هومن مقراضی افشا کرد، چرا تریدرهای ایرانی سالانه میلیون ها دلار در بازارهای فارکس و کریپتو از دست می دهند

بسیاری از معامله‌گران بازارهای مالی، طعمِ تلخ شکست در معاملات را چشیده و با چالش‌های روانی آن دست به گریبان بوده‌اند. با این وجود، تنها تعداد معدودی از این افراد که توانسته‌اند احساسات خود همچون طمع، ترس، وسواس، کمال‌گرایی و غیره را به درستی کنترل کنند، به موفقیت دست پیدا کرده‌اند. هومن مقراضی، مالک شرکت سرمایه گذاری Investment Group Compound قطعا یکی از این ایرانیان موفق است. بنابراین به سراغ ایشان رفتیم تا بپرسیم چه چیزی دلیل اصلی ضرر کردن اکثر تریدرها در بازار هست. در ادامه قصد داریم به دیدگاهِ این تریدر و سرمایه‌گذار موفق در خصوص روانشناسی ترید و سرمایه گذاری بپردازیم تا شما نیز بتوانید از این نکات در جهت رسیدن به موفقیت استفاده کنید.

در شرایطی که تحت تاثیر احساسات شدید هستید، معامله نکنید.

هومن مقراضی، مدیر صندوق سرمایه گذاری می گوید شنیده اید که می گویند وقتی عصبانی هستید تصمیم نگیرید؟ دلیل این جمله معروف آن است که وقتی ما عصبانی هستیم یا هرگونه احساسات شدیدی مثل غم، شادی، ترس، طمع و غیره را حس می کنیم، در آن زمان کیفیت تصمیم گیری مغز ما پایین می‌آید. مغز تحت تاثیر آن احساسات تصمیماتی را میگیرد که در شرایط عادی نمی‌گرفت. ترید هم کاملا یک شغل فکری هست و هر تصمیم اشتباهی می تواند مستقیما منجر به ضرر مالی در کار ما شود. بسیاری از تریدرهای مبتدی ازاین قضیه غافلند و در هر شرایطی حتی شرایطِ دشوار روحی معامله می‌کنند. در چنین حالتی است که کنترل معامله‌گر بر تریدهایش کمتر شده و پتانسیل ضرر کردن او افزایش پیدا می‌کند. بنابراین، تنها زمانی که در شرایط روحی کاملا مطلوبی به سر می‌برید، معامله کنید.

 اما منظور از احساسات شدید و عدم توانایی کنترل آنها در معاملات چیست؟

به ترس خود غلبه کنید.

از دیدگاه مقراضی، ترس یکی از مهمترین احساساتِ مخرب در مبحث روانشناسی ترید است که بسیاری از معامله‌گران و سرمایه گذاران را اسیر خود می‌کند. درست است که احساس ترس در تمام انسان‌ها وجود دارد ولی در مواقعی که به این احساس نیازی نیست باید توانایی غلبه بر آن را داشته باشید؛ ترس از یک حیوان درنده، احساسی مطلوب است که منجر به فرار شما در آن لحظه می‌شود اما ترس به هنگام ترید و سرمایه گذاری می‌تواند از دو طریق شما را دچار زیان کند:

1. خروج زودهنگام از معاملات سودده

2. عدم ورود به موقع به یک معامله سودده

مقابله با این ترس دو راه حل دارد که باید با همدیگر اجرا شوند. راه اول این است که چون اغلب افراد ترس از دست دادن سرمایه دارند، بایستی با آموزش اصولی استراتژی های معاملاتی و تکنیک‌های مدیریت ریسک، این اعتماد به نفس را در خود به وجود آورده تا معامله به شکست منجر نشود. به عبارت دیگر، اگر به تکنیک‌های مدیریت ریسک همچون تعیین اصولی استاپ لاس تسلط داشته و پایبند باشید، دچار زیان بالایی نخواهید شد. و سپس راه حل دوم برخورد ریشه ای با مقوله ترس از دید روانشناسی هست. خود ترس به چند دسته تقسیم می شود:

1. ترس از دست دادن سرمایه

2. ترس از سرزنش شدن از طرف اطرافیان

3. ترس از خود شکست

هومن مقراضی به این نکته اشاره می‌کند که فردی که ترس از شکست دارد معمولا فرد کمالگرایی هست و یک شکست در معامله را تعمیم می دهد به شکست خوردن شخصیتش. ضمیر ناخوداگاه وی فکر می کند که حتما نقصی دارد و فرد کاملی نیست و این برای یک فرد کمالگرا بسیار عذاب آور است. این مقوله برای تریدرهای جوان و نوجوان به مراتب شدیدتر هست. آنها گاها مورد تمسخر جمع دوستان خود قرار میگیرند یا از طرف خانواده سرزنش می شوند. این تصور که این فرد جوان، انسان نالایق و بی عرضه‌ای هست که سرمایه خود و خانواده اش را از دست داده، آرام آرام وی را از درون نابود می کند. حال راه حل چیست؟ مقراضی می گوید فرد تریدر باید در ابتدا در سطح خودآگاه متوجه حس ترس شود و سپس علت ترس خود (که معمولا ناشی از احتمال شکست در آینده است) را بیابد. در مرحله بعدی بایستی از تکنیک‌های روان‌شناسی برای غلبه بر ترس استفاده کند. مقراضی این طور ادامه می‌دهد که تمامی این تکنیک‌ها جزو سرفصل‌های آموزشی مباحث "روان‌شناسی ترید" بوده و به تریدرها در جلوگیری از ضرر و کسب سود کمک خواهند کرد.

در گام نخست تریدری، باید سرمایه خود را حفظ کرده و بر حس طمع غلبه کنید.

دنیای سرمایه گذاری و ترید، دنیایی پر از وعده‌های کسب سود بالاست؛ این وعده‌ها تنها برای عده‌ای‌ اندک عملی می‌شوند؛ عده‌ای که می‌توانند روش درست معامله‌گری و کنترل احساسات خود را یاد بگیرند. هومن مقراضی، بنیان گذار موسسه "آموزش ساده بورس" معتقد است نخستین قدمِ سرمایه گذاری حفظ سرمایه و قدمِ بعدی، کسب بازدهی از آن است.

با این وجود، افراد بسیاری که توانایی کنترل حس طمع در خود را ندارند، یا می خواهند یک شبه پولدار شوند، با ذهنیت اشتباه دست به معامله می زنند، اغلب بیش از حد ریسک می کنند و سرمایه زیادی را در یک ترید وارد می کنند و در نتیجه بخش زیادی از سرمایه خود را از دست می‌دهند. در حالی که اگر این افراد می‌دانستند که حتی با وجود تسلط به تحلیل بنیادی و تکنیکال در بازار، باز هم نتایج معاملات غیر قابل پیش بینی است، می‌توانستند از طریق کنترل بر مباحث "روانشناسی ترید" به احساسات خود غلبه کرده و از انجام معامله با حجم های بالا خودداری کنند. افراد موقع ترید باید حد ضرر خود را به گونه‌ای تعیین کنند که در هر معامله، تنها یک درصد از سرمایه‌شان در معرض خطر باشد. بیائید به تجربه معامله‌گر مغروری که گمان می‌کند بازار حتما در جهت پیش بینی او حرکت می‌کند و در نتیجه برای معامله خود حد ضرری تعیین نمی‌کند، نگاهی بیندازیم.

ضرر ۵۰ درصدی به امیدِ سود ۱۰۰ درصدی

هومن مقراضی در خصوص این گونه معامله‌گران که می‌توان گفت از جنبه روانشناسی معاملات دارای احساساتی همچون طمع، رویای یک شبه پولدار شدن و یا غرور بسیار زیاد هستند از یک مثال استفاده می‌کند.

او می‌گوید بارها دیده ام مخصوصا در بازار کریپتو فردی تمام سرمایه خود را به امید ِ کسب ِ سودِ بزرگ چند صد درصدی، فقط بر روی یک کوین خاص سرمایه گذاری کرده باشد اما بازار در خلاف جهت حرکت کند، و وی وارد زیان هنگفتی می‌شود. این افراد حتی ضررهای بیش از ۵۰ درصد را نیز تجربه می‌کنند چرا که نمی‌توانند این حقیقت را بپذیرند که اشتباه کرده‌اند. نکته مهم اینجاست که اگر سرمایه ۱۰۰ میلیونی شما طی ۵۰٪ ریزش بازار به ۵۰ میلیون تبدیل شود، برای اینکه به اصل سرمایه خود برسید بازار باید رشدی ۱۰۰ درصدی داشته باشد تا شما بتوانید به ۱۰۰ میلیون تومان خود برسید و این فرآیند بسیار طولانی بوده و ممکن است سالهای بسیاری به طول بیانجامد.

حس کمال‌گرایی؛ مانعی برای انجام معاملات

یکی از موضوعات مهم روانشناسی ترید، حس کمال‌گرایی است که در بسیاری از موارد منجر به اضطراب بیشترِ تریدر و کاهش سود او می‌شود. مقراضی معتقد است که همه می دانیم نمی‌توان بازارهای مالی را به صورت ۱۰۰ درصدی پیش بینی کرد اما افراد ِ کمال‌گرا، مدام در حال کلنجار رفتن با خود هستند و برای ورود به یک معامله آنقدر دست دست می کنند تا که فرصت ورود و کسب سود را کاملا از دست می دهند.

در دنیای معامله گری، بی نقص بودن، تریدر را به یک فرد ایده آل‌گرا تبدیل می‌کند در حالی که سرمایه‌گذاری و ترید مقوله‌هایی هستند که فرد باید در آنها صفت عمل‌گرایی را دارا باشد. حتما دیده اید معامله‌گرانی که به دلیل وجود حس کمال‌گرایی نمی‌توانند حتی با وجود آموزش هایی که دیده اند و درصد بالای موفقیت استراتژی شان، به موقع به معاملات ورود کنند و بسیاری از فرصت ها را از دست می دهند.

در طرف مقابل این افراد کسانی هستند که عجول‌اند و همیشه زود وارد معامله می شوند. این دسته از معامله گران کمالگرا نیستند بلکه با ترسی به نام فومو یا "ترس از دست دادن موقعیت" دست به گریبانند. همه این مشکلاتی که امروز صحبت کردیم در مباحث روانشناسی ترید قابل بررسی و برطرف شدن هستند اما تقریبا اکثر معامله گران ایرانی فقط روی تحلیل تکنیکال و پرایس اکشن کار کرده اند و کمترین آگاهی از روانشناسی ترید ندارند و دقیقا همینجاست که علیرغم دانش فنی بالایی که دارند متاسفانه سرمایه زیادی را در بازار از دست می دهند.