چرا دوباره برانکو؟

یحیی گل‌محمدی، سرمربی این فصل پرسپولیس، مطابق با انتظار، به طور رسمی از این باشگاه جدا شد تا پس از چهار سال باشکوه، هدایت سرخ‌پوشان تهرانی را در نیم‌فصل دوم فصل جاری به دست سرمربی جدیدی بسپارد. طبق توافق انجام‌شده بین او و مسئولان باشگاه پرسپولیس، فسخ قرارداد رسمی این مربی امروز انجام می‌شود تا مدیران باشگاه دست‌شان برای مذاکره و بستن قرارداد با سرمربی جدید باز باشد. یحیی در حالی از پرسپولیس جدا شد که در سال‌های اخیر چندین بار از سمتش استعفا داده بود؛ ولی هیچ‌کدام از آنها به جدیتِ آخرین مورد که هفتمین استعفای او محسوب می‌شد، نبود. با جدایی رسمی یحیی از پرسپولیس، مسئولان این باشگاه باب مذاکره با سرمربیان مدنظر را گشوده و در اقدامی حیرت‌انگیز از این خبر داده‌اند که 10 گزینه را برای جانشینی یحیی گل‌محمدی در نظر دارند. نکته درخورتوجه اینکه باز هم مطابق با انتظاری که از شرایط می‌رفت، هیچ‌کدام از گزینه‌های مدنظر ایرانی نیستند و پرسپولیس قرار است فقط رزومه سرمربیان خارجی را ارزیابی کند. واضح است که با توجه به جدایی یحیی، ایجنت‌های مختلفی به باشگاه نزدیک می‌شوند تا سرمربی مدنظرشان را به این تیم معرفی کنند؛ ولی با توجه به شرایط کنونی که مهم‌ترین آنها، بودن در میانه‌های فصل است، انتخاب مربی جدید بیش از هر زمان دیگری حساس می‌شود. به عبارتی موانعی بر سر راه باشگاه پرسپولیس قرار دارد که اجازه نمی‌دهد در این مقطع، کار به دست هر مربی خارجی سپرده شود. با این حال در‌این‌بین یک استثنا هم وجود دارد: برانکو ایوانکوویچ. او تنها گزینه خارجی مدنظر پرسپولیسی‌هاست که می‌توان در این بازه زمانی، چشم‌بسته تیم را در اختیارش گذاشت. برانکو این روزها بی‌کار نیست؛ ولی هواداران باشگاه امیدوارند تیم تحت هدایت او، یعنی تیم ملی عمان، ماجراجویی کوتاهی در جام ملت‌های آسیا داشته باشد تا این مرد کروات، زودتر از چیزی که انتظار می‌رود به تهران برگردد و روی نیمکت پرسپولیس بنشیند. درست است که هنوز مسئولان باشگاه به طور رسمی از مربی خاصی نام نبرده‌اند؛ ولی دلایل متعددی وجود دارد که برانکو را بهترین گزینه برای نیمکت تیم پرسپولیس می‌کند. اولین آنها کمبود وقت است. پرسپولیس قریب به سی‌و‌اندی روز دیگر، باید در نیم‌فصل دوم رقابت‌های لیگ برتر ایران به میدان برود. بدیهی است که هر مربی خارجی که به ایران بیاید، نیاز به زمان دارد تا با شرایط کار در این باشگاه و بازیکنانی که قرار است با آنها به طور روزانه کار کند، آشنا شود. این اتفاق در شرایطی قرار است در پرسپولیس رخ دهد که این تیم همچنان در کورس قهرمانی است و شاید سپردن نیمکت به دستان یک مربی‌ که با این فضا آشنا نباشد، ریسک بزرگی تلقی شود که ماحصلش ازدست‌رفتن جام پیش‌رو باشد. وقتی پای برانکو در میان باشد؛ ولی چنین ریسکی به حد صفر می‌رسد. درست است که برانکو سال‌هاست از ایران رفته؛ ولی او به‌خوبی با فضای کار‌کردن در باشگاه پرسپولیس آشناست و از این نظر مشکلی نخواهد داشت. ضمن اینکه شناخت برانکو از بازیکنان کنونی پرسپولیس به قدری است که بدون نیاز به فعل و انفعال خاصی بتواند ترکیب مدنظرش را در کوتاه‌ترین زمان ممکن به زمین مسابقه بفرستد. این مورد دوسویه است؛ چراکه تعدادی از بازیکنان پرسولیس هم سابقه کارکردن با برانکو را در ترکیب دارند و در کمترین زمان ممکن می‌توانند خواسته‌های تاکتیکی این مربی را در زمین اجرا کنند. برانکو هر مربی‌ای نیست؛ او در طول قریب به چهار سال حضورش در پرسپولیس نشان داد از لحاظ فنی تا چه اندازه پربار است. پروفسور پرسپولیسی‌ها نه‌تنها سه قهرمانی متوالی در لیگ برتر برای ایران به دست آورد؛ بلکه در لیگ قهرمانان آسیا هم با حداقل ابزار توانست به فینال برسد؛ پس او دانش لازم برای موفق‌کردن پرسپولیس در هر جبهه‌ای را دارد. در کارنامه برانکو، قهرمانی در جام حذفی و بردن سوپرجام با پرسپولیس هم دیده می‌شود که نشان می‌دهد راه بردن جام‌های مختلف در ایران را به‌خوبی آموخته بود؛ ضمن اینکه او در زمان حضورش در پرسپولیس چندین رکورد ریزودرشت دیگر هم بر جای گذاشت که تبدیل به معضلی برای رقبای پرسپولیس شده بود. پس علاوه بر آنکه این مرد کروات به‌خوبی از شرایط باشگاه پرسپولیس آگاه است، کارنامه بسیار درخشانی در عرصه فنی دارد و می‌تواند دوباره پرسپولیس را در لیگ برتر قهرمان کرده و شرایطی فراهم کند تا دوباره در آسیا تبدیل به یک مدعی جدی شود. نکته دیگری که برانکو را تبدیل به گزینه ایدئالی برای پرسپولیس می‌کند، شرایط خاص فوتبال ایران است. او به‌خوبی می‌داند ممکن است شب بخوابد و صبح با یک تغییر عمده مواجه شود؛ ولی تجربه قبلی‌اش، از حضور در تیم ملی ایران تا نشستن روی نیمکت پرسپولیس، آگاهی ذهنی خوبی به این مربی داده است. به‌این‌ترتیب برخلاف سرمربیان خارجی دیگر، ازجمله استراماچونی و سا پینتو در استقلال یا گابریل کالدرون در پرسپولیس، به محض وقوع یک اتفاق غیرمنتظره که گویی جزء لاینفک فوتبال ایران است، تبدیل به ساز ناکوک نمی‌شد. البته این فرایند بیش از آنکه تبدیل به یک ویژگی برای برانکو شود، نقصی برای فوتبال ایران است که به سرمربیان خارجی اجازه نمی‌دهد با آرامش کار کنند. نکته دیگر مسئله مهم قراردادهای مالی است. برانکو قطعا مربی ارزان‌قیمتی برای پرسپولیس نیست؛ ولی باز با توجه به همان بند شناخت از شرایط، آگاه است که با توجه به تحریم‌های بانکی اعمال‌شده، ممکن است دریافتی‌اش کمی دیرتر از موعد شود. او پیش‌از‌این نشان داده بود صبر و تحملش بالاست و حتی اگر اعتراضی داشته باشد، این مورد را در خفا و بدون جنجال رسانه‌ای انجام می‌دهد. این یکی هم شرایط کاری با او را برای مدیران باشگاه ساده‌تر می‌کند. از همه مهم‌تر اینکه برانکو می‌آید تا جانشین یحیی شود. گل‌محمدی شاید به واسطه نارضایتی‌های مکرر تا حدودی با اعصاب هواداران پرسپولیس بازی کرد؛ ولی به واسطه نتایج درخشانی که گرفت، مرد محبوبی نزد آنهاست. بدیهی است که انتخاب جانشین یحیی باید با حساسیت بیشتری انجام شود تا تماشاگران با تبعات این جابه‌جایی، ساده‌تر کنار بیایند؛ ولی داستان دوست‌داشتن برانکو و هواداران پرسپولیس مربوط به امروز و دیروز نیست. او رابطه‌اش را با تماشاگران به حدی خوب کرد که حتی در صورت شکست تیمش هم باز تشویق می‌شد. این یکی از آن دست فاکتورهایی است که مدیران کنونی پرسپولیس بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز دارند. یحیی در طول ایامی که رضا درویش مدیرعامل پرسپولیس بود، بارها از مدیریت او انتقاد کرد و فضا در چندین نوبت، علیه درویش شد. بدیهی است که اگر مربی خارجی مدنظرش کسی غیر از برانکو شود و ارتباط با تماشاگران شکل نگیرد، دود چنین انتخابی خیلی سریع به چشم خودش می‌رود. نکته مهم دیگری که برانکو را همچنان برای پرسپولیس مرد مورد احترام و گزینه جذابی جلوه می‌دهد، سبک و سیاق حرفه‌ای‌ اوست. بسیاری او را بنیان‌گذار عصر جدید پرسپولیس می‌دانند. مردی که هنر مبارزه‌کردن با دست‌های خالی را بلد است و می‌داند چطور زیرساخت یک باشگاه معمولی در فوتبال ایران را به حد استاندارد نزدیک کند. به هر روی، با مرور ساده همین گزاره‌ها می‌توان پی برد که یکی از بهترین گزینه‌ها در این مقطع زمانی برای هدایت پرسپولیس برانکو است و شاید اگر حضورش در قامت سرمربی تیم ملی عمان در جام ملت‌های آسیا نبود، باید انتظار داشت تا همین امروز و فردا به ایران بیاید. با این حال، ظاهرا مسئولان باشگاه به این نتیجه رسیده‌اند تا زمان نهایی‌شدن مذاکرات با او، هدایت تیم را به طور مقطعی به دستیاران خارجی یحیی بسپارند تا زمینه برای ورود یک سرمربی جدید که هواداران پرسپولیس انتظار دارند برانکو باشد، مهیا شود.

مرور دوران مربیگری یحیی در پرسپولیس

با پذیرش استعفای یحیی گل‌محمدی دوران تقریبا طولانی مربیگری او در پرسپولیس به پایان رسید. گل‌محمدی چهار سال پیش در چنین روزهایی در شرایطی که همچنان سنگینی نام برانکو ایوانکوویچ را احساس می‌کرد، هدایت سرخ‌پوشان را بر عهده گرفت. این مربی پیش‌تر هم سابقه سرمربیگری در پرسپولیس را داشت ولی برخلاف نوبت اول که مربیگری گل‌محمدی کوتاه و بدون افتخار بود، در دومین مقطع حضور در این تیم، تجربه‌ای موفق و طولانی را پشت سر گذاشت. پرسپولیس باثبات‌ترین نیمکت لیگ را داشت. به بهانه پایان این بازه درخشان، چهار سال حضور گل‌محمدی در پرسپولیس مرور شده است.

155  بازی  و  6  جام

گل‌محمدی در مجموع 177 بازی روی نیمکت پرسپولیس نشست که 155 مسابقه به مقطع دوم مربیگری گل‌محمدی مربوط می‌شود. یحیی در این مدت به سه قهرمانی لیگ، یک قهرمانی جام حذفی، دو سوپرجام و یک نایب‌قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا دست یافت. زمانی‌ که برانکو پرسپولیس را ترک کرد، تکرار افتخارات این سرمربی در پرسپولیس بسیار بعید به‌نظر می‌رسید ولی گل‌محمدی به طرز ناباورانه‌ای در برخی از آمارها از مربی سابق خود هم موفق‌تر ظاهر شد. گل‌محمدی بیشترین امتیاز را در پرسپولیس در تاریخ لیگ برتر کسب کرده و بالاترین میانگین امتیاز را دارد. گل‌محمدی در مقطع دوم مربیگری خود در پرسپولیس به 95 برد، 41 تساوی و 19 شکست دست یافت. پیکان و تراکتور حریفان دلخواه گل‌‌محمدی در این مدت بودند که 7 بار برابر پرسپولیس شکست خوردند. بهترین پیروزی پرسپولیس هم برتری 5 بر صفر مقابل گل‌گهر و ماشین‌سازی تبریز بود. سپاهان، آلومینیوم اراک و الدحیل، سخت‌ترین حریفان برای گل‌محمدی بودند که از این سه تیم، سه بار شکست خورد. یحیی بدترین باختش را برابر الهلال تجربه کرد جایی که 3 بر صفر مغلوب این تیم شد.

این  مربی  در  دربی نمی‌بازد

یحیی گل‌محمدی صرف‌نظر از افتخاراتی که با پرسپولیس کسب کرده، در نبرد حساس و سنتی پایتخت، آماری ممتاز از خود به جای گذاشت. این مربی با احتساب مقطع اول مربیگری خود، 12 بار در دربی مربیگری کرد که هیچ‌وقت بازنده نشد و عنوان شکست‌ناپذیرترین مربی تاریخ این رقابت را به خود اختصاص داد. گل‌محمدی در دربی به سه پیروزی و 9 تساوی دست یافت و طولانی‌ترین مقطع شکست‌ناپذیری یک تیم در تاریخ دربی را  ثبت کرد.

شاگردان  ممتاز  یحیی در پرسپولیس

میلاد سرلک بازیکن مورد علاقه گل‌محمدی در پرسپولیس بود. این بازیکن با ۱۲۴ بازی، بیشترین تعداد بازی برای گل‌محمدی را در پرسپولیس در تمام رقابت‌ها انجام داد. پس از سرلک، وحید امیری با ۱۱۹ بازی و مهدی ترابی با ۱۱۸ بازی در رده‌های بعدی قرار دارند. مهدی عبدی در مجموع برای پرسپولیس ۲۷ گل زد و بهترین گل‌زن پرسپولیس یحیی بود. پس از عبدی، مهدی ترابی جای دارد که ۲۶ گل زد. عیسی آل کثیر با ۱۹ گل در رده سوم است. این بازیکن با کسب شش پنالتی، بیشترین پنالتی را در پرسپولیس یحیی گرفت. مثلث مهدی ترابی، وحید امیری و امید عالیشاه بیشترین پاس گل را در زمان مربیگری گل‌محمدی دادند. ترابی ۳۳ پاس گل در زمان مربیگری گل‌محمدی داد. امیری ۲۲ پاس گل داد و عالیشاه هم ۱۹ گل ساخت.