خوب در حمله، نگران‌کننده در دفاع

تیم ملی فوتبال ایران با عنوان صدرنشین گروه سوم رقابت‌های جام ملت‌های آسیا، جواز حضور در یک‌هشتم نهایی را به دست آورد و قرار است در همین راستا، روز چهارشنبه به مصاف سوریه برود. روی کاغذ، تیم ملی کار دشواری مقابل این رقیب نخواهد داشت. سوریه برای اولین بار است که از مرحله گروهی در جام ملت‌ها صعود می‌کند و از آنجا که در گروهش سوم شده، پس نه تجربه کافی برای بازی‌کردن مقابل ایران را دارد و نه حتی توان لازم برای مهار ستاره‌های ایران. البته که آمار تقابل‌های پیشین این دو تیم هم رأی به برتری تیم ملی می‌دهد. این دو تیم قریب به 30 بازی پیش از این با یکدیگر داشته‌اند که سوریه فقط یکی را برده که آن هم مربوط به 50 سال پیش است. پس، اگر اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ ندهد، ایران بازی راحتی در پیش دارد و می‌توان انتظار داشت که از همین حالا آماده حضور در یک‌چهارم و دیدار دشوار و احتمالی مقابل ژاپن می‌شود. اگرچه ایران یکی از معدود تیم‌هایی است که با کسب 9 امتیاز کامل از مرحله گروهی به مرحله حذفی رسیده ولی اندک نگرانی هم در سبک و سیاق تیم ملی در مرحله گروهی وجود داشت. عمده‌ترین نگرانی مربوط به بحث کارهای تدافعی است. ایران اگرچه رقبای سرسختی در بازی‌های گروهی نداشت ولی با دریافت گل از فلسطین و امارات، از سه بازی، فقط در یک دیدار مقابل هنگ‌کنگ توانست کلین‌شیت کند که این یکی، جای نگرانی دارد؛ به‌ویژه اینکه ایران در این خط، علیرضا بیرانوند، یکی از بهترین دروازه‌بان‌های آسیا را دارد و پیش از این توانسته رکوردهای متعددی در بسته نگه‌داشتن دروازه داشته باشد. بخش نگران‌کننده برای ایران در این زمینه مربوط به تعداد ضربات در چارچوبی است که به سمت دروازه تیم ملی زده شده است. علیرضا بیرانوند در سه بازی گذشته‌اش، با 10 شوت در چارچوب روبه‌رو شده که این یکی نگران‌کننده است. نگران‌کننده از این بابت که رقبا، آن‌قدری سخت نبوده‌اند که بخواهند این تعداد شوت در چارچوب به سمت دروازه علیرضا بیرانوند داشته باشند. در این بین، بیرانوند با هشت مهار ضربه در چارچوب، 80 درصد توپ‌های درون دروازه را دفع کرده ولی باز هم این تعداد برای تیمی مثل ایران که پیش از این نقطه قوتش، گل‌نخوردن و انسجام تیمی بود، اذیت‌کننده به نظر می‌رسد. هرچند شاید با بررسی و مرور اتفاقات هجومی تیم ملی در زمان برگزاری بازی‌های مرحله گروهی، این نقیصه چندان به چشم نیاید. ایران هرچقدر در بخش دفاعی جای اما و اگر داشته، در بخش هجومی خوب، نه عالی، کار کرده و توانسته 43 شوت به سمت دروازه رقبا داشته باشد. 

این موضوع به خوبی بیانگر میل هجومی تیم امیر قلعه‌نویی در جام ملت‌هاست. این تعداد ضربه به سمت دروازه رقبا در سه بازی در حالی صورت گرفته که تیم ملی در یک بازی سردار آزمون، یکی از بهترین بازیکنان هجومی‌اش را اصلا در ترکیب نداشته و در موردی دیگر، از او فقط یک نیمه استفاده کرده است. درست است که می‌توان از این تعداد شوت به سمت دروازه رقبا به عنوان فاکتوری درخور توجه اشاره کرد ولی همین بخش هم واقعیت دیگری در دل دارد؛ اینکه ایران از این همه شوت به سمت دروازه فقط 12 تا را در چارچوب زده و از این 12 شوت، هفت مورد را موفق شده تبدیل به گل کند. در این نرخ‌ها ولی ایران اصلا در بین بهترین‌ها جا ندارد. ایران بعد از سه تیم، در رده چهارم برترین خط حمله قرار دارد و در آمار تدافعی هم چندین تیم بهتر از ایران نشان داده‌‌اند. جذاب‌ترین تیم رقابت‌ها در مرحله گروهی در فاز هجومی هم تیم عربستان است که 55 ضربه سمت دروازه رقبا داشته است. کره جنوبی و فلسطین هم از ایران ضربات به سمت دروازه بیشتری داشته‌اند. در بخش شوت در داخل چارچوب هم کره جنوبی با 19 و عربستان با 18 ضربه در چارچوب جایگاه بهتری دارند. اگرچه در چنین تورنمنت‌هایی بخش‌هایی همچون گل زده و خورده یا حتی میزان مالکیت توپ که اتفاقا در این بخش هم ایران عملکرد خوبی داشته، چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و کیفیت بازی و نتیجه مهم است ولی می‌توان پی برد که به وضوح سبک بازی تیم ملی در مقایسه با زمانی که کارلوس کی‌روش هدایت تیم ملی را بر عهده داشت تغییر کرده است. ایران تمرکزش را از روی خط دفاعی برداشته و آن را متوجه کارهای هجومی کرده است. امری که تا به اینجا جواب داده و تیم قلعه‌نویی پس از سه بازی، با کسب 9 امتیاز، هفت گل زده و دو گل خورده، مسافر مرحله حذفی شده است؛ مرحله‌ای که شروع تازه‌ای برای فوتبال ایران خواهد بود.