پریسا مثل کیمیا علیزاده یا راحله آسمانی

ورزش ایران در سال‌های اخیر با مهاجرت چهره‌های تقریبا سرشناسی مواجه شد؛ عده‌ای از آنها به دلیل اتفاقات رخ‌داده در فضای اجتماعی ایران، کشور را ترک کردند و عده‌ای هم قبل از این موضوع، به‌واسطه بی‌مهری، کم‌توجهی‌ یا مشکلات شخصی دیگر، راه مهاجرت را در پیش گرفتند به این امید که در عرصه ورزش به آنچه ‌در ایران نرسیدند، در جای دیگری برسند. گو اینکه این مورد برای همه در دسترس نبوده و بعضا تعدادی از همین ورزشکاران کار بسیار سختی برای دریافت تابعیت یک کشور و بازی با پرچم همان کشور در تورنمنت‌های بین‌المللی داشته‌اند. شاید خوش‌شانس‌ترین چهره مهاجرت‌کرده از ایران در این زمینه را بتوان سعید ملایی دانست. جودوکایی که مشمول پروسه تغییر تابعیت نشد و خیلی زود با پرچم مغولستان و سپس با پرچم آذربایجان توانست در رقابت‌های مختلف از‌جمله بازی‌های المپیک شرکت کند. برای تفاوت ایجاد‌شده برای سعید ملایی شاید داستان کیمیا علیزاده و رفتنش به آلمان کفایت کند. با وجود آنکه کیمیا از چهره‌های سرشناس تکواندو بود و البته بخت زیادی برای کسب مدال در بازی‌های المپیک داشت، پروسه تغییر تابعیتش زمان‌بر شد و نهایتا مجبور شد با پرچم تیم پناهندگان در بازی‌های المپیک توکیو به میدان برود. حالا این مقدمه کوتاه، بهانه‌ای برای ورود دو ورزشکار دیگر ایرانی به تیم پناهندگان در سطحی پایین‌تر شده است. به این معنی که هنوز سهمیه آنها برای حضور در بازی‌های المپیک تأیید نشده و در این مسیر کار بسیار دشواری دارند. موضوع جدید مربوط به پریسا جهانفکریان و رضا روحی، دو وزنه‌بردار زن و مرد ایرانی هستند که زمان زیادی از مهاجرت آنها از ایران نمی‌گذرد. این دو در تازه‌ترین خبری که فدراسیون جهانی وزنه‌برداری اعلام کرده، به عضویت تیم پناهندگان وزنه‌برداری درآمده‌اند تا بتوانند شانسی برای حضور در رقابت‌های بین‌المللی با پرچم مستقل داشته باشند. درباره رضا روحی موارد چندان زیادی در دسترس نیست. او سال 1398 در ایران افتخاری به دست آورده و به غیر از آن نامش در بین مدال‌آوران ایران دیده نشده است. روحی سال گذشته به انگلیس مهاجرت کرد و کمتر خبری درباره‌اش در رسانه‌ها منتشر شد. این موضوع درباره پریسا جهانفکریان ولی صدق نمی‌کند. مهاجرت او به آلمان سروصدای زیادی به همراه داشت. البته که داستان مهاجرت پریسا از ایران ربطی به اتفاقات اخیر نداشت و او از کم‌لطفی‌های فدراسیون وزنه‌برداری ایران گلایه داشت و نهایتا رفتن را به ماندن ترجیح داد. گو اینکه بعد از مهاجرتش از این گفت که می‌خواهد صدای ورزشکاران زن ایران باشد. پریسا که سال گذشته به آلمان مهاجرت کرده، در مسابقات قهرمانی آسیا ۲۰۱۹ نهم شد، در قهرمانی جهان ۲۰۱۹ بیست‌و‌یکم شد و در آخرین مسابقه قطر کاپ ۲۰۱۹ نیز به مقام هفتم رسید. او نخستین زنی بود که موفق شد در وزنه‌برداری ایران سهمیه المپیک بگیرد‌، اما به دلیل کاستی‌های فدراسیون وزنه‌برداری برای زنان و همچنین واکنش کمیته انضباطی به اعتراض او، شانس حضور در المپیک را از دست داد. این مورد یکی از اصلی‌ترین دلایل مهاجرت او از ایران هم قلمداد شد.

درست است که این روزها اسم پریسا جهانفکریان دوباره در رسانه‌های داخلی مطرح شده ولی پیش از این چهره‌های سرشناسی از ایران در قالب تیم پناهندگان حتی فرصت حضور در بازی‌های المپیک را هم به دست آورده که از لحاظ اسم و رسم شرایط کاملا متفاوتی داشته‌اند. در همین المپیک 2020 توکیو که به دلیل شیوع ویروس کرونا زمان برگزاری‌اش دستخوش تغییر و تحول شد، ایران در عین ناباوری پنج ورزشکار در تیم پناهندگان در رشته‌های مختلف داشت که کیمیا علیزاده سرشناس‌ترین آنها بود و حتی در آخرین دقایق فرصت رسیدن به مدال برنز بازی‌های المپیک را هم داشت. سعید فضل‌الله در کایاک یک‌نفره از آلمان، هامون درفشی‌پور در کاراته از کانادا، جواد محجوب در جودو از کانادا، دینا پوریونس در تکواندو از هلند و کیمیا علیزاده در تکواندو از آلمان، ورزشکارانی با اصلیت ایرانی در تیم پناهندگان در همین بازی‌های المپیک اخیر بودند. البته که ایرانی‌های مهاجر در بازی‌های پارالمپیک 2020 توکیو هم نماینده‌ای در تیم پناهندگان داشتند؛ شهراد نساج‌پور. او سابقه عضویت در تیم ملی پرتاب دیسک ایران در سال ۲۰۱۱ را داشته و به همراه این تیم به رقابت‌های بین‌المللی نیز فرستاده شده است. با‌این‌حال، شهراد نساج‌پور سال ۲۰۱۵ تصمیم به مهاجرت از ایران می‌گیرد و خودش را به آمریکا می‌رساند. گو اینکه او برای تیم پناهندگان پارالمپیک چهره‌ای آشنا محسوب می‌شود؛ چون در عین ناباوری، یک سال بعد از مهاجرتش از ایران توانست در بازی‌های پارالمپیک ریو ۲۰۱۶ در قالب تیم پناهندگان شرکت کند و حتی پرچم‌دار این تیم هم شود. دیگر چهره‌ای که کمتر درباره‌اش صحبت شده، کسری مهدی‌پورنژاد دیگر تکواندوکای ایرانی است که او هم سابقه عضویت در تیم پناهندگان را دارد.

متفاوت‌ترین چهره در این زمینه شاید راحله آسمانی باشد؛ دختر تکواندوکای ایرانی که مدت‌ها پیش به بلژیک سفر کرد و حتی سهمیه ورود به تیم پناهندگان کمیته بین‌المللی المپیک را هم به دست آورد ولی قبل از آنکه برای این تیم در رقابت‌های کسب سهمیه مبارزه کند، کارهایش در بلژیک حل‌وفصل شد و توانست با پرچم این کشور اروپایی در مسابقات بین‌المللی مسابقه دهد. همان زمان، راحله آسمانی که سال 2012 از ایران مهاجرت کرده و به‌عنوان پستچی زندگی جدیدش را در این کشور از سر گرفته‌ بود، از کمیته بین‌المللی المپیک بابت پذیرشش در تیم پناهندگان تشکر کرد. آسمانی چهار سال بعد از مهاجرتش از ایران پناهندگی بلژیک را به دست آورد، او در مسابقات انتخابی اروپا زیر پرچم فدراسیون جهانی تکواندو مسابقه داد و توانست در وزن  57 کیلوگرم به قهرمانی برسد. راحله با این پیروزی توانست سهمیه تیم پناهندگان را کسب کند‌ اما بعد از آن با مسابقه‌دادن او با پرچم بلژیک موافقت شد. آسمانی درباره این اتفاقات به فرانس‌پرس گفت‌: IOC و WTF به من کمک زیادی کردند. چه چیزی بهتر از این است که در المپیک، کشوری داشته باشی؟ من چهار سال در بلژیک زندگی کردم و در تیم بلژیک تمرین کردم. مردم این کشور من را حمایت کردند و برای من همه کار انجام دادند. آسمانی در المپیک مقابل جید جونز بریتانیایی شکست خورد و از مسابقات حذف شد. آسمانی درباره حضور خود در المپیک نیز گفت‌: اول امیدوار بودم که در ریو باشم و بعد از آن خواستم که بهترین عملکرد خود را به نمایش بگذارم و فکر می‌کنم این کار را کردم. باورم نمی‌شد که در شانس طلایی باختم. بعد از آن دوباره کارم را در اداره پست شروع کردم. در آنجا دوستان خوبی دارم. آنها از من حمایت کردند و به من گفتند که باید دوباره امتحان کنم و بهترین هستم. این انرژی مثبتی برای من بود. من می‌خواهم در مسابقات جهانی باشم و بهترین را به نمایش بگذارم. من در مسابقات 2012 و 2015 شرکت نکردم. نمی‌توانم درباره توکیو صحبت کنم. در آن زمان سنم زیاد می‌شود باید ببینم که بدنم چقدر توانایی دارد. می‌خواهم در بهترین وضعیتم تکواندو کار کنم و بهترین نتیجه‌ را بگیرم.

حالا پریسا جهانفکریان به‌عنوان یکی از چهره‌های نوظهور ورزش ایران در شرایطی وارد تیم پناهندگان وزنه‌برداری شده که مسیر هنوز برایش چندان روشن نیست. اینکه سرنوشت کیمیا را پیدا کند و با پرچم پناهندگان به ورزش در دنیای حرفه‌ای ادامه دهد یا مثل راحله آسمانی کارهای تابعیتش اوکی شود و با پرچم آلمان در تورنمنت‌های بین‌المللی مسابقه دهد، مسئله‌ای است که گذر زمان پاسخش را خواهد داد.