اجرای قوانین داوری یا احترام به انسانیت؟

بهرام حیدری‌رامشه: همین چند هفته پیش بود که خبر دهشت‌انگیز زلزله ترکیه و سوریه، مردم جهان را به شوک فروبرد. این زلزله متأسفانه خسارات جانی زیادی به همراه خسارت‌های مالی گسترده‌ای به‌جا گذاشت. افراد تأثیرگذار زیادی در این حادثه دلخراش جان سپردند. این قبیل اتفاقات نشان‌دهنده ناپایداری دنیاست و یادآور این نکته که هر لحظه حوادث غیرمترقبه و پیش‌بینی‌نشده قادر هستند همه امورات زندگی آدم‌ها را تحت تأثیر قرار دهند. شاید آگاهی از همین ناپایداری دنیا بوده که بسیاری از بزرگان مذهبی، عرفا، شعرا و... سفارش‌هایی بر انجام کارهای نیک شده است؛ چراکه در نهایت انسان‌ها با ملاک کارهای خوب و بدشان مورد قضاوت آیندگان قرار می‌گیرند. زلزله ترکیه متأسفانه باعث از بین رفتن سه ورزشکار ایرانی لژیونر که در تیم ملی فوتبال معلولین عضو بودند و در یک هتل اقامت داشتند نیز شد. از دیگر افرادی که در این زلزله کشنده جان به جان‌آفرین تسلیم کرد، کریستین آتسو غنایی، ستاره سابق چلسی و حال حاضر هاتای‌اسپور ترکیه بود. اما اتفاقی که در قلب اروپا افتاد، در نوع خود بسیار جالب بود. در جریان بازی آژاکس آمستردام و اسپارتا روتردام در لیگ کشور هلند، محمد کوردوس هم‌وطن آتسو که در آژاکس عضویت دارد، موفق به زدن یک گل شد. در ادامه خوشحالی بعد از گل و با درآوردن پیراهن خود که روی آن شعار «روحت شاد آتسو» درج شده بود، احترام خود را به هم‌وطن فقید خود نشان داد. طبق قوانین فیفا، چنین اقدامی مستحق دریافت کارت زرد است، ولی داور این دیدار پل فن بوئوکل در اقدامی متحیرکننده از جریمه‌کردن این بازیکن غنایی امتناع کرد. از نظر این داور اخلاق‌مدار، جریمه بازیکنی که به احترام یک انسان فوت‌شده، یک کار اخلاقی انجام می‌دهد، به دور از اخلاق است. گرچه این کار او مخالف قوانین فیفا اتفاق افتاده، ولی در جامعه جهانی مخالفان و موافقان زیادی را ایجاد کرده است. اگر طرفداران این اقدام داور را اخلاق‌گرایان نام‌گذاری کنیم، معتقدند که رعایت اخلاق در مقابل قانون ارجحیت دارد؛ اما در مقابل، مخالفان این داور هم که می‌توانیم قانون‌گرایان نام‌گذاری کنیم، معتقدند رعایت قانون در هر شرایطی الزامی است و هیچ عذر و بهانه و توجیهی برای عدم رعایت قانون پذیرفته نیست. به زعم این افراد رعایت‌نکردن قانون به‌نوعی نشان‌دهنده افول اخلاق است. به هر حال نظریات متناقض همیشه وجود داشته و دارد.