پایان یک تماس دو و نیم ساعته
آیا تماس تلفنی ترامپ و پوتین جنگ اوکراین را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
خبرنگاران آمریکایی روز سه‌شنبه خبر یک تماس تلفنی بسیار طولانی میان دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین را با حیرت مخابره می‌کردند.
به گزارش گروه رسانه ای شرق؛ عصر سه‌شنبه به وقت تهران، بالاخره تماسی که مسکو به شدت منتظر آن بود از سوی واشنگتن برقرار شد. پوتین و ترامپ که رابطه‌ای بر مبنای اعتماد با یکدیگر دارند، پس از آن با یکدیگر گفتگو کرده‌اند که رئیس‌جمهور آمریکا مواضعی بسیار تند در قبال زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین از خود نشان داده است.
یک تاریخ معنادار
تماس میان ترامپ و پوتین از قبل برنامه‌ریزی شده بود. ۱۸ مارس یازدهمین سالگرد الحاق کریمه به روسیه است. تاریخی که برای روس‌ها یک پیروزی بزرگ مقابل اوکراین محسوب می‌شود. به‌نظر می‌رسد که مسکو پیامی واضح را در زمان تعیین چنین تاریخی مدنظر داشته. پوتین که از دستاوردهای ژئوپولتیکی خود در خاک اوکراین خوشنود است، ظاهرا بدش نمی‌آید بزرگ‌ترین دستاورد خود را به رخ اوکراین و اروپا بکشد.
آتش‌بس در راه است؟
کاخ سفید اعلام کرد که ترامپ و پوتین در تماس تلفنی درباره ضرورت تحقق صلح و آتش‌بس در اوکراین گفتگو کردند.
این دو نفر که معمولا از یکدیگر به شدت حمایت می‌کنند، همچنین بر لزوم پایان دادن به جنگ اوکراین از طریق صلحی دائمی توافق کردند.
کرملین اعلام کرد که پوتین با پیشنهاد ترامپ برای توقف حملات متقابل روسیه و اوکراین به زیرساخت‌ها به مدت ۳۰ روز موافقت کرده و دستورات لازم را به ارتش صادر کرده است. رئیس‌جمهور روسیه به ترامپ گفته برای پیدا کردن راه‌حلی برای بحران اوکراین حاضر به همکاری است.
پوتین البته شرط و شروطی هم برای ترامپ تعیین کرده است. او در همین تماس تلفنی گفته پوتین اشاره داشت که شرط اصلی برای جلوگیری از تشدید این درگیری و حرکت به سوی حل‌وفصل دیپلماتیک این بحران، قطع کامل کمک‌های نظامی خارجی و عدم ارائه اطلاعات به کی‌یف است.
روسیه اعلام کرده که از تاریخ ۱۹ مارس، یعنی روز چهارشنبه تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین انجام خواهد شد. در این تبادل ۱۷۵ اسیر از هر طرف آزاد می‌شوند. علاوه بر این، روسیه برای حسن نیت، ۲۳ سرباز زخمی اوکراینی که در بیمارستان‌های روسیه تحت درمان هستند را به اوکراین تحویل خواهد داد.
به نظر می‌رسد که پوتین از اینکه توانسته آمریکا را پای میز مذاکره بر سر اوکراین بکشاند، به خود غره است. این اتفاق برای روسیه که سال‌های اخیر را در انزوایی شدید به سر می‌برد، یک برد واقعی است. پوتین نه تنها حالا دیگر بایکوت نیست، بلکه با رئیس‌جمهور ایالات متحده بر سر شرایط سفت و سختی که برای اوکراینی‌ها گذاشته است چانه می‌زند.
اروپایی‌ها ترامپ را متهم می‌کنند که اوکراین را تقدیم روسیه کرده است و زودتر از آنکه انتظارش می‌رفت تسلیم جذبه پوتین شده.
تنها پیروزی در این مکالمه تلفنی برای اوکراینی‌ها توقف حملات به زیرساخت‌های انرژی در این کشور است که در معرض حملات شدید روسیه قرار دارند. برخی عقب‌نشینی پوتین از بمباران این نواحی را نشانی از حسن‌نیت مسکو و تلاش برای صلح می‌دانند. البته واقعیت این است که پوتین به‌خوبی می‌داند که برای گرفتن امتیازات بزرگ، باید امتیازاتی را که کشورهای دیگر توقعش را دارند، کم و بیش تقدیم آنها کند.
چه سرنوشتی در انتظار کورسک است؟
کرملین می‌گوید، رئیس‌جمهور روسیه در ارتباط با درخواست ترامپ برای حفظ جان نظامیان اوکراینی محاصره‌شده در منطقه کورسک، تایید کرده که روسیه ملاحظات انسانی را در نظر خواهد گرفت و در صورت تسلیم این نیروها، بخشیدن جان و رفتار شایسته با آنها مطابق با قوانین روسیه و معیارهای حقوق بین‌الملل را تضمین می‌کند.
کورسک منطقه‌ای در مرز اوکراین و روسیه است که از نظر تاریخی به دلیل بزرگ‌ترین نبرد زرهی تاریخ در جنگ جهانی دوم اهمیت فراوانی دارد. در آگوست سال ۲۰۲۴ نیروهای اوکراینی در عملیاتی که کمتر کسی توقعی را داشت به کورسک حمله کرد. در اوج نبرد، اوکراینی‌ها مدعی شدند بیش از ۱۰۰ شهر و روستا را در این ناحیه تصرف کرده‌اند. البته بعدها مسکو اغلب این نواحی را باز پس گرفت و اوکراینی‌ها را عقب راند.
پوتین می‌گوید دو هزار نیروی اوکراینی در کورسک محاصره شده‌اند. اما اوکراین این ادعا را رد کرده. به‌نظر می‌رسد یکی از شروط اصلی پوتین در گفتگوی تلفنی با ترامپ؛ تسلیم شدن این دو هزار سرباز باشد. او البته قول داده که جان آنها را حفظ کند. اما این سخت‌ترین شرط پوتین نیست. موارد دیگری مانند درخواست او برای عدم حضور ناتو در شرق اوکراین وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند.
ملاحظات پوتین و زلنسکی چیست؟
هم پوتین و هم زلنسکی نسبت به کل پروسه صلح بدبینی‌هایی دارند. مثلا پوتین می‌گوید وقوع آتش‌بسی کوتاه مدت، می‌تواند به کی‌یف فرصتی برای بازسازی قدرت خود بدهد که روس‌ها از آن خوششان نمی‌آید. از سوی دیگر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین قبلا اعلام کرده بود که مقابل باج‌خواهی پوتین سرخم نخواهد کرد. در واقع کی‌یف، از این که از مذاکرات کنار گذاشته شود و مسکو و واشنگتن سرنوشت جنگ را به تنهایی تعیین کنند، دل خوشی ندارد. او که فرصت به دست آوردن قلب رئیس‌جمهور آمریکا را از دست داده، طبعا نگران است که در وضعیت فعلی منافع اوکراین به دست فراموشی سپرده شود. به‌هرحال کی‌یف پس از تماس بین ترامپ و پوتین تحت‌فشار بیشتری برای تن دادن به شرایط ایالات متحده قرار خواهد گرفت. وضعیتی که برای اروپا نگران کننده و برای روسیه به شدت مسرت‌بخش است.
