جرم سرقت و دزدی در قانون مجازات اسلامی چیست؟
جرم سرقت و دزدی یکی از جرائم علیه اموال است که از زمان‌های گذشته مورد بحث بوده و همان‌طور که جسم انسان محترم است مال او نیز باید تحت حمایت قرار بگیرد. در این نوشتار از مجموعه نکات حقوقی مجله دادمان شرایط جرم سرقت، نوع و میزان مجازات سرقت، انواع جرم سرقت و دزدی (ادبی، حدی، تعزیری)، چگونگی شکستن حرز، سرقت شریک از مال مشترک، سرقت چک، توبه سارق و آدم‌ربایی گنجانده شده است.
جرم سرقت و دزدی یکی از جرائم علیه اموال است که از زمان‌های گذشته مورد بحث بوده و همان‌طور که جسم انسان محترم است مال او نیز باید تحت حمایت قرار بگیرد. در این نوشتار از مجموعه نکات حقوقی مجله دادمان شرایط جرم سرقت، نوع و میزان مجازات سرقت، انواع جرم سرقت و دزدی (ادبی، حدی، تعزیری)، چگونگی شکستن حرز، سرقت شریک از مال مشترک، سرقت چک، توبه سارق و آدم‌ربایی گنجانده شده است.
شرایط انواع جرم سرقت و دزدی
شرط اول: ربایش مال؛ ربوده‌شدن رکن اصلی سرقت است.
ربودن نه صرف از مالکیت مالک جداکردن. مثلا در کلاهبرداری نیز مال از مالکیت مالک جدا می‌شود ولی مالک آن را با رضایت دودستی تقدیم کلاهبردار می‌کند یا مثلا شخصی مالش را نزد دیگری به امانت می‌گذارد و آن شخص مال را باز پس نمی‌دهد؛ اینجا هم سرقت نیست و خیانت در امانت است زیرا در سرقت حتما ربایش اتفاق می‌افتد.
شرط دوم: مال محسوب‌شدن جنس ربوده‌شده.
برای اینکه سرقت محسوب شود باید در روابط مردم دارای ارزش اقتصادی باشد.
آیا سرقت عکس‌های خانوادگی سرقت محسوب می‌شود؟ اگر شیئی در روابط طرفین دارای ارزش اقتصادی باشدف آن شیء مال محسوب و ربایش آن مشمول عنوان سرقت است. مثل عکس‌های خانوادگی یا کلکسیون‌داران.
شرط سوم: مال باید برای دیگری باشد.
مثلا شخصی که مالش را به عاریه به کسی می‌دهد و آن را می‌رباید سرقت نیست چون مال خودش بوده.
انواع جرم سرقت و دزدی در قانون مجازات اسلامی
جرم سرقت و دزدی و راهزنی در قانون مجازات اسلامی به چند نوع حدی و تعزیری تقسیم می‌شود که سرقت‌های علمی رایانه‌ای و... در هر کدام از این دو تقسیم‌بندی جای می‌گیرند. در ادامه این نوشتار به بررسی انواع جرم سرقت و دزدی می‌پردازیم:
سرقت علمی/ادبی- دستبرد فکری- ایده‌دزدی- محتوادزدی:
کپی، انتشار و استفاده آثار ادبی بدون تغییر و بدون اجازه صاحب اثر نه فقط مقاله بلکه ایده، تصویر، عکس، جدول و... بدون اجازه صاحب آن.
مصادیق سرقت علمی:
سرقت مطالب ادبی مثل مقاله و پایان‌نامه، سرقت ادبی است. سرقت نقاشی سرقت هنری است و... .
چه کنیم تا کارمان سرقت ادبی نباشد؟
رفع‌کردن سرقت ادبی مقالات: سعی کنید برداشت ذهنی خود را از متن با ارجاع به کتاب یا مقاله بنویسید و از کپی‌کردن مطالب بپرهیزید.
آیا نقل قول کردن سرقت ادبی محسوب می‌شود؟
در صورتی که آن را در گیومه قرار دهیم و مرجع آن را بیاوریم، خیر.
کیفر و جریمه و مجازات سرقت ادبی چیست؟
ماده قانونی سرقت ادبی: طبق ماده ۲۳ قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و پدیدآورندگان اثر هر فردی که تمام یا قسمتی از اثر دیگری را که مورد حمایت این قانون است به نام خود یا به نام پدیدآورنده بدون اجازه او یا عالما یا عامدا به نام شخص دیگری غیر از خود پدیدآورنده نشر یا پخش یا عرضه کند، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می‌گردد. در صورتی که اساتید مرتکب سرقت ادبی شوند علاوه بر مجازات‌های فوق به مجازات‌های سنگینی مثل اخراج یا تعلیق نیز محکوم می‌شوند.
جرم سرقت و دزدی حدی:
سرقت حدی سرقتی است که شارع برای آن مجازات تعیین کرده و نظر قاضی در تعیین مجازات آن نقشی ندارد که در زیر بیشتر درباره حد و شرایط آن توضیح می‌دهیم.
حد چیست؟
حد نوعی از مجازات است که کیفیت و کمیت آن توسط شرع مقدس اسلام تعیین شده است. حد یک چیز از پیش تعیین‌شده است؛ یعنی دست دادگاه و مرجع رسیدگی برای تعیین مجازات باز نیست و فقط باید به مقدار و نوع و کیفیتی باشد که شرع برای آن تعیین کرده است.
شرایط ۱۴گانه سرقت حدی:
سرقت حدی سرقتی است که تمام شرایط زیر را دارد:
۱- شیء مسروقه شرعا مالیت داشته باشد (مثلا سرقت مواد مخدر چون مواد در شرع مال محسوب نمی‌شود سرقتش هم حدی نیست و اصلا سرقت نیست).
۲- مال مسروق در حرز باشد.
حرز یعنی چه؟ حرز مکانی است که مال عرفا در آن از دستبرد در امان است. ملاک تشخیص حرز عرفی است؛ یعنی مردم عاقل آن مکان را مناسب نگهداری آن مال می‌دانند هرچند ممکن است آن مکان خیلی درجه امنیتش بالا باشد، مثلا نگهداری لباس در گاوصندوق که گاوصندوق حرز است زیرا لباس آنجا در امنیت است.
۳- سارق هتک حرز کند.
۴- شخص سارق مال را از حرز خارج کند.
۵- هتک حرز و سرقت هر دو با هم مخفیانه باشد (مثلا اگر شخص با ماشین به دیوار بزند و آن را بشکند و از آن مالی بردارد سرقت حدی نیست زیرا هتک حرز مخفیانه نیست) (منظور از مخفیانه‌بودن این نیست که سرقت حتما در شب باشد).
۶- سارق پدر یا جد پدری صاحب مال نباشد. برعکس این قضیه صادق نیست و اگر فرزند مال پدر را بدزدد سرقت حدی است.
۷- ارزش مال دزدیده‌شده در لحظه اخراج از حرز معادل چهار و نیم نخود طلای مسکوک باشد.
۸- مال نباید از اموال دولتی عمومی وقف عام یا وقف بر جهات عامه باشد.
۹- سرقت در زمان قحطی نباشد.
۱۰- صاحب مال از سارق نزد مراجع قضائی شکایت کند.
۱۱- صاحب مال قبل از اثبات سرقت سارق را نبخشد.
۱۲- مال مسروق قبل از اثبات سرقت تحت ید مالک قرار نگیرد (مثلا اگر سارق قبل اینکه سرقت حدی اثبات شود مال را به دست مالک بدهد حدی نیست). (مال حتما باید تحت ید مالک قرار بگیرد؛ یعنی به دست او برسد. مثلا اگر سارق مال را دوباره به حرز برگرداند نه به دست مالک، سرقت حدی است).
۱۳- مال مسروق قبل از اثبات جرم به ملکیت سارق درنیاید (مثلا سارقی که مال را از پدرش دزدیده و قبل اثبات جرم پدرش فوت کند و مال به ارث سارق برسد سرقت نیست).
۱۴- مال مسروق از اموال سرقت‌شده یا مغضوب نباشد.
تمام نکته‌های کلیدی جرم سرقت حدی:
نکته ۱- اگر مال در چند حرز باشد. وقتی سارق مرتکب جرم سرقت و دزدی حدی است که آن را از آخرین حرز جدا کند. مثلا مالی داخل جعبه‌ای در گاوصندوق است، اگر جعبه را داخل گاوصندوق باز کند سرقت حدی نیست ولی اگر از گاوصندوق بردارد سرقت حدی است. گاوصندوق آخرین حرز است.
منظور از شکستن حرز چیست؟ هتک حرز فقط شکستن نیست ممکن است با بالارفتن، بازکردن و... باشد.
مقدار 4.5 نخود طلا باید در یک بار سرقت انجام شود. اگر شخصی نصف این مقدار را از حرز خارج کند و دوباره برگردد و نصف دیگر را هم خارج کند آن هم در یک روز سرقت حدی است. ولی اگر نصف این مقدار را یک روز و نصف دیگر را روز بعد خارج کند، مرتکب دو جرم تعزیری سرقت شده است.
نکته ۲- در صورتی که مکان نگهداری مال از کسی غصب شود، آن مکان برای او و کسانی که از طرف او حق دسترسی به مکان را دارند، حرز محسوب نمی‌شود. مثلا: «الف» جعبه‌ای را از «ب» غصب می‌کند و مال خود را داخل آن می‌گذارد. «ب» اگر جعبه را بازکند، مرتکب سرقت حدی و شکستن حرز نمی‌شود.
نکته ۳- در مورد جرم سرقت و دزدی در زمان قحطی مقدار و خصوصیت مال مهم نیست. مثلا اگر در زمان قحطی غذا، طلا سرقت کند، باز مشمول عنوان سرقت حدی نمی‌شود.
نکته ۴- هرگاه دو نفر به‌طور مشترک مالی را از حرز خارج کنند، باید سهم جداگانه آنها به حد‌نصاب برسد. هرکدام معادل 4.5 نخود طلای مسکوک.
نکته ۵- شکستن حرز و سرقت باید توسط یک نفر باشد. مثلا اگر دو نفر سارق یکی حرز را بشکند و دیگری مال را از حرز در‌بیاورد، عمل هیچ‌کدام سرقت حدی نیست.
آیا جرم سرقت و دزدی شریک سرقت حدی است؟
یکی از جرائم مال مشترکی که راجع به آن ماده وجود دارد و قانون‌گذار تکلیفش را مشخص کرده جرم سرقت و دزدی است و طبق ماده ۲۷۷ هرگاه شریک یا صاحب حق، بیش از سهم خود سرقت کند و مازاد سهم او به حد‌نصاب برسد، سرقتش حدی است. حتما باید مالی که دزدیده بیشتر از سهمش باشد و مقدار بیشتر هم باید معادل 4.5 نخود یا بیشتر باشد.
مجازات و کیفر سرقت حدی چیست؟
الف) جرم سرقت و دزدی حدی مرتبه اول: قطع چهار انگشت دست راست سارق از انتها. به طوری که انگشت شست و کف دست باقی بماند
ب) جرم سرقت و دزدی حدی مرتبه دوم: قطع پای چپ سارق از پایین برآمدگی به نحوی که نصف قدم و مقداری از محل مسح باقی بماند.
پ) جرم سرقت و دزدی حدی مرتبه سوم: حبس ابد.
ت) جرم سرقت و دزدی حدی مرتبه چهارم: اعدام هرچند سارق در زندان باشد.
سرقت حدی قابل گذشت است؟ سرقت حدی حق‌الله است یا حق‌الناس؟
سرقت حدی مانند سایر جرائم حق‌اللهی نیست که بدون شکایت و اتوماتیک توسط دادستان پیگیری شود. سرقت حدی با شکایت شاکی شروع می‌شود ولی بعد اینکه جرم سرقت و دزدی پیگیری شد، دیگر گذشت شاکی اثری ندارد.
می‌شود این‌طور گفت که سرقت حدی قبل شکایت قابل گذشت است ولی بعد از انجام شکایت غیر‌قابل‌گذشت و هم حق‌الله است و هم حق‌الناس.
توبه سرقت حدی:
طبق ماده ۱۱۴ قانون مجازات اسلامی در جرائم حدی به استثنای قذف و محاربه هرگاه متهم قبل اثبات جرم توبه کند و ندامت و اصلاح آن برای قاضی محرز شود، حد از او ساقط می‌گردد.
همچنین اگر جرائم فوق غیر از قذف با اقرار (یعنی بعد از اثبات جرم) ثابت شده باشد، در صورت توبه مرتکب حتی پس از اثبات جرم دادگاه می‌تواند عفو مجرم را توسط رئیس قوه قضائیه از نهاد رهبری درخواست کند.
آیا در سرقت حدی همه مجازات‌ها با توبه ساقط می‌شوند؟
خیر، فقط حد و مجرم همچنان ملزم است اموال را برگرداند.
درخصوص مرتبه سوم مجازات که اعدام است، توبه مرتکب حین اجرای مجازات اگر رهبر آزادی او را صلاح بداند، با عفو ایشان از حبس آزاد می‌شود. رهبر می‌تواند مجازات او را به مجازات تعزیری دیگری تبدیل کند.
جرم سرقت و دزدی تعزیری:
سرقتی که حدی نباشد و تمام شرایط ۱۴گانه سرقت حدی را نداشته باشد، جرم سرقت و دزدی تعزیری است.
جرم سرقت و دزدی تعزیری چند نوع است؟
سرقت تعزیری ساده
سرقت تعزیری مشدد.
ماده قانونی سرقت تعزیری ساده ماده ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی مجازات بوده و میزان مجازات آن حبس از سه ماه و یک روز تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.
سرقت مشدد (سرقت‌های خاص) چند نوع است؟
سرقت مقرون به آزار یا تهدید
سرقت مسلحانه گروهی در شب
سرقت مقرون به پنج شرط مشدد
سرقت مسلحانه از منزل
سرقت از بانک‌ها و صرافی ها
سرقت آثار فرهنگی
سرقت آب، برق، گاز، تلفن
سرقت از مناطق حادثه‌زده.
تمام شرایط سرقت مشدد مقرون به آزار و تهدید چیست:
در تحقق این جرم شدت آزار شرط نیست، حتی وارد‌کردن یک صدمه جزئی مثل هل‌دادن هم آزار محسوب می‌شود. منظور آزار حتما ایراد جراحت نیست هر عمل اذیت‌کننده‌ای آزار است.
نکته مهم: آزار و اذیت باید حین سرقت باشد، نه قبل آن نه بعد آن؛ یعنی حین عمل ربودن مثلا کسی مالی را بدزدد و بعد کسی را اذیت کند، مشمول این ماده نمی‌شود.
حتما لازم نیست به شخص صاحب مال آزار وارد شود. تمام اشخاصی که در محل سرقت هستند، اگر آزار ببینند سرقت مشدد همراه با آزار است.
اگر در جریان سرقت یکی از سارقین دست به آزار بزند، آیا می‌شود مجازات بقیه را هم سرقت مقرون به آزار دانست؟
اگر بتوان عمل آنها را طبق ماده ۶۵۴ قانون تعزیرات گنجاند، مرتکبین طبق آن ماده مجازات می‌شوند وگرنه که شمول عنوان سرقت مقرون به آزار بر تک‌تک مرتکبین بعید نیست.
مجازات جرم سرقت و دزدی مقرون به آزار:
طبق ماده ۶۵۲ کتاب پنجم قانون تعزیرات هرگاه سرقت مقرون به آزار باشد یا سارق مسلح باشد، به حبس از سه ماه تا 10 سال و شلاق تا
۷۴ ضربه محکوم می‌شود و اگر جرحی واقع شود، علاوه بر مجازات جرح به حداکثر مجازات مذکور در این ماده محکوم می‌شود.
سرقت مسلحانه گروهی در شب و مجازات آن:
طبق ماده ۶۵۴ قانون تعزیرات هرگاه سرقت در شب واقع شود و سارقین دو نفر یا بیشتر باشند، لااقل یک نفر از آنها حامل سلاح مخفی یا ظاهر باشد، در صورتی که عنوان محارب صدق نکند، جزای مرتکب یا مرتکبان حبس از ۵ تا ۱۵ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه است.
منظور از سلاح در سرقت مسلحانه چیست؟
منظور سلاح سرد یا گرم پر یا خالی است لیکن سلاح تقلبی سلاح محسوب نمی‌شود. صرف حمل سلاح موجب تحقق جرم سرقت مسلحانه می‌شود و نشان‌دادن آن به مردم و ترسیدن آنها ضروری نیست و همچنین مسلح‌بودن باید حین سرقت باشد.
سؤال این است که آیا سنگ و چوب سلاح محسوب می‌شوند؟ خیر در عرف ما کسی که با سنگ و چوب مرتکب سرقت می‌شود، سرقت مسلحانه انجام نداده است.
سؤال دیگر اینکه آیا سرقت تعزیری مسلحانه قابل گذشت است؟ طبق ماده ۱۰۴ قانون مجازات که لیست جرائم قابل گذشت را ذکر کرده جرم سرقت مسلحانه گروهی در شب جرمی غیر قابل گذشت است، آیا در جرم سرقت رضایت صاحب مال موجب سقوط حبس می‌شود؟ طبق رأی وحدت رویه در جرم سرقت حتی اگر صاحب مال رضایت دهد به جهت اخلال در امنیت جامعه و سلب آسایش عمومی و طبق فتوای امام خمینی اگر بیم آن رود که سارق جرم را تکرار کند، باید مجازات شود.
سرقت تعزیری مسلحانه درجه چند است؟ طبق ماده ۱۹ قانون مجازات حبس‌های بیش از 10 تا 15 سال مجازات درجه ۳ محسوب می‌شود. شخص «الف» و «ب» در شب بدون سلاح وارد منزل شخصی می‌شوند و در منزل به آشپزخانه می‌روند و از آنجا چاقو برمی‌دارند و همه اموال شخص را می‌دزدند. آیا سرقت مسلحانه است؟ بله، تعلق چاقو به شخص سارق یا مالک تفاوتی در جرم نمی‌کند و همین که سارق حین سرقت مسلح باشد، سرقت مسلحانه محقق شده است.
ماده قانونی سرقت مقرون به ۵ شرط مشدد:
طبق ماده ۶۵۱ قانون تعزیرات هرگاه سرقت مشمول حد نباشد؛ ولی مقرون به تمام پنج شرط ذیل باشد مرتکب به حبس از پنج تا 20 سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود:
سرقت در شب واقع شود
سارقین دو نفر یا بیشتر باشند
یک یا چند نفر از آنها حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشند
از دیوار بالا رفته، حرز را شکسته یا کلید ساختگی به کار برده باشند یا اینکه عنوان یا لباس مستخدم دولت را اختیار کرده یا برخلاف حقیقت خود را مأموران دولتی قلمداد کرده یا در جایی که محل سکنی است یا توابع آن سرقت کرده باشند
در ضمن سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشند.
همه نکته‌های جرم سرقت و دزدی مشدد مقرون به ۵ شرط:
۱- منظور از اختیار‌کردن لباس یا عنوان دولتی لباسی است که مال خود سارق نباشد؛ یعنی اگر سارق واقعا عنوان دولتی داشته باشد و لباس آن خدمت را حین سرقت بپوشد، مشمول ماده نیست.
۲- منظور از سلاح سلاح واقعی است، نه تقلبی.
۳- کلید ساختگی به کار بردن موضوعیت ندارد، بلکه هر چیز ساختگی‌ای که برای بازکردن تعبیه شده است.
جرم سرقت و دزدی پول از بانک‌ها و صرافی‌ها –سرقت طلا از جواهرفروشی:
طبق ماده‌واحده قانون تشدید مجازات سرقت مسلحانه سرقت از جایی که محل نگهداری پول و اشیای گران‌بها است، جرم‌انگاری شده.
شرایط و ویژگی‌های سارق بانکی یا سارق جواهرفروشی:
دو یا چند نفر باشند
با اجتماع و طرح قبلی سرقت کنند
حامل سلاح باشند ولو یک نفر.
مجازات سرقت از بانک یا صندوق امانات بانک چقدر است؟
میزان مجازات بستگی به نتیجه دارد. در صورت وقوع سرقت به حبس ابد و در صورت وقوع قتل به اعدام محکوم می‌شوند و در صورت عدم وقوع هیچ‌کدام از نتایج بالا به حبس از 10 تا ۱۵ سال و در‌صورتی‌که اراده مرتکبان در عدم تحقق سرقت نقش داشته باشد، مجازات هریک دو الی پنج سال حبس است.
راهزن کیست؟ راهزنی یعنی چه؟ قطع طریق یعنی چه؟
راهزنان، سارقان و قاچاقچیانی که دست به سلاح می‌برند و موجب سلب امنیت مردم و راه‌ها می‌شوند محارب‌اند و به مجازات محارب یعنی یکی از چهار مورد زیر محکوم می‌شوند:
اعدام
صلب
قطع دست راست و پای چپ
نفی بلد (تبعید).
همه نکات و ویژگی‌های راهزنی:
۱- برای ترساندن مردم حتما باید سلاح را نشان داد؛ ولی پر یا خالی‌بودن آن موضوعیت ندارد
۲- انجام سرقت شرط نیست، مهم سلب امنیت مردم است
۳- مکان این جرم حتما راه‌ها و شوارع است
۴- ذکر راهزنان، سارقان و قاچاقچیان به طور جمع به معنی این نیست که حتما باید چند نفر باشند. حتی یک راهزن یا سارق نیز مشمول ماده است
سرقت از موزه یا مکان فرهنگی
طبق ماده ۵۵۹ تعزیرات هرکس اشیا و لوازم و مصالح و قطعات آثار تاریخی-فرهنگی را از موزه‌ها، نمایشگاه‌ها یا سایر اماکنی که تحت حفاظت و نظارت دولت است سرقت کند یا با علم به مسروقه‌بودن اشیای مذکور را بخرد یا پنهان کند؛ در‌صورتی‌که حدی نباشد به حبس از یک تا پنج سال محکوم می‌شود.
همه ویژگی‌ها و نکات سرقت از موزه:
۱- مکانی که از آنجا سرقت می‌شود حتما باید مورد حفاظت دولت باشد
۲- حفاظت دولت از این مکان باید به‌عنوان حفاظت از یک مکان فرهنگی اعمال شود وگرنه دولت بر همه مکان‌ها نظارت دارد
سرقت در مناطق سیل‌زده یا زلزله‌زده:
طبق ماده ۶۵۸ تعزیرات هرگاه سرقت در مناطق سیل‌زده یا زلزله‌زده یا جنگی یا آتش‌سوزی یا در محل تصادف صورت گیرد، مرتکب به مجازات حبس از یک تا پنج سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود. مثل سرقت از چادر‌های مناطق زلزله‌زده سرپل‌ذهاب.
پیشنهاد مطالعه جرم سرقت در شب در قانون مجازات اسلامی
نکته‌های سرقت در مناطق سیل‌زده و زلزله‌زده و در محل تصادف:
۱- منظور از محل تصادف فقط سرقت از ماشین‌های آسیب‌دیده است نه هر کسی که آنجا حضور دارد
۲- سرقت در مناطق زلزله‌زده عام است و حتی سرقت از خانه‌هایی را هم که سالم مانده است، شامل می‌شود
۳- این ماده حصری است و فقط شامل سیل، زلزله، مناطق جنگی یا آتش‌سوزی یا محل تصادف است؛ مثلا سرقت در حالت سونامی یا توفان را شامل نمی‌شود
سرقت آب، برق، گاز، تلفن و جریمه عدم پرداخت حق انشعاب
هرکس بدون پرداخت حق انشعاب مبادرت به استفاده غیرمجاز از آب و برق و تلفن و گاز و شبکه فاضلاب کند، علاوه بر جبران خسارت به پرداخت جزای نقدی از یک تا دو برابر خسارت وارده محکوم می‌شود. برای تحقق این جرم حتما باید مجرم انشعاب بگیرد و صرف استفاده از مثلا برق دیگری بدون اجازه او موجب تحقق این جرم نمی‌شود.
کیف‌قاپی چیست؟ جیب‌بری یعنی چه؟
کیف‌زنی به عمل قاپیدن کیف از دست یا گردن کسی است. حتما باید کیف همراه فرد باشد تا موضوع جرم تحقق پیدا کند؛ وگرنه برای مثال: برداشتن کیف از صندوق ماشین کیف‌زنی نیست.
مجازات کیف‌زن و جیب‌بر چقدر است؟
ماده ۶۵۷ قانون تعزیرات: هرکس مرتکب ربودن مال دیگری از طریق کیف‌زنی – جیب‌بری و امثال آن شود، به حبس از یک تا پنج سال و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
با توجه به قانون کاهش مجازات حبس‌های تعزیری، مجازات جرائم قابل گذشت از درجه چهار تا درجه پنج به نصف تقلیل می‌یابد؛ یعنی مجازات این ماده با رعایت میزان مبلغ سرقت‌شده که باید بیش از 200 میلیون ریال نباشد، شش ماه تا دو‌ونیم سال است.
طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، در جیب‌بری و امثال آن در‌صورتی‌که ارزش مال سرقت‌شده بیش‌از 200 میلیون ریال نباشد و سارق فاقد سابقه مؤثر کیفری باشد، قابل گذشت محسوب شده و گذشت شاکی در هر مرحله موجب صدور موقوفی تعقیب یا اجرا می‌شود.
آدم‌ربایی چیست و با جرم سرقت و دزدی چه فرقی دارد؟
هرکس به قصد مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتفاع یا هر منظور دیگری به‌عنف یا با تهدید یا حیله یا به هر نحو شخصا یا به کمک دیگری شخصی را برباید یا مخفی کند، به حبس از ۵ تا ۱۵ سال محکوم می‌شود.
موضوع جرم سرقت و دزدی مال است، موضوع آدم‌ربایی انسان.
آدم‌ربایی یک جرم مستقل از سرقت است.
جرم سرقت و دزدی انسان به قصد دزدیدن اموالش باز آدم‌ربایی است
سرقت یا مفقودشدن پلاک خودرو )وظیفه مالک در قبال سرقت خودرو(
طبق ماده ۷۲۲ از کتاب تعزیرات: چنانچه وسیله موتوری یا پلاک آن سرقت یا مفقود شود، شخصی که وسیله در اختیار یا تصرف او بوده است، اعم از مالک یا متصرف پس از اطلاع مکلف است بلافاصله مراتب را به نزدیک‌ترین مرکز نیروی انتظامی اعلام کند. متخلف به جزای نقدی 500 هزار تا یک میلیون ریال محکوم می‌شود.
مراحل طرح شکایت جرم سرقت و دزدی موبایل، ماشین، موتور و...
طرق قانونی شکایت از دستگاه موبایل سرقت‌شده ابتدا بایستی به نزدیک‌ترین کلانتری محل یا به پلیس ۱۱۰ اطلاع‌رسانی کرد تا مأمور پلیس در محل حضور یابد و اظهارات شاکی را در صورت‌جلسه یادداشت کند و رسیدی از آن را به شاکی بدهد تا در نزدیک‌ترین کلانتری ثبت رسیدی از آن به همراه تشکیل پرونده در روز کاری به دادسرای مدنظر جهت تکمیل پرونده و ثبت شکایت در سامانه ثنا و رسیدی از آن به دادستانی مربوطه جهت دستورات دستورات لازم به آگاهی برای ردیابی از طریق دستور به همه اپراتورهای موجود در کشور جهت نقطه‌زنی و ردیابی دستگاه موبایل در اولین فرصت اقدامات لازم را به عمل بیاورند.
آگاهی مزبور رسیدی می‌دهد و شماره‌ای از شاکی دریافت و خود نیز اخذ توضیح از شخص شاکی می‌کند. برای اخذ توضیح در اداره آگاهی، قسمتی به نام کیف‌قاپی همه اظهارات شخص شاکی را استماع کرده و اظهارات گفته‌شده را در صورت‌مجلس قید می‌کند و شماره اطلاع‌رسانی از طرف اخذ کرده تا در اولین فرصت در صورت ردیابی و دسترسی به دستگاه مربوطه، برای دریافت دستگاه موبایل به همراه قاب دستگاه که کلانتری‌های مربوط جهت تطبیق اصل دستگاه با قاب مدنظر نسبت به تحویل دستگاه اقدام می‌کنند، مراجعه کند. این روش آسان‌ترین روش شکایت از اموال مسروقه ناشی از سرقت یا اعمال زور است.
