زنان در جهان

اتفاقاتی که در سال 2022 رخ داد، در برخی کشورها ناشی از فعالیت‌های زنانی بود که پیشگام شدند و تغییراتی را به وجود آوردند. در گزارشی که سازمان ملل به مناسبت پایان سال میلادی منتشر کرده، به کشور ایران و اتفاقاتی که پس از مرگ «مهسا امینی» رخ داده، اشاره شده است. در این گزارش همچنین به روندی که زنان ایران در این مدت در پیش گرفته‌اند، اشاره شده است؛ اما این گزارش شامل بخش‌هایی از فعالیت دیگر زنان در گوشه و کنار جهان نیز هست. دفاع از حقوق زنان اغلب به شجاعت درخورتوجهی نیاز دارد. سازمان ملل متحد که متعهد به توانمندسازی زنان و دختران است، بی‌وقفه با فعالان و سازمان‌ها در سراسر جهان برای محافظت از زنان در برابر سوء‌استفاده، حمایت از طرح‌های بهداشتی و بهبود زندگی کار می‌کند.

زنانی  تحت  سلطه  طالبان

تابستان 2022 یک سال از زمانی که طالبان بار دیگر کنترل افغانستان را به دست گرفتند، گذشت. تسلط طالبان باعث ایجاد ترس‌های گسترده درباره حقوق زنان در کشور افغانستان شد. کمیساریای زنان سازمان ملل اعلام کرد که این سازمان متعهد به ادامه مبارزه برای حقوق زنان در افغانستان است. افغانستان تنها کشوری در جهان است که در آن دختران از رفتن به دبیرستان منع شده‌اند و عملا از مشارکت سیاسی منع شده است.

در گزارش سازمان ملل به تجربه و نحوه زندگی برخی زنان پس از استقرار حکومت طالبان اشاره شده است؛ زنانی که با وجود زیر و رو شدن زندگی‌شان باز هم در این کشور به زندگی ادامه داده‌اند. یکی از آنها «زارینا» است که قبلا یکی از جوان‌ترین کارآفرینان افغانستان بود. او در بحبوحه محدودیت‌های فزاینده در تجارت زنان مجبور به تعطیلی نانوایی سابق خود شد. «نسیما»، یک فعال صلح و حقوق زنان است که مجبور شد بیشتر پروژه‌های خود را تعطیل کند؛ اما بعدا موفق شد با برخی ابتکارات، فعالیت‌های خود را از سر بگیرد و محبوبه سراج، یک مدافع حقوق بشر باتجربه است که سوگند یاد کرده تحت هر شرایطی در کشورش بماند؛ حتی اگر منجر به ازدست‌دادن جانش شود.

خانم سراج برای کسانی که فکر می‌کنند افغانستان یک مورد استثنائی است، پیام آگاهی‌بخشی دارد. او گفت: «آنچه برای زنان افغانستان اتفاق می‌افتد، ممکن است در هر کجا اتفاق بیفتد. رو علیه وید [پرونده‌ای که منجر به حذف حق ملی سقط جنین در ایالات متحده شد] سال‌ها پیشرفت را از بین برد. سلب حقوق زنان از آنها در همه‌جا اتفاق می‌افتد و اگر مواظب نباشیم، برای همه زنان جهان اتفاق می‌افتد».

زنان  و  مقابله  با  بحران  آب‌و‌هوا

تحقیقات نشان داده است که بحران آب‌و‌هوا بر زنان و دختران تأثیر می‌گذارد. پیش‌از‌این در روزهای منتهی به هشت مارس- روز جهانی زن- گزارشی درباره زنانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، از سوی سازمان ملل منتشر شده بود. فعالانی که با مدیریت و هماهنگی ویولونیست مکزیکی به نام «مارتا کورزو» کنار هم جمع شده بودند. این گروهی متشکل از 17 هزار فعال محیط زیست محلی بود که فعالیت‌های خود را صرف حفاظت از مناطق دورافتاده و زیبای «سیرا گوردا» می‌کردند. گروهی از زنان در نیجر که با همکاری پناهندگان و مهاجران تلاش‌هایی مستمر برای بیابان‌زدایی انجام می‌دادند و همچنین یک مهندس مکانیک در کنیا که به مبارزه با تبعیض جنسیتی برای توسعه انرژی‌های مقرون به صرفه مشغول است. همچنین «سسیل ندجبت»، فعال کامرونی، برای بهبود زندگی افرادی که به جنگل‌ها وابسته‌اند، فعالیت‌های خود را افزایش داده بود و توانست جایزه‌ای از سوی فائو دریافت کند. در کامرون، تقریبا 70 درصد از زنان در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و بخشی از امرار معاش آنها به برداشت محصولات جنگلی وابسته است. با این حال در برخی جوامع، زنان نمی‌توانند زمین‌های جنگلی داشته باشند، حتی پس از فوت شوهرشان، آن را به ارث نمی‌برند و حتی اجازه ندارند درختی بکارند. این فعال کامرونی در مراسم دریافت جایزه خود گفت: «مردان نقش بسزایی در بهبود استانداردهای زندگی خانواده ایفا می‌کنند. از سوی دیگر زنان نیاز به دسترسی ایمن به زمین و جنگل دارند».

زنان حافظ صلح

نیروهای حافظ صلح و زنان پلیس سازمان ملل متحد، در میان تنش‌های سیاسی فزاینده، با چالش‌هایی مانند تهدیدات ناشی از حملات تروریستی و خشونت ناشی از افزایش اطلاعات نادرست و گسترش اطلاعات اشتباه در دوران کووید روبه‌رو بودند و در عین تبعیض به خدمت خود در برخی از خطرناک‌ترین شغل‌ها ادامه دادند. در روز جهانی حافظان صلح سازمان ملل، به سرگرد وینت ژارار از زیمبابوه، جایزه بهترین مدافع جنسیت اهدا شد.

آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، در این مراسم گفت: «سختی و مهارت‌های دیپلماتیک او به‌سرعت اعتماد فرماندهان نظامی محلی را جلب کرد. فرماندهانی که از او درباره حقوق و حمایت از زنان مشاوره می‌گرفتند. رویکرد او سبب شد پیوندهای بیشتری را با جوامع محلی ایجاد کند و به وظایف خود عمل کند».

همچنین در تابستان، در مراسمی تاریخی در سودان جنوبی، از اولین زنان لیبریایی حافظ صلح سازمان ملل تجلیل شد. فعالیت آنها نماد افزایش ثروت در کشورشان بود. آنها به تغییر و اصلاحات امنیت ملی اقدام کرده بودند و فعالیت‌هایشان به پیشرفت‌هایی در زمینه آموزش پلیس ملی و تشکیل ارتش جدید منجر شده بود.

الفردا دنیس استوارت، یکی از افسران سازمان ملل متحد گفت: «ما از حضور نیروهای حافظ صلح سود برده بودیم و اکنون در این کشور و زیر پرچم آبی نمادین سازمان ملل خدمت می‌کنیم».

در انتهای گزارش سازمان ملل درباره فعالیت زنان در سال 2022 از برخی زنان هنرمند نیز نام برده شده که در این سال‌ها در مواجهه با چالش‌هایی که در جامعه با آن مواجه هستند و گاهی با الهام از آن، به خلق هنر پرداخته‌اند؛ هنری که برگرفته از ناامنی، حقوق بشر، تغییرات آب‌وهوا، نابرابری یا صرفا به دلیل زن‌بودن است.