مجازات قانون برای جرم توهین به اشخاص عادی چیست و چگونه باید این جرم را اثبات کنیم؟

جرم توهین به اشخاص عادی یکی از مصادیق جرائم علیه حیثیت افراد محسوب می‌شود. این اقدام ناپسند، موجب ناراحتی بزه‌دیده و آسیب به شأن او خواهد شد. به دلیل حفظ حرمت افراد، قانون‌گذار هرگونه بی‌احترامی نسبت ‌به مردم را ممنوع اعلام کرده ‌است. اگر کسی با رفتار یا گفتار خود، به شما هتک حرمت کند، مطابق قانون، امکان شکایت علیه او برای شما فراهم است. برای این کار باید ابتدا شکواییه‌ای را علیه متهم تنظیم کنید. سپس مدارک و دلایل مناسب را به دادگاه ارائه دهید. قاضی بعد از بررسی شرایط تحقق این بزه، حکم مناسب را صادر می‌کند. لازم به ذکر است که این جرم، یکی از انواع جرم توهین محسوب می‌شود که می‌توانید در مجله حقوقی احتراما، مقاله‌ای دیگر با همین عنوان را مطالعه کنید. هتک حیثیت افراد به شیوه‌های مختلفی شکل می‌گیرد. جرم توهین به اشخاص عادی یکی از جرائم رو به‌ افزایش در دادگاه‌ها محسوب می‌شود. آگاهی شهروندان از حقوق خود و مقررات راجع ‌به حیثیت، موجب افزایش مراجعه مردم به محاکم شده‌ است. هتک حرمت به دیگران سبب خوار و خفیف شدن آنها خواهد شد. این رفتار ناپسند سبب ازبین‌رفتن حرمت بزه‌دیده و خدشه‌دارشدن شخصیت او می‌شود. این بزه به‌عنوان جرمی عرفی شناخته خواهد شد. یعنی این امکان وجود دارد که فعل یا لفظی یا رفتاری در عرف یک منطقه به‌عنوان بی‌احترامی محسوب شود. در‌حالی‌که در مناطق دیگر، این موارد توهین نیستند. به ‌این ‌ترتیب تشخیص آن با قاضی رسیدگی ‌کننده به پرونده خواهد بود. در مورد توهین، راست یا دروغ بودن صفات و کلماتی که به بزه‌دیده نسبت داده می‌شود، شرط نیست. یعنی اگر شخصی صفات ناپسندی را به شما نسبت دهد، در‌حالی‌که شما فاقد آنها هستید، این بزه محقق می‌شود. به ‌عنوان مثال، ممکن است شخصی شما را فردی دست‌ و پا چلفتی خطاب کند. درحالی‌که این صفت خصوص شخصیت شما واقعیت نداشته باشد، باز هم این بزه محقق شده ‌است. درخصوص این بزه، باید این نکته را بدانید که لازم نیست حتما هتک حرمت موجب ناراحتی شما شود تا این جرم شکل بگیرد. یعنی اگر شخصی به شما بی‌احترامی کند و شما به ‌علت آگاهی از شخصیت او ناراحت نشوید، این بزه محقق شده ‌است. هرچند شما علیه او شکایت نکنید.

مجازات جرم توهین به اشخاص عادی در قانون چیست؟

برای فردی که به اشخاص عادی هتک حرمت کند، در قانون ما مجازاتی تعیین ‌شده است. مطابق قانون، مجازات توهین به اشخاص عادی جزای نقدی درجه ۶ خواهد بود. تا قبل ‌از تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، اگر کسی به اشخاص عادی هتک حرمت می‌کرد، به مجازات شلاق و جزای نقدی محکوم می‌شد. با تصویب این قانون، جزای نقدی افزایش پیدا کرد و مجازات شلاق حذف شد. بنابراین مجازات جرم توهین به افراد عادی جزای نقدی بیش ‌از دو میلیون تا هشت میلیون تومان خواهد بود. قاضی دادگاه با توجه به نحوه ارتکاب این بزه و میزان هتک حرمت، بررسی جرم توهین به اشخاص عادی را انجام می‌دهد. مطابق ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی این بزه قابل گذشت است. یعنی اگر شخصی به شما هتک حرمت کند تا زمانی‌ که علیه او شکایت نکنید، مرتکب، تحت تعقیب قرار نخواهد گرفت. این مسئله به این دلیل است که پیگیری بزه قابل گذشت به شکایت شاکی بستگی دارد. همچنین اگر شما از متهم گذشت کنید و به او رضایت دهید، دادرسی و مجازات او در هر مرحله‌ای که باشد، متوقف خواهد شد.

ارکان جرم توهین به اشخاص عادی چیست؟

هتک حرمت به هر شیوه‌ای که محقق شود، موجب از بین رفتن یا خدشه‌دارشدن حیثیت افراد می‌شود. تشکیل بزه هتک حرمت به دیگران، به ارکانی نیاز دارد. برای اینکه وقوع هتک حرمت توسط مرتکب محرز شود، باید ارکان جرم توهین به اشخاص عادی وجود داشته باشند. در ادامه درباره هر‌کدام از این ارکان توضیح می‌دهیم:

رکن قانونی محقق‌شدن این جرم

در قانون مجازات اسلامی جرم توهین به اشخاص عادی و مجازات آن تعیین ‌شده است. یعنی قانون‌گذار با اشاره به نحوه ارتکاب بزه، مجازاتی را برای آن معین می‌کند. ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی به‌عنوان عنصر قانونی این بزه شناخته می‌شود. بنابراین با جرم‌انگاری این موارد، مرتکب مستحق مجازات خواهد بود. در این ماده هتک حرمت به دیگران از طریق استفاده از کلمات ناپسند و الفاظ رکیک به ‌عنوان بزه شناخته می‌شود. شخصی که این رفتار را مرتکب شده است، به جزای نقدی بیش‌ از دو تا هشت میلیون تومان محکوم خواهد شد.

رکن مادی جرم توهین به اشخاص عادی

لفظ، فعل، اشاره یا هر رفتاری که مرتکب به‌واسطه آن به دیگران هتک حرمت کند، عنصر مادی این بزه محسوب می‌شوند. اگر شخصی برای آسیب‌زدن به شأن دیگری به سمت او وسیله‌ای را پرتاب کند یا لفظ ناپسندی را به کار ببرد، این اقدامات او رکن مادی این بزه هستند. همان‌‌طور‌که بیان شد این بزه از طریق نوشته، فعل و رفتار محقق می‌شود. اگر متهم هرکدام از این موارد را به کار ببرد این بزه تشکیل شده‌ است.

رکن روانی تحقق این جرم

هتک حرمت به اشخاص عادی باید با قصد مجرمانه و سوءنیت همراه باشد. اگر شخصی بدون اینکه از معنی کلمه‌ای آگاه باشد آن را به دیگری نسبت دهد و سبب هتک حیثیت او شود، مستحق مجازات نیست. در‌صورتی‌که شخصی در حالت مستی یا خواب یا بیهوشی لفظ ناپسندی را به دیگری نسبت دهد یا رفتار زشتی را انجام دهد، این موارد قابل مجازات نیستند.