چگونه اعتماد به نفس کودک را بالا ببریم؟ 16 روش کاربردی!
اعتماد به نفس کودک از سه منبع مهم تغذیه میکند؛ خانواده، اطرافیان و خود کودک. باوری که کودک در مورد خودش دارد، نقش مهمی در اعتماد به نفس او ایفا میکند. کودک با توجه به صحبتهای نزدیکانش در ذهنش باورهایی درباره خود شکل میدهد و بر اساس همین باورها رفتار میکند. برای افزایش اعتماد به نفس کودک راهکارهای مختلفی وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
-
با فرزندتان وقت بگذرانید.
-
قبل از اینکه با فرزندتان صحبت کنید، به نتیجهای حرفتان و تأثیری که روی او دارد، فکر کنید.
-
به فرزندتان حق انتخاب بدهید.
-
از بچهها در تصمیمگیریها کمک بگیرید و با آنها مشورت کنید.
-
از فرزندتان انتظارات واقعبینانه داشته باشید و به هیچ وجه او را با دیگران مقایسه نکنید.
-
آنها را تشویق کنید و تلاشهایشان را مورد توجه قرار دهید.
-
به فرزندتان کمک کنید توانمندیهایش را ببیند و تمرکزش به نقطه ضعفهایش معطوف نشود.
موارد بالا خلاصهای از راهکارهای افزایش اعتماد به نفس در کودکان هستند. اگر دوست دارید راهکارهای یاد بگیرید، به مطالعه ادامه دهید. در قسمتهای بعدی توضیح میدهیم چرا اعتماد به نفس برای کودکان اهمیت دارد، چه زمانی باید روی اعتماد به نفس کودکتان کار کنید و چه راهکارهایی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان وجود دارد.
چرا افزایش اعتماد به نفس کودکان اهمیت دارد؟
اعتماد به نفس برای تمام دورههای زندگی حیاتی است و یکی از مهمترین عناصر برای زندگی در جامعه است. بسیاری از افراد جامعه بخاطر نداشتن اعتماد به نفس کافی، نمیتوانند گلیمشان را از آب بیرون بکشند و تن به انجام هر کاری میدهند. وقتی اعتماد به نفس از کودکی در فرد وجود داشته باشد، در سنین بالاتر مشکلی ندارد و فقط بهعنوان یک برگ برنده در زندگی اجتماعی خود از آن استفاده میکند؛ اما افرادی که از کودکی اعتماد به نفس ندارند، در بزرگسالی باید تلاش زیادی برای تقویت اعتماد به نفس انجام دهند. نهادینه کردن یک ویژگی در سنین بالاتر کار سادهای نیست و بسیاری از افراد از عهده انجام آن برنمیآیند!
همانطور که در دکتر دکتر آمده است:
کودکی که اعتماد به نفس کافی دارد، در راه رسیدن به بهترینها تلاش میکند و نسبت به خود اطمینان کافی دارد. ذهنیت رشد در چنین افرادی قویتر شکل میگیرد. کسی که اعتماد به نفس کافی دارد، میتواند با چالشهای جدید روبهرو شود و با اشتباهات خود کنار بیاید.
البته ضرورت ایجاد اعتماد به نفس در کودکان فقط بخاطر بزرگسالی آنها نیست. این ویژگی حتی در دوران کودکی هم به بچهها کمک میکند و مزیتهای بسیاری برایشان به دنبال دارد که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم:
-
راحتتر با دیگران ارتباط برقرار میکنند و در جمع ظاهر میشوند.
-
دوست دارند تجربههای جدید داشته باشند و کارهای جدید را امتحان میکنند.
-
اشتباهاتشان را میپذیرند و در مواقع ضروری از بزرگترها کمک میگیرند.
-
سعی میکنند کارهایی که میتوانند را بهصورت مستقل انجام دهند.
-
راحتتر تصمیمگیری میکنند.
-
نیازهایشان را به راحتی ابراز میکنند.
آیا فرزند من باید اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد؟
داشتن یا نداشتن اعتماد به نفس در رفتار کودک مشخص است. اگر نشانههای زیر را در فرزندتان میبینید، احتمالا فرزندتان به خود و توانمندیهایش اطمینان ندارد و باید به او کمک کنید اعتماد به نفس بیشتری بهدست آورد. نشانههای کودکان بیاعتماد به نفس همانطور که در سایت درنا شریفی آمده است عبارتند از؛
-
خیالبافی: از شخصیت واقعیش فرار میکنه و دوست داره از خودش یه شخصیت دروغی بسازه و اونو به بقیه معرفی کنه .
-
پرحرفی: از خودش تعریف میکنه و پر حرفی میکنه و خودشو بالا تر از چیزی که هست نشون میده
-
پنهان کردن نقطه ضعف: از اشتباه کردن میترسد و اگر کار اشتباهی انجام دهد، یا آن را پنهان میکند یا به دنبال انکار است.
-
انزوا طلب: خجالتی و کمرو است و بهسختی با دیگران ارتباط برقرار میکند
-
مقایسه: از هر فرصتی برای مقایسه خودش با دیگران استفاده میکنه تا ببینه توی چه جایگاهیه
-
استرس و اضطراب: برای هرکاری مضطرب میشود و به همین دلیل ممکنه دچار اختلال خواب و شب ادراری بشه
-
پرخاشگری: عصبی است و با لحن پرخاشگرانه صحبت میکند. همچنین حساسیت زیاد در مقابل انتقاد دارد و به شدت واکنش نشان میدهد.
-
جنبه پایین برای شوخی : شوخی میکنه اما تحمل اینکه باهاش شوخی بشه رو نداره
-
تنفر ورزیدن : از کسی که خودشون رو باهاش مقایسه میکنن بیزارند و همش اون فرد رو تحقیر میکنن
۱۶ راهکار افزایش اعتماد به نفس در کودکان
افزایش اعتماد به نفس کودک مثل حفظ کردن شعر نیست که کودک با چند بار تکرار آن را یاد بگیرد. والدین باید از بدو تولد روی اعتماد به نفس فرزندشان کار کنند. این یک فرایند همیشگی است که باید با صبر و حوصله انجام شود.
اگر تاکنون کاری برای افزایش اعتماد به نفس فرزندتان انجام ندادهاید، اشکالی ندارد. یک مثل چینی وجود دارد که میگوید: بهترین زمان برای کاشت درخت گردو چهل سال پیش بود؛ بعد از آن، همین الان بهترین زمان برای کاشت است! پس بهجای سرزنش خودتان از همین امروز برای کار کردن روی اعتماد به نفس فرزندتان برنامهریزی کنید.
در قسمت ابتدایی این گزارش به تعدادی از راهکارهای افزایش اعتماد به نفس کودکان اشاره کردیم و در این بخش راهکارهای بیشتری را برای تقویت اعتماد به نفس کودکان ارائه میدهیم:
-
به فرزندتان کاری واگذار کنید و وقتی آن را انجام میدهد، قدردانی کنید.
-
به فرزندتان کمک کنید برای خودش هدفی تعیین کند و وقتی به آن دست پیدا کرد، تشویقش کنید.
-
به فرزندتان کمک کنید تشخیص دهد از انجام چه کارهایی بیشتر لذت میبرد. زمینه را برای انجام این کارها فراهم کنید و در صورت امکان، خودتان هم همراهش باشید.
-
فرصت را برای یادگیری مهارتهای جدید فراهم کنید.
-
به فرزندتان بیقید و شرط عشق بورزید.
-
درباره اعتماد به نفس با او صحبت کنید و از داستانهای واقعی و تجربههای خودتان بگویید.
-
به فرزندتان اجازه بدهید کارها را اشتباه انجام دهد و تجربه کند و در کنار این مورد خودتان هم یاد بیگرید چگونه خشم خود را در برابر کودکان کنترل کنیم و او را از اشتباه کردن نترسانید.
-
اگر فرزندتان در کاری شکست خورد، از او بخواهید دوباره انجامش دهد تا یاد بگیرد. به او یاد بدهید شکست چیز بدی نیست و موفقیت هم لزوما همیشه خوب نیست.
-
به جای جشن گرفتن موفقیتها، برای تلاشها جشن بگیرید.
-
کاری کنید فرزندتان احساس لیاقت داشته باشد.
-
فرزندتان را تشویق کنید کنجکاو باشد و کشف کند؛ حتی خودتان هم میتوانید با او همراه شوید و دنیا را با نگاهی دیگر ببینید.
-
اجازه بدهید فرزندتان کارهایی که میتواند را مستقل انجام دهد.
-
فرصت را برای او فراهم کنید تا مستقل تصمیم بگیرد و با عواقب تصمیماتش مواجه شود.
-
او را برای پیدا کردن دوست و برقراری ارتباط با دیگران تشویق کنید.
-
روش درست انتقاد از کودک را یاد بگیرید و هیچوقت او را سرزنش نکنید.
-
به فرزندتان برچسب نزنید. اگر کار اشتباهی انجام داد، به او نگویید: تو کودن هستی و هیچوقت کاری را درست انجام نمیدهی! در صورت نیاز، فقط درباره اشتباه آن لحظه سرزنشش کنید.
یک نکته مهم درباره افزایش اعتماد به نفس در کودکان!
والدین آموزگار بچهها نیستند، آنها الگوی بچهها هستند. پس اگر میخواهید فرزند با اعتماد به نفسی داشته باشید، اول اعتماد به نفس را در خودتان تقویت کنید. وقتی فرزندتان میبیند پدر و مادرش مستقل هستند، به خود و توانمندیهایشان اعتماد دارند و در زندگی اجتماعیشان با اعتماد به نفس عمل میکنند، یاد میگیرد اعتماد به نفس داشته باشد و در آینده شبیه به والدینش عمل میکند.