تنش در نشست شورای امنیت سازمان ملل

سفرای ایالات متحده و کره شمالی در جریان نشست شورای امنیت سازمان ملل، بر سر اولین پرتاب «ماهواره جاسوسی» پیونگ‌یانگ و افزایش تنش‌ها در منطقه، در اقدامی کم‌سابقه اقدام به جدال لفظی کردند. کره شمالی پس از حدود شش سال غیبت، بار دیگر از ماه جولای شروع به فرستادن نماینده خود در سازمان ملل به جلسات شورای امنیت به‌ویژه در موضوع برنامه‌های هسته‌ای و موشکی بالستیک این کشور کرده است.

بر همین اساس نیز اعضای این شورا برای تبادل‌نظر درباره پرتاب «ماهواره جاسوسی» توسط کره شمالی در ۲۱ نوامبر، تشکیل جلسه دادند. در پایان این جلسه، لیندا توماس‌گرینفیلد، سفیر ایالات متحده و کیم سونگ، سفیر کره شمالی، سخنان غیرمنتظره‌ای را بیان کردند و هر‌کدام استدلال کردند که کشورهایشان تدافعی عمل می‌کند.

کیم سونگ به شرکت‌کنندگان در نشست شورای امنیت گفت: «یک طرف متخاصم یعنی ایالات متحده، ما را با سلاح هسته‌ای تهدید می‌کند. این حق مشروع کره شمالی به‌عنوان طرف دیگر جنگ است که به توسعه، آزمایش و ساخت سیستم‌های تسلیحاتی بپردازد که هم‌تراز سیستم‌های تسلیحاتی ایالات متحده است؛ تسلیحاتی که آمریکا از قبل در اختیار داشته یا هم اکنون در حال توسعه آنها‌ست».

کره شمالی از سال ۲۰۰۶ به دلیل برنامه‌های موشکی و هسته‌ای خود، تحت تحریم‌های سازمان ملل است. این تحریم‌ها شامل ممنوعیت توسعه موشک‌های بالستیک نیز می‌شود. با این وجود، هفته گذشته از این فناوری‌ها برای پرتاب ماهواره شناسایی این کشور استفاده شد و قبل از آن نیز در ۲۰ ماه گذشته ده‌ها موشک بالستیک آزمایش شده بود. ایالات متحده از مدت‌ها قبل هشدار داده بود پیونگ‌یانگ آماده انجام هفتمین آزمایش هسته‌ای است. لیندا توماس‌گرینفیلد، سفیر ایالات متحده نیز گفت: «ما قویا ادعای کذب کره شمالی‌ را مبنی بر اینکه پرتاب موشک‌های این کشور صرفا ماهیت دفاعی دارد و در پاسخ به تمرین‌های نظامی دوجانبه و سه‌جانبه انجام می‌شود، رد می‌کنیم».

او گفت تمرین‌های ایالات متحده، تمریناتی روتین، دفاعی و از قبل اعلام‌شده هستند و افزود: «یک بار دیگر می‌خواهم صادقانه پیشنهاد خود را برای انجام گفت‌وگوهایی بدون پیش‌شرط میان دو کشور بیان کنم و تنها کاری که کره شمالی لازم است انجام دهد، این است که این پیشنهاد را بپذیرد».

مذاکراتی که با هدف خلع سلاح اتمی کره شمالی در جریان بود، در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ در جریان ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ به شکست انجامید و دیگر احیا نشد. پس از آن کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی نیز اعلام کرد تا زمانی که «تهدیدات نظامی مداوم» از بین نرود، کره شمالی به تقویت توانایی‌های خود ادامه خواهد داد.

خانم توماس‌گرینفیلد همچنین در این نشست گفت اقدامات کره شمالی با اتکا بر یک «پارانویا» درباره حمله احتمالی ایالات متحده انجام می‌شود و افزود: «اگر چیزی باشد که ایالات متحده بخواهد به کره شمالی ارائه کند، کمک بشردوستانه به مردم است و نه سلاح برای نابود‌کردن مردم شما». اعضای شورای امنیت سازمان ملل در چند سال گذشته بر سر نحوه برخورد با پیونگ‌یانگ اختلاف‌نظر داشتند.

چین و روسیه می‌گویند مانورهای نظامی مشترک ایالات متحده و کره جنوبی، پیونگ‌یانگ را تحریک می‌کند و در مقابل، واشنگتن نیز پکن و مسکو را متهم می‌کند که با محافظت از کره شمالی در برابر تحریم‌های بیشتر، کره شمالی را جسورتر کرده‌اند.

کره شمالی اعلام کرده که به استفاده از حقوق حاکمیتی خود از‌جمله پرتاب ماهواره ادامه خواهد داد. این خبر در حالی منتشر شد که هم‌زمان گزارش‌ها از تقویت شمار نیروهای این کشور در مرز با کره جنوبی و بازسازی برخی از پست‌های نگهبانی تخریب‌شده در مناطق مرزی حکایت دارد. وزارت خارجه کره شمالی در بیانیه‌ای اعلام کرد پرتاب یک ماهواره شناسایی در هفته گذشته، یک ضرورت برای این کشور با هدف نظارت بر فعالیت‌های ایالات متحده و متحدانش بوده است. در این بیانیه آمده است: «این یک راه قانونی و عادلانه برای استفاده از حق دفاع از خود و واکنش به‌موقع و نظارت دقیق بر اقدامات نظامی جدی ایالات متحده و پیروانش است».

کره شمالی پس از پرتاب این ماهواره به فضا، اعلام کرد این ماهواره با موفقیت وارد مدار شده و در حال ارسال عکس است. مقامات کره جنوبی نیز تأیید کردند ماهواره کره شمالی وارد مدار شده است؛ با این وجود گفتند به زمان بیشتری برای ارزیابی توانایی‌های آن نیاز دارند.

کره جنوبی در واکنش به پرتاب این ماهواره، یک بند کلیدی در توافق‌نامه نظامی بین دو کره را که در سال ۲۰۱۸ وضع شده بود، به حالت تعلیق درآورد تا نظارت‌های هوایی در نزدیکی مرز دو کشور را از سر بگیرد. سئول این تصمیم خود را «یک اقدام دفاعی حداقلی» در پاسخ به پرتاب ماهواره شناسایی توصیف کرد. 

کره شمالی نیز به تصمیم کره جنوبی به‌شدت انتقاد کرد و گفت که در یک اقدام تلافی‌جویانه، سلاح‌های قدرتمندی را در مرز دو کشور مستقر خواهد کرد و دیگر به توافق ۲۰۱۸ نیز پایبند نخواهد بود. بر همین اساس، وزارت دفاع کره جنوبی اعلام کرد سربازان کره شمالی در حال بازگرداندن تسلیحات سنگین به منطقه غیرنظامی‌شده (DMZ) و ایجاد پست‌های نگهبانی و سنگرهایی هستند که دو کشور پیش از این بر اساس همین توافق‌نامه تخریب کردنده بودند. کره جنوبی تخمین می‌زند کره شمالی حدود ۱۶۰ پست نگهبانی در امتداد این منطقه داشته باشد. شمار پست‌های نگهبانی کره جنوبی در همین منطقه ۶۰ پست است. پس از امضای توافق کاهش تنش‌ها در سال ۲۰۱۸، هر‌کدام از طرفین ۱۱ پست را با هدف کاهش تنش‌ها و جلوگیری از درگیری‌های نظامی تصادفی تخریب کرده بودند.