سختگیری‌های مرزی در اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا با افزایش ورود مهاجران قانونی و غیرقانونی مواجه است و برخی از کشورهای عضو را وادار کرده تا به‌طور موقت کنترل‌های مرزی را در محدوده‌ای که معمولا منطقه‌ای آزاد برای رفت‌وآمد است، مجددا برقرار کنند. این بحران زمانی جدی‌تر از همیشه نمایان شد که مهاجرانی که عمدتا از خاورمیانه و به طور غیرقانونی و در فقدان نظارت و کنترل دقیق، راهی کشورهای اروپایی شده بودند، چالش‌هایی جدی ایجاد کرده‌اند.

بر اساس اعلام مقام‌های مربوطه، با جایگزین‌شدن قانون جدید، یک سامانه جامع اطلاعات مسافران را ثبت می‌کند و دیگر نیازی به زدن مهر در پاسپورت‌ها نخواهد بود. مقامات اتحادیه اروپا اعلام کرده‌اند «سامانه ورود/خروج» (EES) در کشورهای عضو این اتحادیه مطابق با یک جدول زمانی و از اواخر سال ۲۰۲۴ عملیاتی خواهد شد. هنگامی که این قانون به اجرا درآید، مسافران ساکن کشورهای غیر عضو اتحادیه اروپا که وارد منطقه شنگن می‌شوند، با کنترل‌های مرزی تازه‌ای روبه‌رو خواهند شد. برخی از کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که راه‌اندازی این طرح منجر به ایجاد هرج‌ومرج شود، درحالی‌که برخی دیگر امیدوارند تأخیرهای مکرر رخ‌داده در شروع این طرح به کشورها زمان کافی برای آماده‌شدن برای تغییر را بدهد. هرچند بر اساس پیمان شنگن، افراد درون این محدوده آزادند بدون کنترل‌های مرزی تردد کنند اما درعین‌حال و در شرایطی که تهدیدی برای امنیت داخلی یا سیاست عمومی یک کشور به وجود آید، کشورها مجاز هستند کنترل‌های مرزی را به عنوان «آخرین راه‌حل» در نظر بگیرند. بر اساس گزارش رویترز کشورهای اروپایی زیادی بازرسی‌های سختگیرانه را دوباره فعال کرده‌اند که در ادامه آنها را مرور می‌کنیم.

اتریش در ماه اکتبر کنترل‌‌هایی را در مرز خود با جمهوری چک ایجاد کرد که قرار است تا ششم دسامبر هم ادامه داشته باشد. از ماه نوامبر این کشور همچنین کنترل مرزی با اسلوونی و مجارستان را تا می‌ ۲۰۲۴ تمدید کرد و دلیل آن فشار بر سیستم پذیرش پناه‌جویان، تهدیدات قاچاق اسلحه، شبکه‌های جنایی مرتبط با جنگ در اوکراین و قاچاق افراد بود.

دانمارک در ماه آگوست کنترل مرزی را برای ورود مسافران از جمله کسانی که از کشورهای شنگن وارد فرودگاه کپنهاگ می‌کنند، تشدید کرد تا امنیت را پس از حوادث قرآن‌سوزی افزایش دهد.

بر اساس گزارش کمیسیون اتحادیه اروپا، این کشور کنترل‌های مرز زمینی با آلمان و بنادر با کشتی‌های ارتباطی با آلمان را تا می‌ ۲۰۲۴ تمدید کرده است. دولت این کشور گفته است به افزایش مهاجرت‌های غیرقانونی پاسخ می‌دهد و در‌عین‌حال تأکید کرد این اقدامات را برای پاسخ به تهدیدات ناشی از تروریسم و جنایات سازمان‌یافته، جاسوسی اطلاعات خارجی و جنگ در اوکراین در نظر گرفته است.

آلمان در ماه سپتامبر کنترل مرزهای زمینی خود با لهستان، جمهوری چک و سوئیس را برقرار کرد که قرار است تا چهارم دسامبر هم ادامه داشته باشد. برلین گفته است که باید به افزایش مهاجرت و سطوح بالای قاچاق واکنش نشان دهد. آلمان که بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا را دارد، امسال شاهد افزایش شدید درخواست‌های پناهندگی بوده است. برلین همچنین بازرسی‌های مرزی زمینی با اتریش را تا ماه می‌۲۰۲۴ تمدید کرد و گفت این در پاسخ به آنچه فشار بر سیستم پذیرش پناه‌جویان، تهدیدات امنیتی مرتبط با تروریسم در خاورمیانه و جنگ در اوکراین می‌خواند، انجام شده است.

ایتالیا از ۲۱ اکتبر کنترل‌های پلیس را در مرز زمینی شمال شرقی خود با اسلوونی بازگرداند و تأکید کرد که برخی از مهاجران در مسیر بالکان ممکن است تروریست‌هایی باشند که سعی در ورود به این کشور دارند. این کنترل‌ها حداقل تا ۹ دسامبر برقرار خواهند بود. ماتئو پیانتدوسی، وزیر کشور ایتالیا گفته احتمالا این سیاست تا سال آینده نیز تمدید خواهد شد.

نروژ که عضوی از پیمان شنگن است اما از اعضای اتحادیه اروپا نیست هم از ۱۲ نوامبر کنترل‌های مرزی را در بنادر خود با مناطق شنگن برقرار کرده است. بر اساس اعلام مقام‌های اسلو این کنترل‌ها دست‌کم تا پنجم می‌ ۲۰۲۴ ادامه خواهند داشت.

لهستان کنترل‌های موقت در مرز خود با اسلواکی را تا سوم دسامبر تمدید کرده و دولت این کشور تأکید دارد که این سیاست برای مقابله با تلاش‌های مهاجران برای ورود غیرقانونی صورت گرفته است.

سوئد در ماه آگوست کنترل‌های مرزی خود را تقویت کرد و به پلیس مرزی قدرت بیشتری از جمله جست‌وجوی بدنی و افزایش استفاده از نظارت الکترونیکی داد. در همان ماه، دولت سطح تهدید تروریسم در این کشور را افزایش داد و گفت با این اقدامات توانسته تهدیدها را خنثی کند. این کشور همچنین بازرسی‌های مرزی را تا می‌ ۲۰۲۴ تمدید کرده است.

فرانسه از نوامبر با اشاره به آنچه تهدیدات تروریسم نامیده می‌شود، کنترل در مرزهای خود با اعضای شنگن را مجددا برقرار کرد. این کنترل‌ها باید تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۴ ادامه داشته باشد.

ژرالد دارمنن، وزیر کشور، در ماه اکتبر و پس از کشته‌شدن دو نفر به دست یک مهاجم در بروکسل، از تقویت تدابیر امنیتی در مرز بلژیک خبر داده بود.

اسلواکی در ۲۰ نوامبر ادامه فعالیت کنترل‌های موقت در مرز خود با مجارستان را تا ۲۳ دسامبر تصویب کرد. دولت به دنبال محدودکردن تعداد ورود غیرقانونی است؛ چرا‌که به گفته آنها در ماه نوامبر نسبت به زمان مشابه در سال ۲۰۲۲ حدود ۵۰۰ درصد بیشتر از سال گذشته مهاجران غیرقانونی را که تلاش داشته‌اند وارد این کشور شوند، بازداشت کرده است.

اسلوونی در ۱۷ نوامبر کنترل مرزی با اعضای شنگن را تا ۹ دسامبر تمدید کرد، دولت به درگیری مسلحانه در اوکراین، تنش‌ها در خاورمیانه و آفریقا و افزایش تهدیدات ناشی از جنایات سازمان‌یافته و تروریسم اشاره کرده است. این کشور همچنین قصد دارد از ۲۲ دسامبر مجددا کنترل‌های مرزی را به مدت شش ماه برقرار کند. در ماه اکتبر، اسلوونی پلیس را در گذرگاه‌های مرزی خود با کرواسی و مجارستان مستقر کرده بود.

فنلاند در ۲۴ نوامبر پس از ورود بیش از ۷۰۰ پناه‌جو فاقد مدارک اقامتی به ایستگاه‌های مرزی مختلف در دو هفته، هفت گذرگاه خود با روسیه را بست. هلسینکی می‌گوید مسکو مسئول انتقال حجم غیرمعمول بالای مهاجران به مرز خود است؛ اتهامی که کرملین آن‌ را رد می‌کند.