خودروساز زیان‌ده نمی‌تواند پروژه مطالعات خودروی برقی داشته باشد

بهروز مشهدی، استاد دانشگاه علم و صنعت، در برنامه «تالار گفت‌وگو» اهمیت فعالیت صنعت خودروسازی را با نگاه حرکت به سمت خودروهای برقی در کشور تشریح کرد و مسیر مستقیم برای رسیدن به آن را سرمایه‌گذاری صنعت در دانشگاه می‌داند. وی در پاسخ به این سؤال که خودروی برقی به لحاظ تخصصی و علمی به چه خودرویی گفته می‌شود، گفت: ایده‌ خودروی برقی ایده‌ای قدیمی است که بار دیگر مورد توجه واقع شده و این نیاز از زمانی مطرح شد که به دلیل استفاده از سوخت‌های فسیلی، شاهد افزایش آلودگی هوا و مصرف بالای انرژی بودیم. وی با اشاره به رشد صنایع و تکنولوژی در طول زمان و نقش خودروهای احتراقی در توسعه فناوری افزود: اکنون تکنولوژی به نقطه‌ای رسیده که بار دیگر ایده خودروی برقی به میان آمده است.

به عقیده این استاد دانشگاه علم و صنعت، هرچند خودروی برقی در 20 سال قبل ایده‌ای موفق نبوده و موتورهای هیدروژنی ایده‌ برتری محسوب می‌شدند، اما اکنون شرایط به نفع خودروهای برقی رقم خورده است. وی در‌این‌باره افزود: این به آن معناست که در 20 سال گذشته همه امیدوار بودند در سال 2025 به خودروی هیدروژنی دست یابیم و به همین دلیل موتور دیزل می‌توانست مبنای خوبی برای این طرح به شمار برود؛ همان‌طور که اروپایی‌ها هم در این زمینه سرمایه‌گذاری‌های بسیار زیادی کرده‌اند. مشهدی در‌این‌باره می‌گوید: در آن زمان، اروپایی‌ها روی موتور دیزل سرمایه‌گذاری زیادی کردند و تولید خودروهای دیزلی در اروپا افزایش یافت.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان تجربیات کشورهای چین و آمریکا در این زمینه بیان کرد: چینی‌ها بر اسب دیگری شرط‌بندی کردند و آن هم باتری بود. جالب اینکه هیچ‌کس باور نمی‌کرد به این زودی‌ها بتوان به نقطه‌ای رسید که خودروی برقی برد قابل ملاحظه‌ای داشته باشد و برنده این رقابت شود. این استاد دانشگاه در تشریح استدلال خود به تکنولوژی گیربکس‌های اتوماتیک نیز اشاره کرده و در‌این‌باره می‌گوید: اگر 20 سال پیش گیربکس‌های اتوماتیک را بررسی می‌کردید، ویژگی‌های خوبی داشتند و قرار بود تکنولوژی دیگری جای آن را بگیرد، اما گیربکس اتوماتیک توانست با تحولاتی که ایجاد می‌کند از نظر تکنولوژیکی، قیمت و عملکرد، جای خود را همچنان حفظ کند. مشهدی افزود: البته در نظر داشته باشید که بنز و اتومبیل‌های مشابه که افتخارشان به موتورهای احتراقی است، علی‌الاصول حاضر نمی‌شوند که تمام تاریخ گذشته‌ خودشان را به این بازی ببازند. این کارشناس خودرو معتقد است در حال حاضر خودروهای برقی تمام توجهات را در دنیا به خود جلب کرده و رشد چشمگیری دارند. مشهدی در‌این‌باره می‌گوید: اگرچه خودروهای برقی رشد چشمگیری را در مدت کوتاهی داشتند، اما باید دید این رشد به کجا ختم می‌شود. سخت است پیش‌بینی کنیم که این رشد بازار را در اختیار خواهد گرفت، اما حداقل می‌دانیم که مثلا تا 2050 یعنی حول‌و‌حوش 30 سال دیگر، موتورهای احتراقی دیگر جایگاهی در صنعت خودرو ندارند و کارشان تمام است. این استاد دانشگاه تأکید دارد تعداد خودروهای احتراقی کاهش پیدا کرده و خودروهای مثلا صددرصد برقی افزایش پیدا کرده‌اند؛ یعنی بازار خودروی برقی از خودروی احتراقی پیشی گرفته است. وی با این حال بر این باور است که تردیدهایی در‌این‌باره وجود دارد؛ به‌عنوان مثال خودروی برقی نسبت به خودروی دیزلی و بنزینی بخش بزرگ‌تری از بازار را به خود اختصاص داده، اما جایگزینی آن زمان‌بر است.

مشهدی در پلتفرم اکران و در برنامه «تالار گفت‌وگو» در توضیح تحولات آینده خودرو می‌گوید: تصویر آینده، تصویری از خودروهای برقی یا خودروهای هیبریدی خواهد بود. در این شرایط، اگر کشور ما در این مسئله سرمایه‌گذاری انجام ندهد، از قافله عقب می‌مانیم. وی اضافه کرد: برای کشوری مثل ایران این یک اتفاق بزرگ و پروژه ملی است. برای مثال اگر می‌خواهیم در کشور به قطب باتری تبدیل شویم، باید ببینیم مزیت نسبی این اقدام برای کشور چیست؟ در شرایط فعلی خودروسازان بدهکار و زیان‌دیده هستند. اگر بگویم خودروسازان بر روی موتور الکتریکی سرمایه‌گذاری کنند، طبیعتا نمی‌توانند از پس چنین موردی برآیند.

وی در ادامه گفت‌وگوی خود با اسماعیل شجاعی در برنامه تالار گفت‌وگو اظهار کرد: از سوی دیگر، گاهی عزم ملی نیز وجود دارد، اما پتانسیل علمی و در واقع دانش و نیروی انسانی خلاق وجود ن دارد. ما از نظر علمی مشکلی نداریم، برای اینکه بتوانیم در تکنولوژی حرفی برای گفتن داشته باشیم، باید تحقیقات کنیم و از سوی دیگر باید از توان دانشگاه استفاده کنیم. صنعت باید در دانشگاه سرمایه‌گذاری کرده و حداکثر استفاده از فرصتموجود را ببرد.