همه‌چیز از سبک زندگی‌ تا نوع پوشش تغییر کرده است

یادگار امام خمینی (ره) تأکید کرد: عقلانی‌ترین روش اداره کشور، «دموکراسی اکثریت‌محور» است که از صندوق‌های رأی درمی‌آید و راه‌های دیگر، خطاها و هزینه‌هایی به‌مراتب بیشتر دارند. آیت‌الله سیدحسن خمینی در دیدار با اعضای تحریریه پایگاه خبری تحلیلی «بیان فردا» که در آستانه آغاز به کار رسمی این پایگاه خبری - تحلیلی انجام شد، به موضوعات مختلفی اشاره کرد. او سخنانش را درباب اهمیت امید در جامعه و زنده‌‌نگه‌داشتن آن آغاز کرد و در ادامه به مفاهیمی مانند دموکراسی و جایگاه اقلیت و اکثریت در جوامع پرداخت. یادگار امام (ره) به اعتراضات و ناآرامی‌های 50 روز گذشته در کشور نیز اشاره کرد و ضمن همدردی با خانواده تمامی جان‌باختگان در این ایام، گفت‌وگو را راه‌حل برون‌رفت از شرایط فعلی و عاملی برای پرهیز از خشونت توصیف کرد.

او در ادامه به موضوع «ضرورت امید در جامعه» اشاره کرد و گفت: سؤال مهمی است که باید پاسخ دهیم و اینکه امید چیست؟ کارکرد امید در یک مسئله چیست؟ یا به تعبیر بهتر، امید صحیح و امید واهی چه تفاوت‌هایی دارند؟ امید، یعنی شما باید تمام آن اقداماتی را که مربوط به خودتان است انجام دهید و بین نتیجه‌ای که مدنظرتان هست و عملکردی که خودتان دارید، تناسب عاقلانه برقرار کنید؛ منتها بخش‌هایی در مسیر رسیدن به هدف، در اختیار شما نیست که در آن بخش‌ها باید امید به خدا داشته باشید و توکل کنید. انسان امیدوار غیرمذهبی، در بخش‌هایی که مربوط به خودش نیست به بخت و اقبال خویش امید می‌بندد و آدم‌هایی که مذهبی هستند، امید به خدا دارند که در قالب توسل، توکل و دیگر مسائلی از این دست شکل می‌گیرد.

وی با اشاره به شعری از مولوی ادامه داد:‌ من این شعر مولوی را زیاد می‌خوانم که می‌گوید «با توکل زانوی اشتر ببند». این شعر یعنی چه؟ یعنی تو باید کار خودت را بکنی، تو باید شتر را ببندی، اما ممکن است از قضای روزگار، یک موشی پیدا شود و طناب را بجود! یا شتر رم کند! یا یک گوشه از طناب پوسیده باشد و شما اطلاعی از آن نداشته باشید! و احتمالات دیگر. برای رخ‌ندادن چنین احتمالاتی باید توکل کرد، چراکه این مسائل در حوزه اختیار شما نیست. در مسائل اجتماعی نیز حق نداریم تناسب بین نتیجه و فعل را در نظر نگیریم، شرایط را درک نکنیم و بگوییم ما بی‌حساب و کتاب می‌خواهیم برویم و بزنیم به سینه صف! مثلا درباره جبهه و جنگ بگوییم چون ما می‌خواهیم برای خدا بجنگیم، هیچ هدفی را دنبال نمی‌کنیم و می‌خواهیم بدون محاسبه به وسط میدان برویم!

یادگار امام خمینی (ره) تأکید کرد: هرچه این مسائل مربوط به جامعه می‌شود، وظیفه شما در محاسبه بیشتر می‌شود. اگر کسی که متصدی امری مربوط به جمع است، به‌جای اینکه به خرد جمعی، دانش و علم روز عمل کند، سراغ خرافات برود و خواب‌نما بشود، یا مثلا بگوید می‌خواهیم با دعا مشکلات را حل کنیم و می‌خواهیم «امن‌یجیب‌» بخوانیم! درست نیست. کارکرد «امن‌یجیب» اینها نیست. شما باید همه کار خویش را به درستی و در جای خودش انجام بدهی، نه اینکه به جای کارهایی که با عقل و تدبیر باید انجام دهی سراغ دعا بروی. البته دعا هم در جای خود باید باشد. او با اشاره به آیه قرآنی «أبی الله أن یَجریِ الاُمورَ الّا بأسبابِها»، یادآور شد: وقتی می‌گوییم ما باید نسبت به امور جامعه خویش امید داشته باشیم، یعنی اینکه ما باید برای هدفی که صلاح کشور را در آن می‌دانیم، اول تلاش خودمان را با امید به توفیق خدا بکنیم و سپس باقی را به خدا بسپاریم.

یادگار امام (ره) افزود:‌ ممکن است هدف‌ها در جامعه متفاوت باشد یا هدف‌ها یکی شود، ولی برداشتمان از آن هدف متفاوت باشد مثلا نیت من این است که فرزندم سعادتمند شود و شما هم دلتان می‌خواهد که بچه‌تان سعادتمند بشود، ولی من سعادت را در علم می‌دانم و شما در ثروت. به همین ترتیب، ممکن است گروه‌های اجتماعی که تصدی امور را می‌کنند، همه به دنبال سعادت باشند، اما یکی سعادت را در گرو تحقق یک امر می‌بیند و دیگری سعادت را در یک چیز دیگر. هرکسی، اگر هدفی دارد باید برای آن تلاش کند، نه اینکه بگوید آقا ما مثلاً بنشینیم و دعا کنیم و خواب ببینیم و استخاره کنیم و جن‌گیری کنیم و به دنبال خرافه برویم؛ بلکه همه آنها براساس علم روز است.

او ادامه داد: همه‌چیز از سبک زندگی تا نوع پوشش تغییر کرده است. باید مسیر گفت‌وگو را بدون ترسیدن از واکنش‌های اولیه گشود و آن را بسط داد. عقلانی‌ترین روش اداره کشور، «دموکراسی اکثریت‌محور» است که از صندوق‌های رأی درمی‌آید و راه‌های دیگر، خطاها و هزینه‌هایی به‌مراتب بیشتر دارند.

یادگار امام (ره) افزود:‌ اگر کسانی هستند که نمی‌گذارند بخشی از جامعه وارد این رقابت ساده سالم در انتخابات بشوند، کارشان به دور از عقلانیت است و روش دیگری را جایگزین دموکراسی و حاکمیت اکثریت مردم کرده‌اند. باید به این نکته ظریف توجه داشت که اکثریت «ملاک حقیقت» نیست، بلکه اکثریت «ملاک اطاعت» است. یعنی این‌طور نیست که هرچه مردم می‌گویند درست باشد. یعنی اگر همه مردم می‌گفتند که زمین به دور خورشید نمی‌چرخد، به مفهوم این نیست که خورشید دور زمین می‌چرخد. بلکه در مقام عمل و در حکومت‌داری، بهتر این است که به حرف مردم گوش کنیم. او گفت: هم نگرانم و هم امیدوار. امیدم بیشتر است. کلا آدم خوش‌بینی هستیم. هم آن کسی که نیمه پر لیوان و هم آنی که نصفه خالی را می‌بیند، هر دو واقع‌بین هستند. اما یکی با دیده امید می‌بیند، آن دیگری با دید یأس. بالاخره باید تلاش کرد. چه از مردم عادی با هر مذهب و تفکر و چه از مأموران دولتی، هر خونی که ریخته شود، متعلق به این ملت بوده است و ازدست‌رفتن هرکدام آنها خسارت‌بار است. گفت‌وگو نه تفهیم اتهام به طرف مقابل است و نه به قصد اقناع او انجام می‌پذیرد. در گفت‌وگویی که برای حل مشکلات کشور مطرح کردم، اصلا قصد نباید حتی کشف حقیقت باشد. بحث برای کشف حقیقت در جای خود کاملا درست است، ولی گفت‌وگو برای یافتن راه‌حلی است که همه ضمن حفظ عقاید خود به آن تن دهند و آن را مفیدترین راه بدانند.

او افزود: خشونت کینه‌های عمیق می‌آفریند، باید جلوی این چرخه خطرناک را گرفت و تلاش کرد تا با ایجاد آرامش، فضا برای اصلاح زمینه‌های بروز اعتراضات و شنیدن سخن مردم فراهم شود که رسانه‌ها در این میان نقشی اساسی بر عهده دارند.