شکاف در اتحادیه اروپا و اختلاف کاخ سفید و جمهوری‌خواهان، کی‌یف را سردرگم کرده است
نگرانی از قطع کمک‌های آمریکا به اوکراین
وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نخستین نشست خود در آن سوی مرزهای این اتحادیه، در کی‌یف پایتخت اوکراین گرد هم آمدند و «حمایت پایدار» خود را از اوکراین در جنگ با روسیه اعلام کردند. این نشست یک روز پس از آن انجام می‌گیرد که دمیتری مدودف، معاون رئیسجمهوری روسیه، به غرب به دلیل حمایت نظامی از اوکراین به‌شدت تاخت و گفت که «آنها ما را فعالانه به سمت جنگ جهانی سوم سوق می‌دهند».
وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نخستین نشست خود در آن سوی مرزهای این اتحادیه، در کی‌یف پایتخت اوکراین گرد هم آمدند و «حمایت پایدار» خود را از اوکراین در جنگ با روسیه اعلام کردند. این نشست یک روز پس از آن انجام می‌گیرد که دمیتری مدودف، معاون رئیسجمهوری روسیه، به غرب به دلیل حمایت نظامی از اوکراین به‌شدت تاخت و گفت که «آنها ما را فعالانه به سمت جنگ جهانی سوم سوق می‌دهند». این نشست دوشنبه در حالی برگزار شد که اختلاف میان اعضای اتحادیه اروپا بر سر ادامه حمایت از اوکراین بالا گرفته است؛ خاصه پس از اینکه ضدحمله کی‌یف علیه نیروهای روسیه که تدارک آن سر و صدای زیادی به‌پا کرد و ما‌ه‌ها از شروع آن می‌گذرد، در عمل دستاوردی را که انتظار می‌رفت، نداشته است.
ازهمین‌رو، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هدف از این گردهمایی را نه «رسیدن به نتایج و تصمیمات مشخص»، بلکه «اعلام همبستگی و حمایت از مردم اوکراین» خواند. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین که کشورش بیستمین ماه جنگ با روسیه را می‌گذراند، بار دیگر نتیجه جنگ را به میزان و فوریت حمایت متحدان کی‌یف از اوکراین گره زد.
به گزارش رویترز، زلنسکی افزون بر این، از متحدانش خواست تا برای پایان‌دادن سریع به درگیری‌ها، تحریم‌های خود را علیه روسیه، گسترش دهند. او اشاره‌ای به دامنه و کم‌و‌کیف این تحریم‌ها نکرد، اما از غرب خواست دارایی‌های مسدودشده روسیه را برای تأمین بودجه لازم برای بازسازی اوکراین جنگ‌زده، در اختیار کی‌یف قرار دهند. از آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در فوریه سال گذشته تاکنون، ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در حمایت از کی‌یف، علاوه بر کمک نظامی تمام‌عیار، در مجموع ۱۱ دور تحریم بر مسکو وضع کرده‌اند. افزون بر این، در گرماگرم شکاف میان اوکراین و همسایگانش، به‌ویژه لهستان، بر سر صادرات غلات از طریق خطوط ریلی و جاده‌ای، کی‌یف خواستار حمایت یکپارچه اتحادیه اروپا از ابتکار صادرات منظم غلات از طریق گذرگاه دریای سیاه شد. خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام دولت اوکراین که نخواست نامش فاش شود، نوشت که وزیران خارجه مجارستان، لهستان و لتونی در این نشست شرکت نکردند. به گفته این مقام، نمایندگان لهستان و لتونی «بیمار» بودند.
بورل هیچ اشاره‌ای به موضع مجارستان نکرد و تنها به بیان این نکته بسنده کرد که حمایت اتحادیه اروپا از اوکراین در همه ابعاد ادامه خواهد یافت. وزیر امور خارجه مجارستان در این نشست حضور نداشت و یکی از معاونان خود را راهی این جلسه کرده بود. پس از اینکه آژانس ملی پیشگیری از فساد اوکراین نام OTP Bank، بزرگ‌ترین بانک مجارستان را از فهرست «حامیان بین‌المللی جنگ» به حالت تعلیق درآورد، امیدها به لغو وتوی بوداپست افزایش یافته بود، با این حال این اقدام کی‌یف هم جوابگو نبود.
مجارستان تعلیق را نپذیرفته و گفته این یک تغییر کافی برای برآورده‌کردن خواسته‌هایش نیست و باید نام OTP Bank به صورت کلی از فهرست حامیان بین‌المللی جنگ که از سوی اوکراین منتشر شده خارج شود. این بانک اولین‌بار در اوایل ماه می به این فهرست اضافه شد و خشم بوداپست و بن‌بست طولانی در تصمیم‌گیری در اتحادیه اروپا را در قبال اوکراین به همراه داشت. فهرست «حامیان بین‌المللی جنگ» خلاصه‌ای از شرکت‌ها و افرادی است که به گفته این نهاد اوکراینی با تجارت با روسیه و همراهی با این کشور کار را برای روسیه هموار می‌سازند. البته اضافه‌شدن به این فهرست هیچ پیامد قانونی‌ای ندارد اما با توجه به فضاسازی رسانه‌ای که اوکراین انجام داده، می‌تواند آسیب‌های جدی به شهرت این افراد یا شرکت‌ها وارد کند. مجموعه این اتفاقات باعث شد بورل نتواند در پایان نشست روز دوشنبه در کی‌یف، اعلامیه مورد انتظار را قرائت کند.
از طرف دیگر، با پیشتازی حزب طرفدار روسیه به رهبری رابرت فیکو در انتخابات پارلمانی اسلواکی، چندان بعید نخواهد بود که این کشور نیز چنان‌که فیکو وعده داده است، به قطب مخالف اتحادیه اروپا در حمایت از اوکراین بپیوندد. بی‌سبب نیست که کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه که نگران بروز دودستگی در اتحادیه اروپاست، گفت که این نشست حاوی این پیام به مسکو است که «روسیه نباید روی خستگی ما حساب کند»، چراکه «حمایت پایدار» از اوکراین، تا پیروزی در جنگ با روسیه ادامه دارد. با این حال، او در این پیام به‌گونه‌ای تلویحی، به شکنندگی این اتحاد نیز اشاره کرد.
اشاره او به آخرین اظهارنظر ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه بود که گفته است غرب در تلاش خود برای شکست نیروهای روسیه در اوکراین، ناکام خواهد شد. در همین حال، آنالنا بائربوک، وزیر خارجه آلمان، خواستار اتخاذ راهبردی برای محدودکردن پیامدهای حمله‌های احتمالی روسیه به شبکه انرژی اوکراین در ماه‌های آینده شد که با فرارسیدن زمستان، دما نیز کاهش می‌یابد. او با اشاره به زمستان گذشته، گفت که اوکراین در طول زمستان، به طرح «دفاع هوایی برای حفاظت از ژنراتورها و تقویت عرضه انرژی» نیاز دارد. مقام‌های اوکراینی روسیه را متهم می‌کنند که زمستان گذشته زیرساخت‌های انرژی اوکراین را هدف حمله‌های هوایی نظام‌مند قرار داده است؛ راهبردی که موجب شد میلیون‌ها نفر در این کشور زمستان را بدون امکانات گرمایشی سر کنند.
تنش بایدن و کنگره
در همین حال و درحالی‌که مخالفت جمهوری‌خواهان با ادامه کمک ایالات متحده به اوکراین در جنگ با روسیه، گمانه‌زنی‌ها در زمینه قطع حمایت‌های نظامی واشنگتن از کی‌یف را تقویت کرده، دولت بایدن از ارسال یک بسته کمکی دیگر به اوکراین خبر داد. کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید گفت که ایالات متحده به‌زودی بسته کمکی دیگری را به اوکراین ارسال خواهد کرد تا از نگرانی‌ها درباره کاهش حمایت از این کشور بکاهد. سخنگوی کاخ سفید در یک نشست خبری گفت: «یک ائتلاف بین‌المللی بسیار قوی پشت اوکراین وجود دارد و اگر پوتین فکر می‌کند که می‌تواند از ما پیشی بگیرد، اشتباه می‌کند».
پولیتیکو به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت که آخرین بسته کمکی به اوکراین اواخر این هفته به کی‌یف ارسال خواهد شد. یک روز پیش از آن، بایدن از کنگره خواست که به سرعت بودجه مرتبط با کمک‌های بیشتر به اوکراین را تصویب کند.
بایدن از کنگره خواسته در اسرع وقت درباره بسته کمکی به اوکراین مذاکره کند و افزود: «زمان زیادی نداریم. اکثریت قریب به‌اتفاق هر دو حزب - دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان، سنا و مجلس نمایندگان - از کمک به اوکراین در برابر حمله‌ای که روسیه به آنها تحمیل می‌کند، حمایت می‌کنند؛ بنابراین بازی را متوقف کنید».
سخنان رئیسجمهوری آمریکا در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از قانون‌گذاران ایالات متحده معتقدند با ادامه جنگ روسیه و اوکراین، کسب موافقت برای کمک به کی‌یف در کنگره دشوارتر می‌شود. در حال حاضر، مقاومت جمهوری‌خواهان در برابر این کمک‌ها شتاب بیشتری گرفته است و با توجه به مقاومت جناح راست حزب جمهوری‌خواه، مشخص نیست که چه روندی در پیش خواهد بود.
در حالی که چاک شومر، نماینده دموکرات و رهبر اکثریت سنا، روندی را آغاز کرده است که قوانینی برای ارائه کمک‌های بیشتر به اوکراین در نظر گرفته شود، کوین مک‌کارتی، نماینده جمهوری‌خواه و رئیس مجلس نمایندگان، در این زمینه راه دشواری در پیش دارد. او در گفت‌وگویی با شبکه سی‌بی‌اس تأکید کرد: «در عین حال که باید مطمئن شویم اوکراین سلاح‌های ضروری‌اش را دارد، اولویت ما، تضمین امنیت در مرز ایالات متحده و مکزیک است.» بر این مبنا، او با صراحت اعلام کرد که برای جلوگیری از عبور مهاجران از مرز مکزیک، که از خواسته‌های کلیدی جمهوری‌خواهان است، بودجه را حفظ خواهد کرد. دولت بایدن افزون بر افزایش منابع مالی برای تداوم کمک‌های نظامی به اوکراین، خواهان افزایش بودجه کمک‌های فدرال در حوادث طبیعی است. با این حال شماری از جمهوری‌خواهان با تأمین منابع مالی برای ادامه کمک‌های گسترده نظامی-امنیتی پرهزینه به اوکراین مخالف‌اند. روز شنبه فقط چند ساعت مانده به پایان مهلت قانونی، اعضای مجلس نمایندگان آمریکا، در نهایت با ۳۳۵ رأی موافق در برابر ۹۱ رأی مخالف، بودجه دولت فدرال را برای ۴۵ روز آینده تصویب کردند. این لایحه برای تصویب نهایی به رأی مثبت سنا نیاز دارد.
بایدن اینک می‌کوشد به متحدان ایالات متحده اطمینان دهد که پول بیشتری برای اوکراین در راه خواهد بود. او درحالی‌که صورتش را به سمت دوربین‌های کاخ سفید برگرداند، گفت: «به من نگاه کنید. ما این کار را انجام خواهیم داد. نمی‌توانم باور کنم کسانی که به حمایت از اوکراین رأی دادند، به دلایل صرفا سیاسی، اجازه خواهند داد افراد بیشتری در اوکراین بمیرند». آخرین اقدامات کنگره، نشان‌دهنده تغییر تدریجی در حمایت تزلزل‌ناپذیری است که ایالات متحده تاکنون از اوکراین در جنگ با روسیه متعهد شده است. احتمال کاهش حمایت آمریکا از اوکراین، متحدان خارجی دو کشور را نگران کرده است. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اظهار امیدواری کرد که واشنگتن به حمایتش از این کشور در حال جنگ ادامه دهد.
ایالات متحده در واکنش به تهاجم روسیه، تاکنون چهار دور کمک به اوکراین، مجموعا حدود ۱۱۳ میلیارد دلار، تصویب کرده است. آگوست گذشته نیز بایدن از کنگره خواست که ۲۴ میلیارد دلار بیشتر برای این کار در نظر بگیرد. در جریان رأی‌گیری مجلس در هفته گذشته، اختلاف‌نظرها درباره حمایت آمریکا از اوکراین بیش از پیش نمایان شد. تقریبا نیمی از جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان به حذف ۳۰۰ میلیون دلار از لایحه هزینه‌های دفاعی برای آموزش سربازان اوکراینی و خرید تسلیحات رأی دادند. اگرچه این مبلغ در ادامه به‌صورت جداگانه تصویب شد، نشان داد که شمار مخالفان حمایت از اوکراین در حال افزایش است.