ها در کتابفروشی‌ها و...،
باید دید وزارت فرهنگ چه‌برنامه‌ای برای حمایت از کتابفروشی‌ها دارد.