رئيسجمهوري چين بعد از 29 سال به امارات رفت
نگاه اژدهاي زرد به خاورميانه
رئيسجمهور چين امروز تور خاورميانه و آفريقايي خود را با سفر به امارات متحده عربي آغاز خواهد کرد. اين نخستين سفر شي جينپينگ به امارات و اولين سفر يک رئيسجمهور چين به اين شيخنشين در 29 سال اخير به شمار ميآيد. شي پس از سفر به امارات عازم قاره آفريقا خواهد شد. شي پس از انتخاب مجدد به عنوان رئيسجمهور چين وعده داده بود که کشورش با افزايش سرمايهگذاريها در خاورميانه و قاره آفريقا قصد دارد حوزه نفوذ خود در اين مناطق را نيز گسترش دهد. مشارکت کشورهاي عربي در طرح بلندپروازانه «جاده ابريشم» که اجراي آن از سال 2013 از سوي شي اعلام شد، بخشي از برنامه پکن براي افزايش نفوذ در خاورميانه است. رئيسجمهور چين اخيرا ميزبان رهبران کشورهاي عربي بود و در نشست اقتصادي با آنها وعده داد که کشورش بيش از 20 ميليارد دلار در خاورميانه و شمال آفريقا سرمايهگذاري خواهد کرد.
شريک تجاري اول امارات
سفر شي جينپينگ به امارات به دعوت شيخ خليفه بنزائد آلنهيان امير امارات و در هفته «توسعه روابط چين و امارات» انجام ميشود. رابطه تجاري پکن و ابوظبي در سالهاي اخير رشدي بيسابقه داشته و اين روند با افزايش توجه چين به خاورميانه ادامه دارد. در حال حاضر حدود 200 هزار تبعه چيني در امارات زندگي ميکنند و چهار هزار شرکت چيني هم در شيخنشينهاي امارات شعبه دارند. در سال 2016 ورود توريستهاي چيني به امارات رشدي 26درصدي را ثبت کرد و به 880 هزار نفر رسيد. اين آمار در سال 2017 از يک ميليون نفر فراتر رفت و 3.5 ميليون از طريق فرودگاههاي امارات به ديگر نقاط جهان سفر کردند.در حال حاضر بيش از صد پرواز هفتگي بين دو کشور انجام ميشود. از ابتداي سال 2018 نيز امارات به يازدهمين کشوري تبديل شد که شهروندان چيني براي ورود به آنها نياز به دريافت ويزا ندارند. از منظر تجاري نيز رابطه دو کشور در حال گسترش است. درحالحاضر امارات دومين شريک تجاري چين و بزرگترين بازار صادرات محصولات چيني در ميان کشورهاي عرب محسوب ميشود. چين نيز سالهاي متمادي است که بزرگترين شريک تجاري امارات بهشمار ميآيد. بر اساس آمارهايي که دولت امارات منتشر
کرده، حجم تجارت ميان ابوظبي و پکن از 50 ميليارد دلار فراتر رفته و امارات 23 درصد صادرات چين به کشورهاي عربي را به خود اختصاص داده است. مرکز تجارت خارجي چين اعلام کرده که انتظار ميرود تا سال 2020 حجم تجارت ميان دو کشور به بيش از 80 ميليارد دلار برسد. سرمايهگذاريهاي دو کشور نيز روندي صعودي را تجربه ميکند. امارات در سال 2016 بيش از دو ميليارد دلار در چين سرمايهگذاري کرده که از اين نظر در ميان کشورهاي عربي سرآمد است. شي جين پينگ نيز وعده داده که سرمايهگذاري کشورش در امارات را به طور شایانتوجهي افزايش دهد. بخشي از اين رشد سرمايهگذاري در پروژه احياي راه ابريشم صورت ميگيرد و بخشي ديگر نيز براي توسعه زيرساختهاي اقتصادي، بهداشتي و آموزشي امارات هزينه خواهد شد.
انرژي خاورميانه
همکاريهاي گازي و نفتي هم از ديگر موضوعاتي است که چينيها در همکاري با کشورهاي عرب حوزه خليج فارس آن را از نظر دور نداشتهاند. در سال 2017 امارات براي نخستين بار 12 درصد سهام شرکت استخراج نفت سنگين ابوظبي را در اختيار شرکتهاي چيني قرار داد. در ماههاي گذشته نيز 10 درصد حق مشارکت در اختيار کمپانيهاي نفتي چيني قرار گرفت. در سفر رئيسجمهور چين به امارات همچنين قرار است قرارداد مشارکت ميان دو کشور براي استخراج و بهرهبرداري از ميادين نفتي به امضا برسد. شي پيش از اين بخشي از برنامههاي خود براي حضور پررنگتر چين در بازار خاورميانه را علني کرده بود. او اخيرا در حضور رهبران کشورهاي عربي که به چين سفر کرده بودند، اعلام کرد که حدود 20 ميليارد دلار وام براي توسعه اقتصادي در اختيار کشورهاي عربي قرار خواهد داد. بخشي از اين وام قرار است براي ايجاد فرصتهاي شغلي و حمايت از حضور مؤثر چين در کشورهاي عرب هزينه شود. علاوه بر اين 150 ميليون دلار ديگر هم به کشورهايي اختصاص خواهد يافت که براي ايجاد ثبات نياز به دريافت کمک مالي دارند. حمايت از کشورهاي درگير جنگ و بحران در خاورميانه هم در دستور کار رهبران پکن قرار دارد. بر
اساس آنچه رئيسجمهور چين وعده داده، 15 ميليون دلار براي توسعه اقتصادي فلسطين اختصاص خواهد يافت و حدود 90 ميليون دلار هم در اختيار سوريه، يمن، اردن و لبنان قرار ميگيرد. ايجاد بانک مشترک چين و دولتهاي عربي با هزينه اوليه سهميليارددلاري که پکن آن را تأمين خواهد کرد نيز بخشي ديگر از مشوقهاي مالي و اقتصادي شي براي افزايش نفوذ در خاورميانه بهشمار ميآيد.
نقش واشنگتن
تنش تجاري ميان چين و ايالات متحده که اخيرا و با افزايش تعرفه بر کالاهاي صادراتی چيني به ايالات متحده ايجاد شده نيز انگيزه بيشتري براي پکن ايجاد کرده است تا روابط اقتصادي و تجاري خود را با ديگر کشورها نيز گسترش دهد و کشورهاي حوزه خليج فارس جاي آمريکا بهعنوان بزرگترين شريک تجاري چين را بگيرند. يکي از مهمترين دلايل توجه بيشتر چين به خاورميانه، انرژي زيرزميني موجود در اين منطقه است. چين تنها نيمي از نفت و گاز مورد نياز خود را توليد و نيمي ديگر را از کشورهاي حوزه خليج فارس تأمين ميکند. تبادل تجاري چين با کشورهاي حوزه خليج فارس به دليل تنشهاي سياسي اين کشورها و عدم تمايل پکن به درگيرشدن در اين تنشها از حجم خاصي افزايش نمييافت اما تنشهاي اخير با ايالات متحده و نياز چين به گسترش بازار صادرات خود باعث تجديد نظر رهبران پکن شده است. چين ابتکار احياي جاده ابريشم را نيز براي توسعه و تقويت حضور خود در نقاط مختلف جهان از جمله آسياي مرکزي، خاورميانه و شرق اروپا ارائه کرده است. پکن اعلام کرده کشورهايي که در مسير جاده ابريشم قرار دارند، ميتوانند از سرمايهگذاريهاي چين بهرهمند شوند. پکن پيش از اين توافقهاي
اقتصادي شایانتوجهي نيز با پاکستان و افغانستان انجام داده بود تا با توسعه و مدرنسازي زيرساختهاي اين دو کشور درگير ناآرامي، شرايط ميزباني آنها از بخشي از «جاده ابريشم» را فراهم كند. هدف چين تقويت اين شبکهها و اتصال زيرسيستمهاي مختلف جغرافيايي در آسيا و اروپاست. دولتمردان پکن اعتقاد دارند که امنکردن حوزه همسايگي در دور و نزديک سرزمين اصلي پکن امري بسيار مهم است و باعث تضمين امنيت سرمايهگذاريها و مبادلات اقتصادي اين کشور خواهد شد.
رئيسجمهور چين امروز تور خاورميانه و آفريقايي خود را با سفر به امارات متحده عربي آغاز خواهد کرد. اين نخستين سفر شي جينپينگ به امارات و اولين سفر يک رئيسجمهور چين به اين شيخنشين در 29 سال اخير به شمار ميآيد. شي پس از سفر به امارات عازم قاره آفريقا خواهد شد. شي پس از انتخاب مجدد به عنوان رئيسجمهور چين وعده داده بود که کشورش با افزايش سرمايهگذاريها در خاورميانه و قاره آفريقا قصد دارد حوزه نفوذ خود در اين مناطق را نيز گسترش دهد. مشارکت کشورهاي عربي در طرح بلندپروازانه «جاده ابريشم» که اجراي آن از سال 2013 از سوي شي اعلام شد، بخشي از برنامه پکن براي افزايش نفوذ در خاورميانه است. رئيسجمهور چين اخيرا ميزبان رهبران کشورهاي عربي بود و در نشست اقتصادي با آنها وعده داد که کشورش بيش از 20 ميليارد دلار در خاورميانه و شمال آفريقا سرمايهگذاري خواهد کرد.
شريک تجاري اول امارات
سفر شي جينپينگ به امارات به دعوت شيخ خليفه بنزائد آلنهيان امير امارات و در هفته «توسعه روابط چين و امارات» انجام ميشود. رابطه تجاري پکن و ابوظبي در سالهاي اخير رشدي بيسابقه داشته و اين روند با افزايش توجه چين به خاورميانه ادامه دارد. در حال حاضر حدود 200 هزار تبعه چيني در امارات زندگي ميکنند و چهار هزار شرکت چيني هم در شيخنشينهاي امارات شعبه دارند. در سال 2016 ورود توريستهاي چيني به امارات رشدي 26درصدي را ثبت کرد و به 880 هزار نفر رسيد. اين آمار در سال 2017 از يک ميليون نفر فراتر رفت و 3.5 ميليون از طريق فرودگاههاي امارات به ديگر نقاط جهان سفر کردند.در حال حاضر بيش از صد پرواز هفتگي بين دو کشور انجام ميشود. از ابتداي سال 2018 نيز امارات به يازدهمين کشوري تبديل شد که شهروندان چيني براي ورود به آنها نياز به دريافت ويزا ندارند. از منظر تجاري نيز رابطه دو کشور در حال گسترش است. درحالحاضر امارات دومين شريک تجاري چين و بزرگترين بازار صادرات محصولات چيني در ميان کشورهاي عرب محسوب ميشود. چين نيز سالهاي متمادي است که بزرگترين شريک تجاري امارات بهشمار ميآيد. بر اساس آمارهايي که دولت امارات منتشر
کرده، حجم تجارت ميان ابوظبي و پکن از 50 ميليارد دلار فراتر رفته و امارات 23 درصد صادرات چين به کشورهاي عربي را به خود اختصاص داده است. مرکز تجارت خارجي چين اعلام کرده که انتظار ميرود تا سال 2020 حجم تجارت ميان دو کشور به بيش از 80 ميليارد دلار برسد. سرمايهگذاريهاي دو کشور نيز روندي صعودي را تجربه ميکند. امارات در سال 2016 بيش از دو ميليارد دلار در چين سرمايهگذاري کرده که از اين نظر در ميان کشورهاي عربي سرآمد است. شي جين پينگ نيز وعده داده که سرمايهگذاري کشورش در امارات را به طور شایانتوجهي افزايش دهد. بخشي از اين رشد سرمايهگذاري در پروژه احياي راه ابريشم صورت ميگيرد و بخشي ديگر نيز براي توسعه زيرساختهاي اقتصادي، بهداشتي و آموزشي امارات هزينه خواهد شد.
انرژي خاورميانه
همکاريهاي گازي و نفتي هم از ديگر موضوعاتي است که چينيها در همکاري با کشورهاي عرب حوزه خليج فارس آن را از نظر دور نداشتهاند. در سال 2017 امارات براي نخستين بار 12 درصد سهام شرکت استخراج نفت سنگين ابوظبي را در اختيار شرکتهاي چيني قرار داد. در ماههاي گذشته نيز 10 درصد حق مشارکت در اختيار کمپانيهاي نفتي چيني قرار گرفت. در سفر رئيسجمهور چين به امارات همچنين قرار است قرارداد مشارکت ميان دو کشور براي استخراج و بهرهبرداري از ميادين نفتي به امضا برسد. شي پيش از اين بخشي از برنامههاي خود براي حضور پررنگتر چين در بازار خاورميانه را علني کرده بود. او اخيرا در حضور رهبران کشورهاي عربي که به چين سفر کرده بودند، اعلام کرد که حدود 20 ميليارد دلار وام براي توسعه اقتصادي در اختيار کشورهاي عربي قرار خواهد داد. بخشي از اين وام قرار است براي ايجاد فرصتهاي شغلي و حمايت از حضور مؤثر چين در کشورهاي عرب هزينه شود. علاوه بر اين 150 ميليون دلار ديگر هم به کشورهايي اختصاص خواهد يافت که براي ايجاد ثبات نياز به دريافت کمک مالي دارند. حمايت از کشورهاي درگير جنگ و بحران در خاورميانه هم در دستور کار رهبران پکن قرار دارد. بر
اساس آنچه رئيسجمهور چين وعده داده، 15 ميليون دلار براي توسعه اقتصادي فلسطين اختصاص خواهد يافت و حدود 90 ميليون دلار هم در اختيار سوريه، يمن، اردن و لبنان قرار ميگيرد. ايجاد بانک مشترک چين و دولتهاي عربي با هزينه اوليه سهميليارددلاري که پکن آن را تأمين خواهد کرد نيز بخشي ديگر از مشوقهاي مالي و اقتصادي شي براي افزايش نفوذ در خاورميانه بهشمار ميآيد.
نقش واشنگتن
تنش تجاري ميان چين و ايالات متحده که اخيرا و با افزايش تعرفه بر کالاهاي صادراتی چيني به ايالات متحده ايجاد شده نيز انگيزه بيشتري براي پکن ايجاد کرده است تا روابط اقتصادي و تجاري خود را با ديگر کشورها نيز گسترش دهد و کشورهاي حوزه خليج فارس جاي آمريکا بهعنوان بزرگترين شريک تجاري چين را بگيرند. يکي از مهمترين دلايل توجه بيشتر چين به خاورميانه، انرژي زيرزميني موجود در اين منطقه است. چين تنها نيمي از نفت و گاز مورد نياز خود را توليد و نيمي ديگر را از کشورهاي حوزه خليج فارس تأمين ميکند. تبادل تجاري چين با کشورهاي حوزه خليج فارس به دليل تنشهاي سياسي اين کشورها و عدم تمايل پکن به درگيرشدن در اين تنشها از حجم خاصي افزايش نمييافت اما تنشهاي اخير با ايالات متحده و نياز چين به گسترش بازار صادرات خود باعث تجديد نظر رهبران پکن شده است. چين ابتکار احياي جاده ابريشم را نيز براي توسعه و تقويت حضور خود در نقاط مختلف جهان از جمله آسياي مرکزي، خاورميانه و شرق اروپا ارائه کرده است. پکن اعلام کرده کشورهايي که در مسير جاده ابريشم قرار دارند، ميتوانند از سرمايهگذاريهاي چين بهرهمند شوند. پکن پيش از اين توافقهاي
اقتصادي شایانتوجهي نيز با پاکستان و افغانستان انجام داده بود تا با توسعه و مدرنسازي زيرساختهاي اين دو کشور درگير ناآرامي، شرايط ميزباني آنها از بخشي از «جاده ابريشم» را فراهم كند. هدف چين تقويت اين شبکهها و اتصال زيرسيستمهاي مختلف جغرافيايي در آسيا و اروپاست. دولتمردان پکن اعتقاد دارند که امنکردن حوزه همسايگي در دور و نزديک سرزمين اصلي پکن امري بسيار مهم است و باعث تضمين امنيت سرمايهگذاريها و مبادلات اقتصادي اين کشور خواهد شد.