نگاهی به پژوهش افول اجتماع در ایران / آمارهایی که دیده نشد!

بهار امسال مقاله‌ای با عنوان افول اجتماع در ایران: روایتی گاهشمارانه در فصلنامه علمی –پژوهشی رفاه اجتماعی منتشر شد. این مقاله با استناد به آمارهای رسمی از تحولی بنیادین و گسترده در لایه‌های زیرین جامعه خبر می‌دهد و نام این تحول را افول اجتماعی می‌گذارد. افولی که نتیجه آن تضعیف پیوند اجتماعی و  حیات اخلاقی است. در این مقاله ، آمارها و نمودارها از تغییرات  تکان‌دهنده در چهل ساله اخیر در جامعه ایران خبر می‌دهد. 

نویسندگان این مقاله عبدالمحمد کاظمی‌پور، دکتر جامعه شناس دانشگاه کلگری  کانادا، محسن گودرزی  دکتر جامعه شناس هستند. چند نمونه از این آمارها گواه روشنی از یافته‌های این پژوهش است.  

اعتماد عمومی رو به کاهش است

شواهد به دست آمده نشان دهنده آن است که اعتماد عمومی در ایران رو به کاهش است. 

سیر صعودی پرونده های مختومه

بر اساس این مقاله ،  سیر صعودی  نشان دهنده آن است که جامعه توانایی حل مشکلات خود به طریق اجتماعی و غیر رسمی عاجز شده است و در نتیجه به طور روزافزونی به دستگاه قضایی روی آورده است. 

روند رو به افزایش خودکشی/ تحول در روابط اجتماعی

روند صعودی افزایش خودکشی از سال 1370 افزایش چشمگیر داشته و در فاصله سه –چهار ساله، نزدیک به ده برابر شده است. این روند نشان دهنده تحول در وضع روابط اجتماعی است. 

باروری رو به پایین/ خانواده ها کوچک می شوند

این روند رو به کاهش نشان دهنده تغییرات عمیق در سبک زندگی، میزان تحصیلات و اشتغال زنان و وضعیت اقتصادی کشور است. بر اساس این پژوهش خانواده‌های  کوچک‌تردرون خود روابط اجتماعی کمتری دارند و پس از ورود اعضای آن به جامعه بزرگ‌تر و از این دو جهت به کاهش حجم پیوندهای اجتماعی منجر می‌شود.  

 افزایش نرخ طلاق/ کاهش توانایی همزیستی

فوکویاما، نرخ طلاق را  به عنوان یکی  از شاخص‌های افول اجتماعی به کار می‌گیرد و معتقد است این افزایش نشانه کاهش توانایی افراد به همزیستی با یکدیگر و حل مسائل خود به طریق موثر است. 

افزایش نرخ مهاجرت

مهاجرت نشان دهده تحولاتی در عمیق ترین لایه‌های حیات اجتماعی است. هر چه پیوند‌های اجتماعی قوی‌تر باشد، میزان دلبستگی به سرزمین مستحکم‌تر بوده ومیزان مهاجرت باید به همان نسبت پایین‌تر باشد.