نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار معرفی شد

«نگهبان شب» آخرین ساخته رضا میرکریمی بیست‌ونهمین نماینده معرفی‌شده سینمای ایران به آکادمی اسکار ۲۰۲۴ شد. «ملاقات خصوصی» به کارگردانی امید شمس و «شهرک» ساخته علی حضرتی دیگر رقبای میرکریمی بودند که در نهایت «نگهبان شب» نظر کمیته انتخاب نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار را جلب کرد. رضا میرکریمی را می‌توان از‌جمله فیلم‌سازانی دانست که در سال‌های متمادی آثارش شایسته معرفی به آکادمی اسکار شناخته شده است. اولین بار در سال ۱۳۸۴ با فیلم «خیلی دور خیلی نزدیک» به عنوان نماینده سینمای ایران در آکادمی اسکار انتخاب شد. سال ۱۳۹۱ با «یه حبه قند» به عنوان نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار معرفی شد؛ اما در همان زمان رئیس بنیاد سینمایی فارابی به دلیل پخش ویدئو بی‌گناهی مسلمانان در وب‌سایت یوتیوب درخواست بایکوت‌کردن اسکار را کرد و با تأیید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در آن سال فیلمی به اسکار نفرستاد. «امروز» دیگر ساخته او هم دیگر فیلمی بود که به عنوان نماینده سینمای ایران در اسکار معرفی شد. 

 تاریخچه حضور سینمای ایران در آکادمی اسکار به سال 1977 برمی‌گردد. «دایره مینا» ساخته داریوش مهرجویی اولین فیلمی بود که نماینده سینمای ایران در این رقابت جهانی شد؛ فیلمی که میان پنج کاندیدای نهایی جایی نداشت. بعد از این دوره ایران تا ۱۹۹۴ فیلم دیگری به اسکار نفرستاد. «زیر درختان زیتون» ساخته عباس کیارستمی بعد از این وقفه طولانی به اسکار معرفی شد و ایران هر سال معمولا فیلمی را به آکادمی اسکار معرفی کرده است. در میان فیلم‌سازان ایرانی مجید مجیدی تا به امروز بیشترین حضور را در این رقابت جهانی داشته و با «بچه‌های آسمان» توانست به فهرست پنج کاندیدای نهایی فیلم خارجی‌زبان اسکار برسد و در سال ۱۹۹۸ نامزد دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی شد؛ اما نتوانست به تندیس طلایی اسکار دست پیدا کند. تا به امروز خوش‌اقبال‌ترین کارگردان ایرانی در این رویداد جهانی، بی‌تردید اصغر فرهادی است که برای فیلم‌های «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» جایزه اسکار را دریافت کرده است. امسال هم در میان تمامی حواشی ریزودرشت سینمای ایران و درحالی که سینمای ایران از سمت بسیاری از جشنواره‌های خارجی تحریم شده است، اعضای کمیته انتخاب نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار منوچهر شاهسواری، رسول صدرعاملی، علیرضا حسینی، احمد مرادپور، محمد داوودی، اکبر نبوی، پرویز شیخ‌طادی، بهروز شعیبی و رائد فریدزاده (دبیر کمیته)، گزینه‌های قانونی معرفی فیلم به این رویداد جهانی را بررسی کردند و قرعه به نام رضا میرکریمی افتاده است. رائد فریدزاده، معاون امور بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی و سخنگوی کمیته انتخاب نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار ۲۰۲۴ درباره روند انتخاب نماینده ایران برای مراسم تأکید کرد: «کمیته انتخاب بعد از برگزاری سلسله جلسات متعدد و بررسی ۴۲ اثر حائز شرایط، در مرحله نخست 

۱۵ فیلم را برای بازبینی انتخاب و در نهایت با بررسی‌ چندباره، سه فیلم را به عنوان نامزد نهایی فهرست معرفی به آکادمی اسکار پیش‌رو انتخاب کرد. سه فیلم «ملاقات خصوصی» به کارگردانی امید شمس، «نگهبان شب» ساخته رضا میرکریمی و «شهرک» از ساخته‌های علی حضرتی، آثار راه‌‌یافته به مرحله پایانی بازبینی و در نهایت انتخاب نهایی کمیته معرفی نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار بودند تا ضمن احترام به تمامی آثار بررسی‌‌شده، یکی از این سه فیلم به عنوان نماینده سینمای ایران راهی آکادمی اسکار ۲۰۲۴ شود». با توجه به موقعیت سینمای رسمی ایران طی یک سال گذشته در عرصه بین‌المللی می‌توان از پیش تصوراتی درباره واکنش‌ها در مورد این فیلم داشت. طبیعی است که در میان تولیدات اخیر سینمای ایران گزینه‌هایی که در عرصه جهانی موفقیت‌های بیشتری کسب کرده‌اند، از شانس بیشتری برای حضور در این رویداد جهانی برخوردار هستند. فیلم‌هایی که نامشان حتی در فهرست سه فیلم نهایی اعضای کمیته انتخاب فیلم به آکادمی اسکار درج نشده است.