خط سرخ دریای سرخ

شرق: در سایه نشست پنجشنبه شورای امنیت از قبل قابل پیش‌بینی بود که ایالات متحده آمریکا، حملات محدودی را به یمن در دستور کار خود قرار دهد، به‌‌خصوص آنکه اقتضائات منطقه حکایت از اوج‌گیری تنش‌ها داشت. با توجه به همین موضوع، رسانه‌های بین‌المللی بامداد دیروز (جمعه) از حملات مشترک آمریکا و انگلیس علیه اهدافی در چند استان یمن خبر دادند. خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از منابع محلی گزارش داد که پایگاه‌هایی در شهر الحدیده یمن هدف حملات هوایی قرار گرفتند. منابع خبری از وقوع انفجارهایی در الحدیده و صنعا یمن نیز خبر دادند. دقایقی بعد، شبکه الحدث به نقل از منابع خود گزارش داد که عملیات نظامی آمریکا و انگلیس علیه یمن آغاز شده است. در همان دقایق اولیه حمله، یک مسئول در پنتاگون به اسکای‌نیوز عربی گفت: تقریبا ۱۰ هدف حوثی‌ها را مورد اصابت قرار دادیم. شبکه الجزیره نیز به نقل از یک مقام ارشد انصارالله گزارش داد که چهار شهر صنعا، الحدیده، صعده و ذمار مورد هدف قرار گرفتند. در این بین روزنامه آمریکایی وال‌استریت‌ژورنال به نقل از یک مقام نظامی آمریکایی و یک شخص نزدیک به حوثی‌ها گزارش داد نیروهای حوثی پیش از حملات بامداد دیروز (جمعه) آمریکا و متحدانش به مواضع نظامی در یمن، بخشی از تسلیحات و تجهیزات خود را به مکان‌های دیگری منتقل و پنهان کرده‌اند. این روزنامه به نقل از یک شخص نزدیک به این جنبش مدعی شد آنها موشک‌های خود را در پناهگاه‌های مستحکمی که علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور اسبق یمن در شهر صنعا ساخته، انبار کرده‌اند. با این حال خبرگزاری رسمی سباء در صنعا هم حمله هوایی به چهار شهر یمنی را تأیید کرد. یک مسئول دفاعی آمریکایی در گفت‌وگو با شبکه الجزیره تأکید کرد: با استفاده از کشتی، جنگنده و زیردریایی حمله علیه پایگاه‌های حوثی‌ها (انصارالله یمن) را آغاز کردیم. یک مسئول آمریکایی دیگر در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان اعلام کرد که ارتش آمریکا در حمله به پایگاه‌های انصارالله علاوه بر جنگنده از موشک‌های تاماهاوک نیز استفاده کرد. دقایقی بعد نیز یک مسئول آمریکایی به الجزیره گفت حملات علیه اهداف یمنی‌ها پایان یافت اما «اگر تهدیدات ادامه داشت باشد، حق پاسخ محفوظ است». روزنامه وال‌استریت‌ژورنال اما به نقل از مسئول آمریکایی گزارش داد: ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا بیش از ۱۲ حمله علیه اهداف حوثی‌های یمن انجام داده است. یک مقام پنتاگون هم به پالتیکو گفت آمریکا و انگلیس با حمایت استرالیا، هلند، کانادا و بحرین حملات مشترکی را علیه اهدافی در یمن انجام دادند.

 واکنش  بایدن  و  سوناک

در همان دقایق اولیه حمله بامداد جمعه به یمن، رئیس‌جمهور آمریکا بیانیه‌ای صادر و اعلام کرد که با دستور شخص رئیس‌جمهور ایالات متحده (بایدن) و همکاری انگلیس و حمایت استرالیا، بحرین، کانادا و هلند «حملات موفقیت‌آمیزی علیه اهداف حوثی‌ها در یمن انجام گرفت». بایدن این را هم گفت که «این حملات پاسخ مستقیم به حملات بی‌سابقه حوثی‌ها علیه کشتی‌های بین‌المللی در دریای سرخ است». به ادعای او، «حملات یمنی‌ها، آمریکایی‌ها و خدمه‌های غیرنظامی کشتی‌ها و شرکای ما را در معرض خطر قرار داد». رئیس‌جمهور آمریکا تأکید کرد که یمنی‌ها با ۲۷ حمله علیه کشتیرانی تجاری، ۵۰ کشور را تحت تأثیر قرار داد و خدمه کشتی‌های بیش از ۲۰ کشور را تهدید کرد یا گروگان گرفت. بایدن این حملات را حامل پیامی دانست مبنی بر اینکه با هدف قراردادن نیروهای ما و کشتیرانی بین‌المللی مماشات نمی‌کنیم و در صورت لزوم برای حمایت از مردم خود و تجارت بین‌المللی در دادن دستورات بیشتر تردید نمی‌کنم. وی تأکید کرد که پاسخ بین‌المللی به حملات حوثی‌ها قاطع و یکپارچه بود. ما به همراه ۱۳ هم‌پیمان خود هشدار داده بودیم که حوثی‌های سرکش اگر حملات خود را متوقف نکنند، عواقب آن را خواهند دید. در سوی دیگر، ریشی سوناک، نخست‌وزیر انگلیس نیز در اظهاراتی مشابه با بایدن گفت که نیروی هوایی ما اهداف نظامی یمن را مورد اصابت قرار دادند. وی تأکید کرد که برای دفاع از خود، اقدامات محدود، ضروری و متناسب اتخاذ کردیم. اقدامات ما در راستای تضعیف قدرت نظامی حوثی‌ها و محافظت از کشتیرانی بین‌المللی است. حوثی‌ها را به توقف حملات و کاهش تنش تشویق می‌کنیم. نخست‌وزیر انگلیس خاطرنشان کرد که با وجود هشدارهای مکرر از سوی جامعه بین‌المللی حوثی‌ها به حملات خود در دریای سرخ ادامه دادند. آنها کشتی‌های جنگی انگلیس و آمریکا را هدف قرار دادند. حملات یمنی‌ها منجر به بستن راه حیاتی تجارت و افزایش قیمت کالاهای اساسی شد. نیروی دریایی انگلیس به عملیات گشت خود در دریای سرخ برای بازدارندگی حوثی‌ها ادامه می‌دهد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هم دیروز جمعه و در ادعایی متناقض با حملات اخیر کشورش به یمن گفت، واشنگتن و متحدانش در غرب آسیا آماده تلاش برای صلح هستند. به نوشته خبرگزاری «اسپوتنیک»، بلینکن دیروز (جمعه) به دنبال این حملات در اشاره به سفر اخیرش به چند کشور حوزه غرب آسیا مدعی شد در جریان این سفر با سران کشورهای منطقه که مایل به کار در جهت برقراری صلح هستند دیدار کرده و واشنگتن مایل به استفاده از دیپلماسی برای حل بحران است. بلینکن باز هم در تناقضی آشکار بعد از حمله به یمن برای پنهان‌کردن جنایت‌های مستمر اسرائیل، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «من به تازگی سفری را که شامل ۱۰ توقفگاه از ترکیه تا یونان،‌ اردن، قطر، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، اسرائیل، کرانه باختری، بحرین و مصر بود به پایان رساندم. من در سراسر این منطقه با رهبرانی دیدار کردم که آماده اتخاذ گام‌ها و دادن تعهدات لازم هم برای آینده غزه و هم برای صلح و امنیت بلندمدت منطقه بودند، مسیری که امنیت اسرائیل را تضمین می‌کند و شامل کشور مستقل فلسطین می‌شود». وزیر خارجه آمریکا همچنین در ویدئویی از صحبت‌هایش که منتشر کرد ادعا کرد کشورهای منطقه غرب آسیا مسیری را می‌بینند که «به اسرائیل امنیتی را که لازم دارد می‌دهد»، به فلسطین کشور خودش را می‌دهد و همچنین منطقه را متحد ساخته و ایران و متحدانش را منزوی می‌کند.

واکنش  کنگره

در مقابل آنچه بایدن درباره حمله به یمن در بیانیه خود ادعا کرده است، رشیده طلیب، نماینده دموکرات ایالت میشیگان در مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد که «جو بایدن» رئیس‌جمهوری این کشور با حمله به یمن بدون موافقت کنگره، ماده یک قانون اساسی ایالات متحده را نقض کرده است. وی در پیامی در شبکه «ایکس» نوشت: «بایدن با انجام حملات هوایی در یمن بدون تأیید کنگره، ماده یک قانون اساسی را نقض کرد. مردم آمریکا از جنگ بی‌پایان خسته شده‌اند. البته دیگر اعضای جمهوری‌خواه و دموکرات کنگره ایالات متحده نسبت به حملات ائتلاف کشورهای تحت رهبری آمریکا به یمن ابراز نگرانی کردند. به گزارش ایسنا، این نمایندگان کنگره پس از حمله بامداد دیروز به یمن اعلام کردند: «این حملات هوایی توسط کنگره تأیید نشده است. قانون اساسی روشن است: تنها کنگره اختیار دارد که اجازه دخالت نظامی در درگیری‌های خارج از کشور را بدهد». به گزارش اسپوتنیک، وال هویل، نماینده دموکرات کنگره آمریکا در بیانیه‌ای از طریق پلتفرم شبکه اجتماعی ایکس گفت: هر رئیس‌جمهوری باید ابتدا به کنگره بیاید و بدون در نظر گرفتن حزب، مجوز نظامی بخواهد. رو خانا، نماینده دموکرات مجلس نمایندگان نیز در بیانیه‌ای نگرانی‌های «هویل» را تکرار کرد. خانا گفت بایدن قبل از درگیرکردن ایالات متحده در یک درگیری دیگر در خاورمیانه، باید به دنبال تأیید کنگره باشد. مایک لی، سناتور جمهوری‌خواه ایالات متحده نیز به بیانیه «خانا» پاسخ داد و موافقت خود را اعلام کرد. لی گفت که قانون اساسی ایالات متحده بدون توجه به وابستگی سیاسی اعمال می‌شود. البته میچ مک‌کانل، رهبر جمهوری‌خواهان سنای آمریکا، در بیانیه‌ای اعلام کرد که از تصمیم «جو بایدن» رئیس‌جمهوری آمریکا برای حمله به مواضع انصارالله یمن حمایت می‌کند. وی اعلام کرد: «من از عملیات آمریکا و ائتلاف علیه حوثی‌ها که مسئول اخلال خشونت‌آمیز تجارت بین‌المللی در دریای سرخ و حمله به کشتی‌های آمریکایی هستند، استقبال می‌کنم. تصمیم بایدن برای استفاده از نیروی نظامی علیه یمن دیرهنگام بود». مک‌کانل در ادامه افزود: ‌«امیدوارم این عملیات‌ها نشان‌دهنده تغییری پایدار در رویکرد دولت بایدن در قبال گروه‌های نیابتی آن باشد».

خط  و  نشان   یمنی‌ها

در پی حمله مشترک لندن و واشنگتن به یمن، «علی القحوم» اعلام کرد که نیروهای مسلح یمن به کشتی‌های جنگی آمریکایی و انگلیسی در دریای سرخ پاسخ دادند. وی تأکید کرد که جنگ در دریای سرخ شعله‌ور است و پایگاه‌های نظامی آمریکایی و انگلیسی را هدف قرار دادیم. العربیه خبر داد هم‌زمان با حمله آمریکا و انگلیس چند فروند موشک بالستیک از داخل یمن به سمت اهدافی در دریای سرخ شلیک شدند. حسین العزی، معاون وزیر خارجه یمن نیز گفت: کشور ما تحت تجاوز نظامی گسترده کشتی‌ها، زیردریایی‌ها و جنگنده‌های آمریکایی قرار گرفت. بدون شک، لندن و واشنگتن باید آماده پرداخت بهای سنگینی شوند. در ادامه واکنش‌‌ها، محمد البخیتی، عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن، تأکید کرد که آمریکا و انگلیس در حمله به یمن اشتباه کردند و از تجارب قبلی خود درس نگرفتند. واشنگتن و لندن بی‌تردید به‌زودی درک خواهند کرد که حمله آنها به یمن بزرگ‌ترین حماقت در تاریخ این دو کشور بوده است. او تأکید کرد: اگر حماقت آمریکا در سال ۲۰۰۴ نبود، ملت یمن انقلاب ۲۰۱۴ را رقم نمی‌زدند که به فعالیت سفیر آمریکا در صنعا و بیرون‌راندن تفنگداران دریایی آمریکا منجر شد. به نقل از المیادین، فضل ابوطالب، عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن نیز گفت: تجاوز آمریکا و انگلیس بدون پاسخ باقی نخواهد ماند. کشورهای متجاوز مسئولیت نتایج و پیامدهای آن را بر‌ عهده دارند. این تجاوز به دلیل موضع یمن درباره حمایت از ملت و مقاومت فلسطین است. حمله واشنگتن و لندن نتیجه‌ای نخواهد داشت و ملت یمن را از کمک به ملت فلسطین باز‌نخواهد داشت. محمدعلی الحوثی، عضو شورای‌ عالی سیاسی یمن، تأکید کرد: حملات آمریکا و انگلیس به یمن وحشیانه و تروریستی است. این حملات تجاوزی عمدی و توجیه‌نشدنی و اقدامی وحشیانه است. به نقل از المیادین، او تأکید کرد: حملات آمریکا و انگلیس به یمن مجددا نشان داد که این دو کشور تجاوز به غزه و یمن را مدیریت می‌کنند. حمله آمریکا تجاوزی آشکار است و در زمانی انجام شده که جهان به دنبال توقف کشتار در غزه است. این حملات بدون پاسخ نخواهد ماند و پاسخ به حملات از طریق بیانیه‌ای که بعدا منتشر خواهد شد، اعلام خواهد شد. حزام الاسد، عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن هم دیروز جمعه تصریح کرد آمریکا و انگلیس با دست‌زدن به حملات هوایی نسنجیده اخیر به مواضع این جنبش تلاش می‌کنند توجهات را از نسل‌کشی در نوار غزه منحرف کنند. شورای‌ عالی سیاسی یمن هم در بیانیه‌ای اعلام کرد که تمام منافع آمریکا و انگلیس اهداف مشروعی برای نیروهای مسلح یمن در واکنش به تجاوز این دو کشور هستند. این حمله در راستای حملات متجاوزانه آمریکا به نیروی دریایی یمن و تجاوز صهیونیستی علیه غزه است. به نقل از شبکه المیادین، در این بیانیه آمده است: این تجاوز تهدید‌کننده واقعی صلح و امنیت بین‌المللی است و منطقه را در معرض خطرات واقعی قرار می‌دهد. یحیی سریع، سخنگوی نیروهای مسلح یمن هم در بیانیه‌ای درباره حمله روز جمعه آمریکا و انگلیس به یمن گفت: دشمن آمریکایی و انگلیسی تجاوزی را با ۷۳ حمله به یمن انجام داد. این تجاوز منجر به شهادت پنج نفر و زخمی‌شدن‌ شش نفر از نیروهای مسلح یمن شد. ما در هدف قرار‌دادن تمام طرف‌هایی که از سوی آن تهدید می‌شویم، تردید نخواهیم کرد. این تجاوز هرگز ما را از موضع خودمان درباره حمایت از مظلومیت ملت فلسطین باز‌نخواهد داشت. در بیانیه ارتش یمن آمده است که دشمن آمریکایی-انگلیسی مسئولیت این تجاوز جنایتکارانه علیه ملت یمن را بر‌ عهده دارد. حمله آمریکا و انگلیس بدون پاسخ و مجازات باقی نخواهد ماند. ما در هدف قرار‌دادن تمام منابع تهدید و تمام اهداف متخاصم در زمین و دریا در راستای دفاع از یمن و حاکمیت آن تردید نخواهیم کرد. ما همچنان به ممانعت از عبور کشتی‌های اسرائیلی یا کشتی‌هایی که در دریای سرخ و بحرالعرب به سمت بنادر اراضی اشغالی می‌روند، ادامه خواهیم داد.

 واکنش‌های   منطقه‌ای   و   جهانی

بدیهی بود که حملات تروریستی بامداد جمعه به یمن واکنش‌‌های منطقه‌ای و جهانی در پی داشته باشد؛ کمااینکه سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، حملات نظامی بامداد دیروز آمریکا و انگلیس به چند شهر یمن را شدیدا محکوم کرد و آن را اقدامی خودسرانه، نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی یمن و نقض قوانین و مقررات و حقوق بین‌الملل دانست. ناصر کنعانی صبح دیروز جمعه ۲۲ دی در یک موضع‌گیری رسانه‌ای در این زمینه اظهار کرد که این حملات نظامی در راستای استمرار حمایت کامل آمریکا و انگلیس در حدود صد روز گذشته از جنایات جنگی رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین و شهروندان مظلوم و تحت محاصره کاملِ نوار غزه انجام می‌شود. او با تأکید بر اینکه این حملات خودسرانه نتیجه‌ای جز دامن‌زدن به ناامنی و بی‌ثباتی در منطقه نخواهد داشت، افزود، در‌حالی‌که رژیم صهیونیستی همچنان به حملات و جنایات جنگی خود در نوار غزه و کرانه باختری در فلسطین ادامه می‌دهد، آمریکا و انگلیس درصدد هستند با گسترش چتر حمایتی خود از رژیم صهیونیستی، توجه مردم جهان را از جنایات این رژیم جعلی، جنایتکار و متجاوز علیه مردم فلسطین منحرف کنند. سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با ابراز نگرانی درباره پیامدهای تکرار این‌گونه حملات خودسرانه برای صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی، از جامعه جهانی خواست با واکنش‌ها و اقدامات مسئولانه، از گسترش دامنه‌های جنگ، بی‌ثباتی و ناامنی در منطقه جلوگیری کنند. ریاض هم در واکنش به حملات آمریکا و متحدانش به یمن، خواستار کاهش تنش‌ها در منطقه شد. به گزارش ایسنا، در پی حملات تجاوزکارانه آمریکا و انگلیس علیه مواضعی در یمن، وزارت خارجه عربستان سعودی با صدور بیانیه‌ای درباره افزایش تنش‌ها در منطقه دریای سرخ هشدار داد. البته هم‌زمان با حمله آمریکا و انگلیس به یمن، عربستان سعودی ورود نیروهای خارجی به این کشور را تکذیب کرد. ترکی المالکی، سخنگوی وزارت دفاع عربستان، اعلام کرد: اخبار رسانه‌ها درباره ورود نیروهای خارجی به پایگاه هوایی ملک فهد در استان طائف صحت ندارد. علاوه بر عربستان، خبرگزاری دولتی امارات (وام) هم نوشت که دولت امارات متحده عربی نگرانی عمیق خود را درباره پیامدهای حملات به کشتی‌ها در منطقه باب‌المندب و دریای سرخ که تهدیدی غیرقابل قبول برای تجارت جهانی، امنیت منطقه و منافع بین‌المللی است، ابراز می‌کند. در این زمینه، امارات بر اهمیت حفظ امنیت منطقه و منافع کشورها و مردم آن در چارچوب قوانین و هنجارهای بین‌المللی تأکید می‌کند. فادی الشمری، مشاور سیاسی «محمد شیاع السودانی»، نخست‌وزیر عراق هم در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی «ایکس» (توییتر سابق) نوشت: درحالی‌که غرب قرار است با داستان‌های حقوق‌ بشری و حیوانات که با مواضع در قبال جنگ رژیم اسرائیل علیه فلسطین و کودکان، زنان و کودکان و غیر‌نظامیان در شهر غزه سقوط کرده است، برای ترمیم چهره شرم‌آور خود تلاش کند، با گسترش دایره درگیری و افزایش تنش در منطقه مرتکب حماقت دیگری می‌شود. وزارت خارجه عمان هم «متوسل‌شدن کشورهای دوست به اقدام نظامی» در سایه ادامه جنگ ظالمانه رژیم صهیونیستی را محکوم کرد. به نقل الجزیره، در این بیانیه آمده است که مسقط به‌شدت نگران حملات آمریکا و انگلیس به شهرهای یمن است. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه نیز در واکنش به حمله دیروز آمریکا و انگلیس به یمن گفت: آمریکا و انگلیس می‌خواهند دریای سرخ را به دریایی از خون تبدیل کنند. آنچه اتفاق می‌افتد، استفاده نامتناسب از زور و قدرت است و اسرائیل در غزه نیز همین کار را می‌کند. به نقل از اسپوتنیک، او گفت: ما به عدالتی که در دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه محقق خواهد شد، ایمان داریم و معتقدیم که این دادگاه، اسرائیل را محکوم خواهد کرد. ما اسناد و مدارکی را به این دادگاه ارائه داده‌ایم که برای محاکمه اسرائیل و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، کافی است. وزارت خارجه سوریه هم حمله متجاوزانه آمریکا و انگلیس به یمن را محکوم و آن را تلاشی ناکام برای منحرف‌کردن توجه افکار عمومی جهانی از جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه دانست. در پی حملات آمریکا و متحدانش به نقاطی در یمن، روسیه خواستار برگزاری نشست فوری شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی این موضوع شد. چینی‌ها هم این حملات را محکوم کردند. این در حالی است که مسکو و پکن در جلسه پنجشنبه شورای امنیت درباره عملکرد انصارالله و حوثی‌ها رأی ممتنع داده بودند. البته به گزارش الجزیره، روسیه ضمن غیر‌قانونی خواندن حملات آمریکا و انگلیس به یمن مدعی شده است که «مسکو بارها از حوثی‌ها خواسته است که هدف قرار‌دادن کشتی‌ها را متوقف کنند». در کنار اینها حزب‌الله لبنان، حماس، جنبش جهاد اسلامی، نجبای عراق و... درباره این حملات واکنش نشان داده و آن را محکوم کردند. در‌این‌میان علاوه بر واکنش انصارالله یمن در پی حمله بامداد جمعه آمریکا و انگلستان، دیگر گروه‌های موسوم به محور مقاومت هم حملاتی را در دستور کار خود قرار دادند. پیرو این نکته منابع عراقی اعلام کردند مقاومت عراق دیروز (جمعه) حملات موشکی را به نیروهای آمریکایی در میدان کونیکو در شرق سوریه انجام داد. حزب‌الله لبنان هم تجمعات سربازان اسرائیلی در اطراف یکی از پایگاه‌ها را هدف قرار داد. به گفته اکسیوس، آمریکا و متحدانش پیش از حمله دیروز به یمن، به تل‌‌آویو اطلاع داده بودند و هم‌‌اکنون نیز در سرزمین‌های اشغالی از بیم واکنش‌ها، آماده‌باش کامل اعلام شده است. پورتال خبری آکسیوس، دیروز با استناد به یک مقام اسرائیلی با بیان این مطلب گزارش داد در سراسر سرزمین‌های اشغالی هشدار امنیتی صادر شده و شهرک‌نشینان برای پاسخ در آماده‌باش کامل به سر می‌برند. ائتلاف ضد یمنی آمریکا برای مخفی نگه‌داشتن نسل‌کشی‌های آمریکا دیروز یک فاجعه دیگر را رقم زده است که قطعا قابی ماندگار در کنار نسل‌کشی‌های اسرائیل خواهد بود. نقض حقوق انسانی شهروندان یمنی با حملات غافلگیرکننده نظامی آن‌هم از سوی کسانی که قطع‌نامه‌های آتش‌بس را به نفع یمن وتو می‌کردند، دلیل دیگری جز تداوم آتش‌افروزی‌های اسرائیل یا ایجاد پوششی برای آن ندارد. آمریکا و انگلیس به مراتب بیشتر صلح و امنیت باب‌المندب و دریای سرخ را با خطر مواجه می‌کنند.